ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਭੂਮੀਗਤ ਦੇਸ਼ ਲਾਓਸ, ਇੱਕ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਸਤੂਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਉੱਭਰਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ। ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਦੇ ਸੰਗਠਨ (ASEAN) ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (WTO) ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਲਾਓਸ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਉਦਾਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ASEAN ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਖੇਤਰ (AFTA) ਦਾ ਵੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ASEAN ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਅਜੇ ਵੀ ਲਾਓਸ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗੈਰ-ASEAN ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਮਾਨ ਲਈ।
ਲਾਓਸ ਦੇ ਕਸਟਮ ਟੈਰਿਫ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਲਾਓਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਸਟਮ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਲਾਓਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਸਟਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਲਾਓਸ ਦੀ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸਦੀਆਂ ਖੇਤਰੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾਵਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਸੀਆਨ ਆਰਥਿਕ ਭਾਈਚਾਰੇ (AEC) ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਸਤੂਆਂ, ਸੇਵਾਵਾਂ, ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਹੁਨਰਮੰਦ ਕਿਰਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ।
ਲਾਓਸ ਦੀਆਂ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਆਸੀਆਨ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਸੀਆਨ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘਟਾਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ਰਾਹੀਂ ਤਰਜੀਹੀ ਇਲਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਸਤੂਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਲਾਓਸ ਦੇ ਕਸਟਮ ਸਿਸਟਮ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ
- ਆਸੀਆਨ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਖੇਤਰ (AFTA): ਆਸੀਆਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਨੂੰ AFTA ਅਧੀਨ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫ ਜਾਂ ਛੋਟਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨੀਤੀ ਅੰਤਰ-ਆਸੀਆਨ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- WTO ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ: ਲਾਓਸ 2013 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (WTO) ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਿਆ। ਇੱਕ WTO ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਲਾਓਸ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ, ਵਪਾਰ ਵਿਵਾਦ ਹੱਲ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਸਹੂਲਤ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ: ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਉੱਚ ਟੈਰਿਫ ਢਾਂਚਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਖਪਤਕਾਰ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਲਈ।
- ਆਬਕਾਰੀ ਟੈਕਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਟੈਕਸ: ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਆਬਕਾਰੀ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ, ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦ।
ਉਤਪਾਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ
ਲਾਓਸ ਦੀਆਂ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਉਤਪਾਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਮਾਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੇਠਾਂ ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਆਮ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਵੀ ਹਨ।
ਸ਼੍ਰੇਣੀ 1: ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦ
ਲਾਓਸ, ਕਈ ਹੋਰ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਘਰੇਲੂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਪੂਰੀ ਖਪਤ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਆਯਾਤ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ, ਮੀਟ, ਡੇਅਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਸਮਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਖਾਸ ਵਸਤੂ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਚੌਲ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 10%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਭਾਵੇਂ ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਚੌਲ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ ਹੈ, ਪਰ ਦੇਸ਼ ਸਥਾਨਕ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਚੌਲ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੌਸਮਾਂ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ 10% ਦਾ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤੂ ਦੀ ਸਥਿਰ ਸਪਲਾਈ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਥਾਨਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕਣਕ ਅਤੇ ਆਟਾ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 10%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਕਈ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ, ਲਾਓਸ ਬਰੈੱਡ, ਨੂਡਲਜ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਣਕ-ਅਧਾਰਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਕਣਕ ਅਤੇ ਆਟਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਣਕ ਅਤੇ ਆਟੇ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ 10% ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੀਮਤ ਘਰੇਲੂ ਕਣਕ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਮੀਟ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 15%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਲਾਓਸ ਮੀਟ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬੀਫ, ਚਿਕਨ ਅਤੇ ਸੂਰ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੀਟ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਮਿਆਰੀ ਟੈਰਿਫ ਦਰ 15% ਹੈ । ਹਾਲਾਂਕਿ, ਖਾਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਛੋਟਾਂ ਜਾਂ ਕਟੌਤੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 5% ਤੋਂ 15%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਮੂਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਤਾਜ਼ੇ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਫਲਾਂ ‘ਤੇ 5% ਦੀ ਘੱਟ ਦਰ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਫਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ 15% ਡਿਊਟੀਆਂ ਲੱਗ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ।
ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 10%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਸੀਮਤ ਘਰੇਲੂ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਲਾਓਸ ਦੁੱਧ, ਪਨੀਰ ਅਤੇ ਮੱਖਣ ਸਮੇਤ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡੇਅਰੀ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 10% ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਸ਼੍ਰੇਣੀ 2: ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਿਤ ਸਮਾਨ
ਲਾਓਸ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਦਯੋਗਿਕ ਮਸ਼ੀਨਰੀ, ਨਿਰਮਾਣ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦਾ ਆਯਾਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਧਾਰ ਅਜੇ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਦੋਵਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਮਾਨ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 0% ਤੋਂ 10%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਉਦਯੋਗਿਕ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਸਾਰੀ, ਖਣਨ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਈ, ਲਾਓਸ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 0% ਤੋਂ 10% ਤੱਕ, ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਉਪਕਰਣ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 5% ਤੋਂ 10%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਉਪਕਰਣ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੈਫ੍ਰਿਜਰੇਟਰ, ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ, ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ 5% ਤੋਂ 10% ਤੱਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਉਤਪਾਦ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਉਸਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀ (ਸਟੀਲ, ਸੀਮਿੰਟ, ਆਦਿ)
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 5% ਤੋਂ 10%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਸਟੀਲ, ਸੀਮਿੰਟ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਉਸਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 10% ਤੱਕ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।
ਆਟੋਮੋਬਾਈਲਜ਼ ਅਤੇ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਪਾਰਟਸ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 30%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਸੈਕਟਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਵਧ ਰਹੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਯਾਤਰੀ ਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 30% ਤੋਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਲਗਜ਼ਰੀ ਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਇੰਜਣ ਸਮਰੱਥਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਉੱਚ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ।
ਸ਼੍ਰੇਣੀ 3: ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਸਮਾਨ
ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਲਾਓਸ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਾਰਟਫੋਨ, ਕੰਪਿਊਟਰ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਖਪਤਕਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ (ਫੋਨ, ਲੈਪਟਾਪ, ਟੀਵੀ)
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 10% ਤੋਂ 15%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਮਾਰਟਫੋਨ, ਲੈਪਟਾਪ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਵਰਗੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੰਗ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 15% ਤੱਕ ਦਾ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਗਜ਼ਰੀ ਜਾਂ ਉੱਚ-ਅੰਤ ਵਾਲੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਉੱਚ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ (ਗਹਿਣੇ, ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਕੱਪੜੇ, ਘੜੀਆਂ)
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 30% ਤੋਂ 40%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਗਹਿਣੇ, ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਘੜੀਆਂ ਸਮੇਤ ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ, ਉੱਚ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ, ਜੋ ਅਕਸਰ 30% ਤੋਂ 40% ਤੱਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਹ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਾਓਸ ਦੇ ਗੈਰ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਬੱਚਤਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਉਤਪਾਦ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 10% ਤੋਂ 15%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਉਦਯੋਗ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਕਿਨਕੇਅਰ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੇ ਨਾਲ। ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 15% ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ।
ਸ਼੍ਰੇਣੀ 4: ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਉਤਪਾਦ
ਲਾਓਸ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਉਤਪਾਦ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਆਯਾਤ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਨਿਰੰਤਰ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਮੰਗ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਦਵਾਈਆਂ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 5%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈਨਰਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 5% ਦੀ ਘੱਟ ਦਰ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਉਤਪਾਦ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 0% ਤੋਂ 5%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਡਾਕਟਰੀ ਉਪਕਰਣ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕ ਟੂਲ, ਸਰਜੀਕਲ ਯੰਤਰ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਸਪਲਾਈ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ 0% ਤੋਂ 5% ਤੱਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ।
ਸ਼੍ਰੇਣੀ 5: ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ
ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ, ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਬਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀਆਂ ਅਤੇ ਉੱਚ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲੀਆ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਰਾਬ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 100% ਤੋਂ 150%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਾਬ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀ ਵਾਈਨ ਅਤੇ ਸਪਿਰਿਟ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 100% ਤੋਂ 150% ਤੱਕ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਹਨ। ਸ਼ਰਾਬ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਡਿਊਟੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲੀਆ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਹੈ।
ਤੰਬਾਕੂ
- ਟੈਰਿਫ ਦਰ: 100% ਤੋਂ 150%
- ਵਿਆਖਿਆ: ਸ਼ਰਾਬ ਵਾਂਗ, ਸਿਗਰਟ, ਸਿਗਾਰ ਅਤੇ ਧੂੰਆਂ ਰਹਿਤ ਤੰਬਾਕੂ ਵਰਗੇ ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਕਸਰ 100% ਅਤੇ 150% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ । ਇਹਨਾਂ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਮਾਲੀਆ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ
ਲਾਓਸ ਨੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨਾਲ ਤਰਜੀਹੀ ਵਪਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਲਈ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਆਸੀਆਨ ਦੇਸ਼
ਆਸੀਆਨ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਖੇਤਰ (AFTA) ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਲਾਓਸ ਦੂਜੇ ਆਸੀਆਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ‘ਤੇ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਲਾਗੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘਟੇ ਹੋਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਖਾਸ ਉਤਪਾਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ
ਲਾਓਸ ਦੇ ਚੀਨ, ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਹਨ, ਜੋ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਚੀਨ: ਚੀਨ-ਲਾਓਸ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ (CLFTA) ਦੇ ਤਹਿਤ, ਚੀਨ ਤੋਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਸਮੱਗਰੀ ਵਰਗੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
- ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਵੀਅਤਨਾਮ: ਗ੍ਰੇਟਰ ਮੇਕਾਂਗ ਸਬਰੀਜਨ (GMS) ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਰਜੀਹੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਖੇਤਰੀ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਲਾਓਸ ਬਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਤੱਥ
- ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮ: ਲਾਓ ਪੀਪਲਜ਼ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਰੀਪਬਲਿਕ (ਲਾਓ ਪੀਡੀਆਰ)
- ਰਾਜਧਾਨੀ: ਵਿਯੇਨਤਿਆਨ
- ਤਿੰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ:
- ਵਿਯੇਨਤਿਆਨ (ਰਾਜਧਾਨੀ)
- ਲੁਆਂਗ ਪ੍ਰਬਾਂਗ
- ਪਾਕਸੇ
- ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ: ਲਗਭਗ $2,800 (2023 ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ)
- ਆਬਾਦੀ: 7.4 ਮਿਲੀਅਨ (2023 ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ)
- ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ: ਲਾਓ
- ਮੁਦਰਾ: ਲਾਓ ਕਿਪ (LAK)
- ਸਥਾਨ: ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ, ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਚੀਨ, ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਵੀਅਤਨਾਮ, ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਕੰਬੋਡੀਆ, ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਮਿਆਂਮਾਰ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ।
ਲਾਓਸ ਦਾ ਭੂਗੋਲ
ਲਾਓਸ ਇੱਕ ਪਹਾੜੀ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੇਕਾਂਗ ਨਦੀ ਪੱਛਮੀ ਸਰਹੱਦ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਪਾਰਕ ਰਸਤੇ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਜਲਵਾਯੂ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਹੈ, ਮਈ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਬਰਸਾਤ ਦਾ ਮੌਸਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਭੂਗੋਲ: ਇਹ ਦੇਸ਼ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਹਾੜੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੇਕਾਂਗ ਨਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਨੀਵੇਂ ਖੇਤਰ ਹਨ।
- ਜਲਵਾਯੂ: ਲਾਓਸ ਇੱਕ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਜਲਵਾਯੂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਿੱਲਾ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਕ ਮੌਸਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਲਾਓਸ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ
ਲਾਓਸ ਦੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖਣਿਜਾਂ ਅਤੇ ਪਣ-ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਵੀ ਭਰਪੂਰ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਵਿਭਿੰਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- ਖੇਤੀਬਾੜੀ: ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ, ਰਬੜ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਲਾਓਸ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸੇ ਹਨ।
- ਪਣ-ਬਿਜਲੀ: ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਪਣ-ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਖੇਤਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- ਖਾਣਾਂ ਦੀ ਖਣਨ: ਖਾਣਾਂ ਦਾ ਉਦਯੋਗ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੋਨਾ, ਤਾਂਬਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਣਿਜ, ਲਾਓਸ ਦੇ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ
- ਖੇਤੀਬਾੜੀ: ਚੌਲ, ਰਬੜ, ਕਾਫੀ ਅਤੇ ਮੱਕੀ।
- ਖਾਣਾਂ: ਸੋਨਾ, ਤਾਂਬਾ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਣਿਜ।
- ਪਣ-ਬਿਜਲੀ: ਲਾਓਸ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਉਤਪਾਦਕ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤਕ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- ਨਿਰਮਾਣ: ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਸੀਮਿੰਟ, ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀ।