توگو، کشوری کوچک اما با موقعیت استراتژیک در غرب آفریقا، به دلیل دسترسی به خلیج گینه، نقش مهمی در اقتصاد منطقه‌ای ایفا می‌کند. به عنوان عضوی از اتحادیه اقتصادی و پولی غرب آفریقا (WAEMU)، سیاست‌های تجاری توگو، از جمله تعرفه‌های گمرکی آن، به طور قابل توجهی تحت تأثیر ادغام اقتصادی در داخل اتحادیه قرار دارد. WAEMU یک تعرفه خارجی مشترک (CET) ایجاد کرده است که عوارض واردات کالاهایی را که از خارج از اتحادیه وارد توگو می‌شوند، تعیین می‌کند و هدف آن ترویج تجارت درون منطقه‌ای و تشویق توسعه صنعتی است.
نرخ‌های تعرفه گمرکی توگو برای دسته‌های مختلف کالاها متفاوت است و به گونه‌ای تنظیم شده‌اند که از صنایع محلی محافظت کنند و در عین حال فضای تجاری رقابتی را حفظ کنند. این کشور همچنین برای واردات از سایر کشورهای عضو WAEMU، از جمله بنین، بورکینافاسو، ساحل عاج، گینه بیسائو، مالی، نیجر، سنگال و سایر کشورها، امتیازات ترجیحی ارائه می‌دهد.
مقدمه‌ای بر سیستم تعرفه توگو
سیستم تعرفه توگو توسط اداره درآمد توگو (Office Togolais des Recettes یا OTR) تنظیم می‌شود که مسئول مدیریت عوارض گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات‌های غیرمستقیم و سایر هزینه‌های مربوط به واردات است. سیستم تعرفه این کشور با اتحادیه اقتصادی و پولی غرب آفریقا (WAEMU) و جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (ECOWAS) هماهنگ است که هدف آنها ایجاد یک بازار واحد در غرب آفریقا و استانداردسازی تعرفه‌ها برای کشورهای عضو است.
تعرفه خارجی مشترک (CET) ، که توسط کشورهای عضو WAEMU تصویب شده است، چارچوبی برای عوارض گمرکی کالاهای وارداتی به توگو از کشورهای غیر عضو WAEMU تعیین می‌کند. CET به پنج دسته تقسیم می‌شود:
- مواد اولیه و کالاهای سرمایه‌ای
- کالاهای واسطه‌ای
- کالاهای مصرفی
- کالاهای لوکس
- کالاهای معاف
کالاهای وارداتی از سایر کشورهای عضو WAEMU عموماً از مزایای ترجیحی، بدون عوارض گمرکی یا نرخ‌های کاهش‌یافته، به عنوان بخشی از ادغام اقتصادی در منطقه، برخوردار هستند. هدف از این سیستم تعرفه‌ای، محافظت از صنایع نوپای توگو و در عین حال تشویق همکاری منطقه‌ای و آزادسازی تجارت است.
عوارض واردات توگو نه تنها شامل تعرفه‌های گمرکی کالاها می‌شود، بلکه مالیات بر ارزش افزوده (VAT) ، عوارض غیرمستقیم و مالیات‌های زیست‌محیطی را نیز شامل می‌شود که ممکن است برای انواع خاصی از کالاها، به‌ویژه اقلام لوکس، الکل و دخانیات اعمال شود.
ویژگی‌های اصلی سیستم تعرفه گمرکی توگو
- عوارض گمرکی: این عوارض طبق طبقه‌بندی سیستم هماهنگ‌شده (HS) اعمال می‌شوند. نرخ‌ها بسته به نوع محصول و طبقه‌بندی آن تحت WAEMU CET متفاوت است.
- مالیات بر ارزش افزوده: مالیات بر ارزش افزوده در توگو معمولاً برای اکثر کالاهای وارداتی ۱۸٪ تعیین می‌شود و برای برخی کالاها مانند داروها، محصولات کشاورزی و اقلام ضروری، معافیت یا نرخ‌های کاهش‌یافته‌ای دارد.
- عوارض گمرکی: مالیات‌های غیرمستقیم بر کالاهای خاصی مانند الکل، دخانیات و اقلام لوکس مانند عطر، جواهرات و خودروهای لوکس وضع می‌شوند.
- مجوزهای واردات: برخی از کالاها ممکن است به مجوز واردات نیاز داشته باشند، به خصوص کالاهایی که تحت بخش‌های تحت نظارت قرار می‌گیرند، از جمله مواد شیمیایی، دارویی و محصولات کشاورزی.
- معافیت‌های ویژه تعرفه‌ای: توگو برای برخی کالاهای اساسی، به ویژه کالاهای مورد نیاز برای کمک‌های بشردوستانه یا پروژه‌های ملی استراتژیک، معافیت یا کاهش تعرفه‌ای دارد.
نرخ‌های تعرفه بر اساس دسته‌بندی محصولات
۱. محصولات کشاورزی
کشاورزی بخش کلیدی اقتصاد توگو است و دولت علاقه‌ی زیادی به حمایت از کشاورزان محلی و تولیدکنندگان مواد غذایی دارد. تعرفه‌های واردات محصولات کشاورزی به محافظت از تولید داخلی و در عین حال تأمین امنیت غذایی کمک می‌کند.
تعرفه‌های محصولات کشاورزی:
- برنج: برنج به عنوان یکی از غذاهای اصلی در توگو، به مقدار زیادی وارد می‌شود. تعرفه برنج 10٪ است که با نرخ CET برای محصولات کشاورزی همسو است.
- گندم و آرد: گندم که عمدتاً برای تولید آرد استفاده می‌شود، مشمول ۱۰٪ عوارض واردات است. تعرفه آرد گندم به دلیل وضعیت محصول نهایی آن، کمی بالاتر و ۱۵٪ است.
- ذرت: ذرت یکی دیگر از کالاهای اساسی در توگو است، اما به دلیل تولید محلی، تعرفه ذرت نسبتاً پایین و در حد ۵٪ است.
- سبزیجات و میوه‌ها: عوارض واردات میوه‌ها و سبزیجات متفاوت است. واردات رایج مانند موز، گوجه‌فرنگی و مرکبات بسته به ماهیت و طبقه‌بندی محصول، با نرخی بین ۱۰ تا ۲۵ درصد مالیات می‌گیرند.
- گوجه فرنگی: معمولاً مشمول مالیات ۱۵٪ می‌شود.
- میوه‌ها: میوه‌های وارداتی مانند سیب، آناناس و پرتقال با تعرفه ۲۰ درصدی مواجه هستند.
- دام و محصولات حیوانی: توگو برخی از محصولات حیوانی را برای تکمیل تولید داخلی وارد می‌کند.
- گوشت (گوشت گاو، خوک، مرغ): واردات گوشت مشمول مالیات ۱۰٪ تا ۱۵٪ است و واردات مرغ مشمول تعرفه‌های کمی بالاتر است.
- شیر و فرآورده‌های لبنی: فرآورده‌های لبنی با 10 درصد عوارض واردات مواجه هستند.
تعرفه‌های ویژه برای واردات محصولات کشاورزی:
- واردات از کشورهای عضو WAEMU: محصولات کشاورزی وارداتی از کشورهای WAEMU به عنوان بخشی از تلاش‌های ادغام منطقه‌ای، از تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر برخوردارند.
۲. ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی
پایه‌های صنعتی توگو هنوز در حال توسعه است و این کشور طیف گسترده‌ای از ماشین‌آلات را برای بخش‌هایی مانند ساخت و ساز، تولید و معدن وارد می‌کند. تعرفه‌های ماشین‌آلات صنعتی معمولاً پایین‌تر است تا توسعه صنعتی را تشویق کند.
تعرفه‌های ماشین‌آلات صنعتی:
- ماشین‌آلات ساختمانی: تجهیزاتی مانند بولدوزر، بیل مکانیکی و جرثقیل مشمول مالیات ۵٪ هستند. این نرخ، سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌ها را تشویق می‌کند.
- ماشین‌آلات تولیدی: ماشین‌آلات تولیدی، از جمله تجهیزات نساجی و خطوط تولید کارخانه، نیز مشمول ۵٪ عوارض واردات هستند.
- تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی: ماشین‌ها و تجهیزات الکتریکی، مانند ژنراتورها، موتورها و ترانسفورماتورها، بسته به نوع، مشمول مالیات ۵ تا ۱۰ درصد می‌شوند.
تعرفه‌های ویژه برای واردات صنعتی:
- واردات از چین: چین منبع اصلی تجهیزات صنعتی برای توگو است. برخی از کالاهای صنعتی وارداتی از چین اگر به عنوان کالاهای بی‌کیفیت یا مازاد طبقه‌بندی شوند، ممکن است مشمول تعرفه‌های بالاتر شوند. با این حال، برای ماشین‌آلاتی که از بخش‌های استراتژیک مانند زیرساخت‌ها و انرژی پشتیبانی می‌کنند، معافیت یا کاهش تعرفه وجود دارد.
۳. کالاهای مصرفی
توگو کالاهای مصرفی متنوعی از لوازم الکترونیکی گرفته تا پوشاک را وارد می‌کند. این کالاها عموماً مشمول تعرفه‌های بالاتری هستند تا از بخش تولید محلی محافظت شود و مصرف کالاهای تولید داخل را تشویق کنند.
تعرفه کالاهای مصرفی:
- لوازم الکترونیکی: لوازم الکترونیکی وارداتی مانند تلویزیون، تلفن‌های هوشمند و رایانه ، بسته به نوع محصول، مشمول تعرفه ۱۰ تا ۲۰ درصدی هستند.
- گوشی‌های هوشمند: معمولاً مشمول مالیات ۱۵٪ می‌شوند.
- لپ‌تاپ‌ها: لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌ها با تعرفه ۱۰ درصدی مواجه هستند.
- پوشاک: پوشاک و منسوجات وارداتی با تعرفه ۲۰ درصدی مواجه هستند. این نرخ برای اقلام لوکس یا طراحان می‌تواند تا ۲۵ درصد افزایش یابد.
- کفش: کفش‌ها، چه غیررسمی و چه رسمی، معمولاً با ۲۰٪ عوارض واردات مواجه هستند.
- مبلمان: اقلام مبلمان وارداتی برای مصارف خانگی ، بسته به جنس و پیچیدگی محصول، مشمول تعرفه ۱۵ تا ۲۵ درصدی هستند.
تعرفه‌های ویژه برای کالاهای مصرفی:
- کالاهای لوکس: کالاهای لوکس وارداتی مانند خودروهای لوکس، جواهرات و عطرها مشمول مالیات سنگینی هستند و تعرفه آنها از 30 تا 40 درصد متغیر است.
۴. مواد شیمیایی و دارویی
صنایع دارویی و شیمیایی توگو برای سلامت عمومی و رشد صنعتی حیاتی هستند. تعرفه‌های این کالاها به گونه‌ای تنظیم شده‌اند که دسترسی به منابع ضروری را تضمین کرده و در عین حال از تولید داخلی محافظت کنند.
تعرفه‌های مواد شیمیایی و دارویی:
- داروها: داروها و لوازم پزشکی وارداتی مشمول تعرفه ۱۰٪ هستند. برخی از داروهای حیاتی ممکن است معاف باشند یا با نرخ کمتری مشمول مالیات شوند.
- مواد شیمیایی کشاورزی: کودها، آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها مشمول مالیات ۵ تا ۱۰ درصدی هستند که نشان‌دهنده اهمیت آنها در شیوه‌های کشاورزی محلی است.
- لوازم آرایشی: لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی وارداتی با تعرفه 20 درصدی مواجه هستند.
تعرفه‌های ویژه مواد شیمیایی
- داروهای هند: به عنوان منبع اصلی داروهای ژنریک، واردات از هند ممکن است از کاهش تعرفه‌ها یا معافیت‌ها تحت مقررات ویژه تجاری با هدف بهبود دسترسی به بهداشت عمومی بهره‌مند شود.
۵. محصولات خودرو
واردات خودرو در توگو بسته به نوع وسیله نقلیه و کاربرد آن مشمول نرخ‌های مالیاتی متفاوتی است. بخش خودرو برای زیرساخت‌های حمل و نقل کشور حیاتی است و وسایل نقلیه وارداتی سهم قابل توجهی از بازار را تشکیل می‌دهند.
تعرفه‌های محصولات خودرو:
- خودروهای سواری: خودروها، به ویژه مدل‌های لوکس یا گران‌قیمت، با تعرفه واردات 30 تا 40 درصدی مواجه هستند. خودروهای سواری معمولی معمولاً با تعرفه 25 درصدی مواجه هستند.
- موتورسیکلت‌ها: موتورسیکلت‌ها مشمول مالیات ۱۰ تا ۲۰ درصدی هستند.
- خودروهای تجاری: کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و سایر خودروهای تجاری عموماً ۱۵٪ عوارض واردات دارند.
تعرفه‌های ویژه برای واردات خودرو:
- خودروهای دست دوم: واردات خودروهای دست دوم، به ویژه از اروپا یا ژاپن، در صورت عدم رعایت استانداردهای زیست‌محیطی محلی، ممکن است مشمول مقررات سختگیرانه‌تر و تعرفه‌های بالاتر شود.
۶. سایر محصولات
توگو محصولات مختلف دیگری از جمله مصالح ساختمانی، مواد غذایی فرآوری شده و منسوجات را وارد می‌کند. این اقلام طبق دستورالعمل‌های تعیین شده توسط WAEMU CET مشمول تعرفه هستند.
- مصالح ساختمانی: سیمان، فولاد و سایر مصالح ساختمانی عموماً مشمول مالیات ۵ تا ۱۰ درصد هستند.
- غذاهای فرآوری شده: غذاهای فرآوری شده مانند کنسروها، شیرینی‌ها و نوشیدنی‌ها با تعرفه‌های ۱۰ تا ۲۰ درصدی مواجه هستند.
حقایق کشور
- نام رسمی: جمهوری توگو
- پایتخت: لومه
- بزرگترین شهرها: لومه، سوکوده، کپالیمه
- جمعیت: تقریباً ۸.۷ میلیون نفر (تخمین ۲۰۲۳)
- زبان رسمی: فرانسوی
- واحد پول: فرانک سی‌اف‌ای آفریقای غربی (XOF)
- موقعیت مکانی: در غرب آفریقا واقع شده و از شمال با بورکینافاسو، از غرب با غنا، از شرق با بنین و از جنوب با خلیج گینه هم‌مرز است.
جغرافیا، اقتصاد و صنایع عمده
- جغرافیا: توگو کشوری باریک است که از خلیج گینه تا ساواناها در شمال امتداد دارد. این کشور دارای منطقه‌ای ساحلی با آب و هوای گرمسیری، خاک حاصلخیز و اکوسیستم‌های متنوعی است که از کشاورزی پشتیبانی می‌کنند.
- اقتصاد: اقتصاد توگو عمدتاً کشاورزی است و کشاورزی سهم قابل توجهی در اشتغال داخلی و صادرات دارد. بندر توگو، بندر لومه ، به عنوان یک دروازه تجاری کلیدی برای کشورهای محصور در خشکی در منطقه عمل می‌کند. اقتصاد همچنین توسط خدمات، معدن و تولید پشتیبانی می‌شود.
- صنایع عمده:
- کشاورزی: توگو تولیدکننده پیشرو محصولات کشاورزی مانند پنبه، کاکائو، قهوه و کاساوا است.
- معدن: توگو ذخایر غنی فسفات دارد که یکی از صادرات اصلی آن است.
- خدمات: بخش خدمات، شامل حمل و نقل، مخابرات و خرده فروشی، به سرعت در حال رشد است.