ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਾਪੂ ਦੇਸ਼, ਜਮੈਕਾ, ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਅਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਆਯਾਤ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਦੋਵਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸੀਮਤ ਘਰੇਲੂ ਨਿਰਮਾਣ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਟਾਪੂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਜਮੈਕਾ ਆਪਣੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਲਈ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਖਪਤਕਾਰ ਉਤਪਾਦਾਂ ਤੱਕ, ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਮੈਕਾ ਸਰਕਾਰ, ਜਮੈਕਾ ਕਸਟਮ ਏਜੰਸੀ ਰਾਹੀਂ, ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ, ਮਾਲੀਆ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਅਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਜਮੈਕਾ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਆਮ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਮੈਕਾ ਦੇ ਆਯਾਤ ਕਰ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ, ਜਨਰਲ ਕੰਜ਼ਪਸ਼ਨ ਟੈਕਸ (GCT) ਅਤੇ ਹੋਰ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਟੈਕਸਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਟੈਰਿਫ ਸਿਸਟਮ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਹਾਰਮੋਨਾਈਜ਼ਡ ਸਿਸਟਮ (HS) ਕੋਡਾਂ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ, ਜੋ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟੈਰਿਫ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਮੈਕਾ ਦੇ ਕਸਟਮ ਟੈਰਿਫ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਡਿਊਟੀਆਂ (ਆਈਟਮ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਯੂਨਿਟ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਰਕਮ) ਅਤੇ ਐਡ ਵੈਲੋਰੇਮ ਡਿਊਟੀਆਂ (ਆਈਟਮ ਦੇ ਮੁੱਲ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਜਮੈਕਾ ਦਾ ਟੈਰਿਫ ਢਾਂਚਾ ਕੁਝ ਸਥਾਨਕ ਉਦਯੋਗਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ, ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਦਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਮੈਕਾ ਕਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਕਮਿਊਨਿਟੀ (CARICOM) ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (WTO) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਇਸਦੀਆਂ ਆਯਾਤ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਟੈਰਿਫ
ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਕਸਟਮ ਟੈਰਿਫ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ HS ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇਸਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹੇਠਾਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਸਮਾਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਆਮ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਹਨ:
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦ
ਜਮੈਕਾ ਦਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਸਥਾਨਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਕੁਝ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਤਾਜ਼ੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ: ਇਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 0% ਤੋਂ 20% ਤੱਕ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਇਹ ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਇਸ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਸਾਲ ਭਰ ਉਪਲਬਧਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਖਾਸ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਕੁਝ ਛੋਟਾਂ ਜਾਂ ਕਟੌਤੀਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- ਮੀਟ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ: ਸਥਾਨਕ ਪਸ਼ੂਧਨ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ, ਤਾਜ਼ੇ ਅਤੇ ਜੰਮੇ ਹੋਏ ਮੀਟ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 20% ਤੋਂ 30% ਤੱਕ ਉੱਚ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਮੀਟ ‘ਤੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਲਗਭਗ 15% ਤੋਂ 25% ।
- ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ: ਦੁੱਧ, ਪਨੀਰ ਅਤੇ ਮੱਖਣ ਸਮੇਤ ਡੇਅਰੀ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 20% ਤੋਂ 30% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ । ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਕੁਝ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਅਨਾਜ: ਚੌਲ, ਕਣਕ ਅਤੇ ਮੱਕੀ ਵਰਗੇ ਅਨਾਜਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 15% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਖੰਡ: ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਖੰਡ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 20% ਅਤੇ 30% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ । ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਵੀ ਹੈ।
- ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ: ਅਲਕੋਹਲ ਦੇ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਬੀਅਰ ਅਤੇ ਸਪਿਰਿਟ ‘ ਤੇ 25% ਤੋਂ 40% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਾਈਨ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 20% ਤੋਂ 30% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
ਖਪਤਕਾਰ ਵਸਤੂਆਂ
ਜਮੈਕਾ ਕੱਪੜਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣਾਂ ਤੱਕ, ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਕੱਪੜਾ: ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਕੱਪੜਾ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 15% ਤੋਂ 40% ਤੱਕ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲੈਂਦੇ ਹਨ । ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਤਪਾਦ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ CARICOM ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ, ਤਰਜੀਹੀ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਜੁੱਤੀਆਂ: ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜੁੱਤੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੁੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸੈਂਡਲ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 25% ਤੱਕ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲੈਂਦੇ ਹਨ । ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਚਮੜੇ ਦੇ ਜੁੱਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਅਕਸਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
- ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ: ਸਮਾਰਟਫੋਨ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਰਗੇ ਖਪਤਕਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ 0% ਤੋਂ 20% ਤੱਕ ਹਨ, ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਅਤੇ ਲੈਪਟਾਪ ਵਰਗੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਘੱਟ ਡਿਊਟੀਆਂ ਹਨ।
- ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣ: ਰੈਫ੍ਰਿਜਰੇਟਰ, ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ, ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੇਵ ਓਵਨ ਵਰਗੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 20% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵਸਤੂ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਤਪਾਦ
ਜਮੈਕਾ ਆਪਣੇ ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਲਈ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਉਸਾਰੀ, ਊਰਜਾ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਦਯੋਗਾਂ ਲਈ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਤਪਾਦ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਸਟੀਲ ਅਤੇ ਲੋਹਾ: ਸਟੀਲ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ 0% ਤੋਂ 10% ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸਾਰੀ ਜਾਂ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਟੀਲ ਟੈਰਿਫ ਤੋਂ ਛੋਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਰਸਾਇਣ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ: ਜਮੈਕਾ ਦੇ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਰਸਾਇਣਾਂ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਆਯਾਤ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਸਤੂਆਂ ਲਈ ਟੈਰਿਫ 0% ਤੋਂ 10% ਤੱਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਵਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਅਕਸਰ 0% ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਸੀਮਿੰਟ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀ: ਸੀਮਿੰਟ, ਐਗਰੀਗੇਟ ਅਤੇ ਕੰਕਰੀਟ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਉਸਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਵਸਤੂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 15% ਤੱਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਿਰਮਾਣ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਘੱਟ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵਾਹਨ ਅਤੇ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਪਾਰਟਸ
ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਉਦਯੋਗ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਛੋਟਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਪੁਰਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ।
- ਯਾਤਰੀ ਵਾਹਨ: ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਯਾਤਰੀ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਇੰਜਣ ਦੇ ਆਕਾਰ, ਵਾਹਨ ਦੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਰਗੇ ਕਾਰਕਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 30% ਤੋਂ 50% ਤੱਕ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਨਵੇਂ ਵਾਹਨ ਜਾਂ ਉੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨ ਘੱਟ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ।
- ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨ: ਵਪਾਰਕ ਟਰੱਕਾਂ, ਬੱਸਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰੀ-ਡਿਊਟੀ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 20% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਕੁਝ ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਛੋਟ ਲਈ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਪਾਰਟਸ: ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਪਾਰਟਸ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਉਪਕਰਣਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 25% ਤੱਕ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਪਾਰਟਸ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਬੰਧਤ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਉਪਕਰਣ
ਖਪਤਕਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧ ਰਹੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਜਮੈਕਾ ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਸਮਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਾਤਰਾ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਖਪਤਕਾਰ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
- ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਲੈਪਟਾਪ: ਇਹਨਾਂ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 0% ਤੋਂ 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਨਿੱਜੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਕਾਰਜਾਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਲੈਪਟਾਪ ਅਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਖਾਸ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਘਟੀ ਹੋਈ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ-ਡਿਊਟੀ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ: ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 0% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਜੋ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਖਾਸ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਟੀਵੀ ਅਤੇ ਆਡੀਓ ਉਪਕਰਣ: ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਆਡੀਓ ਉਪਕਰਣ ਵਰਗੇ ਖਪਤਕਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 10% ਤੱਕ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਖਾਸ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ‘ਤੇ ਵੱਧ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ
ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਹਨ ਜੋ ਖਾਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ‘ਤੇ ਤਰਜੀਹੀ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮਝੌਤੇ ਕੁਝ ਖਾਸ ਵਸਤਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਘਟਾ ਕੇ ਜਾਂ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
- CARICOM (ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਭਾਈਚਾਰਾ): CARICOM ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਜਮੈਕਾ ਦੇ ਹੋਰ ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਤਰਜੀਹੀ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਹਨ। ਇਹ CARICOM ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਮਾਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਨੂੰ ਘਟਾਏ ਗਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ‘ ਤੇ ਆਯਾਤ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।
- CFTA (ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ): CFTA ਦੇ ਤਹਿਤ, ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਸਮੇਤ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਿਤ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਛੋਟ ਜਾਂ ਕਟੌਤੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (WTO): ਇੱਕ WTO ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਜਮੈਕਾ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬਹੁਪੱਖੀ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਝ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਦੁਵੱਲੇ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ: ਜਮੈਕਾ ਦੇ ਖਾਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਜਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੇ ਸਮਝੌਤੇ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮਝੌਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਜਾਂ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਵਰਗੀਆਂ ਖਾਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਹੋਰ ਡਿਊਟੀਆਂ ਅਤੇ ਟੈਕਸ
ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਟੈਕਸ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ:
- ਜਨਰਲ ਕੰਜ਼ਪਸ਼ਨ ਟੈਕਸ (GCT): ਜਮੈਕਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ 15% ਦਾ GCT ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਟੈਕਸ ਮੁੱਲ-ਵਰਧਿਤ ਟੈਕਸ (VAT) ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਆਯਾਤ ਦੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖਪਤ ਟੈਕਸ (SCT): ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਵਾਧੂ SCT ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ । ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਮਿਆਰੀ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਬਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
- ਵਾਤਾਵਰਣ ਲੇਵੀ: ਉਹ ਉਤਪਾਦ ਜੋ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੁਝ ਪੈਕੇਜਿੰਗ ਸਮੱਗਰੀ ਜਾਂ ਪਲਾਸਟਿਕ, ਇੱਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲੇਵੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਫੰਡ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਕਸਟਮ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਫੀਸ: ਆਯਾਤਕਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਸਟਮ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਫੀਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਾਮਾਨ ਦੇ ਕੁੱਲ ਮੁੱਲ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਤੱਥ
- ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮ: ਜਮੈਕਾ
- ਰਾਜਧਾਨੀ: ਕਿੰਗਸਟਨ
- ਆਬਾਦੀ: ਲਗਭਗ 2.9 ਮਿਲੀਅਨ (2023)
- ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ: ਲਗਭਗ $5,000 (2023)
- ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ: ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ
- ਮੁਦਰਾ: ਜਮੈਕੀ ਡਾਲਰ (JMD)
- ਸਥਾਨ: ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ, ਕਿਊਬਾ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਹੈਤੀ ਦੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ।
ਭੂਗੋਲ
- ਜਮੈਕਾ ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਾਪੂ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਊਬਾ ਅਤੇ ਹਿਸਪਾਨੀਓਲਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਵਿੱਚ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਟਾਪੂ ਹੈ।
- ਇਹ ਟਾਪੂ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਨੀਲੇ ਪਹਾੜ ਅਤੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਮੈਦਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
- ਜਮੈਕਾ ਦਾ ਜਲਵਾਯੂ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗਰਮ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਸਮਸ਼ੀਨ ਹਾਲਾਤ ਹਨ।
ਆਰਥਿਕਤਾ
- ਸੇਵਾਵਾਂ: ਸੇਵਾਵਾਂ ਖੇਤਰ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਜਮੈਕਾ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਰਥਿਕ ਚਾਲਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਰਿਜ਼ੋਰਟਾਂ, ਬੀਚਾਂ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
- ਖੇਤੀਬਾੜੀ: ਭਾਵੇਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਛੋਟਾ ਹੈ, ਜਮੈਕਾ ਅਜੇ ਵੀ ਖੰਡ, ਕੇਲੇ, ਕੌਫੀ ਅਤੇ ਰਮ ਵਰਗੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਮਾਈਨਿੰਗ: ਜਮੈਕਾ ਬਾਕਸਾਈਟ ਅਤੇ ਐਲੂਮੀਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਿਰਯਾਤਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਮੁੱਖ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਹਨ।
- ਨਿਰਮਾਣ: ਜਮੈਕਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਛੋਟਾ ਪਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ, ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਸਮੇਤ ਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ ਹਨ।
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ
- ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ: ਸੁੰਦਰ ਬੀਚਾਂ, ਰਿਜ਼ੋਰਟਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਜਮੈਕਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਉਦਯੋਗ ਹੈ।
- ਮਾਈਨਿੰਗ: ਜਮੈਕਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਾਕਸਾਈਟ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਧਾਤ ਹੈ।
- ਖੇਤੀਬਾੜੀ: ਮੁੱਖ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਖੰਡ, ਕੌਫੀ, ਕੇਲੇ ਅਤੇ ਰਮ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
- ਨਿਰਮਾਣ: ਜਮੈਕਾ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣ ਵਰਗੇ ਉਦਯੋਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।