ਸੋਮਾਲੀਆ, ਜੋ ਕਿ ਹੌਰਨ ਆਫ਼ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਦਾ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਅਸਤ ਸਮੁੰਦਰੀ ਵਪਾਰ ਮਾਰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੇ ਨਾਲ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ, ਮਾਲੀਆ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਆਯਾਤ-ਨਿਰਭਰ ਦੇਸ਼ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਸੋਮਾਲੀਆ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ, ਦਵਾਈ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਵਸਤੂਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਸੀਮਤ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਮਰੱਥਾ ਸਮੇਤ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਟੈਰਿਫ ਨੀਤੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾਵਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਰੰਤਰ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੇ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ
ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੀ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸੋਮਾਲੀ ਕਸਟਮ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਦੇਸ਼ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (WTO) ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੋਮਾਲੀਆ ਪੂਰਬੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ (EAC) ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਲਈ ਸਾਂਝਾ ਬਾਜ਼ਾਰ (COMESA) ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਖੇਤਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਢਾਂਚਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਸੋਮਾਲੀਆ ਨੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਤਰਜੀਹੀ ਵਪਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕੁਝ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੇ ਜਾਂ ਖਤਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸੋਮਾਲੀ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ, ਮਾਲੀਆ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤੂਆਂ ਤੱਕ ਕਿਫਾਇਤੀ ਪਹੁੰਚ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਮਾਨ ਦੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ – ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭੋਜਨ, ਬਾਲਣ, ਡਾਕਟਰੀ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦ – ਘਟੀਆਂ ਦਰਾਂ ਜਾਂ ਛੋਟਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਰਾਮਦਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਟੈਰਿਫ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਉਤਪਾਦ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਭਾਗ ਸੋਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ਲਈ ਆਮ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਰਾਂ ਹਾਰਮੋਨਾਈਜ਼ਡ ਸਿਸਟਮ (HS) ਕੋਡ ‘ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਕਸਟਮ ਟੈਰਿਫ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕਰਦਾ ਹੈ।
1. ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦ
ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੇ ਆਯਾਤ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਭੋਜਨ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਇੱਕ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਤਪਾਦ ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਅਨਾਜ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਮੀਟ ਤੱਕ ਹਨ।
ਮੁੱਖ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ:
- ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਅਨਾਜ: ਚੌਲ, ਕਣਕ ਅਤੇ ਮੱਕੀ ਵਰਗੇ ਮੁੱਖ ਭੋਜਨਾਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 15% ਦੀ ਟੈਰਿਫ ਦਰ ਹੈ । ਇਹ ਵਸਤੂਆਂ ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੀ ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ, ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਥਾਨਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਫਾਇਤੀਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਹੈ।
- ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲ: ਤਾਜ਼ੇ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 15% ਤੱਕ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮੌਸਮੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਗਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਲੂ, ਟਮਾਟਰ, ਪਿਆਜ਼ ਅਤੇ ਖੱਟੇ ਫਲ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਇਸ ਦਰ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਮੀਟ ਅਤੇ ਪੋਲਟਰੀ: ਤਾਜ਼ੇ ਅਤੇ ਜੰਮੇ ਹੋਏ ਮੀਟ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਫ, ਚਿਕਨ ਅਤੇ ਲੇਲੇ ਦਾ ਮਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ‘ਤੇ 15% ਤੋਂ 20% ਤੱਕ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਹ ਉੱਚੀਆਂ ਦਰਾਂ ਸਥਾਨਕ ਪਸ਼ੂਧਨ ਉਦਯੋਗ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
- ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ: ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਾਊਡਰ ਦੁੱਧ, ਮੱਖਣ ਅਤੇ ਪਨੀਰ, ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 20% ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਾਊਡਰ ਦੁੱਧ, ‘ਤੇ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਦਰਾਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਖੰਡ: ਖੰਡ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 10% ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਰਕਾਰ ਕਮੀ ਜਾਂ ਸੰਕਟ ਦੌਰਾਨ ਅਸਥਾਈ ਛੋਟਾਂ ਜਾਂ ਘੱਟ ਦਰਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਟੈਰਿਫ:
- ਚੌਲ: ਸੋਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ, ਚੌਲ, ਉੱਚ ਮੰਗ ਜਾਂ ਕਮੀ ਦੇ ਸਮੇਂ 5% ਤੋਂ 10% ਦੀ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਦਰ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਟੈਰਿਫ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਕੁਝ ACP ਆਯਾਤਾਂ ਲਈ ਡਿਊਟੀ-ਮੁਕਤ ਸਥਿਤੀ: ਅਫ਼ਰੀਕੀ, ਕੈਰੇਬੀਅਨ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ (ACP) ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਇਲਾਜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਗਰਮ ਖੰਡੀ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਅਨਾਜ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਜਾਂ ਖਤਮ ਕਰਕੇ।
2. ਕੱਪੜਾ, ਲਿਬਾਸ, ਅਤੇ ਜੁੱਤੇ
ਸੋਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਦਯੋਗ ਘੱਟ ਵਿਕਸਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਜੁੱਤੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉੱਚੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਥਾਨਕ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘਟਾਉਣ ਲਈ।
ਕੱਪੜਾ ਅਤੇ ਲਿਬਾਸ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ:
- ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਲਿਬਾਸ: ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਅਤੇ ਲਿਬਾਸਾਂ ‘ਤੇ 15% ਤੋਂ 25% ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕੱਪੜੇ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਟੀ-ਸ਼ਰਟਾਂ ਅਤੇ ਜੁਰਾਬਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉੱਚ-ਅੰਤ ਦੀਆਂ ਫੈਸ਼ਨ ਆਈਟਮਾਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਸੀਮਾ ਦੇ ਉੱਚ-ਅੰਤ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਫੈਬਰਿਕ: ਕੱਚੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਪਾਹ ਅਤੇ ਉੱਨ, ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 10% ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕਿਸੇ ਵੀ ਘਰੇਲੂ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੋ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।
- ਜੁੱਤੀਆਂ: ਜੁੱਤੀਆਂ, ਸੈਂਡਲ ਅਤੇ ਬੂਟਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 20% ਤੱਕ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟੈਰਿਫ:
- EAC ਅਤੇ COMESA ਤਰਜੀਹਾਂ: ਪੂਰਬੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਭਾਈਚਾਰੇ (EAC) ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੀਨੀਆ, ਯੂਗਾਂਡਾ ਅਤੇ ਤਨਜ਼ਾਨੀਆ, ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। EAC ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਮਾਨ ਖੇਤਰੀ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜ਼ੀਰੋ ਜਾਂ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ।
3. ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਉਪਕਰਣ
ਵਧਦੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਸੋਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਾਰਟਫੋਨ, ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਨ, ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਨਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ:
- ਖਪਤਕਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ: ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ, ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਹੋਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਉਪਕਰਣਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 0% ਤੋਂ 5% ਤੱਕ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਆਬਾਦੀ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕੀ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਇਹਨਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਸੀਮਤ ਸਥਾਨਕ ਨਿਰਮਾਣ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ।
- ਕੰਪਿਊਟਰ ਅਤੇ ਲੈਪਟਾਪ: ਕੰਪਿਊਟਰ, ਲੈਪਟਾਪ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਉਪਕਰਣ 5% ਤੋਂ 10% ਟੈਰਿਫ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ, ਵਿਦਿਅਕ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਛੋਟਾਂ ਸੰਭਵ ਹਨ।
- ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣ: ਮੁੱਖ ਘਰੇਲੂ ਉਪਕਰਣ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੈਫ੍ਰਿਜਰੇਟਰ, ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ, ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 15% ਤੱਕ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟੈਰਿਫ:
- ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਲਈ ਜ਼ੀਰੋ ਡਿਊਟੀਆਂ: ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਜਾਂ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣਾਂ ਲਈ ਉਪਕਰਣ, ਲਈ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾਂ ਮੁਆਫ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
4. ਵਾਹਨ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਉਪਕਰਣ
ਸੋਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਵਰਤੋਂ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਆਯਾਤ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਢੁਕਵੇਂ ਵਾਹਨ ਹੀ ਲਿਆਂਦੇ ਜਾਣ।
ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਉਪਕਰਣਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ:
- ਯਾਤਰੀ ਕਾਰਾਂ: ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ 15% ਤੋਂ 30% ਤੱਕ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵਾਹਨ ਦੀ ਉਮਰ, ਮਾਡਲ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੇ ਵਾਹਨ ਜਾਂ ਉਹ ਵਾਹਨ ਜੋ ਕੁਝ ਖਾਸ ਨਿਕਾਸ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਡਿਊਟੀਆਂ ਲੱਗ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨ: ਟਰੱਕ, ਬੱਸਾਂ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ‘ਤੇ 20% ਤੋਂ 30% ਤੱਕ, ਉੱਚ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਟੈਰਿਫ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
- ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ: ਮੋਟਰਸਾਈਕਲਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੋ-ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਟੈਰਿਫ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 10% ਤੋਂ 15% ਤੱਕ ।
5. ਰਸਾਇਣ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ, ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣ
ਸੋਮਾਲੀਆ ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਦੋਵਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰਸਾਇਣਾਂ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਸਾਇਣਾਂ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਸਮਾਨ ਲਈ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਾਨਕ ਉਦਯੋਗ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮਾਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਰਸਾਇਣਾਂ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ:
- ਦਵਾਈਆਂ: ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਸਪਲਾਈ ਸਮੇਤ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 0% ਤੋਂ 5% ਟੈਰਿਫ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦਵਾਈਆਂ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਡਿਊਟੀਆਂ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਉਦਯੋਗਿਕ ਰਸਾਇਣ: ਉਦਯੋਗਿਕ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਰਸਾਇਣਾਂ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 5% ਤੋਂ 15% ਤੱਕ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
- ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣ: ਡਾਕਟਰੀ ਉਪਕਰਣ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕ ਉਪਕਰਣ, ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਬਿਸਤਰੇ, ਅਤੇ ਸਰਜੀਕਲ ਔਜ਼ਾਰ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 0% ਤੋਂ 5% ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਤਪਾਦ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
6. ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ
ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤੂਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ-ਅੰਤ ਵਾਲੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ‘ਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਰਾਮਦ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਖਪਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਚ ਦਰ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲਗਜ਼ਰੀ ਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ:
- ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਘੜੀਆਂ: ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਲਗਜ਼ਰੀ ਘੜੀਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਉੱਚ-ਮੁੱਲ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ 15% ਤੋਂ 30% ਤੱਕ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ।
- ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ: ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਈਨ, ਸਪਿਰਿਟ ਅਤੇ ਬੀਅਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ 20% ਤੋਂ 40% ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਆਬਕਾਰੀ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
- ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਾਹਨ: ਉੱਚ-ਅੰਤ ਵਾਲੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਮਾਤਾ, ਮਾਡਲ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 25% ਤੋਂ 40% ਤੱਕ ਦੇ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਅਤੇ ਛੋਟਾਂ
ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਛੋਟਾਂ
ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਸੋਮਾਲੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਭੋਜਨ, ਦਵਾਈ ਅਤੇ ਬਾਲਣ ਵਰਗੀਆਂ ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਕਿਫਾਇਤੀ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣ, ਸਰਕਾਰ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਛੋਟਾਂ ਜਾਂ ਘਟੀਆਂ ਦਰਾਮਦ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭੋਜਨ ਅਸੁਰੱਖਿਆ, ਡਾਕਟਰੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ, ਜਾਂ ਬਾਲਣ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
EAC ਅਤੇ COMESA ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ
ਸੋਮਾਲੀਆ, ਪੂਰਬੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਕਮਿਊਨਿਟੀ (EAC) ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਲਈ ਕਾਮਨ ਮਾਰਕੀਟ (COMESA) ਵਰਗੇ ਖੇਤਰੀ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਮਾਨ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਟੈਰਿਫ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੀਨੀਆ, ਇਥੋਪੀਆ ਅਤੇ ਯੂਗਾਂਡਾ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਘਟਾਏ ਗਏ ਜਾਂ ਜ਼ੀਰੋ ਟੈਰਿਫ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਤਰੀ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਹਿਯੋਗ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਘਟੇ ਹੋਏ ਟੈਰਿਫ
ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਊਰਜਾ, ਜਾਂ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ਲਈ ਆਯਾਤ ਡਿਊਟੀਆਂ ਘਟਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ ਯਤਨਾਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਉਪਕਰਣ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਤੱਥ
- ਰਸਮੀ ਨਾਮ: ਸੋਮਾਲੀਆ ਦਾ ਸੰਘੀ ਗਣਰਾਜ
- ਰਾਜਧਾਨੀ: ਮੋਗਾਦਿਸ਼ੂ
- ਆਬਾਦੀ: ਲਗਭਗ 17 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ
- ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ: ਸੋਮਾਲੀ (ਅਰਬੀ ਵੀ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਦਰਭਾਂ ਵਿੱਚ)
- ਮੁਦਰਾ: ਸੋਮਾਲੀ ਸ਼ਿਲਿੰਗ (SOS)
- ਸਥਾਨ: ਸੋਮਾਲੀਆ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਹੌਰਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਸਰਹੱਦ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਇਥੋਪੀਆ, ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਜਿਬੂਤੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਕੀਨੀਆ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਲੰਮੀ ਤੱਟ ਰੇਖਾ ਹੈ।
- ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ: ਲਗਭਗ USD 500-600
- ਤਿੰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ:
- ਮੋਗਾਦਿਸ਼ੂ (ਰਾਜਧਾਨੀ)
- ਹਰਜੀਸਾ (ਸੋਮਾਲੀਲੈਂਡ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ)
- ਬੋਸਾਸੋ
ਭੂਗੋਲ, ਆਰਥਿਕਤਾ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ
ਭੂਗੋਲ: ਸੋਮਾਲੀਆ ਪਠਾਰਾਂ, ਪਹਾੜਾਂ ਅਤੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਮੈਦਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸੁੱਕੇ ਭੂ-ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸੋਕੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਜ਼ਮੀਨ ਸੀਮਤ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਰੋਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਇੱਕ ਲੰਮਾ ਤੱਟਵਰਤੀ ਰੇਖਾ ਦਾ ਮਾਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਆਰਥਿਕਤਾ: ਸੋਮਾਲੀਆ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਹੈ, ਇਸਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਪਸ਼ੂਧਨ ਅਤੇ ਸੋਮਾਲੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਤੋਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਪੈਸੇ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਹਾਇਤਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗ:
- ਖੇਤੀਬਾੜੀ: ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੱਕਰੀਆਂ, ਊਠ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਮੁੱਖ ਜਾਨਵਰ ਹਨ।
- ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ: ਸੋਮਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਦੇ ਭਰਪੂਰ ਮੈਦਾਨ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਉਦਯੋਗ ਅਜੇ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਦੂਰਸੰਚਾਰ: ਸੋਮਾਲੀਆ ਦਾ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਉਦਯੋਗ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਹੈ।
- ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ: ਸੋਮਾਲੀਆ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸਦੇ ਬੰਦਰਗਾਹ ਸ਼ਹਿਰ ਮੋਗਾਦਿਸ਼ੂ ਰਾਹੀਂ ।