ایسلند، واقع در اقیانوس اطلس شمالی، یک کشور جزیره‌ای کوچک با اقتصادی باز است که به شدت به تجارت بین‌المللی وابسته است. ایسلند به عنوان عضوی از منطقه اقتصادی اروپا (EEA) ، از ادغام اقتصادی نزدیک با اتحادیه اروپا (EU) بهره‌مند است، اگرچه عضو اتحادیه اروپا نیست. ایسلند تعرفه‌هایی را بر واردات از کشورهای غیر EEA اعمال می‌کند، در حالی که بسیاری از کالاهای کشورهای EEA و اتحادیه تجارت آزاد اروپا (EFTA) از تعرفه‌ها معاف هستند. تعرفه‌های واردات ایسلند بر اساس سیستم طبقه‌بندی هماهنگ (HS) ساختار یافته‌اند و بسته به نوع محصول و کشور مبدا آن متفاوت هستند.
ساختار تعرفه در ایسلند
سیستم تعرفه ایسلند شامل انواع عوارض زیر است:
- عوارض بر اساس ارزش: درصدی از ارزش کالای وارداتی.
- عوارض گمرکی خاص: مبلغ ثابتی که بر اساس مقدار، وزن یا حجم کالا تعیین می‌شود.
- عوارض ترکیبی: ترکیبی از عوارض ارزش افزوده و عوارض خاص که بر کالاهای خاص اعمال می‌شود.
ایسلند معافیت‌های تعرفه‌ای یا تعرفه‌های کاهش‌یافته را برای بسیاری از کالاها تحت توافق‌نامه‌های EEA و EFTA خود اعمال می‌کند ، در حالی که محصولات وارداتی از کشورهای غیرترجیحی مشمول نرخ کامل عوارض هستند. علاوه بر عوارض گمرکی، واردات ممکن است مشمول مالیات بر ارزش افزوده (VAT) و عوارض غیرمستقیم برای محصولات خاص مانند الکل، تنباکو و سوخت باشد.
نرخ‌های تعرفه بر اساس دسته‌بندی محصولات
۱. محصولات کشاورزی و مواد غذایی
کشاورزی در ایسلند به دلیل آب و هوای نامساعد و زمین‌های ناهموار این کشور نسبتاً محدود است، به این معنی که ایسلند بخش قابل توجهی از مواد غذایی خود را وارد می‌کند. تعرفه‌های واردات محصولات کشاورزی عموماً بالاتر است که نشان دهنده نیاز به حمایت از تولیدکنندگان داخلی است.
۱.۱ میوه‌ها و سبزیجات
- میوه‌های تازه: تعرفه واردات میوه‌های تازه معمولاً بین ۱۰ تا ۳۰ درصد است که بستگی به نوع میوه دارد. میوه‌های گرمسیری مانند آناناس و انبه معمولاً تعرفه‌های بالاتری دارند.
- سبزیجات: سبزیجات تازه و منجمد بسته به نوع محصول و فصلی بودن، مشمول تعرفه‌هایی از ۱۰٪ تا ۲۰٪ هستند.
- میوه‌ها و سبزیجات فرآوری‌شده: میوه‌ها و سبزیجات کنسرو شده یا منجمد، بسته به نوع محصول، معمولاً با تعرفه‌هایی بین ۱۰ تا ۲۵ درصد مواجه هستند.
عوارض ویژه واردات:
- موز از کشورهای غیر عضو منطقه اقتصادی اروپا: موز مشمول تعرفه خاصی تقریباً 75 یورو در هر تن است.
- تعرفه‌های فصلی سبزیجات: ممکن است در طول فصل رشد ایسلند، برای حمایت از کشاورزان محلی، تعرفه‌های بالاتری برای برخی سبزیجات اعمال شود.
۱.۲ محصولات لبنی
- شیر: واردات شیر بسته به اینکه محصول تازه، پودر شده یا فرآوری شده باشد، با تعرفه‌های ۲۰ تا ۴۰ درصدی مواجه است.
- پنیر: واردات پنیر معمولاً بسته به نوع و فرآوری آن، از 10 تا 30 درصد مالیات می‌گیرد.
- کره و خامه: عوارض واردات کره و خامه از 20 تا 35 درصد متغیر است.
عوارض ویژه واردات:
- پنیر از کشورهای غیر ترجیحی: پنیر از کشورهای غیر عضو منطقه اقتصادی اروپا که توافق‌نامه‌های تجاری ندارند، ممکن است مشمول عوارض یا سهمیه‌های اضافی شود.
۱.۳ گوشت و مرغ
- گوشت گاو: واردات گوشت گاو بسته به اینکه تازه، منجمد یا فرآوری شده باشد، مشمول تعرفه‌هایی از 20 تا 50 درصد است.
- گوشت خوک: محصولات گوشت خوک بسته به نوع و فرآوری آن، با تعرفه‌های ۱۵ تا ۳۰ درصدی مواجه هستند.
- طیور: واردات طیور مشمول تعرفه‌های ۲۰ تا ۳۵ درصدی است و نرخ‌های بالاتری برای محصولات فرآوری شده اعمال می‌شود.
شرایط ویژه واردات:
- گوشت از کشورهای عضو منطقه اقتصادی اروپا/انجمن تجارت آزاد اروپا: کاهش یا معافیت تعرفه ممکن است برای محصولات گوشتی وارداتی از کشورهای عضو منطقه اقتصادی اروپا یا انجمن تجارت آزاد اروپا تحت توافق‌نامه‌های تجارت ترجیحی اعمال شود.
۲. کالاهای تولیدی
کالاهای تولیدی بخش قابل توجهی از واردات ایسلند را تشکیل می‌دهند، زیرا این کشور پایگاه صنعتی کوچکی دارد و برای طیف وسیعی از کالاها، از منسوجات گرفته تا ماشین‌آلات، به محصولات خارجی متکی است.
۲.۱ منسوجات و پوشاک
- منسوجات پنبه‌ای: پارچه‌ها و پوشاک پنبه‌ای بسته به نوع محصول و سطح فرآوری، با تعرفه واردات ۱۰ تا ۲۰ درصد مواجه هستند.
- منسوجات مصنوعی: پارچه‌ها و پوشاک مصنوعی عموماً مشمول تعرفه‌هایی بین ۱۰ تا ۲۵ درصد هستند.
- کفش: واردات کفش بسته به جنس (چرم، مصنوعی و غیره) و کاربرد مورد نظر، بین ۱۵ تا ۳۰ درصد مالیات دارد.
عوارض ویژه واردات:
- منسوجات از شرکای تجاری ترجیحی: منسوجات وارداتی از کشورهایی با توافق‌نامه‌های تجارت ترجیحی، مانند منطقه اقتصادی اروپا، ممکن است واجد شرایط تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر باشند.
- منسوجات از کشورهای غیر ترجیحی (به عنوان مثال، چین): ممکن است تعرفه‌های بالاتر یا عوارض اضافی برای حمایت از صنایع داخلی اعمال شود.
۲.۲ ماشین‌آلات و الکترونیک
- ماشین‌آلات صنعتی: ماشین‌آلات کشاورزی، ساختمانی و صنعتی معمولاً با تعرفه‌های ۰٪ تا ۵٪ مواجه هستند ، زیرا این کالاها برای رشد اقتصادی ضروری تلقی می‌شوند.
- لوازم الکترونیکی مصرفی: واردات تلویزیون، رادیو، تلفن همراه و سایر لوازم الکترونیکی مصرفی ، بسته به نوع محصول، مشمول تعرفه ۵ تا ۱۵ درصدی است.
- کامپیوتر و لوازم جانبی: کامپیوتر و تجهیزات مرتبط به دلیل طبقه‌بندی آنها به عنوان کالاهای اساسی برای توسعه فناوری، عموماً با تعرفه ۰٪ مواجه هستند.
شرایط ویژه واردات:
- لوازم الکترونیکی از کشورهای غیر ترجیحی: لوازم الکترونیکی از کشورهای غیر عضو EEA/EFTA ممکن است با تعرفه‌های بالاتری مواجه شوند، به خصوص اگر هیچ توافقنامه تجاری قابل اجرا وجود نداشته باشد.
۲.۳ خودرو و قطعات خودرو
- خودروهای سواری: خودروهای وارداتی مشمول ۲۵٪ تعرفه هستند که نشان دهنده طبقه‌بندی آنها به عنوان کالاهای مصرفی است.
- کامیون‌ها و وسایل نقلیه تجاری: وسایل نقلیه تجاری مانند کامیون‌ها و ون‌ها معمولاً با نرخ ۱۰ تا ۱۵ درصد مالیات می‌گیرند.
- قطعات خودرو: واردات قطعات و لوازم جانبی خودرو بسته به نوع و کاربرد محصول، مشمول تعرفه ۵ تا ۱۰ درصدی است.
عوارض ویژه واردات:
- خودروهای لوکس: ممکن است تعرفه‌های بالاتری برای خودروهای لوکس و با کارایی بالا، به ویژه خودروهایی با موتورهای بزرگ، اعمال شود.
- خودروهای دست دوم: بسته به سن و تأثیر زیست‌محیطی آنها، ممکن است محدودیت‌ها و تعرفه‌های بالاتری برای واردات خودروهای دست دوم اعمال شود.
۳. محصولات شیمیایی
ایسلند طیف گسترده‌ای از محصولات شیمیایی را برای مصارف صنعتی و خانگی وارد می‌کند. تعرفه‌های این محصولات بسته به طبقه‌بندی و کاربرد مورد نظر آنها متفاوت است.
۳.۱ داروسازی
- محصولات دارویی: داروهای ضروری و محصولات دارویی معمولاً مشمول تعرفه 0٪ هستند و دسترسی مقرون به صرفه به مراقبت‌های بهداشتی را تضمین می‌کنند.
- داروهای غیرضروری: محصولات دارویی غیرضروری، مانند ویتامین‌ها و مکمل‌ها، با تعرفه‌های ۵ تا ۱۰ درصدی مواجه هستند.
عوارض ویژه واردات:
- داروهای کشورهای غیرترجیحی: برخی از محصولات دارویی کشورهای غیرترجیحی در صورت عدم وجود توافق‌نامه‌های تجاری، ممکن است مشمول تعرفه‌های بالاتری باشند.
۳.۲ پلاستیک‌ها و پلیمرها
- پلاستیک خام: واردات مواد پلاستیکی خام، مانند پلیمرهای مورد استفاده در تولید، مشمول مالیات ۵ تا ۱۰ درصدی است.
- محصولات پلاستیکی نهایی: محصولات پلاستیکی مانند ظروف، بسته‌بندی و کالاهای مصرفی بسته به نوع و کاربرد، با تعرفه‌هایی از 10 تا 20 درصد مواجه هستند.
۴. محصولات چوبی و کاغذی
اگرچه ایسلند برخی از تولیدات داخلی محصولات چوبی و کاغذی را دارد، اما بیشتر کالاهای چوبی و کاغذی نهایی خود را وارد می‌کند.
۴.۱ الوار و چوب
- چوب خام: واردات چوب فرآوری نشده، مانند الوار و الوارهای بریده شده، با تعرفه‌های ۰ تا ۵ درصدی مواجه است که استفاده از مواد خام برای تولید محلی را تشویق می‌کند.
- چوب فرآوری شده: واردات محصولات چوبی فرآوری شده، مانند تخته سه لا و روکش، بسته به سطح فرآوری، مشمول تعرفه‌های ۱۰ تا ۲۰ درصدی است.
۴.۲ کاغذ و مقوا
- کاغذ روزنامه: کاغذ روزنامه که برای صنعت نشر ضروری است، معمولاً مشمول مالیات ۰٪ تا ۵٪ می‌شود.
- کاغذ روکش‌دار: واردات محصولات کاغذی روکش‌دار یا براق مشمول تعرفه ۵ تا ۱۰ درصدی است.
- مواد بسته‌بندی: مقوا و سایر مواد بسته‌بندی ، بسته به کاربرد مورد نظر، با تعرفه‌های ۱۰ تا ۱۵ درصدی مواجه هستند.
۵. فلزات و محصولات فلزی
ایسلند برای پشتیبانی از بخش‌های ساخت و ساز، تولید و انرژی خود، انواع محصولات فلزی را وارد می‌کند. این کشور همچنین دارای صنعت آلومینیوم فعالی است که محصولات آلومینیومی تولید و صادر می‌کند.
۵.۱ آهن و فولاد
- آهن و فولاد خام: واردات آهن و فولاد خام برای مصارف صنعتی معمولاً بسته به سطح فرآوری، مشمول تعرفه‌های ۰ تا ۵ درصدی است.
- محصولات فولادی نهایی: واردات محصولات فولادی نهایی، مانند تیرآهن، میلگرد و لوله، بسته به کاربرد آنها، با تعرفه‌های ۵ تا ۱۰ درصدی مواجه است.
۵.۲ آلومینیوم
- آلومینیوم خام: واردات آلومینیوم ایسلند، به ویژه شمش آلومینیوم خام، با توجه به مشارکت این کشور در صنعت آلومینیوم، عموماً مشمول تعرفه 0٪ است.
- محصولات آلومینیومی: محصولات آلومینیومی نهایی، مانند قوطی، ورق و کالاهای مصرفی، مشمول مالیات ۵ تا ۱۰ درصدی هستند.
عوارض ویژه واردات:
- فولاد و آلومینیوم از کشورهای غیرترجیحی: واردات محصولات فولادی و آلومینیومی از کشورهای غیرترجیحی ممکن است با عوارض گمرکی اضافی یا تعرفه‌های ضد دامپینگ مواجه شود.
۶. محصولات انرژی‌زا
محصولات انرژی، شامل سوخت‌های فسیلی و تجهیزات انرژی تجدیدپذیر، برای اقتصاد ایسلند که به شدت به انرژی زمین‌گرمایی و برق‌آبی وابسته است، حیاتی هستند.
۶.۱ سوخت‌های فسیلی
- نفت خام: واردات نفت خام و سایر سوخت‌های فسیلی با توجه به اهمیت آنها برای امنیت انرژی کشور، معمولاً مشمول تعرفه 0٪ است.
- فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده: بنزین، گازوئیل و سایر فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده مشمول تعرفه‌های ۵ تا ۱۰ درصدی هستند و عوارض گمرکی اضافی نیز بر آنها اعمال می‌شود.
- زغال سنگ: واردات زغال سنگ بسته به کاربرد آن برای اهداف صنعتی، با تعرفه ۵ درصدی مواجه است.
۶.۲ تجهیزات انرژی تجدیدپذیر
- پنل‌های خورشیدی: واردات تجهیزات انرژی تجدیدپذیر، مانند پنل‌های خورشیدی، مشمول تعرفه‌های ۰٪ است که نشان دهنده تعهد ایسلند به توسعه انرژی پاک است.
- توربین‌های بادی: توربین‌های بادی و سایر تجهیزات انرژی تجدیدپذیر معمولاً از تعرفه‌ها معاف هستند، زیرا این کشور سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انرژی تجدیدپذیر را تشویق می‌کند.
عوارض ویژه واردات بر اساس کشور
۱. منطقه اقتصادی اروپا (EEA)
ایسلند به عنوان عضوی از منطقه اقتصادی اروپا (EEA) ، از تجارت بدون عوارض با سایر کشورهای عضو EEA، که شامل تمام کشورهای اتحادیه اروپا و سایر اعضای EFTA (نروژ، سوئیس و لیختن اشتاین) می‌شود، بهره‌مند است. کالاهای وارداتی از این کشورها عموماً با تعرفه صفر مواجه هستند، مشروط بر اینکه الزامات قوانین مبدا را رعایت کنند.
۲. ایالات متحده
کالاهای وارداتی از ایالات متحده مشمول نرخ‌های تعرفه استاندارد هستند ، زیرا ایسلند توافقنامه تجارت آزاد با ایالات متحده ندارد. با این حال، برخی از محصولات آمریکایی ممکن است واجد شرایط کاهش تعرفه‌ها تحت ترتیبات تجارت ترجیحی در بخش‌های خاص، مانند فناوری یا انرژی، باشند.
۳. چین
چین یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایسلند است، به ویژه در زمینه الکترونیک، ماشین آلات و کالاهای مصرفی. اکثر کالاهای وارداتی از چین مشمول نرخ‌های تعرفه استاندارد هستند ، اگرچه ایسلند و چین در سال ۲۰۱۳ یک توافقنامه تجارت آزاد (FTA) امضا کردند که تعرفه برخی کالاها، به ویژه غذاهای دریایی و محصولات صنعتی را کاهش می‌دهد.
۴. کشورهای در حال توسعه
ایسلند، به عنوان بخشی از EFTA، نرخ‌های تعرفه ترجیحی را برای کالاهای وارداتی از برخی کشورهای در حال توسعه تحت سیستم عمومی ترجیحات (GSP) ارائه می‌دهد. این امر امکان کاهش تعرفه‌ها یا دسترسی بدون عوارض برای محصولات خاص از کشورهای در حال توسعه، به ویژه برای کالاهای کشاورزی و منسوجات را فراهم می‌کند.
حقایق کشور: ایسلند
- نام رسمی: جمهوری ایسلند (Lýðveldið Ísland)
- پایتخت: ریکیاویک
- بزرگترین شهرها:
- ریکیاویک
- کوپاووگور
- هافنارفیوردور
- درآمد سرانه: 55000 دلار (برآورد 2023)
- جمعیت: ۳۷۵۰۰۰ نفر (تخمین ۲۰۲۳)
- زبان رسمی: ایسلندی
- واحد پول: کرون ایسلند (ISK)
- موقعیت: شمال اروپا، در اقیانوس اطلس شمالی، بین گرینلند، نروژ و جزایر بریتانیا.
شرح جغرافیا، اقتصاد و صنایع عمده ایسلند
جغرافیا
ایسلند یک کشور جزیره‌ای کوچک واقع در اقیانوس اطلس شمالی است که به خاطر ویژگی‌های زمین‌شناسی منحصر به فرد خود، از جمله آتشفشان‌ها ، یخچال‌های طبیعی ، آبفشان‌ها و چشمه‌های آب گرم شناخته می‌شود. این کشور از نظر زمین‌شناسی فعال است و فعالیت‌های آتشفشانی و زمین‌لرزه‌های منظمی دارد. این چشم‌انداز تحت سلطه کوه‌های ناهموار، آبدره‌ها و میدان‌های وسیع گدازه است که به توزیع پراکنده جمعیت آن کمک می‌کند. موقعیت مکانی ایسلند به آن امکان دسترسی به مناطق غنی ماهیگیری و منابع انرژی تجدیدپذیر، به ویژه زمین گرمایی و برق آبی را می‌دهد.
اقتصاد
اقتصاد ایسلند بسیار توسعه‌یافته و متنوع است و بخش‌های اصلی آن شامل شیلات ، گردشگری ، انرژی‌های تجدیدپذیر و تولید آلومینیوم می‌شود. این کشور با جمعیتی تحصیل‌کرده و سیستم‌های رفاه اجتماعی قوی، یکی از بالاترین استانداردهای زندگی در جهان را دارد. اقتصاد ایسلند صادرات‌محور است و غذاهای دریایی ، همراه با آلومینیوم و فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر ، صادرات اصلی آن هستند.
سیاست اقتصادی ایسلند بر پایداری تأکید دارد و بر انرژی پاک و صنایع سازگار با محیط زیست تمرکز دارد. این کشور تقریباً به طور کامل از انرژی‌های تجدیدپذیر تغذیه می‌شود و به یک رهبر جهانی در توسعه انرژی زمین‌گرمایی تبدیل شده است.
صنایع عمده
- ماهیگیری: صنعت ماهیگیری برای اقتصاد ایسلند حیاتی است و بخش قابل توجهی از صادرات را تشکیل می‌دهد. این کشور محصولات ماهی مانند ماهی کاد، هادوک و ماهی خال مخالی را به بازارهای جهانی صادر می‌کند.
- گردشگری: گردشگری در سال‌های اخیر به سرعت رشد کرده است که این امر به دلیل جاذبه‌های طبیعی منحصر به فرد ایسلند، از جمله آبفشان‌ها ، آتشفشان‌ها ، آبشارها و شفق قطبی است.
- انرژی‌های تجدیدپذیر: ایسلند در تولید انرژی زمین‌گرمایی پیشرو است و از آن برای تأمین انرژی خانه‌ها، صنایع و گلخانه‌ها استفاده می‌کند. این کشور همچنین فناوری و تخصص در این زمینه را صادر می‌کند.
- تولید آلومینیوم: صنعت ذوب آلومینیوم ایسلند که به انرژی زیادی نیاز دارد، یکی از بزرگترین صنایع در جهان است که به منابع فراوان زمین‌گرمایی و برق‌آبی این کشور متکی است.
- فناوری و خدمات: بخش فناوری ایسلند، به ویژه در توسعه نرم‌افزار و ذخیره‌سازی داده‌ها ، به دلیل زیرساخت‌های انرژی قابل اعتماد و آب و هوای خنک این کشور که برای مراکز داده ایده‌آل است، رشد قابل توجهی داشته است.