گینه استوایی، واقع در آفریقای مرکزی، یکی از کوچکترین کشورهای این قاره است، اما پتانسیل اقتصادی قابل توجهی دارد که عمدتاً توسط بخش نفت و گاز آن هدایت میشود. این کشور طیف گستردهای از کالاها، از جمله محصولات کشاورزی، ماشینآلات و کالاهای مصرفی را برای تأمین تقاضای داخلی وارد میکند. گینه استوایی به عنوان عضوی از جامعه اقتصادی و پولی آفریقای مرکزی (CEMAC)، از یک سیستم تعرفه خارجی مشترک پیروی میکند که برای همه کشورهای عضو اعمال میشود. با این حال، محصولات خاص ممکن است بر اساس دسته و مبدا خود، نرخ تعرفه متفاوتی داشته باشند و برخی از کشورها از توافقنامههای ترجیحی بهرهمند میشوند.
نرخهای تعرفه سفارشی بر اساس دستهبندی محصولات
۱. محصولات کشاورزی
کشاورزی برای امنیت غذایی در گینه استوایی حیاتی است، اگرچه این کشور به دلیل تولید داخلی محدود، بخش زیادی از مواد غذایی خود را وارد میکند. نرخ تعرفه کالاهای کشاورزی بسته به نوع محصول متفاوت است.
الف. غلات و حبوبات
- گندم: تعرفه ۵٪، زیرا گندم در درجه اول برای تأمین تقاضای محلی وارد میشود.
- ذرت (ذرت): 10٪ تعرفه، زیرا ذرت یک غذای اصلی مهم در گینه استوایی است.
- برنج: تعرفه ۱۵٪، که نشان دهنده مصرف داخلی بالا اما تولید محلی محدود است.
عوارض ویژه واردات: طبق توافقنامههای CEMAC، کشورهای عضو، از جمله کامرون و گابن، میتوانند این محصولات را با تعرفههای کاهش یافته یا صفر صادر کنند.
ب. میوهها و سبزیجات
- موز: تعرفه ۰٪، زیرا این کشور مقداری موز را به صورت محلی تولید میکند و همچنین آنها را از کشورهای همسایه وارد میکند.
- گوجه فرنگی: تعرفه ۲۰٪، زیرا جزو کالاهای وارداتی فاسدشدنی محسوب میشود و برای تشویق تولید داخلی مشمول تعرفههای بالاتر است.
- آووکادو: ۱۲٪ تعرفه، با افزایش تقاضا در مناطق شهری.
ج. گوشت و فرآوردههای حیوانی
- مرغ (مرغ، بوقلمون): ۲۵٪ تعرفه برای حمایت از مرغداران محلی.
- گوشت گاو: تعرفه ۳۰٪، زیرا تولید داخلی گوشت گاو حداقل است و بیشتر آن وارداتی است.
- گوشت خوک: 20٪ تعرفه، مشابه سایر محصولات گوشتی که تقاضا در آنها عمدتاً از طریق واردات تأمین میشود.
عوارض ویژه واردات: واردات مرغ و گوشت گاو از سایر کشورهای عضو CEMAC میتواند بدون عوارض یا با تعرفههای کاهشیافته وارد شود که به نفع تجارت منطقهای است.
۲. منسوجات و پوشاک
واردات منسوجات برای این کشور بسیار مهم است، زیرا تولید داخلی محدودی دارد. بیشتر منسوجات و پوشاک از بازارهای جهانی وارد میشوند.
الف. لباس
- پوشاک آماده: 20٪ تعرفه. این شامل انواع لباس مردانه، زنانه و بچگانه میشود.
- پارچههای نساجی: ۱۰٪ تعرفه، که شامل مواد اولیه مورد استفاده برای تولید پوشاک میشود.
- کفش: تعرفه ۲۵٪، که نشاندهنده تقاضای بالا برای کفشهای وارداتی، بهویژه از آسیا و اروپا است.
عوارض ویژه واردات: منسوجات وارداتی از کشورهای آفریقایی تحت توافقنامههای منطقه تجارت آزاد قاره آفریقا (AfCFTA) میتوانند از کاهش تعرفهها بهرهمند شوند.
ب. پنبه
- پنبه خام: ۵٪ تعرفه، که عمدتاً برای تولید منسوجات محلی وارد میشود.
- پنبه فرآوری شده: ۱۵٪ تعرفه، که شامل محصولات پنبهای میشود که برای مصارف نساجی ریسیده یا بافته شدهاند.
۳. الکترونیک و ماشینآلات
لوازم الکترونیکی و ماشینآلات، واردات حیاتی برای مصارف مصرفی و صنعتی هستند، به ویژه در صنعت نفت و گاز که بخش عمدهای از اقتصاد گینه استوایی را تشکیل میدهد.
الف. لوازم الکترونیکی مصرفی
- تلفن همراه: تعرفه ۰٪، زیرا این کشور رشد ارتباطات از راه دور و دسترسی به فناوری را تشویق میکند.
- لپتاپ و کامپیوتر: ۵٪ تعرفه، که نشاندهنده اهمیت دسترسی دیجیتال است.
- تلویزیون: ۱۰٪ تعرفه، که شامل لوازم الکترونیکی خانگی میشود.
عوارض ویژه واردات: واردات لوازم الکترونیکی از اتحادیه اروپا (EU) ممکن است از کاهش تعرفهها تحت توافقنامه کوتونو بهرهمند شود.
ب. ماشینآلات صنعتی
- تراکتور و ماشینآلات کشاورزی: تعرفه ۱۰٪، زیرا این کشور به دنبال بهبود تولید محصولات کشاورزی است.
- تجهیزات صنعتی سنگین: ۱۵٪ تعرفه، که شامل ماشینآلات مورد استفاده در ساخت و ساز و اکتشاف نفت و گاز میشود.
- سایر ماشینآلات: ۱۲٪ تعرفه، بسته به نوع و کاربرد صنعتی مورد نظر.
عوارض واردات ویژه: واردات ماشینآلات از کشورهای عضو CEMAC ممکن است با نرخهای ترجیحی انجام شود که باعث ارتقای ادغام منطقهای و همکاری صنعتی میشود.
۴. داروسازی و تجهیزات پزشکی
بخش مراقبتهای بهداشتی به شدت به واردات متکی است، زیرا تولید داخلی داروها و تجهیزات پزشکی محدود است.
الف. داروسازی
- داروها: تعرفه ۰٪ برای داروهای ضروری برای تضمین دسترسی به مراقبتهای بهداشتی.
- ویتامینها و مکملها: تعرفه ۵٪، ارتقای سلامت و تندرستی اما با برخی جایگزینهای محلی.
- لوازم پزشکی و تجهیزات جراحی: تعرفه ۳٪ برای تجهیزات پزشکی حیاتی جهت پشتیبانی از زیرساختهای مراقبتهای بهداشتی.
عوارض ویژه واردات: داروهای وارداتی از کشورهای عضو CEMAC میتوانند مشمول تعرفههای پایینتر یا وضعیت معاف از عوارض باشند تا ابتکارات بهداشتی منطقهای را ترویج دهند.
۵. خودروها و تجهیزات حمل و نقل
صنعت خودروسازی در گینه استوایی عمدتاً مبتنی بر واردات است و تولید داخلی وسایل نقلیه بسیار کمی دارد.
الف. خودروها
- وسایل نقلیه مسافری: تعرفه ۲۰٪ برای خودروها، خودروهای شاسیبلند و سایر وسایل نقلیه مسافری که عمدتاً از اروپا و آسیا وارد میشوند.
- وسایل نقلیه تجاری: ۱۵٪ تعرفه برای وسایل نقلیه مورد استفاده برای مقاصد تجاری، از جمله کامیون و اتوبوس.
- موتورسیکلتها: ۱۰٪ تعرفه، که نشاندهنده استفاده گسترده آنها برای حمل و نقل شخصی و تجاری است.
عوارض ویژه واردات: خودروهای وارداتی از کشورهای آفریقایی که گینه استوایی با آنها توافقنامههای تجاری دوجانبه دارد، ممکن است از کاهش تعرفهها بهرهمند شوند.
ب. قطعات یدکی
- قطعات یدکی خودرو: تعرفه ۱۰٪، زیرا این قطعات برای حفظ ناوگان حمل و نقل کشور ضروری هستند.
- قطعات هواپیما: تعرفه ۰٪ برای قطعات هواپیما برای حمایت از بخش هوانوردی.
- تجهیزات کشتیرانی و حمل و نقل: تعرفه ۵٪ بر کانتینرهای کشتیرانی و تجهیزات مرتبط مورد استفاده در صنعت لجستیک.
۶. مواد شیمیایی و محصولات پلاستیکی
الف. محصولات شیمیایی
گینه استوایی طیف گستردهای از محصولات شیمیایی، از جمله محصولات کشاورزی، صنعتی و مصرفی را وارد میکند.
- کودها: تعرفه ۰٪، ارتقای بهرهوری کشاورزی و امنیت غذایی.
- آفتکشها: تعرفه ۱۰٪، برای نهادههای شیمیایی مورد استفاده در بخش کشاورزی اعمال میشود.
- محصولات نظافتی: ۱۲٪ تعرفه برای لوازم نظافت خانگی و مواد شوینده.
ب. پلاستیکها
محصولات پلاستیکی واردات مهمی برای بخشهای تولیدی و مصرفی هستند:
- ظروف پلاستیکی: ۱۸٪ تعرفه برای کالاهای پلاستیکی نهایی مانند ظروف و بستهبندی.
- مواد اولیه پلاستیک: تعرفه ۵٪، که بر پلاستیکهای خام مورد استفاده در تولید محلی اعمال میشود.
۷. فلزات و مصالح ساختمانی
الف. آهن و فولاد
صنعت ساخت و ساز در گینه استوایی برای توسعه زیرساختها به واردات محصولات آهن و فولاد متکی است.
- میلهها و شمشهای فولادی: ۵٪ تعرفه، برای مصالح ساختمانی اعمال میشود.
- ورق فلزی: ۱۰٪ تعرفه، مورد استفاده در پروژههای ساختمانی و صنعتی.
ب. سیمان و بتن
از آنجایی که توسعه زیرساختها برای دولت در اولویت است، مصالح ساختمانی مانند سیمان تقاضای زیادی دارند.
- سیمان: تعرفه ۱۵ درصدی، که تولید داخلی را تشویق میکند اما همچنان به واردات وابسته است.
- بلوکهای بتنی: تعرفه ۱۰٪، که نشاندهنده اهمیت ساختوساز در برنامههای توسعه ملی است.
۸. غذا و نوشیدنی
الف. غذاهای فرآوری شده
گینه استوایی بخش قابل توجهی از مواد غذایی خود، به ویژه غذاهای فرآوری شده، را وارد میکند، زیرا تولید محلی محدود است.
- غذاهای کنسروی: ۱۵٪ تعرفه، که شامل غذاهای فرآوری شده مانند سبزیجات و گوشت کنسرو شده میشود.
- محصولات لبنی: تعرفه ۲۵٪، زیرا واردات لبنیات بخش عمدهای از تقاضای داخلی را تأمین میکند.
- غذاهای میان وعده: تعرفه ۲۰٪، که نشان دهنده تقاضای رو به رشد برای محصولات میان وعده وارداتی است.
عوارض ویژه واردات: غذاهای فرآوری شده وارداتی از کشورهای آفریقایی دارای توافقنامههای تجاری ممکن است از تعرفههای پایینتری برخوردار باشند.
ب. نوشیدنیها
نوشیدنیهای وارداتی، شامل نوشیدنیهای الکلی و غیرالکلی، مشمول تعرفههای نسبتاً بالایی هستند:
- نوشیدنیهای الکلی: تعرفه ۳۰٪، شامل شراب، آبجو و مشروبات الکلی، برای حمایت از تولید داخلی الکل.
- نوشیدنیهای غیرالکلی: ۲۰٪ تعرفه، شامل نوشابه و آب معدنی.
۹. محصولات انرژی و سوخت
الف. نفت و سوخت
گینه استوایی تولیدکننده قابل توجهی نفت است، اما انواع فرآوردههای نفتی تصفیهشده را نیز وارد میکند.
- بنزین: تعرفه ۵٪، که نشان دهنده نیاز به سوخت تصفیه شده وارداتی با وجود تولید نفت محلی است.
- سوخت دیزل: تعرفه ۵٪، که برای واردات گازوئیل جهت حمل و نقل و مصارف صنعتی اعمال میشود.
- گاز طبیعی: تعرفه ۰٪، زیرا این کشور به دنبال تنوع بخشیدن به منابع انرژی خود است.
ب. تجهیزات انرژی تجدیدپذیر
برای حمایت از گذار به انرژیهای تجدیدپذیر، گینه استوایی تعرفههای پایین یا صفر را برای محصولات زیر اعمال میکند:
- پنلهای خورشیدی: تعرفه ۰٪، ترویج راهحلهای انرژی پاک.
- توربینهای بادی: تعرفه ۰٪، حمایت از توسعه انرژیهای تجدیدپذیر.
۱۰. کالاهای لوکس
الف. جواهرات و سنگهای قیمتی
کالاهای لوکس مانند جواهرات در گینه استوایی مشمول تعرفههای بالایی هستند تا از بازارهای داخلی محافظت شود و از واردات درآمد کسب شود.
- جواهرات طلا: ۱۰٪ تعرفه برای جواهرات طلای وارداتی.
- الماس و سایر سنگهای قیمتی: ۸٪ تعرفه بر الماس و سنگهای قیمتی.
ب. عطر و لوازم آرایشی
تقاضا برای محصولات مراقبت شخصی لوکس در گینه استوایی رو به افزایش است و تعرفهها بر این اساس تنظیم شدهاند:
- عطرها: 20٪ تعرفه، برای عطرهای وارداتی گرانقیمت اعمال میشود.
- لوازم آرایشی و بهداشتی: ۱۲٪ تعرفه برای محصولات مراقبت از پوست و زیبایی.
عوارض واردات ویژه برای کشورهای خاص
اعضای CEMAC
گینه استوایی به عنوان عضوی از جامعه اقتصادی و پولی آفریقای مرکزی (CEMAC)، در اتحادیه گمرکی با سایر کشورهای عضو، از جمله کامرون، گابن و چاد، مشارکت دارد. طبق توافقنامههای CEMAC، کالاهای وارداتی از کشورهای عضو مشمول تعرفههای کاهشیافته یا معاف از عوارض گمرکی هستند که این امر تجارت منطقهای را ارتقا میدهد.
اتحادیه اروپا
گینه استوایی از توافقنامههای تجارت ترجیحی با اتحادیه اروپا، مانند توافقنامه کوتونو، بهرهمند است. این توافقنامه امکان کاهش تعرفهها را برای طیف وسیعی از محصولات اتحادیه اروپا، از جمله ماشینآلات صنعتی، لوازم الکترونیکی و برخی اقلام غذایی فراهم میکند.
منطقه تجارت آزاد قاره آفریقا (AfCFTA)
طبق توافقنامه منطقه آزاد تجاری قاره آفریقا (AfCFTA)، گینه استوایی در بزرگترین منطقه آزاد تجاری جهان مشارکت دارد. این توافقنامه، کاهش تعرفههای کالاهایی که با سایر کشورهای آفریقایی معامله میشوند، از جمله محصولات کشاورزی، منسوجات و تجهیزات صنعتی را تسهیل میکند.
حقایقی درباره گینه استوایی
- نام رسمی: جمهوری گینه استوایی
- پایتخت: مالابو (در جزیره بیوکو)
- بزرگترین شهرها:
- مالابو
- باتا
- ایبییین
- درآمد سرانه: تقریباً ۷۴۰۰ دلار آمریکا
- جمعیت: حدود ۱.۴ میلیون نفر
- زبان رسمی: اسپانیایی (رسمی)، فرانسوی، پرتغالی (نیمه رسمی) و چندین زبان بومی.
- واحد پول: فرانک سیافای آفریقای مرکزی (XAF)
- موقعیت جغرافیایی: آفریقای مرکزی، از شمال با کامرون، از شرق و جنوب با گابن و از غرب با خلیج گینه هممرز است.
جغرافیا، اقتصاد و صنایع عمده
جغرافیا
گینه استوایی در آفریقای مرکزی واقع شده است و شامل منطقهای در سرزمین اصلی به نام ریو مونی و چندین جزیره از جمله بیوکو (که پایتخت مالابو در آن واقع شده است) و آنوبون است. این کشور از شمال با کامرون، از جنوب و شرق با گابن و از غرب با خلیج گینه هممرز است. گینه استوایی دارای آب و هوای گرمسیری با جنگلهای بارانی سرسبز و خط ساحلی است که دسترسی به منابع دریایی ارزشمند را فراهم میکند. جغرافیای این کشور متنوع است و شامل جزایر آتشفشانی، دشتهای ساحلی و مناطق مرتفع میشود.
اقتصاد
اقتصاد گینه استوایی به شدت به بخش نفت و گاز خود متکی است که بخش عمدهای از تولید ناخالص داخلی و درآمدهای صادراتی آن را تشکیل میدهد. از زمان کشف نفت در دهه ۱۹۹۰، این کشور رشد اقتصادی سریعی را تجربه کرده است، اگرچه این رشد در سالهای اخیر به دلیل نوسانات قیمت جهانی نفت کند شده است. گینه استوایی با وجود ثروت منابع طبیعی، با چالشهایی در رابطه با نابرابری درآمد و تنوع اقتصادی روبرو است.
دولت با سرمایهگذاری در زیرساختها، کشاورزی و گردشگری، تلاشهایی برای تنوعبخشی به اقتصاد انجام داده است، اما این کشور همچنان به شدت به صادرات نفت وابسته است. گینه استوایی به عنوان بخشی از استراتژی اقتصادی خود، برای جذب سرمایهگذاری خارجی، به ویژه در بخشهایی مانند معدن، ساخت و ساز و خدمات، تلاش کرده است.
صنایع عمده
- نفت و گاز: گینه استوایی، سنگ بنای اقتصاد، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در آفریقا است. تولید نفت و فعالیتهای مرتبط با آن، چشمانداز اقتصادی را تحت الشعاع قرار داده است، اگرچه این کشور در حال بررسی راههایی برای کاهش وابستگی خود به این بخش است.
- کشاورزی: اگرچه کشاورزی سهم عمدهای در تولید ناخالص داخلی ندارد، اما برای امنیت غذایی و معیشت روستایی مهم است. دولت برای تنوع بخشیدن به اقتصاد، توسعه کشاورزی را ترویج کرده است. محصولات کلیدی شامل کاکائو، قهوه و موز است.
- ساخت و ساز و زیرساخت: گینه استوایی با تکیه بر درآمدهای نفتی، سرمایهگذاریهای هنگفتی در پروژههای زیرساختی، از جمله جادهها، فرودگاهها و توسعه مسکن انجام داده است.
- گردشگری: گینه استوایی با آب و هوای گرمسیری، تنوع زیستی و میراث فرهنگی خود، پتانسیل رشد در بخش گردشگری را دارد. دولت، گردشگری را به عنوان یک حوزه کلیدی برای توسعه اقتصادی آینده شناسایی کرده است.