ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ, ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ, ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਪਾਰਕ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਕੋਲ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (WTO) ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਆਪਣੀ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀਆਂ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਸਥਾਨਕ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਲਈ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ (FTAs) ਤੋਂ ਲਾਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਵਪਾਰ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਕਸਟਮ ਟੈਰਿਫ ਢਾਂਚਾ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਆਮ ਟੈਰਿਫ ਨੀਤੀ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦਾ ਕਸਟਮ ਸ਼ਾਸਨ ਕੇਂਦਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ ਸਿਸਟਮ (SAC – Sistema Arancelario Centroamericano) ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਰਿਫਾਂ ਨੂੰ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ:
- ਮਾਲੀਆ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ: ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲੀਏ ਦਾ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਰੋਤ ਹਨ।
- ਸਥਾਨਕ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤਾਂ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ।
- ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ: ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੂੰਜੀਗਤ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਇਨਪੁਟਸ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
- ਖੇਤਰੀ ਵਪਾਰ ਏਕੀਕਰਨ: ਮੱਧ ਅਮਰੀਕੀ ਸਾਂਝਾ ਬਾਜ਼ਾਰ (CACM) ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਇੱਕਸਾਰ ਟੈਰਿਫ ਲਾਗੂ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਟੈਰਿਫ ਸਿਸਟਮ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਾਈਜ਼ਡ ਸਿਸਟਮ (HS) ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਟੈਰਿਫ 0% ਤੋਂ 40% ਤੱਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਾਮਾਨ 0% ਅਤੇ 15% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਸਮਝੌਤੇ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੀ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਕਈ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ (FTAs) ਤੋਂ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਈਵਾਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਖਾਸ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਘਟਾਉਂਦੇ ਜਾਂ ਖਤਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਕੇਂਦਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ (CAFTA-DR): ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ, ਮੱਧ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਡੋਮਿਨਿਕਨ ਗਣਰਾਜ ਵਿਚਕਾਰ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।
- ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ (EU) ਨਾਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤਾ: ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ EU ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ‘ਤੇ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦਾ ਹੈ।
- ਮੈਕਸੀਕੋ-ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਾ: ਇਹ ਦੁਵੱਲਾ ਸਮਝੌਤਾ ਮੈਕਸੀਕੋ ਅਤੇ ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਕੇਂਦਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸਾਂਝਾ ਬਾਜ਼ਾਰ (CACM): ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਇਸ ਖੇਤਰੀ ਵਪਾਰ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਲ ਸਲਵਾਡੋਰ, ਹੋਂਡੁਰਾਸ, ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ ਅਤੇ ਕੋਸਟਾ ਰੀਕਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਵਿਚਕਾਰ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ
ਮਿਆਰੀ ਟੈਰਿਫਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਘਰੇਲੂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਜਾਂ ਵਪਾਰ ਅਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਐਂਟੀਡੰਪਿੰਗ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਸਥਾਨਕ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨਾਲ ਅਨੁਚਿਤ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ।
- ਆਬਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਕੁਝ ਵਸਤੂਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ਰਾਬ, ਤੰਬਾਕੂ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਉਤਪਾਦ, ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਬਕਾਰੀ ਟੈਕਸਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ।
- ਵਾਤਾਵਰਣ ਟੈਕਸ: ਉਹ ਉਤਪਾਦ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ‘ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਖਤਰਨਾਕ ਸਮੱਗਰੀ, ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਟੈਕਸਾਂ ਜਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਤਪਾਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦ
1. ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਸੀਮਤ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਨੀਰ, ਦੁੱਧ ਪਾਊਡਰ ਅਤੇ ਮੱਖਣ ਦੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਦਰਾਮਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਦੁੱਧ, ਮੱਖਣ ਅਤੇ ਪਨੀਰ ਵਰਗੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 15% ਤੋਂ 20% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: ਘਟਾਏ ਗਏ ਟੈਰਿਫ CAFTA-DR ਅਧੀਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਡੇਅਰੀ ਆਯਾਤ ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤੇ ਅਧੀਨ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਉਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਐਂਟੀਡੰਪਿੰਗ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਅਨੁਚਿਤ ਕੀਮਤ ਪ੍ਰਥਾਵਾਂ ਜਾਂ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਗਾੜ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
2. ਮੀਟ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ
ਮੀਟ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ ਸੈਕਟਰ ਘਰੇਲੂ ਖਪਤ ਅਤੇ ਆਯਾਤ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਬੀਫ, ਸੂਰ ਦਾ ਮਾਸ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ ਸਮੇਤ ਮੀਟ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 25% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਤਾਜ਼ੇ ਮੀਟ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਮੀਟ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: CAFTA-DR ਦੇ ਤਹਿਤ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਮੀਟ ਆਯਾਤ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਘਟਾਏ ਗਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਬਾਕੀ ਟੈਰਿਫਾਂ ਲਈ ਪੜਾਅਵਾਰ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਦੇ ਨਾਲ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਸਥਾਨਕ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਖਾਸ ਮੀਟ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੰਮੇ ਹੋਏ ਪੋਲਟਰੀ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਕੋਟਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੋਟੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਯਾਤ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
3. ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਤਪਾਦਕ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਆਯਾਤ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਜਾਂ ਮੌਸਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੀਆਂ ਪੈਦਾਵਾਰਾਂ ਲਈ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਤਾਜ਼ੇ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਤਪਾਦ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 0% ਅਤੇ 15% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: ਘਟਾਏ ਗਏ ਟੈਰਿਫ ਕੇਂਦਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸਾਂਝੇ ਬਾਜ਼ਾਰ (CACM) ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ CAFTA-DR ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਟਮਾਟਰ ਜਾਂ ਪਿਆਜ਼ ਵਰਗੇ ਖਾਸ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਵਾਢੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਸਥਾਨਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਮੌਸਮੀ ਟੈਰਿਫ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਮਾਨ
1. ਆਟੋਮੋਬਾਈਲਜ਼ ਅਤੇ ਆਟੋ ਪਾਰਟਸ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਲਈ ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਆਟੋ ਪਾਰਟਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਯਾਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਅਸੈਂਬਲੀ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਵਾਹਨ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਉਮਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 20% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਟੋ ਪਾਰਟਸ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 15% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੇ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਆਟੋ ਪਾਰਟਸ ਨੂੰ CAFTA-DR ਅਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ-ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਘਟਾਏ ਗਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਇੰਜਣਾਂ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਵਾਧੂ ਆਬਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਚ-ਨਿਕਾਸ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2. ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਸਮਾਨ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਸਮਾਰਟਫੋਨ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣਾਂ ਵਰਗੇ ਖਪਤਕਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੰਗ ਹੈ, ਇਹਨਾਂ ਆਯਾਤਾਂ ‘ਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀ ਟੈਰਿਫ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਤਪਾਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 5% ਅਤੇ 15% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: CAFTA-DR ਅਤੇ EU ਨਾਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ EU ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਨੂੰ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫ ਜਾਂ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਪਹੁੰਚ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਕੁਝ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉੱਚ ਊਰਜਾ ਖਪਤ ਵਾਲੇ ਜਾਂ ਖਤਰਨਾਕ ਸਮੱਗਰੀ ਵਾਲੇ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਟੈਕਸਾਂ ਜਾਂ ਵਾਧੂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਕੱਪੜਾ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ
1. ਲਿਬਾਸ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਕਾਫ਼ੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਦਯੋਗ ਵੀ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਲਈ ਕਿਫਾਇਤੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 25% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੱਪੜਿਆਂ ‘ਤੇ ਉੱਚੀਆਂ ਦਰਾਂ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: CAFTA-DR ਅਤੇ EU ਨਾਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ EU ਤੋਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਨੂੰ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫ ਜਾਂ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਪਹੁੰਚ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਐਂਟੀਡੰਪਿੰਗ ਡਿਊਟੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਘੱਟ ਲਾਗਤ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਨ ਜਾਂ ਡੰਪਿੰਗ ਵਰਗੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਨ ਵਾਲੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
2. ਜੁੱਤੇ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜੁੱਤੀਆਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਥਾਨਕ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਜੁੱਤੀਆਂ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 20% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਜੁੱਤੀ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: ਘਟਾਏ ਗਏ ਟੈਰਿਫ ਜਾਂ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਪਹੁੰਚ CAFTA-DR ਅਧੀਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜੁੱਤੇ ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤੇ ਅਧੀਨ EU ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਡੰਪਿੰਗ ਜਾਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਅਨੁਚਿਤ ਵਪਾਰਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਵਾਲੇ ਜੁੱਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਐਂਟੀਡੰਪਿੰਗ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣ
1. ਧਾਤੂ ਉਤਪਾਦ
ਧਾਤੂ ਉਤਪਾਦ ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਦਯੋਗਾਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦਰਾਮਦਾਂ ‘ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਅੰਤਮ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਸਟੀਲ, ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਅਤੇ ਤਾਂਬਾ ਵਰਗੇ ਧਾਤੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 15% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ CAFTA-DR ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਧਾਤ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਚੀਨ ਜਾਂ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਧਾਤ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਐਂਟੀਡੰਪਿੰਗ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਸਬਸਿਡੀ ਵਾਲਾ ਉਤਪਾਦਨ ਜਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਗਾੜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
2. ਰਸਾਇਣਕ ਉਤਪਾਦ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਉਦਯੋਗਿਕ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਸਾਇਣਕ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਉਤਪਾਦ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਰਸਾਇਣਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 15% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਰਸਾਇਣਾਂ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਦਰਾਂ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: ਘਟਾਏ ਗਏ ਟੈਰਿਫ ਜਾਂ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਪਹੁੰਚ CAFTA-DR ਅਧੀਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤੇ ਅਧੀਨ EU ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਰਸਾਇਣਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਖਤਰਨਾਕ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵਾਧੂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਜਾਂ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣ
1. ਉਦਯੋਗਿਕ ਮਸ਼ੀਨਰੀ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਲਈ ਉਦਯੋਗਿਕ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਉਦਯੋਗਿਕ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਦੇ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ 0% ਤੋਂ 10% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: CAFTA-DR ਅਤੇ EU ਨਾਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ EU ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਕਸਰ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫ ਜਾਂ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਉਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਵਾਧੂ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਅਨੁਚਿਤ ਵਪਾਰਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਜਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਗਾੜਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
2. ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਖੇਤਰ ਲਈ ਡਾਕਟਰੀ ਉਪਕਰਣ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ, ਅਤੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਸਪਲਾਈ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਘੱਟ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ।
- ਆਮ ਟੈਰਿਫ: ਡਾਕਟਰੀ ਉਪਕਰਣ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕ ਟੂਲ, ਹਸਪਤਾਲ ਸਪਲਾਈ, ਅਤੇ ਸਰਜੀਕਲ ਯੰਤਰ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 0% ਅਤੇ 10% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ: ਘਟਾਏ ਗਏ ਟੈਰਿਫ ਜਾਂ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਪਹੁੰਚ CAFTA-DR ਅਧੀਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤੇ ਅਧੀਨ EU ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਸਿਹਤ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ COVID-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ, ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਉਪਲਬਧਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਡਾਕਟਰੀ ਸਪਲਾਈ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਮੁਆਫ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮੂਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ
ਖਾਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਊਟੀਆਂ ਜਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਡੰਪਿੰਗ ਜਾਂ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਵਰਗੇ ਅਨੁਚਿਤ ਵਪਾਰਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ।
- ਚੀਨ: ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਖਾਸ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਐਂਟੀਡੰਪਿੰਗ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਸਟੀਲ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਅਨੁਚਿਤ ਕੀਮਤ ਅਭਿਆਸਾਂ ਜਾਂ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ: CAFTA-DR ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਯਾਤ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫ ਜਾਂ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਖਾਸ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਜਾਂ ਉੱਚ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਉਹ ਸਥਾਨਕ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਮੱਧ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼: CACM ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਬਸ਼ਰਤੇ ਉਹ ਮੂਲ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਣ।
ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਟੈਰਿਫ ਤਰਜੀਹਾਂ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਗਲੋਬਲ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੁਝ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਨਰਲਾਈਜ਼ਡ ਸਿਸਟਮ ਆਫ਼ ਪ੍ਰੈਫਰੈਂਸ (GSP) ਦੇ ਤਹਿਤ, ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖਾਸ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਸਤੂਆਂ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ‘ਤੇ ਘਟਾਏ ਗਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦਾ ਹੈ।
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਬਾਰੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦੇਸ਼ ਤੱਥ
- ਰਸਮੀ ਨਾਮ: ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਗਣਰਾਜ
- ਰਾਜਧਾਨੀ: ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ
- ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ:
- ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ
- ਮਿਕਸਕੋ
- ਵਿਲਾ ਨੁਏਵਾ
- ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ: USD 4,800 (2023 ਤੱਕ)
- ਆਬਾਦੀ: ਲਗਭਗ 18 ਮਿਲੀਅਨ
- ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ: ਸਪੈਨਿਸ਼
- ਮੁਦਰਾ: ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਕਵੇਟਜ਼ਲ (GTQ)
- ਸਥਾਨ: ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਉੱਤਰ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਮੈਕਸੀਕੋ, ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਬੇਲੀਜ਼, ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਹੋਂਡੁਰਾਸ, ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਐਲ ਸੈਲਵਾਡੋਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਭੂਗੋਲ, ਆਰਥਿਕਤਾ, ਅਤੇ ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦਾ ਭੂਗੋਲ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਇੱਕ ਮੱਧ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਪਹਾੜ, ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਮੀਂਹ ਦੇ ਜੰਗਲ ਅਤੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਮੈਦਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਆਪਣੀ ਅਮੀਰ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਉਪਜਾਊ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਇਸਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦਾ ਜਲਵਾਯੂ ਉਚਾਈ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਬਦਲਦਾ ਹੈ, ਤੱਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਹਾਲਤਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉੱਚੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮਸ਼ੀਨ ਜਲਵਾਯੂ ਤੱਕ।
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਦਯੋਗ ਹਨ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ, ਖੰਡ, ਕੇਲੇ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿਰਯਾਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਧਾਰ ਵੀ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨਿਰਮਾਣ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ।
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਨੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਰਗੇ ਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਵਿਭਿੰਨ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਪਾਰਕ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਨੀਤੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਸਟਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਪੂੰਜੀਗਤ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਘਟਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ
1. ਖੇਤੀਬਾੜੀ
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜੋ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕੌਫੀ, ਕੇਲੇ, ਖੰਡ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਕੌਫੀ ਅਤੇ ਕੇਲਿਆਂ ਦੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਕਮਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
2. ਨਿਰਮਾਣ
ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਵਰਗੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਨਿਰਯਾਤ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ CAFTA-DR ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਨਿਰਯਾਤਕ ਹੈ।
3. ਮਾਈਨਿੰਗ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਮਾਈਨਿੰਗ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਵਰਗੀਆਂ ਕੀਮਤੀ ਧਾਤਾਂ ਦੀ ਨਿਕਾਸੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਿੱਕਲ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਕ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਖਣਿਜਾਂ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੰਡਾਰ ਵੀ ਹਨ, ਜੋ ਨਿਰਯਾਤ ਮਾਲੀਏ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।
4. ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਇੱਕ ਵਧ ਰਿਹਾ ਉਦਯੋਗ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਾਇਆ ਖੰਡਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟਿਕਲ, ਅਤੇ ਐਟਿਟਲਾਨ ਝੀਲ ਦੀ ਸੁੰਦਰ ਸੁੰਦਰਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ, ਕੁਦਰਤੀ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਅਤੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਇਸਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
5. ਊਰਜਾ
ਗੁਆਟੇਮਾਲਾ ਆਪਣੇ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਭਿੰਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਣ-ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਭੂ-ਤਾਪ ਊਰਜਾ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਭਰਪੂਰ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਚੰਗੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਘਰੇਲੂ ਖਪਤ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।