ਮੋਨਾਕੋ, ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਤੱਟ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਪਰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ਹਿਰ-ਰਾਜ, ਆਪਣੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਵਪਾਰਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਕੋਈ ਮੁੱਲ-ਵਰਧਿਤ ਟੈਕਸ (VAT) ਵਾਲਾ ਟੈਕਸ ਹੈਵਨ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮੋਨਾਕੋ ਫਰਾਂਸ ਰਾਹੀਂ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਕਸਟਮ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁਝ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਬੰਧ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦਾਂ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਪਵਾਦ ਦੇ ਨਾਲ, ਆਮ ਕਸਟਮ ਟੈਰਿਫ (CCT) ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਲਾਜ ਜਾਂ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਮੋਨਾਕੋ ਦੀ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਆਪਕ ਹੈ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਪਕਰਣਾਂ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਤੱਕ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਮੋਨਾਕੋ ਵਿੱਚ ਆਮ ਕਸਟਮ ਢਾਂਚਾ
ਮੋਨਾਕੋ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੇ ਗਏ ਕਸਟਮ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਯਾਤ ਲਈ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ। ਕਿਉਂਕਿ ਰਿਆਸਤ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਫਰਾਂਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਕਸਟਮ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੋਨਾਕੋ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ EU ਕਾਮਨ ਕਸਟਮ ਟੈਰਿਫ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਰੇ EU ਮੈਂਬਰ ਰਾਜਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੋਨਾਕੋ ਦੇ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਹਾਰਮੋਨਾਈਜ਼ਡ ਸਿਸਟਮ (HS) ਕੋਡਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਟੈਰਿਫ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਖਪਤਕਾਰ ਉਤਪਾਦਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਸਤੂਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਮੋਨਾਕੋ ਖੁਦ ਆਪਣੇ ਸੁਤੰਤਰ ਟੈਰਿਫ ਸ਼ਡਿਊਲ ਨਿਰਧਾਰਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਫਰਾਂਸ ਦੀਆਂ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੋਨਾਕੋ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਭਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ
ਕਾਮਨ ਕਸਟਮਜ਼ ਟੈਰਿਫ (CCT) ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਹਰੇਕ ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦ ਕਿਸਮ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਖਾਸ ਦਰਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੇਠਾਂ ਮੁੱਖ ਉਤਪਾਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦਾ ਵਿਭਾਜਨ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਲਾਗੂ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫਾਂ ਅਤੇ ਖਾਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਜਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਵਸਤੂਆਂ ਲਈ ਸੰਭਾਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
1. ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ EU ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੀਤੀ (CAP) ਦੇ ਤਹਿਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭੋਜਨ ਪਦਾਰਥਾਂ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਜ਼ੀਰੋ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅੰਕਾਂ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
1.1. ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: 0% ਤੋਂ 20%, ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੁੱਧ, ਪਨੀਰ, ਮੱਖਣ) ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਖਾਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਵਿਵਹਾਰ)।
1.2. ਤਾਜ਼ੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੱਚੇ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਲਈ 0%।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਮੌਸਮੀ ਟੈਰਿਫ EU ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ, ਕੋਸਟਾ ਰੀਕਾ ਜਾਂ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕੇਲੇ ਅਤੇ ਅਨਾਨਾਸ ਖਾਸ ਟੈਰਿਫਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ)।
1.3. ਮੀਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਮੀਟ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਮੀਟ (ਬੀਫ, ਸੂਰ, ਚਿਕਨ) ਲਈ 12% ਤੋਂ 20%, ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਮੀਟ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਟੈਰਿਫ ਦੇ ਨਾਲ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਕੁਝ ਸਮਝੌਤੇ ਮੀਟ ਜਾਂ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਖਾਸ ਕੱਟਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2. ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਫੈਸ਼ਨ
ਮੋਨਾਕੋ ਆਪਣੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉੱਚ-ਅੰਤ ਦੇ ਫੈਸ਼ਨ, ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਉਪਕਰਣ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਆਯਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਜਾਂ ਕੋਈ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਨਹੀਂ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ, ਪਰ ਅਕਸਰ ਦੂਜੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਲ-ਵਰਧਿਤ ਟੈਕਸ (VAT) ਦੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਮੋਨਾਕੋ ਬਚਦਾ ਹੈ।
2.1. ਉੱਚ-ਅੰਤ ਵਾਲਾ ਫੈਸ਼ਨ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੱਪੜੇ, ਜੁੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਉਪਕਰਣਾਂ ਲਈ 0%।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਕੁਝ ਖਾਸ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯੂਰਪੀਅਨ ਆਰਥਿਕ ਖੇਤਰ (EEA), ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2.2. ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਘੜੀਆਂ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਘੜੀਆਂ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜੇਕਰ ਉਹ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਜਾਂ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਹਨ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਰਗੇ ਖਾਸ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦ ਵੀ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫਾਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਤਰਜੀਹੀ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
3. ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਪੂੰਜੀਗਤ ਵਸਤੂਆਂ
ਮੋਨਾਕੋ ਦੀ ਵਿੱਤ, ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਮੇਤ ਉੱਚ-ਅੰਤ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਲਈ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਾਮਾਨ ਆਰਥਿਕਤਾ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
3.1. ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਖਾਸ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, 0% ਤੋਂ 2% ਤੱਕ। ਕੁਝ ਉੱਚ-ਤਕਨੀਕੀ ਜਾਂ ਉੱਚ-ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਕਰਣ ਉੱਚ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਾਪਾਨ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ) ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਘਟੀਆਂ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ-ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
3.2. ਰਸਾਇਣ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਸਾਇਣਾਂ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਲਗਭਗ 3% ਤੋਂ 6%, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੁਝ ਰਸਾਇਣ ਜਾਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਸਾਇਣ ਘਟਾਏ ਗਏ ਟੈਰਿਫ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
4. ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਫੈਬਰਿਕ
ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਦਯੋਗ ਫੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਸਮੱਗਰੀ ਅਕਸਰ ਦਰਮਿਆਨੀ ਟੈਰਿਫ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
4.1. ਕੱਚਾ ਕੱਪੜਾ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 3% ਅਤੇ 12% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਸਮੱਗਰੀ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ, ਕਪਾਹ, ਉੱਨ, ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਰੇਸ਼ੇ) ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਲੋਕ, ਕੁਝ EU ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਤਰਜੀਹੀ ਇਲਾਜ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
4.2. ਤਿਆਰ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਤਿਆਰ ਕੱਪੜਿਆਂ (ਕੱਪੜੇ, ਪਰਦੇ, ਕਾਰਪੇਟ, ਆਦਿ) ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 8% ਅਤੇ 12% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮੂਲ ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਤੁਰਕੀ) ਵਿਚਕਾਰ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ (FTA) ਇਹਨਾਂ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਜਾਂ ਖਤਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
5. ਆਟੋਮੋਬਾਈਲਜ਼ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ
ਮੋਨਾਕੋ ਦੀ ਇੱਕ ਲਗਜ਼ਰੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵਜੋਂ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉੱਚ-ਅੰਤ ਵਾਲੀਆਂ ਆਟੋਮੋਬਾਈਲਜ਼ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਯਾਤ ਹਨ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰ ਨਿਰਮਾਤਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੋਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
5.1. ਨਵੇਂ ਵਾਹਨ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ 10% ਡਿਊਟੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।
- ਖਾਸ ਸ਼ਰਤਾਂ: EU ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਾਪਾਨ) ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਾਰਾਂ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਘਟੀਆਂ ਡਿਊਟੀਆਂ ਜਾਂ ਛੋਟਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
5.2. ਵਰਤੇ ਹੋਏ ਵਾਹਨ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਵਰਤੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹਨ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 10% ਅਤੇ 12% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਵਰਤੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਡਿਊਟੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀ।
6. ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ
ਮੋਨਾਕੋ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਧਦਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਖੇਤਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
6.1. ਖਪਤਕਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਾਰਟਫੋਨ, ਲੈਪਟਾਪ)
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਗਭਗ 0% ਤੋਂ 4%, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਨਾਲ ਤਰਜੀਹੀ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਹਨ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ, ਜਾਪਾਨ) ਘੱਟ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
6.2. ਉਦਯੋਗਿਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣ
- ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਦਰਾਂ: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਗਭਗ 0% ਤੋਂ 2%, ਉੱਨਤ ਉਦਯੋਗਿਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ ਦੇ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਰਤਾਂ: ਖਪਤਕਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਵਾਂਗ, FTA ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਰਾਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਖਾਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ
ਉੱਪਰ ਦੱਸੇ ਗਏ ਆਮ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਖਾਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਜਾਂ ਤਰਜੀਹੀ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਛੋਟਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਤਰਜੀਹੀ ਇਲਾਜ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ:
- ਯੂਰਪੀਅਨ ਆਰਥਿਕ ਖੇਤਰ (EEA) ਦੇਸ਼: EEA ਦੇਸ਼ਾਂ (ਨਾਰਵੇ, ਆਈਸਲੈਂਡ, ਲੀਚਟਨਸਟਾਈਨ) ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਯੂਰਪੀਅਨ ਆਰਥਿਕ ਖੇਤਰ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਘਟਾਏ ਗਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦਾ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼: ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ ਜਨਰਲਾਈਜ਼ਡ ਸਿਸਟਮ ਆਫ਼ ਪ੍ਰੈਫਰੈਂਸ (GSP) ਦੇ ਤਹਿਤ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਮਾਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਡਿਊਟੀਆਂ ਘਟਦੀਆਂ ਜਾਂ ਖਤਮ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ: ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਵਿਚਕਾਰ ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਮਾਨ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੋਨਾਕੋ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਮੋਨਾਕੋ ਬਾਰੇ ਮੁੱਖ ਤੱਥ
- ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮ: ਮੋਨਾਕੋ ਦੀ ਰਿਆਸਤ
- ਰਾਜਧਾਨੀ: ਮੋਨਾਕੋ
- ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ: ਮੋਨਾਕੋ, ਮੋਂਟੇ ਕਾਰਲੋ, ਲਾ ਕੋਂਡਾਮਾਈਨ
- ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ: ਲਗਭਗ $190,000 USD (2024)
- ਆਬਾਦੀ: ~39,000 (2023)
- ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ: ਫ੍ਰੈਂਚ
- ਮੁਦਰਾ: ਯੂਰੋ (€)
- ਸਥਾਨ: ਮੋਨਾਕੋ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਤੱਟ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਸਾਗਰ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਭੂਗੋਲ, ਆਰਥਿਕਤਾ, ਅਤੇ ਮੋਨਾਕੋ ਦੇ ਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ
ਭੂਗੋਲ
ਮੋਨਾਕੋ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਜੋ ਸਿਰਫ਼ 2.02 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਤੱਟਵਰਤੀ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਜੋ ਫ੍ਰੈਂਚ ਐਲਪਸ ਅਤੇ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਸਾਗਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਾਟਕੀ ਚੱਟਾਨਾਂ ਅਤੇ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਵਾਟਰਫ੍ਰੰਟ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਹਨ। ਮੋਨਾਕੋ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਛੋਟੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਦੇਸ਼ ਸੰਘਣੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਹੈ।
ਆਰਥਿਕਤਾ
ਮੋਨਾਕੋ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਖੇਤਰ, ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਉਦਯੋਗ, ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੈਟ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੋਨਾਕੋ ਦੀ ਟੈਕਸ ਹੈਵਨ ਵਜੋਂ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਇਸਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਅਤੇ ਬਹੁ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੰਜ਼ਿਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ
ਮੋਨਾਕੋ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨ ਹੈ:
- ਵਿੱਤ ਅਤੇ ਬੈਂਕਿੰਗ: ਮੋਨਾਕੋ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਵਿੱਤੀ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਅਨੁਕੂਲ ਟੈਕਸ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉੱਚ-ਨੈੱਟ-ਵਰਥ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ: ਇੱਕ ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਥਾਨ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸਾਖ ਦੇ ਨਾਲ, ਮੋਨਾਕੋ ਆਪਣੇ ਕੈਸੀਨੋ, ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਹੋਟਲਾਂ, ਯਾਟ ਕਲੱਬਾਂ ਅਤੇ ਮੋਨਾਕੋ ਗ੍ਰਾਂ ਪ੍ਰੀ ਵਰਗੇ ਵੱਕਾਰੀ ਸਮਾਗਮਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ: ਲਗਜ਼ਰੀ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਚਾਲਕ ਹੈ, ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਲਗਾਤਾਰ ਉੱਚੀ ਹੈ।
- ਪ੍ਰਚੂਨ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ: ਮੋਨਾਕੋ ਦੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਉੱਚ-ਅੰਤ ਦੇ ਫੈਸ਼ਨ, ਗਹਿਣਿਆਂ ਅਤੇ ਘੜੀਆਂ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਹੈ, ਮੋਂਟੇ ਕਾਰਲੋ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲਗਜ਼ਰੀ ਬੁਟੀਕ ਹਨ।