لیتوانی، عضو اتحادیه اروپا (EU) و سازمان تجارت جهانی (WTO)، از سیستم تعرفه گمرکی مشترک تعیین‌شده توسط اتحادیه اروپا برای همه عوارض و مالیات‌های وارداتی پیروی می‌کند. عوارض واردات در لیتوانی توسط قوانین گمرکی سراسر اتحادیه اروپا تنظیم می‌شود، به این معنی که تعرفه‌های محصولات ورودی به کشور در تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا استاندارد شده است. با این حال، استثنائات خاصی وجود دارد، به‌ویژه برای کالاهایی که از کشورهای غیر اتحادیه اروپا می‌آیند، که در آنها ممکن است عوارض ویژه‌ای تحت توافق‌نامه‌های تجاری یا سیستم عمومی ترجیحات (GSP) اعمال شود.
سیستم تعرفه گمرکی در لیتوانی
لیتوانی سیستم نامگذاری ترکیبی (CN) اتحادیه اروپا را برای دسته‌بندی محصولات وارداتی و صادراتی اعمال می‌کند. این سیستم یک کد تعرفه منحصر به فرد (معروف به کد HS یا کد سیستم هماهنگ) به هر محصول اختصاص می‌دهد و نرخ تعرفه مربوطه توسط این کد تعیین می‌شود. این نرخ‌های تعرفه در تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا هماهنگ شده و شامل عوارض، مالیات بر ارزش افزوده (VAT) و سایر مالیات‌ها می‌شود.
عوارض گمرکی عمومی
نرخ‌های استاندارد عوارض گمرکی اعمال شده بر کالاهای وارداتی در لیتوانی تا حد زیادی به طبقه‌بندی محصول در سیستم CN بستگی دارد. این نرخ‌ها می‌توانند برای اکثر کالاها از 0٪ تا 17٪ متغیر باشند، به استثنای محصولات خاصی که در دسته‌های کشاورزی، صنعتی یا سایر موارد قرار می‌گیرند.
دسته بندی کالاها و تعرفه های مرتبط
- محصولات کشاورزی
- محصولات کشاورزی رایج (مثلاً غلات، میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات، گوشت) در مقایسه با کالاهای صنعتی مشمول تعرفه‌های بالاتری هستند. این عوارض برای محافظت از کشاورزان اروپایی و تضمین ثبات بازار در اتحادیه اروپا طراحی شده‌اند.
- نرخ تعرفه می‌تواند بسته به نوع محصول خاص از ۵٪ تا ۳۰٪ متغیر باشد.
- مثال‌ها عبارتند از:
- گندم: ۱۰٪ تعرفه.
- پنیر: ۱۲٪ تعرفه.
- موز: ۱۷٪ تعرفه.
- محصولات صنعتی
- کالاهای صنعتی مانند ماشین‌آلات، تجهیزات، مواد شیمیایی و منسوجات معمولاً با عوارض کمتری مواجه هستند. بسیاری از محصولات صنعتی مشمول تعرفه 0٪ تا 5٪ هستند.
- برخی از اقلام پیشرفته و دستگاه‌های الکترونیکی (مانند رایانه، تلفن هوشمند و سایر لوازم الکترونیکی) در صورت مطابقت با استانداردهای اتحادیه اروپا، می‌توانند با تعرفه 0٪ وارد شوند.
- منسوجات و پوشاک
- منسوجات و پوشاک، مانند لباس و پارچه، اغلب بسته به جنس و منشأ محصول، نرخ عوارض گمرکی از ۵٪ تا ۱۲٪ دارند.
- کالاهای مصرفی
- محصولات مصرفی مانند مبلمان، لوازم خانگی و سایر کالاهای بی‌دوام ممکن است با عوارض گمرکی بین ۲ تا ۱۲ درصد مواجه شوند.
- خودروها
- واردات خودرو به لیتوانی، به عنوان بخشی از سیستم گمرکی اتحادیه اروپا، معمولاً شامل عوارض 10 درصدی می‌شود، اگرچه این مبلغ بسته به مبدا و مشخصات خاص خودرو می‌تواند متفاوت باشد.
- محصولات غذایی
- محصولات غذایی فرآوری شده مانند کنسروها، سس‌ها و شیرینی‌ها می‌توانند با تعرفه‌هایی از ۵ تا ۱۵ درصد مواجه شوند.
عوارض ویژه واردات و توافق‌نامه‌های تجاری
در حالی که اتحادیه اروپا یک برنامه تعرفه‌ای یکسان را حفظ می‌کند، لیتوانی همچنین در چندین توافقنامه تجاری شرکت می‌کند که بر عوارض واردات برای کشورها و محصولات خاص تأثیر می‌گذارد.
تعرفه‌های ویژه از کشورهای خاص
لیتوانی، به عنوان بخشی از اتحادیه اروپا، از توافق‌نامه‌های تجاری ترجیحی مختلفی با کشورها یا مناطق خارج از اتحادیه اروپا بهره‌مند می‌شود. این توافق‌نامه‌ها معمولاً تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر را برای کالاهایی که از کشورهای خاص وارد می‌شوند، ارائه می‌دهند.
- انجمن تجارت آزاد اروپا (EFTA)
- کالاهای نروژ، ایسلند و لیختن‌اشتاین، اعضای EFTA، اغلب با عوارض گمرکی کم یا بدون عوارض گمرکی تحت توافقنامه تجارت آزاد EFTA-EU وارد لیتوانی می‌شوند.
- سیستم ترجیحات تعمیم‌یافته (GSP)
- کشورهای در حال توسعه می‌توانند تحت سیستم GSP، کالاهای خود را با تعرفه‌های کمتر به اتحادیه اروپا (و به طور کلی به لیتوانی) صادر کنند.
- برای مثال، محصولات کشورهایی مانند بنگلادش، هند و پاکستان می‌توانند با نرخ‌های تعرفه پایین‌تری وارد لیتوانی شوند، به ویژه برای منسوجات، کفش و محصولات کشاورزی.
- توافق‌نامه‌های تجارت آزاد اتحادیه اروپا با کشورهای ثالث
- اتحادیه اروپا با تعدادی از کشورها مانند ژاپن، کره جنوبی، کانادا و مکزیک توافق‌نامه‌های تجارت آزاد امضا کرده است که در آنها برای کالاهای مختلف، امتیازات ترجیحی در نظر گرفته شده است.
- به عنوان مثال، خودروها، لوازم الکترونیکی و سایر محصولات صنعتی کره جنوبی با تعرفه‌های کاهش یافته اجازه ورود به لیتوانی را دارند.
عوارض ضد دامپینگ و جبرانی
لیتوانی، از طریق اتحادیه اروپا، می‌تواند در صورت تشخیص اینکه کالاها با قیمت‌های ناعادلانه پایین (دامپینگ) فروخته می‌شوند یا توسط دولت صادرکننده یارانه دریافت می‌کنند، عوارض ضد دامپینگ و جبرانی بر واردات از کشورهای خاص اعمال کند. این عوارض برای محافظت از صنایع محلی در برابر رقابت ناعادلانه طراحی شده‌اند.
- مثال: عوارض ضد دامپینگ بر محصولات فولادی چینی در اتحادیه اروپا، از جمله لیتوانی، وضع شده است تا از تولیدکنندگان فولاد محلی در برابر واردات با قیمت پایین‌تر از قیمت تمام‌شده محافظت شود.
ملاحظات و معافیت‌های ویژه
برخی از محصولات ممکن است تحت شرایط خاص از عوارض گمرکی معاف باشند، مانند:
- محصولات کشورهای کمتر توسعه‌یافته (LDC)
- واردات از کشورهای کمتر توسعه‌یافته ممکن است تحت طرح اتحادیه اروپا برای همه چیز جز اسلحه (EBA) واجد شرایط دسترسی بدون عوارض گمرکی باشد. این طرح عمدتاً بر کالاهای کشاورزی و منسوجات تأثیر می‌گذارد.
- فناوری‌های زیست‌محیطی و سبز
- اتحادیه اروپا مشتاق ترویج پایداری محیط زیست است و برخی محصولات مانند پنل‌های خورشیدی، توربین‌های بادی و تجهیزات با بهره‌وری انرژی ممکن است واجد شرایط معافیت یا کاهش عوارض گمرکی باشند.
- کالاهای شخصی و محموله‌های کم‌ارزش
- اقلام شخصی و محموله‌های کم‌ارزش (معمولاً کمتر از ۱۵۰ یورو) گاهی اوقات می‌توانند بدون پرداخت عوارض گمرکی قابل توجه وارد لیتوانی شوند.
مالیات بر ارزش افزوده (VAT)
علاوه بر عوارض گمرکی، واردات به لیتوانی مشمول مالیات بر ارزش افزوده است. نرخ استاندارد مالیات بر ارزش افزوده در لیتوانی ۲۱٪ است. با این حال، برخی کالاها مانند کتاب، دارو و تجهیزات پزشکی مشمول نرخ مالیات بر ارزش افزوده کاهش یافته ۵٪ یا ۹٪ می‌شوند.
مالیات بر ارزش افزوده بر اساس ارزش کالاهای وارداتی، شامل عوارض گمرکی و سایر هزینه‌های اضافی مانند حمل و نقل و بیمه، محاسبه می‌شود.
رویه‌ها و اسناد گمرکی
واردات کالا به لیتوانی شامل چندین مرحله کلیدی است و به مدارک خاصی نیاز دارد، از جمله:
- اظهارنامه‌های گمرکی: تمام کالاهایی که وارد لیتوانی می‌شوند باید در اداره گمرک اظهار شوند و اظهارنامه واردات باید به مقامات گمرکی ارائه شود.
- فاکتورها و اسناد حمل و نقل: فاکتور تجاری، لیست بسته‌بندی و بارنامه یا بارنامه هوایی برای پشتیبانی از اظهارنامه گمرکی مورد نیاز است.
- گواهی مبدا: ممکن است برای تعیین واجد شرایط بودن برای کاهش تعرفه‌ها تحت توافق‌نامه‌های تجاری، به گواهی مبدا نیاز باشد.
اطلاعات کشور: لیتوانی
- نام رسمی: جمهوری لیتوانی
- پایتخت: ویلنیوس
- بزرگترین شهرها:
- ویلنیوس
- کاوناس
- کلایپدا
- جمعیت: تقریباً ۲.۷ میلیون نفر (تا سال ۲۰۲۳)
- درآمد سرانه: تقریباً ۲۴۰۰۰ دلار آمریکا
- زبان رسمی: لیتوانیایی
- واحد پول: یورو (€)
- موقعیت جغرافیایی: لیتوانی در شمال شرقی اروپا واقع شده است و از شمال با لتونی، از شرق و جنوب با بلاروس، از جنوب با لهستان و از غرب با دریای بالتیک هم‌مرز است.
جغرافیا
لیتوانی بزرگترین کشور از سه کشور حوزه بالتیک (به همراه لتونی و استونی) است و با چشم‌اندازهای متنوعی از جنگل‌ها، دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تپه‌ها شناخته می‌شود. این کشور آب و هوای معتدلی با زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل دارد. خط ساحلی لیتوانی در امتداد دریای بالتیک، سواحل و بنادر زیبایی را ارائه می‌دهد که نقش مهمی در تجارت و بازرگانی این کشور ایفا می‌کنند.
- زمین: عمدتاً مسطح با تپه‌های ملایم و چندین دریاچه بزرگ.
- آب و هوا: معتدل، با تأثیرات قاره‌ای در مناطق داخلی و تأثیرات دریایی در امتداد ساحل.
- رودخانه های اصلی: رودخانه های نمان، ویلنیا و نریس.
اقتصاد
لیتوانی اقتصادی متنوع و مدرن دارد که از زمان استقلالش پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، به سرعت تکامل یافته است. این کشور از یک اقتصاد برنامه‌ریزی‌شده مرکزی به یک اقتصاد بازار گذار کرده و در دهه‌های اخیر رشد چشمگیری را تجربه کرده است.
- تولید ناخالص داخلی: تولید ناخالص داخلی لیتوانی به طور پیوسته افزایش یافته است که ناشی از عملکرد قوی در بخش‌های صنعتی، فناوری و خدمات است.
- بخش‌های اصلی: تولید، خدمات، کشاورزی و فناوری.
- صادرات: لیتوانی کالاهای متنوعی از جمله ماشین‌آلات، مواد شیمیایی، محصولات کشاورزی و تجهیزات الکتریکی صادر می‌کند. شرکای اصلی صادراتی شامل آلمان، لهستان، روسیه و لتونی هستند.
صنایع عمده
- تولید: لیتوانی دارای پایگاه تولیدی قوی است و مواد شیمیایی، ماشین آلات، لوازم الکترونیکی و محصولات غذایی تولید می‌کند.
- فناوری و نوآوری: بخش فناوری، به ویژه در ویلنیوس و کاوناس، با تمرکز بر توسعه نرم‌افزار، خدمات فناوری اطلاعات و فین‌تک، به سرعت در حال رشد است.
- کشاورزی: لیتوانی تولیدکننده عمده محصولات کشاورزی از جمله غلات، لبنیات و دام است.
- انرژی: بخش انرژی با سرمایه‌گذاری در انرژی بادی، خورشیدی و زیست‌توده، به سمت منابع تجدیدپذیر در حال گذار است.
شرکای تجاری کلیدی
شرکای تجاری اصلی لیتوانی، سایر کشورهای اتحادیه اروپا، به ویژه آلمان، لهستان و لتونی، و همچنین روسیه، چین و ایالات متحده هستند. لیتوانی همچنین از توافق‌نامه‌های تجاری در سطح اتحادیه اروپا بهره‌مند می‌شود که دسترسی به بازارهای گسترده‌تر را تسهیل می‌کند.