نیجر، کشوری محصور در خشکی در غرب آفریقا، برای تأمین تقاضای داخلی برای کالاهای مختلف، به ویژه ماشین‌آلات، نفت، وسایل نقلیه و مواد غذایی، به شدت به واردات وابسته است. سیستم تعرفه گمرکی این کشور ابزاری ضروری برای تنظیم تجارت، جمع‌آوری درآمد و حمایت از صنایع محلی است. نیجر عضو اتحادیه اقتصادی و پولی غرب آفریقا (WAEMU) است که بر سیاست‌های تجاری و ساختار تعرفه‌ای این کشور، از جمله تعرفه‌های خارجی مشترک (CET) برای منطقه، تأثیر می‌گذارد.
عوارض گمرکی در نیجر بر اساس سیستم هماهنگ طبقه‌بندی محصولات (HS) است و عموماً به صورت عوارض ارزش افزوده اعمال می‌شود، به این معنی که به صورت درصدی از ارزش گمرکی محصول وارداتی محاسبه می‌شوند. همچنین ممکن است عوارض ویژه‌ای برای محصولاتی که از کشورهای خاص سرچشمه می‌گیرند، به ویژه تحت توافق‌نامه‌های تجاری در منطقه تجارت آزاد قاره آفریقا (AfCFTA) و سایر توافق‌نامه‌های دوجانبه، اعمال شود.
نرخ‌های تعرفه گمرکی برای محصولات وارداتی به نیجر
سیستم تعرفه واردات نیجر علاوه بر قوانین ملی در مورد عوارض گمرکی، تا حد زیادی توسط توافق‌نامه‌های اقتصادی منطقه‌ای مانند اتحادیه اقتصادی و پولی غرب آفریقا (WAEMU) و AfCFTA اتحادیه آفریقا اداره می‌شود. در حالی که WAEMU بسیاری از تعرفه‌ها را برای کشورهای عضو خود هماهنگ کرده است، نیجر بر اساس دسته‌بندی‌های خاص محصولات و منافع ملی خود، انعطاف‌پذیری خاصی در اعمال عوارض حفظ می‌کند.
۱. محصولات کشاورزی
کشاورزی بخش مهمی از اقتصاد نیجر، چه برای مصرف داخلی و چه برای صادرات، است. با این حال، این کشور برای تأمین تقاضای محلی، محصولات کشاورزی مختلفی، به ویژه مواد غذایی و مواد اولیه برای فرآوری، وارد می‌کند. دولت نیجر برای محافظت از کشاورزان محلی و در عین حال حفظ دسترسی به مواد غذایی ضروری، تعرفه‌هایی را بر واردات محصولات کشاورزی اعمال می‌کند.
دسته بندی های کلیدی تعرفه برای محصولات کشاورزی
- غلات و حبوبات (کدهای HS 1001-1008)
- برنج: ۵٪
- گندم: ۱۰٪
- ذرت: ۱۰٪
- ارزن: ۵٪
- میوه‌ها و سبزیجات (کدهای HS 0801-0810)
- میوه‌های تازه (مثل موز، مرکبات): ۱۰٪
- گوجه فرنگی تازه: ۱۰٪
- پیاز و سیر: ۱۰٪
- سیب‌زمینی: ۵٪
- گوشت و فرآورده‌های حیوانی (کدهای HS 0201-0210)
- گوشت گاو: ۱۵٪
- مرغ (تازه یا منجمد): ۲۰٪
- بره: ۲۰٪
- محصولات لبنی: ۱۰٪
- روغن‌های گیاهی (کدهای HS 1507-1515)
- روغن آفتابگردان: ۱۰٪
- روغن پالم: ۱۰٪
- روغن زیتون: ۵٪
عوارض ویژه واردات محصولات کشاورزی
- واردات از کشورهای عضو ECOWAS
- نیجر بخشی از جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (ECOWAS) است و در این چارچوب، محصولات کشاورزی وارداتی از سایر کشورهای ECOWAS از تعرفه‌های کاهش‌یافته یا اغلب بدون عوارض گمرکی بهره‌مند می‌شوند. این امر به کشاورزان منطقه‌ای اجازه می‌دهد تا به طور مؤثرتری رقابت کنند و تجارت درون منطقه‌ای را تشویق می‌کند.
- واردات از اتحادیه اروپا (EU)
- واردات کشاورزی از اتحادیه اروپا به دلیل توافق‌نامه‌های مشارکت اقتصادی (EPA) بین اتحادیه اروپا و غرب آفریقا از مزایای ترجیحی برخوردار است. بسیاری از محصولات، مانند میوه‌ها، شراب‌ها و برخی از گوشت‌ها، می‌توانند تحت این توافق‌نامه‌ها با تعرفه‌های کاهش‌یافته یا بدون عوارض گمرکی وارد شوند.
- واردات از کشورهای دیگر
- محصولات کشورهای خارج از توافق‌نامه‌های منطقه‌ای ممکن است با تعرفه‌های بالاتری مواجه شوند. به عنوان مثال، برنج یا گندم وارداتی از کشورهای غیر عضو ECOWAS یا غیر اتحادیه اروپا ممکن است بسته به نوع محصول، مشمول تعرفه‌هایی تا ۱۵ تا ۲۰ درصد شوند.
۲. کالاهای تولیدی و محصولات صنعتی
نیجر تعداد قابل توجهی از کالاهای تولیدی، به ویژه ماشین آلات، مواد شیمیایی، وسایل نقلیه و تجهیزات الکترونیکی را وارد می‌کند. بخش صنعت این کشور همچنان توسعه نیافته است و وابستگی آن به واردات ماشین آلات و قطعات صنعتی زیاد است.
دسته بندی های کلیدی تعرفه برای کالاهای تولیدی
- ماشین آلات و تجهیزات الکتریکی (کدهای HS 84، 85)
- ژنراتورهای برق: ۵٪
- کامپیوتر و لوازم جانبی: ۱۰٪
- تجهیزات مخابراتی: ۵٪
- ماشین آلات ساختمانی: ۱۰٪
- وسایل نقلیه (کدهای HS 8701-8716)
- خودروهای سواری: ۲۰٪
- وسایل نقلیه تجاری (مانند کامیون، اتوبوس): ۱۵٪
- موتورسیکلت‌ها: ۲۵٪
- قطعات خودرو: ۱۰٪
- مواد شیمیایی و کودها (کدهای HS 2801-2926)
- کودها: ۱۰٪
- آفت‌کش‌ها: ۱۰٪
- داروسازی: ۵٪
- مواد شیمیایی صنعتی: ۱۰٪
- منسوجات و پوشاک (کدهای HS 6101-6117، 6201-6217)
- پوشاک: ۱۰٪
- کفش: ۱۵٪
- پارچه و منسوجات: ۵٪
عوارض ویژه واردات برای کالاهای تولیدی
- واردات از کشورهای عضو اکوواس
- مشابه محصولات کشاورزی، کالاهای تولیدی کشورهای عضو ECOWAS بسته به نوع کالا از تعرفه‌های پایین‌تر یا معافیت از عوارض واردات بهره‌مند می‌شوند. به عنوان مثال، لوازم برقی، منسوجات و وسایل نقلیه که از کشورهایی مانند نیجریه، غنا و ساحل عاج می‌آیند، ممکن است مشمول کاهش تعرفه‌ها یا بدون هیچ گونه عوارضی باشند.
- واردات از چین
- چین یکی از تأمین‌کنندگان مهم محصولات صنعتی نیجر، از جمله ماشین‌آلات، وسایل نقلیه و لوازم الکترونیکی است. محصولات چینی معمولاً از قانون رشد و فرصت آفریقا (AGOA) یا AfCFTA بهره‌مند می‌شوند که می‌تواند تعرفه‌های بسیاری از اقلام، از جمله وسایل نقلیه، لوازم الکترونیکی و مصالح ساختمانی را کاهش دهد.
- واردات از کشورهای دیگر
- کالاهای وارداتی از کشورهای خارج از ECOWAS و توافق‌نامه‌های تجارت ترجیحی اغلب با نرخ‌های استاندارد مواجه می‌شوند که عموماً بالاتر هستند. به عنوان مثال، ماشین‌آلات از ایالات متحده یا اروپا بسته به نوع تجهیزات می‌توانند مشمول تعرفه‌های ۱۰ تا ۲۰ درصدی شوند.
۳. کالاهای مصرفی
تقاضا برای کالاهای مصرفی در نیجر به دلیل افزایش شهرنشینی، رشد جمعیت و گسترش طبقه متوسط رو به افزایش بوده است. کالاهای مصرفی وارداتی مانند لوازم الکترونیکی، پوشاک و لوازم خانگی در بازار محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند.
دسته بندی های کلیدی تعرفه برای کالاهای مصرفی
- لوازم الکترونیکی و برقی (کدهای HS 84، 85)
- گوشی‌های هوشمند: ۱۰٪
- تلویزیون‌ها: ۱۵٪
- لوازم خانگی (مثلاً یخچال، ماشین لباسشویی): ۱۰٪
- پوشاک و البسه (کدهای HS 6101-6117، 6201-6217)
- پوشاک: ۱۰٪
- کفش: ۲۰٪
- کیف و لوازم جانبی: ۱۵٪
- مبلمان و کالاهای خانگی (کدهای HS 9401-9403)
- مبلمان: ۲۰٪
- وسایل آشپزخانه: ۱۰٪
- اقلام دکوراسیون منزل: ۱۵٪
عوارض ویژه واردات کالاهای مصرفی
- واردات از کشورهای عضو اکوواس
- کالاهای مصرفی وارداتی از کشورهای عضو اکواس عموماً از نرخ‌های تعرفه ترجیحی بهره‌مند می‌شوند. به عنوان مثال، پوشاک و کفش از نیجریه یا غنا ممکن است با تعرفه‌های پایین‌تری در مقایسه با کالاهای کشورهای غیر اکواس وارد شوند.
- واردات از چین
- چین یکی از تأمین‌کنندگان اصلی کالاهای مصرفی، به‌ویژه لوازم الکترونیکی، پوشاک و لوازم خانگی است. تحت توافقنامه تجارت آزاد آفریقا (AfCFTA)، کالاهایی از چین اغلب می‌توانند با نرخ‌های پایین‌تری وارد شوند، از جمله تلفن‌های هوشمند و لوازم خانگی که بسته به توافق و نوع محصول، ممکن است با تعرفه‌های پایین‌تر ۵ تا ۱۰ درصدی مواجه شوند.
- واردات از کشورهای دیگر
- کالاهای مصرفی وارداتی از کشورهای غیر ترجیحی مانند ایالات متحده یا کشورهای اتحادیه اروپا ممکن است عوارض گمرکی بالاتری داشته باشند. به عنوان مثال، کفش از اتحادیه اروپا یا ایالات متحده ممکن است ۱۵ تا ۲۰ درصد مالیات داشته باشد.
۴. مواد اولیه و محصولات انرژی
نیجر برای پشتیبانی از زیرساخت‌های انرژی و شهرنشینی رو به رشد خود، مواد اولیه و فرآورده‌های انرژی، از جمله نفت، زغال سنگ و مصالح ساختمانی را وارد می‌کند.
دسته بندی های کلیدی تعرفه برای مواد اولیه و محصولات انرژی
- فرآورده‌های نفتی (کدهای HS 2709-2713)
- نفت خام: ۰٪ (بدون عوارض)
- فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده: ۵٪
- گاز مایع (LPG): ۵٪
- گاز طبیعی (کدهای HS 2711-2712)
- گاز طبیعی: ۰٪ (بدون عوارض)
- مصالح ساختمانی (کدهای HS 6801-6815)
- سیمان: ۱۰٪
- فولاد: ۵٪
- شیشه: ۱۰٪
عوارض ویژه واردات مواد اولیه و محصولات انرژی
- واردات از کشورهای عضو اکوواس
- فرآورده‌های نفتی، از جمله گاز مایع و نفت تصفیه‌شده، عموماً مشمول واردات کمتر یا بدون عوارض گمرکی در کشورهای عضو اکوواس هستند که تجارت انرژی منطقه‌ای را کارآمدتر می‌کند. با این حال، نفت تصفیه‌شده از کشورهای خارج از اکوواس ممکن است مشمول تعرفه ۵ تا ۱۰ درصدی باشد.
- واردات از چین
- نیجر مقادیر قابل توجهی مصالح ساختمانی و محصولات انرژی از جمله فولاد، سیمان و محصولات نفتی را از چین وارد می‌کند. تحت توافقنامه تجارت آزاد آفریقا (AfCFTA)، این محصولات ممکن است بسته به محصول خاص و توافق‌نامه‌های تجاری، از تعرفه‌های ترجیحی یا معافیت از عوارض گمرکی بهره‌مند شوند.
حقایق کشور
- نام رسمی: جمهوری نیجر
- پایتخت: نیامی
- سه شهر بزرگ:
- نیامی (پایتخت)
- زیندر
- مرادی
- درآمد سرانه: تقریباً ۵۵۰ دلار آمریکا
- جمعیت: حدود ۲۵ میلیون نفر
- زبان رسمی: فرانسوی
- واحد پول: فرانک سی‌اف‌ای آفریقای غربی (XOF)
- موقعیت مکانی: واقع در غرب آفریقا، هم‌مرز با الجزایر از شمال غربی، لیبی از شمال شرقی، چاد از شرق، نیجریه از جنوب، بنین و بورکینافاسو از جنوب غربی، مالی از غرب، و منطقه بیابانی شمالی نیجر در همسایگی صحرای بزرگ آفریقا.
جغرافیا، اقتصاد و صنایع عمده
جغرافیا
نیجر کشوری محصور در خشکی در منطقه ساحل در غرب آفریقا است که با هفت کشور هم‌مرز است و با مناطق بیابانی وسیع خود، به‌ویژه در شمال، شناخته می‌شود. آب و هوای این کشور عمدتاً خشک است و بارندگی فصلی در قسمت جنوبی آن دیده می‌شود. رودخانه نیجر که از منطقه جنوب غربی عبور می‌کند، یک منبع آب حیاتی برای کشاورزی، حمل و نقل و سکونتگاه‌های شهری است.
اقتصاد
نیجر یکی از پایین‌ترین سرانه‌های تولید ناخالص داخلی در جهان را دارد، اما از نظر منابع طبیعی غنی است و ذخایر قابل توجهی از اورانیوم، طلا و سایر مواد معدنی دارد. اقتصاد این کشور عمدتاً مبتنی بر کشاورزی، دامداری و معدن است. نیجر یکی از تولیدکنندگان برتر اورانیوم در جهان است که برای بازارهای صادراتی آن بسیار مهم است. با وجود این منابع طبیعی، این کشور با چالش‌های توسعه‌ای قابل توجهی از جمله کسری زیرساخت‌ها و فقر روبرو است.
صنایع عمده
- کشاورزی: بخش کشاورزی نیجر بر ارزن، سورگوم و لوبیا چشم بلبلی تمرکز دارد. همچنین دامداری قابل توجهی (گاو، گوسفند و بز) دارد.
- معدن: نیجر یکی از تامین‌کنندگان کلیدی جهانی اورانیوم و طلا است.
- انرژی: نیجر فرآورده‌های نفتی وارد می‌کند، اما اورانیوم نیز تولید می‌کند که برای بخش‌های انرژی و صادرات آن حیاتی است.
- خدمات: بخش خدمات، اگرچه محدود است، اما در مناطق شهری در حال گسترش است و محرک آن مخابرات، خدمات مالی و تجارت است.