Kongo Cumhuriyeti, yaygın olarak Kongo-Brazzaville olarak anılır, Orta Afrika’da bulunan bir ülkedir. Büyük ölçüde petrol ve gaz endüstrisinden etkilenen büyüyen bir ticaret sektörüne sahiptir, ancak aynı zamanda tarım, üretim ve hizmetlere de genişlemektedir. Orta Afrika Ekonomik ve Para Topluluğu’nun (CEMAC) bir üyesi olarak Kongo Cumhuriyeti, altı Orta Afrika ülkesi olan Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Kongo, Gabon ve Ekvator Ginesi’ndeki tarife oranlarını ve ticaret politikalarını uyumlu hale getiren CEMAC’ın gümrük düzenlemelerine uymaktadır. Ülkenin gümrük sistemi ve tarife oranları, CEMAC bölgesi tarafından uygulanan Ortak Dış Tarife (CET) sistemiyle uyumludur.
Kongo Cumhuriyeti’ndeki Gümrük Sisteminin Genel Görünümü
Kongo Cumhuriyeti, ülkeye ithal edilen mallar üzerindeki tarife oranlarını düzenleyen CEMAC Gümrük Kanunu’nu takip eder. Bu sistem kapsamında, CEMAC bölgesi dışındaki ülkelerden ithal edilen ürünler, bölge genelinde tek tip bir tarife çerçevesi sağlayan Ortak Dış Tarife’ye (CET) tabidir. CET, CEMAC bölgesi içinde ortak bir ticaret bölgesi oluşturarak daha kolay ve daha öngörülebilir ticaret sağlamak için tasarlanmıştır. CEMAC üye ülkeleri arasında ticareti yapılan mallar gümrüksüzdür, ancak bölge dışından gelen ürünler, mal kategorisine bağlı olarak önemli ölçüde değişebilen ithalat vergilerine tabidir.
Ürünler, uluslararası olarak tanınan ve ürünleri kategorilere ayırmak için kullanılan Uyumlu Sistem (HS) kodları altında sınıflandırılır. Görev oranları bu sınıflandırmalara dayanır ve belirli ürünler için %0’dan %30’un üzerine kadar değişebilir.
Standart tarife oranlarına ek olarak, Kongo’nun diğer ülkeler veya bölgelerle yaptığı belirli ikili ticaret anlaşmaları veya tercihli ticaret düzenlemeleri kapsamında belirli ürünlere özel ithalat vergileri uygulanabilir. Bu özel oranlar, menşe ülkeye bağlı olarak ithalat maliyetini etkileyebilir.
Ürün Kategorileri ve Tarife Oranları
1. Tarım Ürünleri
Tarım, Kongo Cumhuriyeti ekonomisinde önemli bir rol oynar ve ülke çeşitli tarım ürünleri ithal eder. Tarım ürünlerine uygulanan ithalat tarifeleri, türlerine ve ülkenin yerel çiftçileri koruma çabalarına bağlı olarak değişir.
- Pirinç
- Tarife Oranı: %30-40
- Pirinç, Kongo Cumhuriyeti’nde temel bir gıdadır. Hükümet, yerel üretimi korumak ve yerel pirinç yetiştiriciliğini teşvik etmek için pirinç ithalatına yüksek tarifeler uygular. Buna rağmen, ülke artan talep nedeniyle hala önemli miktarda pirinç ithal etmektedir.
- Et (Sığır eti, Kümes hayvanları, Domuz eti)
- Tarife Oranı:
- Sığır eti: %25-35
- Kümes hayvanları: %20-30
- Domuz eti: %25-35
- Kongo Cumhuriyeti, yerel hayvancılığı korumak için ithal ete, özellikle sığır eti ve domuz etine yüksek tarifeler uygular. Kümes hayvanı ithalatı biraz daha düşük vergilendirilir, ancak tarifeler yine de rekabetçi bir yerel pazarı korumaya yarar.
- Tarife Oranı:
- Meyve ve Sebzeler
- Tarife Oranı: %15-25
- Meyve ve sebzeler, özellikle egzotik çeşitler, orta düzeyde tarifelerle karşı karşıyadır. Mevsim dışı ürünler için ithalat vergileri daha yüksektir, ancak temel meyve ve sebzelerdeki tarifeler gıda güvenliğini sağlamak için genellikle daha düşük tutulur.
- Süt ürünleri
- Tarife Oranı: %20-30
- Süt tozu, peynir ve tereyağı gibi süt ürünleri Kongo Cumhuriyeti’ne yoğun bir şekilde ithal edilmektedir. Hükümet yerel süt çiftçiliğini desteklemek için tarifeler uygulamaktadır ancak yerel süt üretimi sınırlıdır, bu nedenle bu ithalatlara yüksek tarifeler uygulanmaktadır.
2. Üretilen Ürünler
Üretilen mallar, Kongo Cumhuriyeti’ndeki büyüyen nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için olmazsa olmazdır. Bu ürünler arasında ülkenin altyapısı ve gelişimi için hayati önem taşıyan endüstriyel makineler, araçlar, elektronikler ve inşaat malzemeleri yer almaktadır.
- Elektrik ve Elektronik Ekipmanlar
- Tarife Oranı: %5-10
- Ev aletleri, cep telefonları ve bilgisayarlar dahil olmak üzere elektrikli ürünler nispeten düşük tarifelere tabidir. Bu ürünler günlük yaşam ve teknolojik gelişim için elzemdir ve hükümet istikrarlı ithalat akışlarını sağlamak için orta düzeyde vergiler uygular.
- Otomobiller
- Tarife Oranı: %20-30
- Kongo Cumhuriyeti’ne ithal edilen araçlar, özellikle CEMAC bölgesi dışından ithal edilenler, önemli vergilere tabidir. Araçlara uygulanan tarifeler, ülkede önemli araç üretimi olmamasına rağmen yerel otomobil endüstrisini korumayı amaçlamaktadır, bu nedenle ithalat hala yüksek kalmaktadır.
- Makine ve Ekipman
- Tarife Oranı: %5-10
- Üretim, inşaat ve madencilik gibi büyüme için bu malzemelere ihtiyaç duyan sektörlerde gelişmeyi teşvik etmek amacıyla endüstriyel makineler, inşaat ekipmanları ve diğer araçlar nispeten düşük oranlarda vergilendiriliyor.
- Tekstil ve Giyim
- Tarife Oranı: %15-25
- Kongo Cumhuriyeti giyim ve tekstil ürünlerine orta ila yüksek tarifeler uygular. Amaç, yerel tekstil endüstrisini korumaktır, ancak ülkenin giyim ürünlerinin çoğu düşük yerel üretim kapasitesi nedeniyle hala ithal edilmektedir.
3. Kimyasallar ve İlaçlar
Kongo Cumhuriyeti büyüyen bir sanayi sektörüne sahiptir ve kimyasallar ve ilaçlar bu pazar için önemli ithalatlardır. Bu ürünler ayrıca, büyük ölçüde yabancı üretimli ilaçlara ve kimyasal girdilere dayanan ülkenin sağlık sisteminde önemli bir rol oynar.
- İlaç Ürünleri
- Tarife Oranı: %5-10
- İlaçlar, özellikle de hayat kurtarıcı ilaçlar, temel sağlık ürünlerinin toplum tarafından uygun fiyatlı ve erişilebilir olmasını sağlamak amacıyla sıklıkla vergi indirimleriyle karşı karşıya kalmaktadır.
- Endüstriyel Kimyasallar
- Tarife Oranı: %5-10
- Üretim ve tarımda kullanılan endüstriyel kimyasallar nispeten düşük tarifelere tabidir. Bu, ülkede endüstriyel faaliyeti teşvik etmek ve ekonomik çeşitliliği desteklemek için yapılır.
4. Enerji Ürünleri
Ham petrol ve rafine petrol gibi enerji ürünleri Kongo Cumhuriyeti ekonomisi için hayati öneme sahiptir. Petrol üreten bir ülke olmasına rağmen ülke yerel talebi karşılamak için hala rafine petrol ürünleri ithal etmektedir.
- Ham petrol
- Tarife Oranı: %0
- Afrika’nın önde gelen petrol üreticilerinden biri olan Kongo Cumhuriyeti, ham petrol ithalatına gümrük vergisi koymaz. Ülke öncelikle petrol ihracatına odaklanır ve kendi ham petrol ithalatına vergi koymaz.
- Rafine Petrol
- Tarife Oranı: %5-10
- Benzin, dizel ve jet yakıtı gibi rafine edilmiş petrol ürünleri makul oranlarda vergilendirilir. Bu ithalatlar ülkenin ulaşım sektörü, enerji ihtiyaçları ve endüstriyel süreçleri için gereklidir.
5. Tüketim Malları
Gıda, içecek, ev ürünleri ve elektronik eşyalar gibi tüketim malları Kongo Cumhuriyeti’ne yaygın olarak ithal edilmektedir. Bu ürünler büyüyen nüfusun ve kent merkezlerinin ihtiyaçlarını karşılamaktadır.
- İçecekler (Alkollü ve Alkolsüz)
- Tarife Oranı: %10-20
- Bira, içki ve şarap gibi ithal alkollü içecekler daha yüksek tarifelerle karşı karşıya kalırken, meşrubat ve şişelenmiş su gibi alkolsüz içecekler genellikle daha düşük oranlarla karşı karşıya kalır. Ancak, tüm içecekler bir tür vergiye tabidir.
- Kozmetik ve Kişisel Bakım Ürünleri
- Tarife Oranı: %5-10
- Kozmetikler, cilt bakım ürünleri ve kişisel bakım ürünleri nispeten düşük ithalat vergileriyle karşı karşıyadır. Bu ürünler, tüketici tercihlerinin küresel eğilimlerle uyumlu olduğu kentsel merkezlerde yüksek talep görmektedir.
- Ev Aletleri
- Tarife Oranı: %5-10
- Buzdolabı, çamaşır makinesi ve klima gibi ev aletleri orta düzeyde tarifelerle karşı karşıyadır. Bu ithalatlar, ülkenin büyüyen orta sınıfının modern olanaklara olan talebini karşılamak için hayati önem taşımaktadır.
Belirli Ülkelerden Bazı Ürünlere Yönelik Özel İthalat Vergileri
Kongo Cumhuriyeti, CEMAC kapsamındaki Ortak Dış Tarife’ye (CET) bağlı kalsa da, belirli ülkelerle yapılan tercihli ticaret anlaşmaları veya ikili anlaşmalara dayalı olarak özel ithalat vergileri veya muafiyetlerinin uygulanabileceği durumlar vardır. Bu özel oranlar, Kongo Cumhuriyeti ile belirli ticaret ortakları arasındaki ticareti kolaylaştırmaya yardımcı olur.
1. CEMAC Ticaret Tercihleri
- CEMAC İçi Ticaret:
- Diğer CEMAC üye ülkelerinden (Kamerun, Çad ve Gabon gibi) ithal edilen mallar genellikle ithalat vergilerinden muaftır. Bu, bölge içinde ekonomik entegrasyonu teşvik eder ve komşu ülkeler arasındaki ticareti teşvik eder.
2. Avrupa Birliği Ticaret Tercihleri
Kongo Cumhuriyeti, Ekonomik Ortaklık Anlaşması (EPA) kapsamında Avrupa Birliği (AB) ile yapılan tercihli ticaret anlaşmalarından yararlanmaktadır. EPA kapsamında, AB ülkelerinden ithal edilen makine, kimyasallar ve ilaçlar gibi belirli mallar, azaltılmış veya sıfır ithalat vergisinden yararlanabilir.
3. Çin ve İkili Anlaşmalar
- Çin:
- Kongo Cumhuriyeti, özellikle inşaat ve altyapı sektörlerinde Çin ile giderek daha güçlü ticaret bağlarına sahip. Çin’den yapılan elektronik ve makine gibi belirli ithalatlar, devam eden ikili ticaret anlaşmaları nedeniyle tercihli tarifeler alabilir.
4. En Çok Kayrılan Millet (MFN) Statüsü
- Kongo Cumhuriyeti, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) anlaşmaları kapsamında En Çok Kayrılan Ülke (MFN) statüsünü uygular. Bu, ülkenin, tercihli ticaret anlaşmasıyla aksi belirtilmediği sürece tüm DTÖ üyesi ülkelere eşit tarife uygulaması sağlamasını garanti eder.
Ülke Gerçekleri
- Resmi Adı: Kongo Cumhuriyeti (République du Congo)
- Başkent: Brazzaville
- En Büyük Şehirler:
- Brazzaville
- Nokta-Noire
- Dolisie
- Kişi Başına Gelir: Yaklaşık 3.500 ABD Doları
- Nüfus: 5,7 milyon (2023)
- Resmi Dil: Fransızca
- Para Birimi: Orta Afrika CFA Frangı (XAF)
- Konum: Orta Afrika’da yer alan ülke, Gabon, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Atlas Okyanusu ile çevrilidir.
Coğrafya, Ekonomi ve Başlıca Endüstriler
Coğrafya
Kongo Cumhuriyeti, Orta Afrika’da bulunan ve Atlas Okyanusu boyunca uzanan bir kıyı şeridine sahip bir kıyı ülkesidir. Ülkenin sınırı batıda Gabon, kuzeyde Kamerun ve doğuda Orta Afrika Cumhuriyeti’dir. Coğrafyası, kıyı ovaları, yoğun yağmur ormanları ve Kongo Nehri havzası gibi çeşitli manzaralarla işaretlenmiştir.
Ekonomi
Kongo Cumhuriyeti ekonomisi büyük ölçüde petrol ve doğal gazın çıkarılmasına ve ihracatına bağlıdır. Petrol ve gaz, ülkenin ihracat gelirlerinin ve hükümet gelirlerinin çoğunluğunu oluşturur. Hükümet ekonomiyi çeşitlendirmek için çalışırken, petrol hakimiyetini sürdürmektedir.
Büyük Endüstriler
- Petrol ve Gaz: Kongo Cumhuriyeti, Sahra Altı Afrika’nın en büyük petrol üreticilerinden biridir. Petrol ve gaz, ülkenin ihracatının büyük kısmını oluşturur.
- Madencilik: Ülkede ayrıca altın, elmas ve manganez gibi değerli maden kaynakları da bulunmaktadır.
- Tarım: Ülkede manyok, muz ve kakao üretimi yapıldığı için tarım önemli bir sektör olmaya devam ediyor.
- Ormancılık: Kongo’nun yağmur ormanları kereste açısından zengindir ve ormancılık endüstrisi ihracat ekonomisinde önemli bir rol oynar.
