Brunei Darussalam, sawijining negara cilik nanging sugih sing dumunung ing pulo Kalimantan ing Asia Kidul-Wétan, nduweni rezim bea cukai sing terstruktur kanggo ngatur impor lan nglindhungi industri domestik. Minangka anggota saka Asosiasi Bangsa-Bangsa Asia Tenggara (ASEAN) lan Organisasi Perdagangan Dunia (WTO), Brunei netepi aturan perdagangan internasional, nalika entuk manfaat saka perjanjian perdagangan regional sing nyuda tarif barang sing diimpor saka negara tartamtu. Brunei gumantung banget marang impor kanggo macem-macem barang, amarga populasi cilik lan kemampuan produksi domestik sing winates. Pamrentah ngetrapake tarif kanthi selektif kanggo ngimbangi kabutuhan barang sing terjangkau kanthi perlindungan bisnis lan industri lokal.
Tarif Custom miturut Kategori Produk ing Brunei
1. Hasil Pertanian
Tetanèn duwé peran cilik ing ékonomi Brunei, amarga negara kasebut gumantung banget marang impor kanggo nyukupi kabutuhan pangan lan tetanèn. Tarif tarif kanggo impor tetanèn disusun kanggo njamin keamanan pangan nalika nglindhungi produksi pertanian lokal.
1.1 Produk Pertanian Dasar
- Sereal lan Biji-bijian: Brunei ngimpor beras, gandum, lan biji-bijian liyane kanggo nyukupi kabutuhan konsumsi domestik. Tarif tarif umume murah kanggo njamin keterjangkauan.
- Beras: Minangka panganan pokok, impor beras umume seneng tarif nol, sanajan sawetara jinis bisa kena tarif 5% gumantung saka asal.
- Gandum lan biji-bijian liyane: Biasane dikenai pajak 5%, sanajan impor saka negara-negara ASEAN bisa uga entuk tarif nol amarga perjanjian perdagangan regional.
- Woh-wohan lan Sayuran: Brunei ngimpor macem-macem woh-wohan lan sayuran, utamane saka negara tetangga. Tarif kanggo produk kasebut beda-beda gumantung saka musiman lan produksi domestik.
- Woh jeruk (jeruk, lemon): Biasane dikenai pajak 5%, nanging produk asal ASEAN bisa entuk manfaat saka tarif nol.
- Sayuran godhong lan kentang: Tarif umume saka 5% nganti 10%, kanthi tarif sing luwih murah ditrapake kanggo barang-barang penting.
1.2 Peternakan lan Produk Susu
- Daging lan Unggas: Brunei ngimpor sebagian besar produk daging lan unggas. Struktur tarif dirancang kanggo njamin keterjangkauan lan uga ndhukung produsen ternak lokal.
- Daging sapi lan wedhus: Impor umume kena tarif 5% nganti 10%, sanajan daging sing disertifikasi halal saka negara tartamtu bisa entuk manfaat saka tarif sing dikurangi.
- Unggas (pitik, kalkun): Impor unggas dikenai pajak 5%, kanthi pengecualian utawa tarif suda kanggo impor saka negara-negara ASEAN.
- Produk Susu: Pasar susu ing Brunei gumantung banget marang impor, utamane saka negara kayata Australia, Selandia Baru, lan Malaysia.
- Susu bubuk lan susu cair: Biasane tundhuk tarif 5%, kanthi tarif sing luwih murah ditrapake kanggo produk penting kanggo nutrisi bayi.
- Keju lan mentega: Tarif kisaran saka 5% nganti 10%, gumantung saka prodhuk.
1.3 Bea Impor Khusus
Brunei entuk manfaat saka perjanjian perdagangan bebas ASEAN (FTA) sing nyedhiyakake tarif nol kanggo produk pertanian sing diimpor saka negara anggota. Kajaba iku, miturut Sistem Preferensi Umum (GSP), Brunei ngimpor produk tetanèn saka negara berkembang tartamtu kanthi tarif suda utawa nol.
2. Barang Industri
Brunei ngimpor macem-macem barang industri kanggo ndhukung ekonomi domestik, utamane ing sektor kayata konstruksi, manufaktur, lan minyak lan gas. Pamrentah ngetrapake tarif kanthi selektif kanggo ndhukung pangembangan industri nalika njaga barang-barang penting sing terjangkau.
2.1 Mesin lan Peralatan
- Mesin Industri: Impor mesin industri Brunei penting kanggo pangembangan industri minyak lan gas uga proyek infrastruktur. Tarif kanggo impor iki umume murah kanggo ningkatake pertumbuhan industri.
- Mesin konstruksi (excavator, bulldozer): Biasane dikenai pajak 0% nganti 5%, gumantung saka sumber.
- Peralatan minyak lan gas: Umume mesin lan peralatan sing gegandhengan karo lenga lan gas tundhuk tarif nol kanggo ndhukung industri terkemuka ing negara kasebut.
- Peralatan Listrik: Mesin lan peralatan listrik, kayata trafo, generator, lan elektronik industri, penting kanggo sektor energi lan konstruksi Brunei.
- Mesin listrik: Biasane dikenai pajak 0% nganti 5% kanggo nyengkuyung investasi industri.
2.2 Kendaraan Bermotor lan Transportasi
Brunei ngimpor mayoritas kendaraan, kanggo keperluan pribadi lan komersial. Pamrentah ngetrapake tarif kanggo impor kendaraan kanggo ngatur pasar lan ningkatake efisiensi energi.
- Kendaraan Penumpang: Bea impor mobil beda-beda adhedhasar ukuran mesin, jinis kendaraan, lan faktor lingkungan.
- Kendaraan penumpang cilik (kurang saka 1,500cc): Umume pajak 10%.
- Mobil mewah lan SUV: Tarif sing luwih dhuwur nganti 20% bisa uga ditrapake, kanthi tugas tambahan adhedhasar kapasitas mesin.
- Kendaraan Komersial: Truk, bis, lan kendaraan komersial liyane kena tarif 5% nganti 15%, gumantung saka ukuran lan panggunaane.
- Parts lan Aksesoris Kendaraan: Spare parts kayata ban, mesin, lan baterei biasane dikenai pajak 5% nganti 10%, kanthi tarif sing luwih murah kanggo komponen penting sing digunakake ing transportasi umum utawa aplikasi industri.
2.3 Bea Impor Khusus kanggo Negara Tertentu
Brunei seneng nol utawa suda tarif kanggo barang industri sing diimpor saka negara anggota ASEAN miturut Perjanjian Perdagangan Barang ASEAN (ATIGA). Barang-barang sing diimpor saka negara-negara sing nduweni perjanjian perdagangan bilateral karo Brunei, kayata China miturut Perjanjian Perdagangan Bebas ASEAN-China, uga entuk manfaat saka tarif suda.
3. Tekstil lan Busana
Brunei ngimpor macem-macem tekstil lan rasukan, utamane saka negara-negara ASEAN lan China. Struktur tarif kanggo produk tekstil dirancang kanggo nglindhungi produsen garmen lokal nalika njamin akses terjangkau kanggo sandhangan kanggo konsumen.
3.1 Bahan Baku
- Serat Tekstil lan Benang: Brunei ngimpor bahan mentah kayata katun, wol, lan serat sintetik, kanthi tarif sing murah kanggo nyengkuyung produksi garmen lokal.
- Katun lan wol: Biasane dikenai pajak 5%.
- Serat sintetis: Tarif kisaran saka 5% nganti 10%.
3.2 Busana lan Busana Rampung
- Sandhangan lan Busana: Sandhangan sing diimpor kena tarif moderat, kanthi tarif sing luwih dhuwur kanggo barang-barang mewah.
- Nyandhang lan seragam kasual: Umumé kena pajak 10%.
- Busana mewah lan bermerek: Tarif bisa tekan 15% nganti 20% kanggo sandhangan dhuwur.
- Footwear: Footwear impor dikenai pajak kanthi tarif saka 5% nganti 15%, gumantung saka materi lan desain.
3.3 Bea Impor Khusus
Brunei entuk manfaat saka nol tarif kanggo tekstil lan rasukan sing diimpor saka negara anggota ASEAN ing ASEAN Free Trade Area (AFTA). Kajaba iku, produk saka negara kayata India lan China entuk manfaat saka tarif suda miturut macem-macem perjanjian perdagangan bebas ASEAN.
4. Barang Konsumsi
Barang-barang konsumen kayata elektronik, peralatan omah, lan perabot dadi bagean penting saka impor Brunei. Tarif kanggo produk kasebut ditrapake kanggo njamin keterjangkauan nalika nglindhungi bisnis domestik.
4.1 Elektronik lan Perkakas Omah
- Perkakas Rumah Tangga: Perkakas rumah tangga sing gedhe kayata kulkas, mesin cuci, lan AC kena tarif moderat kanggo ngimbangi keterjangkauan kanthi proteksi pengecer lokal.
- Kulkas lan mesin pembeku: Biasane dikenai pajak 5% nganti 10%.
- Mesin cuci lan kondhisi hawa: Tarif 10% nganti 15%, gumantung saka merek lan negara asal.
- Elektronik Konsumen: Elektronik kayata televisi, smartphone, lan laptop minangka impor penting, kanthi tarif ditrapake kanggo ngatur pasar.
- Televisi: Biasane kena pajak 5%.
- Smartphone lan laptop: Bea impor umume saka 0% nganti 5%.
4.2 Furnitur lan Furnitur
- Furnitur: Furnitur impor, kalebu perabot omah lan kantor, kena tarif saka 5% nganti 15%, gumantung saka materi lan desain.
- Furnitur kayu: Biasane kena pajak 10% nganti 15%.
- Furnitur plastik lan logam: tundhuk tarif 5% nganti 10%.
- Perabot Omah: Barang kayata karpet, gorden, lan produk dekorasi omah umume kena pajak 5% nganti 10%.
4.3 Bea Impor Khusus
Barang-barang konsumsi sing diimpor saka negara-negara anggota ASEAN entuk manfaat saka nol tarif miturut ASEAN Free Trade Area (AFTA). Barang-barang sing diimpor saka negara-negara non-preferential ngadhepi tarif standar kaya sing digarisake dening jadwal tarif pabean Brunei.
5. Energi lan Produk Petroleum
Energi minangka sektor penting ing ekonomi Brunei, lan negara kasebut ngandelake impor kanggo nambah produksi energi domestik, utamane kanggo produk minyak olahan. Pamrentah ngetrapake tarif kanggo impor energi kanggo njamin keterjangkauan lan nyengkuyung efisiensi energi.
5.1 Produk Petroleum
- Minyak Mentah lan Bensin: Minangka prodhusèn lenga utama, Brunei ngetrapake tarif murah kanggo impor minyak mentah lan bensin kanggo njamin keterjangkauan domestik.
- Minyak mentah: Biasane tundhuk tarif nol.
- Bensin lan solar: Tarif umume saka 0% nganti 5%, kanthi tarif sing luwih murah kanggo panggunaan industri.
- Diesel lan Produk Minyak Olahan Liyane: Produk olahan biasane dikenai pajak 5% nganti 10%, gumantung saka panggunaan lan asale.
5.2 Peralatan Energi Dianyari
- Panel Surya lan Turbin Angin: Kanggo ndhukung pertumbuhan energi sing bisa dianyari, Brunei ngetrapake tarif nol kanggo peralatan energi sing bisa dianyari kayata panel surya lan turbin angin, selaras karo komitmen negara kanggo pangembangan energi lestari.
6. Farmasi lan Peralatan Medis
Mesthekake akses menyang perawatan kesehatan sing terjangkau minangka prioritas kanggo Brunei, lan pamrentah ngetrapake tarif murah utawa nol kanggo obat-obatan penting lan peralatan medis.
6.1 Farmasi
- Obat-obatan: Obat-obatan sing penting, kalebu sing digunakake kanggo penyakit kronis lan obat-obatan sing nylametake nyawa, umume tundhuk tarif nol, njamin keterjangkauan kanggo populasi.
6.2 Piranti Medis
- Peralatan Medis: Piranti medis kayata alat diagnostik, instrumen bedah, lan peralatan rumah sakit kena tarif nol utawa tarif murah (5% nganti 10%), gumantung saka kabutuhan lan asal produk.
7. Bea lan Pambébasan Impor Khusus
Sistem tarif pabean Brunei kalebu sawetara bea impor khusus lan pengecualian adhedhasar perjanjian perdagangan lan negara asal barang impor.
7.1 Tugas Khusus kanggo Negara Non-ASEAN
Impor saka negara non-ASEAN, kalebu China, Amerika Serikat, lan Jepang, tundhuk karo tarif pabean standar sing digarisake ing jadwal tarif Brunei. Barang-barang kasebut bisa uga ngadhepi tarif sing luwih dhuwur tinimbang impor saka negara anggota ASEAN.
7.2 Perjanjian Bilateral lan Multilateral
- ASEAN Free Trade Area (AFTA): Brunei entuk manfaat saka nol tarif kanggo barang sing didagang ing ASEAN, ningkatake integrasi ekonomi regional.
- ASEAN-China Free Trade Agreement (ACFTA): Brunei seneng ngurangi tarif barang sing diimpor saka China miturut persetujuan iki.
- Organisasi Perdagangan Dunia (WTO): Minangka anggota WTO, Brunei netepi aturan perdagangan internasional, entuk manfaat saka tarif paling disenengi (MFN) kanggo impor saka negara anggota WTO.
Fakta Negara
- Jeneng Resmi: Bangsa Brunei, Papan Damai (Negara Brunei Darussalam)
- Ibukota: Bandar Seri Begawan
- Kutha paling gedhé:
- Bandar Seri Begawan (Capital and largest city)
- Kuala Belait
- Seria
- Penghasilan per Kapita: Kira-kira. $28.000 USD (perkiraan 2023)
- Populasi: Kira-kira. 460.000 (perkiraan 2023)
- Basa Resmi: Melayu
- Mata uang: Dolar Brunei (BND)
- Lokasi: Brunei dumunung ing pesisir lor pulo Kalimantan, ing Asia Tenggara, wewatesan karo Malaysia lan Segara Cina Kidul.
Geografi Brunei
Brunei jembaré 5.765 kilometer persegi lan dipérang dadi rong bagéan sing kapisah déning negara Malaysia Sarawak. Negara iki nduweni iklim alas udan tropis, kanthi suhu lan kelembapan sing dhuwur ing saindhenging taun.
- Iklim: Brunei nduweni iklim tropis kanthi curah udan saben taun lan asor dhuwur. Mangsa muson dumadi antara Nopember nganti Maret.
- Kali: Kali utama kalebu Kali Brunei lan Kali Belait, sing penting kanggo transportasi lan sumber banyu.
- Alas: Brunei akeh alas, kanthi alas udan tropis sing nutupi akeh wilayahe. Negara kasebut wis ngupayakake konservasi alas liwat peraturan lingkungan sing ketat.
Ekonomi Brunei
Perekonomian Brunei didominasi dening sektor minyak lan gas, sing dadi mayoritas pendapatan pemerintah lan penghasilan ekspor. Negara iki nduweni salah siji standar urip paling dhuwur ing Asia, didorong dening kekayaan sumber daya alam lan kabijakan ekonomi sing wicaksana.
1. Lenga lan Gas
Sektor minyak lan gas minangka tulang punggung ekonomi Brunei, nyumbang luwih saka 90% saka asil ekspor. Negara iki minangka eksportir utama minyak mentah lan gas alam cair (LNG), utamane menyang Jepang lan Korea Selatan.
2. Pertanian lan Perikanan
Nalika tetanèn nduweni peran sing relatif cilik ing ekonomi Brunei, pamrentah wis nandur modal ing inisiatif kanggo ningkatake swasembada ing produksi pangan. Sektor perikanan uga penting, nyumbang kanggo pasokan lan ekspor panganan domestik.
3. Keuangan lan Layanan
Brunei nduwe sektor layanan keuangan sing saya akeh, kanthi fokus ing perbankan Islam lan manajemen kasugihan. Lokasi sing strategis lan stabilitas politik negara kasebut dadi tujuan sing menarik kanggo investasi asing.
4. Pariwisata lan Budaya
Brunei promosi eko-pariwisata lan wisata budaya, kanthi nggunakake warisan sing sugih lan alas udan sing asli. Negara iki misuwur kanthi arsitektur Islam, kalebu Masjid Omar Ali Saifuddien lan Istana Nurul Iman, papan panggonan resmi Sultan.