Genellikle “Karayipler’in Doğal Adası” olarak anılan Dominika, birçok mal ve hammadde için ithalata büyük ölçüde bağımlı bir ekonomiye sahip, Doğu Karayipler’de küçük bir ada ülkesidir. Sınırlı yerel üretim kapasitesi nedeniyle Dominika, gıda, makine ve tüketim malları da dahil olmak üzere çok çeşitli ürünler ithal etmektedir. Ülkenin tarife sistemi, ithalatı düzenlemek, hükümet geliri elde etmek ve mümkün olduğunda yerel endüstrileri korumak için tasarlanmıştır. Dominika, Karayip Topluluğu’nun (CARICOM) bir üyesidir ve bu nedenle, CARICOM içi ticaret için tercihli tarifelerden yararlanır. CARICOM dışındaki ülkelerden yapılan ithalatlar genellikle daha yüksek tarifelere tabidir, ancak ülke, CARIFORUM-AB Ekonomik Ortaklık Anlaşması kapsamındaki Avrupa Birliği gibi dış ortaklarla ticaret anlaşmalarına katılmaktadır.
İthal Ürünler İçin Tarife Kategorileri
Dominika’nın gümrük tarife oranları ürün kategorisine göre yapılandırılmıştır ve CARICOM ve diğer uluslararası düzenlemeler gibi ticaret anlaşmalarından etkilenmektedir. Aşağıda ana tarife kategorilerinin ayrıntılı bir dökümü bulunmaktadır.
1. Tarım Ürünleri
Tarım, Dominika ekonomisinin önemli bir parçasıdır, ancak ülke yerel üretimi tamamlamak için hala çeşitli tarım ürünleri ithal etmektedir. Bu ürünlere uygulanan tarifeler, temel gıda maddelerinin bulunabilirliğini sağlarken yerel tarımı korumayı amaçlamaktadır.
1.1 Başlıca Tarım Ürünlerine İlişkin Tarife Oranları
- Meyve ve Sebzeler:
- Taze meyveler (örneğin muz, elma, portakal): %10-%25
- Sebzeler (örneğin soğan, patates, domates): %10-20
- Dondurulmuş meyve ve sebzeler: %10-%20
- Kurutulmuş meyveler: %5-10
- Tahıllar ve Hububatlar:
- Buğday: %5-%10
- Pirinç: %15-%25
- Mısır: %5-%10
- Arpa: %10
- Et ve Kümes Hayvanları:
- Sığır eti: %25-%35
- Domuz eti: %25-%35
- Kümes hayvanları (tavuk, hindi): %25-%35
- İşlenmiş etler (sosis, pastırma): %30-%40
- Süt Ürünleri:
- Süt: %15-%25
- Peynir: %20-%30
- Tereyağı: %20-%30
- Yenilebilir Yağlar:
- Ayçiçek yağı: %10-%20
- Palmiye yağı: %15-%20
- Zeytinyağı: %15-%25
- Diğer Tarım Ürünleri:
- Şeker: %20-%30
- Kahve ve çay: %15-%20
1.2 Tarım Ürünlerine İlişkin Özel İthalat Vergileri
- CARICOM Tercihleri: Diğer CARICOM ülkelerinden ithal edilen tarım ürünleri, CARICOM Ortak Dış Tarife (CET) sistemi kapsamında indirimli veya sıfır tarifelerden yararlanır; bu da bölge içi ticareti teşvik eder ve bölgesel tarımsal üretimi korumaya yardımcı olur.
- CARICOM Dışı Ülkeler: ABD, Kanada veya Avrupa Birliği gibi CARICOM dışı ülkelerden ithal edilen tarım ürünleri daha yüksek tarifelere tabidir. Ancak, CARIFORUM-AB Ekonomik Ortaklık Anlaşması gibi ticaret anlaşmaları olan ülkelerden yapılan ithalatlar, belirli ürünlerde daha düşük tarifelerden veya gümrüksüz erişimden faydalanır.
2. Endüstriyel Ürünler
Dominika, altyapı gelişimini ve sınırlı üretim tabanını desteklemek için makine, hammadde ve inşaat ekipmanı da dahil olmak üzere önemli miktarda endüstriyel mal ithal ediyor. Endüstriyel mallara uygulanan tarifeler, mümkün olduğunca yerel endüstriyi korurken gerekli girdilere erişimi garantilemek için yapılandırılmıştır.
2.1 Makine ve Ekipman
- Ağır Makineler (örneğin, buldozerler, vinçler, ekskavatörler): %0-%15
- Endüstriyel Ekipmanlar:
- Üretim makineleri (örneğin, gıda işleme ekipmanı, tekstil makineleri): %0-%10
- İnşaat ekipmanları: 0%-15%
- Enerji ile ilgili ekipmanlar (jeneratörler, türbinler): %0-%10
- Elektrik Ekipmanları:
- Elektrik motorları: %10-%15
- Transformatörler: %10-%15
- Kablolar ve kablolama: %10-%15
2.2 Otomobiller ve Otomobil Parçaları
Dominika, sınırlı yerel üretim nedeniyle araçlarının ve araç parçalarının çoğunu ithal ediyor. Araçlar ve otomobil parçaları üzerindeki tarifeler, talebi düzenlemek ve çevre dostu taşımacılığı teşvik etmek için yapılandırılmıştır.
- Binek Araçlar:
- Yeni araçlar: %25-%35 (motor büyüklüğüne ve türüne bağlı olarak)
- Kullanılmış araçlar: %35-%45 (yaşa ve motor hacmine bağlı olarak)
- Ticari Araçlar:
- Kamyon ve otobüsler: %10-%25
- Otomobil Parçaları:
- Motorlar ve mekanik bileşenler: %5-10
- Lastikler ve fren sistemleri: %10-%15
- Araç elektroniği (örneğin aydınlatma, ses sistemleri): %10-%15
2.3 Endüstriyel Mallar İçin Özel İthalat Vergileri
- CARICOM Tarife Tercihleri: Diğer CARICOM üye ülkelerinden ithal edilen endüstriyel mallar genellikle indirimli tarifelerden veya gümrüksüz erişimden yararlanır, bu da bölge içi ticareti ve endüstriyel iş birliğini teşvik eder.
- CARICOM Dışı Ülkeler: CARICOM dışı ülkelerden gelen endüstriyel mal ithalatları, genellikle %5 ile %15 arasında değişen CET’ye tabidir. Ancak, CARIFORUM-AB Ekonomik Ortaklık Anlaşması gibi bazı anlaşmalar, belirli endüstriyel mallar üzerindeki tarifeleri düşürebilir veya ortadan kaldırabilir.
3. Tüketici Elektroniği ve Ev Aletleri
Dominika, tüketici elektroniği ve ev aletlerinin büyük bir kısmını, öncelikle Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’dan ithal ediyor. Bu ürünlere uygulanan tarifeler, yerel pazarları korurken modern teknolojiye erişimi garanti altına alacak şekilde yapılandırılmıştır.
3.1 Tüketici Elektroniği
- Akıllı telefonlar: %10-%20
- Dizüstü Bilgisayarlar ve Tabletler: %10-%20
- Televizyonlar: %15-%25
- Ses Ekipmanları (örneğin, hoparlörler, ses sistemleri): %15-%25
- Kameralar ve Fotoğraf Ekipmanları: %15-%25
3.2 Ev Aletleri
- Buzdolapları: %15-%25
- Çamaşır Makineleri: %15-%25
- Mikrodalga Fırınlar: %15-%25
- Klimalar: %15-%25
- Bulaşık Makineleri: %15-%25
3.3 Elektronik ve Ev Aletleri İçin Özel İthalat Vergileri
- CARICOM Tercihleri: CARICOM ülkelerinden ithal edilen elektronik ve cihazlar, bölgesel serbest ticaret anlaşması kapsamında daha düşük tarifelerden yararlanmaktadır.
- CARICOM Dışı Ülkeler: Çin, Güney Kore ve Amerika Birleşik Devletleri gibi CARICOM dışı ülkelerden gelen tüketici elektroniği, genellikle %15 ila %25 arasında değişen standart CET’ye tabidir. Ancak, CARIFORUM-AB Ekonomik Ortaklığı gibi anlaşmalar kapsamındaki ticaret ortaklarından gelen ürünler tercihli tarifelerden yararlanabilir.
4. Tekstil, Giyim ve Ayakkabı
Dominika, tekstil, giyim ve ayakkabı ürünlerinin çoğunu ithal ediyor çünkü ülke bu sektörlerde yerel üretimi sınırlı tutuyor. Bu kategorideki tarifeler, yerel giyim üreticilerini korurken küresel moda ürünlerine erişim sağlamayı amaçlıyor.
4.1 Giyim ve Konfeksiyon
- Standart Giyim (örneğin, tişörtler, kot pantolonlar, takım elbiseler): %15-%25
- Lüks ve Tasarımcı Markalar: %25-%35
- Spor Giyim ve Atletik Giyim: %15-%25
4.2 Ayakkabı
- Standart Ayakkabı: %15-%25
- Lüks Ayakkabı: %25-%35
- Spor Ayakkabıları ve Spor Ayakkabıları: %15-%25
4.3 Ham Tekstil ve Kumaşlar
- Pamuk: %5-%10
- Yün: %5-%10
- Sentetik Elyaflar: %10-%15
4.4 Tekstil Ürünlerine İlişkin Özel İthalat Vergileri
- CARICOM Serbest Ticareti: Diğer CARICOM ülkelerinden ithal edilen tekstil, giyim ve ayakkabı ürünleri, bölgesel ticaretin canlanmasına yardımcı olan düşük veya sıfır tarifelerden yararlanmaktadır.
- CARICOM Dışı Ülkeler: CARICOM dışı ülkelerden tekstil ve giyim ithalatı standart CET oranlarına tabidir. Ancak, CARIFORUM-AB Ekonomik Ortaklık Anlaşması, Avrupa Birliği üye ülkelerinden belirli tekstiller için indirimli tarifeler sunabilir.
5. İlaçlar ve Tıbbi Ekipmanlar
Dominika, sağlık sisteminin ihtiyaçlarını karşılamak için ilaçlarının ve tıbbi ekipmanlarının önemli bir bölümünü ithal ediyor. Bu ürünlere uygulanan tarifeler, erişilebilirliği ve uygun fiyatlılığı garantilemek için genellikle düşüktür.
5.1 Farmasötik Ürünler
- İlaçlar (jenerik ve markalı): %0-%10
- Aşılar: 0%
- Takviyeler ve Vitaminler: %5-10
5.2 Tıbbi Ekipman
- Tanı Ekipmanları (örneğin, X-ray makineleri, MRI makineleri): %0-%5
- Cerrahi Aletler: 0%-5%
- Hastane Yatakları ve İzleme Ekipmanları: %5-10
5.3 Tıbbi Ürünlere İlişkin Özel İthalat Vergileri
- CARICOM Sıfır Tarifeleri: CARICOM üye ülkelerinden ithal edilen ilaçlar ve tıbbi ekipmanlar genellikle tarifelerden muaftır ve bu sayede temel sağlık ürünlerine erişim daha kolay sağlanır.
- CARICOM Dışı Ülkeler: CARICOM dışı ülkelerden gelen tıbbi ürünler düşük tarifelerle karşı karşıyadır, ancak CARIFORUM-AB anlaşması AB’den yapılan tıbbi ithalatlarda indirimli tarifelere veya gümrüksüz erişime olanak tanımaktadır.
6. Alkol, Tütün ve Lüks Ürünler
Dominika, tüketimi düzenlemek ve gelir elde etmek için alkol, tütün ve lüks mallara daha yüksek tarifeler uygular. Bu ürünler gümrük vergilerine ek olarak tüketim vergilerine de tabidir.
6.1 Alkollü İçecekler
- Bira: %20-%30
- Şarap: %25-%35
- İçkiler (viski, votka, rom): %30-%45
- Alkolsüz İçecekler: %15-%20
6.2 Tütün Ürünleri
- Sigaralar: %35-%45
- Purolar: %30-%40
- Diğer Tütün Ürünleri (örneğin, pipo tütünü): %30-%40
6.3 Lüks Ürünler
- Saatler ve Mücevherler: %25-%35
- Tasarımcı Çantalar ve Aksesuarlar: %25-%35
- Üst Düzey Elektronik: %20-%30
6.4 Lüks Mallar İçin Özel İthalat Vergileri
- CARICOM Dışı İthalatlar: CARICOM dışı ülkelerden ithal edilen lüks mallar, ürüne bağlı olarak genellikle %25 ila %45 arasında değişen daha yüksek tarifelerle karşı karşıyadır. Bu ürünler ayrıca ek tüketim vergileriyle de karşı karşıya kalabilir.
- ÖTV: Gümrük vergilerine ek olarak, tüketimi düzenlemek ve hükümete ek gelir sağlamak amacıyla alkol, tütün ve lüks mallar da ÖTV’ye tabidir.
Dominika Hakkında Ülke Bilgileri
- Resmi Adı: Dominika Topluluğu
- Başkent: Roseau
- Üç Büyük Şehir:
- Gül
- Portsmouth
- Kadife çiçeği
- Kişi Başına Gelir: Yaklaşık 8.000 ABD Doları (2023 tahmini)
- Nüfus: Yaklaşık 73.000 (2023 tahmini)
- Resmi Dil: İngilizce
- Para Birimi: Doğu Karayip Doları (XCD)
- Konum: Doğu Karayipler’de, kuzeyde Fransız Guadeloupe adaları ile güneyde Martinik arasında yer almaktadır.
Dominika Coğrafyası
Dominika, engebeli, dağlık arazisi ve tropikal yağmur ormanlarıyla bilinir ve bu nedenle “Karayipler’in Doğal Adası” lakabını kazanmıştır. Ada jeolojik olarak gençtir ve hala volkanik olarak aktiftir; çok sayıda nehir, şelale ve kaplıca vardır.
- Dağ Sıraları: Dominika, en yüksek zirvesi 1.447 metre (4.747 fit) olan Morne Diablotins’in bulunduğu dik dağlarla karakterize edilir. Adanın volkanik arazisi ayrıca kraterler ve vadileri de içerir.
- Nehirler ve Göller: Dominika, 365’ten fazla nehre ev sahipliği yapar ve bu da onu Karayipler’deki en su zengini adalardan biri yapar. Adanın gölleri ve nehirleri hidroelektrik enerji üretimini destekler ve tarım ve evsel kullanım için tatlı su sağlar.
- Kıyı şeridi: Dominika’nın kıyı şeridi engebelidir ve kumlu ve kayalık plajların bir karışımıdır. Mercan resifleri ve deniz biyolojik çeşitliliği onu tüplü dalış ve deniz keşfi için popüler bir yer haline getirir.
- İklim: Dominika, belirgin ıslak ve kuru mevsimlere sahip tropikal bir iklime sahiptir. Ada, özellikle iç yağmur ormanlarında önemli yağış alır ve bu da yemyeşil bitki örtüsüne ve zengin biyolojik çeşitliliğe katkıda bulunur.
Dominika Ekonomisi ve Başlıca Endüstriler
Dominika’nın ekonomisi küçüktür ve tarıma, turizme ve finansal hizmetlere büyük ölçüde bağımlıdır. Ada, turizm sektörünü destekleyen doğal güzelliğiyle bilinir, ancak aynı zamanda kasırgalar gibi doğal afetlere karşı savunmasızlık gibi zorluklarla da karşı karşıyadır.
1. Tarım
- Tarım, Dominika ekonomisinin önemli bir parçasıdır ve nüfusun büyük bir kısmına istihdam sağlar. Ada, muz, turunçgiller ve kök bitkileri üretimiyle bilinir.
- Başlıca İhracatlar: Dominika’nın başlıca tarımsal ihracatları arasında muz, narenciye, hindistan cevizi ve kök bitkileri yer alır. Ancak muz endüstrisi son yıllarda rekabet ve değişen ticaret politikaları nedeniyle düşüşe geçmiştir.
2. Turizm
- Turizm, özellikle eko-turizm, Dominika’da büyüyen bir sektördür. Adanın doğal güzellikleri, yağmur ormanları, şelaleleri ve volkanik özellikleri onu macera turistleri, yürüyüşçüler ve dalgıçlar için birinci sınıf bir destinasyon haline getirir.
- Popüler Destinasyonlar: Dominika, dalgıçlar ve deniz yaşamı meraklılarını cezbeden Kaynayan Göl, Morne Trois Pitons Milli Parkı (UNESCO Dünya Mirası Alanı) ve mercan resifleri gibi yerleriyle ünlüdür.
3. Üretim
- Dominika’daki üretim sektörü nispeten küçüktür ve esas olarak gıda işleme, içecek ve rom üretimine odaklanır. Ada ayrıca yerel tüketim ve ihracat için sabun ve diğer küçük mallar üretir.
- Temel Ürünler: Rom, sabun ve hindistancevizi yağı gibi işlenmiş tarım ürünleri Dominika’da üretilen başlıca ürünlerdir.
4. Finansal Hizmetler
- Dominika, elverişli vergi politikaları ve düzenlemeleri nedeniyle uluslararası müşterileri çeken küçük bir offshore finansal hizmetler sektörü geliştirmiştir. Ülkenin Yatırımla Vatandaşlık (CBI) programı ekonomiye önemli bir katkıda bulunan bir diğer unsurdur.
- CBI Programı: Dominika’nın CBI programı, yabancı uyrukluların yatırım yoluyla vatandaşlık elde etmelerine olanak tanıyarak ülke için hayati önem taşıyan bir dış gelir kaynağı sağlıyor.
5. Yenilenebilir Enerji
- Dominika’nın yenilenebilir enerji, özellikle jeotermal enerji açısından büyük potansiyeli var. Hükümet, adanın volkanik aktivitesini kullanarak elektrik üretme projeleri üzerinde çalışıyor, bu da ithal fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltabilir ve enerji maliyetlerini düşürebilir.