ਅਰਬ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਓਮਾਨ, ਖਾੜੀ ਸਹਿਯੋਗ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (GCC) ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (WTO) ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ । GCC ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਓਮਾਨ ਨੂੰ ਖਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਸਟਮ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਕੋਲ ਆਪਣੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਤਰਜੀਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੇ ਖਾਸ ਟੈਰਿਫ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲਚਕਤਾ ਵੀ ਹੈ। ਓਮਾਨ ਦੀ ਸਲਤਨਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਪਾਰਕ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਰੂਟ, ਹੋਰਮੁਜ਼ ਜਲਡਮਰੂ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਹੈ। ਓਮਾਨ ਦੀਆਂ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀਆਂ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਰਥਿਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਗੈਰ-ਤੇਲ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
ਓਮਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੇਲ ਨਿਰਯਾਤ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਦੇਸ਼ ਨੇ ਨਿਰਮਾਣ, ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਓਮਾਨ ਦੇ ਕਸਟਮ ਅਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਇਸਦੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਟੀਚਿਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ GCC ਕਸਟਮ ਯੂਨੀਅਨ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਓਮਾਨ ਦੇ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੂਜੇ GCC ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਅੰਤਰ-GCC ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ।
1. ਓਮਾਨ ਦੇ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਓਮਾਨ ਦੀਆਂ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਖਾੜੀ ਸਹਿਯੋਗ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (GCC) ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਕਸਟਮ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ (ਬਹਿਰੀਨ, ਕੁਵੈਤ, ਓਮਾਨ, ਕਤਰ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਅਤੇ UAE) ਵਿੱਚ ਇੱਕਸਾਰ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਸਟਮ ਕਾਨੂੰਨ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਆਰੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖਾਸ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਰਤਾਂ ਅਧੀਨ ਕੁਝ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੈਰਿਫ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।
ਓਮਾਨ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਸਿਸਟਮ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ
- ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਕਸਟਮਜ਼ ਟੈਰਿਫ: ਓਮਾਨ GCC ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਕਸਟਮਜ਼ ਟੈਰਿਫ (CCT) ਵਰਤਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਇਕਸੁਰਤਾਪੂਰਵਕ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਅਤੇ ਕਸਟਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਾਮਾਨ 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਸਾਮਾਨ ਉਤਪਾਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਦਰਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਮੁੱਲ ਜੋੜ ਟੈਕਸ (ਵੈਟ): ਓਮਾਨ ਨੇ 2021 ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ‘ਤੇ 5% ਵੈਟ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਆਯਾਤ ਦੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਵਸਤੂਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭੋਜਨ, ਦਵਾਈਆਂ, ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਤਪਾਦ, ਵੈਟ ਤੋਂ ਛੋਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਆਬਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਓਮਾਨ ਤੰਬਾਕੂ, ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਖਾਸ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਆਬਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਟੈਕਸ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਯਮਤ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਜਾਂ ਗੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ (FTAs): ਓਮਾਨ ਨੇ ਕਈ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ( ਓਮਾਨ-ਅਮਰੀਕਾ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ (FTA) ਦੇ ਤਹਿਤ ) ਅਤੇ ਚੀਨ ( ਚੀਨ-ਓਮਾਨ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ) ਨਾਲ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅਕਸਰ ਇਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਵਿਵਹਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਘਟਾਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
2. ਮੁੱਖ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਟੈਰਿਫ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਦਰਾਂ
ਓਮਾਨ ਦੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਡਿਊਟੀਆਂ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਅਤੇ GCC ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਾਈਜ਼ਡ ਸਿਸਟਮ (HS) ਦੇ ਅਧੀਨ ਇਸਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੇਠਾਂ ਕਈ ਮੁੱਖ ਉਤਪਾਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਲਈ ਓਮਾਨ ਦੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
2.1. ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦ
ਓਮਾਨ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ, ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਓਮਾਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਘਰੇਲੂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਹ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦਰਾਮਦਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਹੈ।
2.1.1. ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਅਨਾਜ
ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਣਕ, ਚੌਲ ਅਤੇ ਮੱਕੀ ਵਰਗੇ ਅਨਾਜ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਅਨਾਜ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਕਣਕ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਚੌਲ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਮੱਕੀ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਜੌਂ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
2.1.2. ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ
ਓਮਾਨ ਭਾਰਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਉਗਾਏ ਜਾਂਦੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਫ-ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ।
- ਖੱਟੇ ਫਲ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਕੇਲੇ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਟਮਾਟਰ ਅਤੇ ਖੀਰੇ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ:
- GCC ਕਸਟਮਜ਼ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਤਹਿਤ, GCC ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
2.1.3. ਮੀਟ ਅਤੇ ਮੀਟ ਉਤਪਾਦ
ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬੀਫ, ਪੋਲਟਰੀ ਅਤੇ ਲੇਲੇ ਸਮੇਤ ਮੀਟ ਉਤਪਾਦ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਸੀਮਤ ਹੈ।
- ਬੀਫ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਪੋਲਟਰੀ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਲੇਲਾ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ:
- ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਉਤਪਾਦ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਓਮਾਨ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਮੌਜੂਦਾ FTAs ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫ ਜਾਂ ਤਰਜੀਹੀ ਇਲਾਜ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2.1.4. ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ
ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮਿੰਗ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੁੱਧ ਪਾਊਡਰ, ਪਨੀਰ ਅਤੇ ਮੱਖਣ, ਮੁੱਖ ਆਯਾਤ ਹਨ।
- ਦੁੱਧ ਪਾਊਡਰ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਪਨੀਰ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਮੱਖਣ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ:
- ਓਮਾਨ ਦੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਡੇਅਰੀ ਸਪਲਾਇਰ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ FTA ਅਧੀਨ ਤਰਜੀਹੀ ਇਲਾਜ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2.2. ਨਿਰਮਿਤ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਪਕਰਣ
ਓਮਾਨ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਵਿਭਿੰਨ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨਿਰਮਿਤ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਮਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ੀਨਰੀ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਪਕਰਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
2.2.1. ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਪਕਰਣ
ਓਮਾਨ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੇਤਰ ਲਈ ਉਸਾਰੀ, ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣ ਜ਼ਰੂਰੀ ਆਯਾਤ ਹਨ।
- ਉਸਾਰੀ ਉਪਕਰਣ: 0-5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ, ਉਪਕਰਣ ਦੀ ਕਿਸਮ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਸ਼ੀਨਰੀ: 0-5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਉਦਯੋਗਿਕ ਮਸ਼ੀਨਰੀ: 0-5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ:
- ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂੰਜੀਗਤ ਵਸਤੂਆਂ (ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਸਮੇਤ) ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘਟਾਈਆਂ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
2.2.2. ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਉਪਕਰਣ
ਵਧਦੇ ਖਪਤਕਾਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਮਾਰਟਫੋਨ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣ ਵਰਗੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਆਯਾਤ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
- ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ: 0% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਆਡੀਓ ਸਿਸਟਮ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਲੈਪਟਾਪ: 0% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ:
- ਨਿਵੇਸ਼ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਿਰਮਾਣ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਤੋਂ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
2.2.3. ਵਾਹਨ ਅਤੇ ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਪਾਰਟਸ
ਓਮਾਨ ਦਾ ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਖਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਆਯਾਤ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰੀ ਕਾਰਾਂ, ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨ ਅਤੇ ਸਪੇਅਰ ਪਾਰਟਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
- ਯਾਤਰੀ ਵਾਹਨ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਪਾਰਟਸ: ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੁਰਜ਼ਿਆਂ ਲਈ 0% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ:
- ਵਰਤੇ ਹੋਏ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 5% ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨ ਦੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਨਿਕਾਸ ਮਿਆਰਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵਾਧੂ ਫੀਸਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਓਮਾਨ ਦੇ ਹਰੀ ਊਰਜਾ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੁਝ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਵਾਹਨਾਂ (EVs) ਨੂੰ ਘੱਟ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2.3. ਖਪਤਕਾਰ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ
ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਖਪਤਕਾਰ ਵਸਤੂਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜੇ, ਪਰਫਿਊਮ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਯਾਤ ਹਨ। ਇਹ ਵਸਤੂਆਂ ਵਧ ਰਹੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
2.3.1. ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਲਿਬਾਸ
ਓਮਾਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੀਨ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਜੁੱਤੀਆਂ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਕੱਪੜੇ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਜੁੱਤੀਆਂ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
2.3.2. ਕਾਸਮੈਟਿਕਸ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਦੇਖਭਾਲ ਉਤਪਾਦ
ਓਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਾਸਮੈਟਿਕਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਥਾਨਕ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- ਕਾਸਮੈਟਿਕਸ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
- ਪਰਫਿਊਮ: 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ।
2.3.3. ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ
ਓਮਾਨ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸ਼ਰਾਬ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਕਸ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਸ਼ਰਾਬ: ਕਿਸੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 50% ਦੀ ਆਬਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀ ।
- ਤੰਬਾਕੂ: 100% ਆਬਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀ ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ:
- ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਸੀਮਤ ਹੈ, ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਿੱਜੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਆਯਾਤ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ ਪਰ ਉੱਚ ਟੈਕਸਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
3. ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ
3.1. ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ (FTA) ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਬੰਧ
ਓਮਾਨ ਨੇ ਕਈ FTA ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਇਸਦੇ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ।
- ਅਮਰੀਕਾ-ਓਮਾਨ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ (FTA): ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਵਿਚਕਾਰ 2006 ਵਿੱਚ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ FTA, ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਇਲਾਜ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ੀਨਰੀ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ, ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਰਗੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਘਟਾਏ ਗਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ।
- ਚੀਨ-ਓਮਾਨ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ: 2018 ਵਿੱਚ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਚੀਨ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ਲਈ ਟੈਰਿਫ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ।
- GCC ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਖੇਤਰ: GCC ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਓਮਾਨ ਨੂੰ ਹੋਰ GCC ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਤਰਜੀਹੀ ਵਪਾਰਕ ਸ਼ਰਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ GCC ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਨ ਲਈ ਜ਼ੀਰੋ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਓਮਾਨ ਬਾਰੇ ਮੁੱਖ ਤੱਥ
- ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮ: ਓਮਾਨ ਦੀ ਸਲਤਨਤ
- ਰਾਜਧਾਨੀ: ਮਸਕਟ
- ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ: ਮਸਕਟ, ਸਲਾਲਾਹ, ਸੋਹਰ
- ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ: ਲਗਭਗ $20,000 USD (2023)
- ਆਬਾਦੀ: ਲਗਭਗ 5.5 ਮਿਲੀਅਨ (2023)
- ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ: ਅਰਬੀ
- ਮੁਦਰਾ: ਓਮਾਨੀ ਰਿਆਲ (OMR)
- ਸਥਾਨ: ਅਰਬ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦਾ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਤੱਟ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਅਤੇ ਯਮਨ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਦੀ ਖਾੜੀ ਅਤੇ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਨਾਲ।
ਓਮਾਨ ਦੇ ਭੂਗੋਲ, ਆਰਥਿਕਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ
ਭੂਗੋਲ
ਓਮਾਨ ਅਰਬ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਸਿਰੇ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਉੱਚੇ ਪਹਾੜਾਂ, ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਾਰੂਥਲ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਓਮਾਨ ਦੀ ਖਾੜੀ ਅਤੇ ਅਰਬ ਸਾਗਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਤੱਟਵਰਤੀ ਰੇਖਾ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਓਮਾਨ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਤੇਲ, ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਅਤੇ ਖਣਿਜਾਂ ਸਮੇਤ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਵਪਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਆਰਥਿਕਤਾ
ਓਮਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੇਲ ਨਿਰਯਾਤ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਜ਼ਨ 2040 ਵਰਗੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਵਿਭਿੰਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰੱਕੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਨਿਰਮਾਣ, ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਅਤੇ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਤੇਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਚਾਲਕ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੀਡੀਪੀ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ
- ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ: ਓਮਾਨ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ ਹੈ।
- ਪੈਟਰੋ ਕੈਮੀਕਲਜ਼: ਦੇਸ਼ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੈਟਰੋ ਕੈਮੀਕਲ ਉਦਯੋਗ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
- ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ: ਓਮਾਨ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁੰਦਰਤਾ, ਅਮੀਰ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਵਧਦਾ ਹੋਇਆ ਸੈਲਾਨੀ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
- ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ: ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮਸਕਟ ਅਤੇ ਸਲਾਲਾਹ, ਖੇਤਰੀ ਵਪਾਰ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੇਂਦਰ ਹਨ।
- ਨਿਰਮਾਣ: ਓਮਾਨ ਆਪਣੇ ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਲਿਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਰਸਾਇਣਾਂ ਅਤੇ ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਵਿੱਚ।