Орталық Африкада орналасқан Конго Демократиялық Республикасы (КДР) әлемдегі ең ірі және ресурстарға бай елдердің бірі болып табылады. Мыс, кобальт, алмас сияқты пайдалы қазбалардың мол кен орындары бар елдің айтарлықтай экономикалық әлеуеті бар. Дегенмен, ДРК экономикасы әлі де дамып келеді, ауыл шаруашылығы мен сауда шешуші рөл атқарады. ДРК өсіп келе жатқан халықтың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ауылшаруашылық тауарларынан бастап өнеркәсіптік құрал-жабдықтар мен тұтынушылық өнімдерге дейін көптеген өнімдерді импорттайды. ДКР-дағы кедендік тарифтік режим жаңадан пайда болған жергілікті өнеркәсіптерді қорғаумен және негізгі тауарларға қолжетімді қолжетімділікті қамтамасыз етумен кірістер алу қажеттілігін теңестіру үшін құрылымдалған.
DRC-дегі өнім санаты бойынша реттелетін тарифтік мөлшерлемелер
1. Ауыл шаруашылығы өнімдері
Ауыл шаруашылығы Конго Демократиялық Республикасында халықтың көпшілігін жұмыспен қамтамасыз ететін негізгі сектор болып қала береді. Дегенмен, ел ішкі сұранысты қанағаттандыру үшін азық-түлік өнімдерін, әсіресе негізгі ауылшаруашылық дақылдары мен өңделген тағамдарды айтарлықтай мөлшерде импорттайды. Ауылшаруашылық өнімдерінің импортына салынатын тарифтер жергілікті фермерлерді қорғауға және халыққа қажетті азық-түлік өнімдерінің қолжетімділігін қамтамасыз етуге арналған.
1.1 Негізгі ауыл шаруашылығы өнімдері
- Дәнді дақылдар мен дәнді дақылдар: ДРК отандық өндірісті толықтыру үшін күріш, жүгері және бидай сияқты астықтың көп мөлшерін импорттайды. Бұл негізгі өнімдерге тарифтер халықтың қолжетімділігін сақтау үшін қалыпты болып табылады.
- Күріш: Әдетте 5%-дан 10%-ға дейін салық салынады.
- Жүгері мен бидай: Тарифтер түрі мен өңдеу деңгейіне байланысты 5%-дан 15%-ға дейін ауытқиды.
- Жемістер мен көкөністер: DRC әртүрлі жемістер мен көкөністерді импорттайды, әсіресе маусымаралық кезеңде.
- Цитрустық жемістер (апельсиндер, лимондар): Әдетте 10% салық салынады.
- Жапырақты көкөністер мен тамыр көкөністері: Импортқа әдетте маусым мен қолжетімділікке байланысты 5%-дан 15%-ға дейін салық салынады.
- Қант және тәттілендіргіштер: жергілікті қант өндірісін қорғау үшін қант импортына салық салынады, бірақ тарифтер қолжетімділікті қамтамасыз ету үшін қалыпты.
- Тазартылған қант: Әдетте аймақтағы нақты сауда серіктестерінің импорты үшін төмендетілген мөлшерлемелермен 10%-дан 20%-ға дейін салық салынады.
1.2 Мал және сүт өнімдері
- Ет және құс еті: Ет импорты отандық мал шаруашылығы өнімдерін, әсіресе қалалық жерлерде толықтырады. Ет импортының тарифтері өнім түріне қарай өзгереді.
- Сиыр және шошқа еті: әдетте 10%-дан 15%-ға дейін салық салынады.
- Құс еті (тауық және күркетауық): Импортқа SADC (Оңтүстік Африка даму қоғамдастығы) мүше мемлекеттерінің импорты үшін төмендетілген мөлшерлемелермен 10% салық салынады.
- Сүт өнімдері: Сүт импорты, оның ішінде құрғақ сүт, сары май және ірімшік қалалық тұтыну үшін маңызды.
- Сүт ұнтағы: Әдетте COMESA (Шығыс және Оңтүстік Африка үшін ортақ нарық) елдерінен импорттауға жеңілдік мөлшерлемелерімен 5% салық салынады.
- Ірімшік пен май: Тарифтер түрі мен шығу тегіне байланысты 10%-дан 20%-ға дейін ауытқиды.
1.3 Арнайы импорттық баждар
Жергілікті ауыл шаруашылығын қорғау үшін DRC қажет болған жағдайда кейбір ауыл шаруашылығы өнімдеріне арнайы импорттық баждарды қолданады. Мысалы, егер олар жергілікті өндіріске нұқсан келтіретіні анықталса, Бразилиядан келетін құс етіне немесе Азиядан келген жемістерге демпингке қарсы баждар қолданылуы мүмкін.
2. Өнеркәсіптік тауарлар
Кондок инфрақұрылымының дамуы мен өсіп келе жатқан өңдеу секторын қолдау үшін өнеркәсіптік тауарлардың, әсіресе машиналар мен құрылыс материалдарының айтарлықтай көлемін импорттайды. Үкімет жергілікті өнеркәсіпті ынталандыра отырып, кіріс алу үшін осы импортқа тарифтерді қолданады.
2.1 Машиналар мен жабдықтар
- Өнеркәсіптік машиналар: DRC, әсіресе тау-кен өнеркәсібі және құрылыс өнеркәсібі үшін көптеген техникаларды импорттайды. Инфрақұрылымды дамытуды ынталандыру үшін техника импортына тарифтер әдетте төмен.
- Құрылыс машиналары (экскаваторлар, бульдозерлер): Әдетте 5%-дан 10%-ға дейін салық салынады.
- Өндіріс жабдықтары: Тарифтер жабдықтың түріне және оның шығу тегіне байланысты 0%-дан 5%-ға дейін ауытқиды.
- Электр жабдықтары: генераторлар мен трансформаторлар сияқты электр машиналары мен жабдықтары елдің өнеркәсіптері мен қала орталықтарын қуаттандыру үшін өте маңызды.
- Генераторлар мен трансформаторлар: Әдетте SADC және COMESA мүше мемлекеттерінен импорттауға төмендетілген мөлшерлемелермен 5%-дан 10%-ға дейін салық салынады.
2.2 Автокөлік және көлік
DRC автокөліктері мен автомобиль бөлшектерінің көпшілігін, әсіресе Еуропадан, Жапониядан және Қытайдан импорттайды. Көлік құралдарының тарифтік құрылымы жергілікті көлік құрастыру өнеркәсібін қорғауға және қолжетімді тасымалдауға қолжетімділікті қамтамасыз етуге арналған.
- Жолаушылар көліктері: Автокөліктердің импорттық баждары қозғалтқыш көлеміне және шығарылған елге байланысты өзгереді.
- Шағын жолаушылар көліктері (көлемі 1500 см-ден төмен): Әдетте 10%-дан 20%-ға дейін салық салынады.
- Сәнді көліктер мен жол талғамайтын көліктер: нарықты сәнді импорттан қорғау үшін 25%-дан 30%-ға дейінгі жоғары тарифтер қолданылады.
- Коммерциялық көліктер: Жүк көліктерінің, автобустардың және басқа да коммерциялық көліктердің импорты елдің логистикалық және көлік инфрақұрылымы үшін өте маңызды.
- Жүк көліктері мен автобустар: әдетте SADC және COMESA елдерінен импорттауға жеңілдік мөлшерлемелерімен 10% салық салынады.
- Көлік құралдарының бөлшектері мен керек-жарақтары: шиналарды, аккумуляторларды және қозғалтқыштарды қоса алғанда, көлік бөлшектерінің импортына бөлшек түріне және оның шыққан жеріне байланысты 5%-дан 15%-ға дейін салық салынады.
2.3 Кейбір елдер үшін арнайы импорттық баждар
DRC демпинг немесе шамадан тыс субсидиялар сияқты әділетсіз сауда тәжірибесімен айналысатын елдердің нақты өнеркәсіптік тауарларына арнайы импорттық баждарды қолданады. Мысалы, жергілікті өнеркәсіптерді қорғау үшін Қытайдан келетін болат өнімдеріне немесе белгілі бір елдердің автомобиль компоненттеріне демпингке қарсы баждар қолданылуы мүмкін.
3. Тоқыма және киім
Тоқыма және тігін бұйымдары ДРК-да, әсіресе Азия елдерінен маңызды импорт болып табылады. Елде тоқыма өнеркәсібі дамып келеді, бірақ ол ішкі сұранысты қанағаттандыру үшін әлі де импортқа сүйенеді. Тоқыма өнімдеріне тариф құрылымы тұтынушылардың қолжетімділігі мен жергілікті өндірушілерді қорғауды теңестіруге арналған.
3.1 Шикізат
- Тоқыма талшықтары және иірілген жіп: DRC өзінің тоқыма өнеркәсібін қолдау үшін мақта, жүн және синтетикалық талшықтар сияқты шикізатты импорттайды.
- Мақта және жүн: Әдетте COMESA елдерінен импортталатын тауарларға төмендетілген мөлшерлемелермен 5%-дан 10%-ға дейін салық салынады.
- Синтетикалық талшықтар: Тарифтер шығарылған елге және талшықтың түріне байланысты 10%-дан 15%-ға дейін ауытқиды.
3.2 Дайын киім және киім
- Киім және киім: импорттық тігін бұйымдары жергілікті тоқыма өнеркәсібін қорғау және тұтынушылардың қол жетімді киімге қол жеткізуін қамтамасыз ету үшін қалыпты тарифтерге тап болады.
- Күнделікті киімдер мен формалар: әдетте SADC және COMESA елдерінен импортталатын тауарларға жеңілдікті тарифтермен 10%-дан 20%-ға дейін салық салынады.
- Люкс және брендтік киім: 20%-дан 25%-ға дейінгі жоғары тарифтер жергілікті өндірушілерді сәнді сегменттегі бәсекелестіктен қорғау үшін қолданылады.
- Аяқ киім: Импортталған аяқ киімге материал мен шыққан елге байланысты 15%-дан 20%-ға дейін салық салынады.
3.3 Арнайы импорттық баждар
DRC Қытай сияқты елдердің тоқыма және тігін өнімдеріне арнайы импорттық баж салығын енгізуі мүмкін, егер бұл өнімдер демпингтік немесе арзан бағамен жергілікті өндірушілерге зиян келтіретіні анықталса. Бұл міндеттер отандық тауар өндірушілердің жағдайын теңестіруге бағытталған.
4. Тұтыну тауарлары
DRC өсіп келе жатқан қала тұрғындарының қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін электрониканы, тұрмыстық техниканы және жиһазды қоса алғанда, кең ауқымды тұтыну тауарларын импорттайды. Бұл өнімдерге арналған тариф ставкалары әдетте қалыпты, SADC және COMESA шеңберіндегі сауда серіктестерінің тауарларына жеңілдік тарифтері бар.
4.1 Электроника және тұрмыстық техника
- Тұрмыстық техника: DRC тоңазытқыштар, кір жуғыш машиналар және кондиционерлер сияқты тұрмыстық техниканың көп бөлігін Қытай, ЕО және Оңтүстік Африка сияқты елдерден импорттайды.
- Тоңазытқыштар мен мұздатқыштар: әдетте 15%-дан 20%-ға дейін салық салынады, бірақ SADC елдерінен импортталатын тауарларға төменірек тарифтер қолданылады.
- Кір жуғыш машиналар мен кондиционерлер: COMESA елдерінен импорттауға жеңілдікті мөлшерлемелермен 15% тарифтер қолданылады.
- Тұрмыстық электроника: теледидарлар, смартфондар және ноутбуктер сияқты электроника маңызды импорт болып табылады, ал тарифтер әдетте қалыпты.
- Теледидар: әдетте 10%-дан 15%-ға дейін салық салынады, SADC мүше мемлекеттерінен импортталатын тауарларға төмендетілген мөлшерлемелер.
- Смартфондар мен ноутбуктер: шығарылған елге байланысты әдетте 5%-дан 10%-ға дейін салық салынады.
4.2 Жиһаз және жиһаз
- Жиһаз: Үй және кеңсе жиһаздарын қоса, импорттық жиһазға материал мен шыққан елге байланысты 10%-дан 20%-ға дейінгі тарифтер қолданылады.
- Ағаш жиһаз: Әдетте SADC және COMESA елдерінен импортқа төмен тарифтермен 15% салық салынады.
- Пластикалық және металл жиһаздар: 10%-дан 15%-ға дейінгі тарифтерді ескере отырып.
- Үй жиһаздары: Кілемдер, перделер және үй безендіру өнімдері сияқты заттарға материал мен шыққан елге байланысты әдетте 10%-дан 15%-ға дейін салық салынады.
4.3 Арнайы импорттық баждар
DRC жергілікті өндірушілерді жосықсыз бәсекеден қорғау үшін Қытай мен Үндістан сияқты елдердің тұтыну тауарларының белгілі бір санаттарына демпингке қарсы баждарды қолданады. Бұл баждар нарық құнынан төмен сатылатын электроника мен жиһазға қолданылуы мүмкін.
5. Энергетика және мұнай өнімдері
DRC энергияға, әсіресе мұнай өнімдеріне деген қажеттіліктері үшін импортқа қатты тәуелді. Үкімет бұл маңызды өнімдердің бизнес пен тұтынушылар үшін қолжетімді болуын қамтамасыз ете отырып, кіріс алу үшін энергия импортына тарифтерді қолданады.
5.1 Мұнай өнімдері
- Шикі мұнай және бензин: Конго Ангола, Оңтүстік Африка және Таяу Шығысты қоса алғанда, әртүрлі елдерден мұнай өнімдерін импорттайды.
- Шикі мұнай: энергия импортын ынталандыру үшін әдетте нөлдік тарифтер бойынша салық салынады.
- Бензин және дизель: әдетте 10% салық салынады, бірақ SADC және COMESA елдерінен импорттауға жеңілдікті тарифтер қолданылады.
- Дизельдік отын және басқа да өңделген мұнай өнімдері: Тазартылған мұнай өнімдеріне өнімнің түріне және оның шыққан жеріне байланысты 5%-дан 10%-ға дейін салық салынады.
5.2 Жаңартылатын энергия көздері
- Күн панельдері және жел турбиналары: Жаңартылатын энергияның дамуына жәрдемдесу үшін DRC күн панельдері мен жел турбиналары сияқты жаңартылатын энергия жабдықтарына нөлдік тарифтерді қолданады.
6. Фармацевтика және медициналық техника
Қолжетімді медициналық көмекке қол жеткізу Конго Демократиялық Республикасы үшін басымдық болып табылады, сондықтан қол жетімділікті қамтамасыз ету үшін маңызды дәрі-дәрмектер мен медициналық жабдықтарға тарифтер төмен деңгейде сақталады.
6.1 Фармацевтикалық препараттар
- Дәрі-дәрмек: маңызды дәрі-дәрмектер, соның ішінде өмірді құтқаратын дәрілер, қолжетімділікті қамтамасыз ету үшін әдетте нөлдік тарифтерге бағынады. Маңызды емес фармацевтикалық өнімдер түріне және шығу тегіне байланысты 5%-дан 10%-ға дейінгі тарифтерге тап болуы мүмкін.
6.2 Медициналық бұйымдар
- Медициналық жабдық: Диагностикалық құралдар, хирургиялық құралдар және аурухана төсектері сияқты медициналық құрылғыларға өнімнің қажеттілігі мен шығу тегіне байланысты әдетте нөлдік тарифтер немесе төмен тарифтер (5%) қолданылады.
7. Арнайы импорттық баждар мен босатулар
7.1 COMESA емес және SADC емес елдер үшін арнайы міндеттер
ДРК субсидияланатын немесе нарықтық бағадан төмен бағамен сатылатын преференциялық емес елдерден келетін кейбір импортқа демпингке қарсы баждарды және өтемақы баждарын қолданады. Бұл шаралар жергілікті өнеркәсіптерді, әсіресе болат, тоқыма және ауыл шаруашылығы сияқты салалардағы жосықсыз бәсекеден қорғауға арналған.
7.2 Екіжақты және көпжақты келісімдер
- SADC: DRC Оңтүстік Африка даму қоғамдастығының (SADC) мүшесі болып табылады, ол аймақта сатылатын көптеген тауарларға тарифтерді төмендетуге немесе нөлге теңестіруге мүмкіндік береді.
- COMESA: COMESA мүшесі ретінде DRC басқа COMESA-ға мүше мемлекеттерден импортқа, әсіресе ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіптік тауарларға тарифтерді төмендететін преференциялық сауда келісімдерінен пайда көреді.
- Жалпы преференциялар жүйесі (GSP): DRC негізгі өнеркәсіптік және ауылшаруашылық өнімдеріне төмендетілген немесе нөлдік тарифтерді пайдалана отырып, GSP шеңберінде дамушы елдерден белгілі бір өнімдерді импорттайды.
Ел фактілері
- Ресми атауы: Конго Демократиялық Республикасы
- Астанасы: Киншаса
- Ең ірі қалалар:
- Киншаса (астанасы және ең үлкен қаласы)
- Лубумбаши
- Мбужи-Майи
- Жан басына шаққандағы кіріс: шамамен. $580 АҚШ доллары (2023 жылғы бағалау)
- Халық саны: шамамен. 100 миллион (2023 жылғы бағалау)
- Ресми тілі: француз тілі (ұлттық тілдерге лингала, суахили, киконго және тшилуба кіреді)
- Валюта: Конголық франк (CDF)
- Орналасқан жері: Конго Демократиялық Республикасы Орталық Африкада орналасқан, Ангола, Замбия, Танзания, Бурунди, Руанда, Уганда, Оңтүстік Судан, Орталық Африка Республикасы және Конго Республикасымен шектеседі.
Конго Демократиялық Республикасының географиясы
Конго Демократиялық Республикасы 2,34 миллион шаршы шақырым аумақты алып жатқан Африкадағы екінші үлкен мемлекет. Ол тығыз тропикалық ормандарды, кең саванналарды, тауларды және ірі өзендерді қамтитын әртүрлі географиямен сипатталады.
- Өзендер: Конго өзені Африкадағы екінші ең ұзын өзен және көлік пен гидроэнергетика үшін маңызды су жолы.
- Таулар: Рувензори жотасы мен Вирунга таулары елдің шығыс бөлігіндегі маңызды географиялық нысандар болып табылады.
- Климаты: Елдің экваторлық климаты бар, тропикалық орманды аймақтарда жауын-шашын көп, ал оңтүстігінде және шығысында құрғақ саванна климаты бар.
Конго Демократиялық Республикасының экономикасы
ДКР экономикасы табиғи ресурстарға, әсіресе мыс, кобальт, алмаз және алтын сияқты пайдалы қазбаларға бай. Дегенмен, ел инфрақұрылым, басқару және кедейлік тұрғысынан айтарлықтай қиындықтарға тап болып отыр. Негізгі салаларға тау-кен өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы және сауда кіреді.
1. Тау-кен өнеркәсібі
DRC әлемдегі ең ірі мыс пен кобальт өндірушілердің бірі болып табылады, олар электроника және жаңартылатын энергия сияқты жаһандық салалар үшін маңызды. Тау-кен өнеркәсібі экономиканың тірегі болып табылады, экспорттық кірістің үлкен бөлігін құрайды.
2. Ауыл шаруашылығы
Ауыл шаруашылығы – халықтың басым бөлігін жұмыспен қамтамасыз ететін өмірлік маңызды сала. Негізгі дақылдарға маниок, жүгері, күріш, кофе жатады. Дегенмен, сектор төмен өнімділік, инфрақұрылымның жоқтығы және азық-түлік қауіпсіздігі үшін импортқа тәуелділік сияқты қиындықтарға тап болады.
3. Энергия
Конго өзеніндегі Инга бөгеті, әсіресе Конго өзенінің су электр қуаты үшін маңызды әлеуеті бар. Сондай-ақ, ел энергетикалық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін мұнай өнімдерін импорттайды. Күн энергиясы сияқты жаңартылатын энергия көздерін дамыту қарқын алуда.
4. Орман шаруашылығы
Конго бассейнінің тропикалық орманының отаны, әлемдегі екінші үлкен тропикалық тропикалық орман. Орман шаруашылығы секторы ормандарды кесу және заңсыз ағаш кесумен байланысты қиындықтарға ұшырағанымен, ішкі пайдалану үшін де, экспорт үшін де маңызды.
