برونئی دارالسلام، کشوری کوچک اما ثروتمند واقع در جزیره بورنئو در جنوب شرقی آسیا، دارای یک رژیم تعرفه گمرکی ساختارمند است که هدف آن تنظیم واردات و حمایت از صنایع داخلی است. برونئی به عنوان عضوی از انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEAN) و سازمان تجارت جهانی (WTO) ، به قوانین تجارت بین‌المللی پایبند است و در عین حال از توافقنامههای تجاری منطقه‌ای که نرخ تعرفه کالاهای وارداتی از کشورهای خاص را کاهش می‌دهند، بهره‌مند می‌شود. برونئی با توجه به جمعیت کم و قابلیت‌های تولید داخلی محدود، به شدت به واردات طیف گسترده‌ای از کالاها وابسته است. دولت تعرفه‌ها را به صورت گزینشی اعمال می‌کند تا بین نیاز به کالاهای مقرون به صرفه و حمایت از مشاغل و صنایع محلی تعادل برقرار کند.
نرخ‌های تعرفه سفارشی بر اساس دسته‌بندی محصولات در برونئی
۱. محصولات کشاورزی
کشاورزی نقش ناچیزی در اقتصاد برونئی ایفا می‌کند، زیرا این کشور برای تأمین نیازهای غذایی و کشاورزی خود به شدت به واردات متکی است. نرخ‌های تعرفه برای واردات کشاورزی به گونه‌ای تنظیم شده‌اند که امنیت غذایی را تضمین کرده و در عین حال از هرگونه تولید کشاورزی محلی محافظت کنند.
۱.۱ محصولات اساسی کشاورزی
- غلات و حبوبات: برونئی مقادیر زیادی برنج، گندم و سایر غلات را برای تأمین نیازهای مصرف داخلی خود وارد می‌کند. نرخ تعرفه‌ها عموماً پایین است تا از مقرون‌به‌صرفه بودن آنها اطمینان حاصل شود.
- برنج: به عنوان یک غذای اصلی، واردات برنج عموماً از تعرفه صفر برخوردار است، اگرچه برخی از انواع آن بسته به مبدا ممکن است مشمول تعرفه ۵ درصدی باشند.
- گندم و سایر غلات: معمولاً مشمول مالیات ۵٪ می‌شوند ، اگرچه واردات از کشورهای آسه‌آن ممکن است به دلیل توافقنامههای تجاری منطقه‌ای از تعرفه صفر برخوردار باشد.
- میوه‌ها و سبزیجات: برونئی طیف گسترده‌ای از میوه‌ها و سبزیجات را، به ویژه از کشورهای همسایه، وارد می‌کند. تعرفه‌های این محصولات بسته به فصلی بودن و تولید داخلی متفاوت است.
- مرکبات (پرتقال، لیمو): معمولاً مشمول مالیات ۵٪ می‌شوند ، اما محصولات تولید شده توسط کشورهای عضو آسه‌آن ممکن است از تعرفه صفر بهره‌مند شوند.
- سبزیجات برگ‌دار و سیب‌زمینی: تعرفه‌ها عموماً از ۵٪ تا ۱۰٪ متغیر است و نرخ‌های پایین‌تری برای اقلام ضروری اعمال می‌شود.
۱.۲ دام و محصولات لبنی
- گوشت و مرغ: برونئی بیشتر محصولات گوشت و مرغ خود را وارد می‌کند. ساختار تعرفه به گونه‌ای طراحی شده است که ضمن حمایت از تولیدکنندگان دام محلی، مقرون به صرفه بودن را نیز تضمین کند.
- گوشت گاو و گوسفند: واردات عموماً مشمول ۵ تا ۱۰ درصد تعرفه است ، اگرچه گوشت‌های دارای گواهی حلال از کشورهای خاص ممکن است از کاهش تعرفه بهره‌مند شوند.
- مرغ (مرغ، بوقلمون): واردات مرغ مشمول مالیات ۵٪ است، و برای واردات از کشورهای آسه‌آن معافیت یا نرخ‌های کاهش‌یافته در نظر گرفته شده است.
- محصولات لبنی: بازار لبنیات در برونئی به شدت به واردات، به ویژه از کشورهایی مانند استرالیا، نیوزیلند و مالزی، وابسته است.
- شیر خشک و شیر مایع: معمولاً مشمول تعرفه ۵٪ می‌شوند و نرخ‌های پایین‌تری برای محصولات ضروری برای تغذیه نوزادان اعمال می‌شود.
- پنیر و کره: تعرفه‌ها بسته به نوع محصول از ۵٪ تا ۱۰٪ متغیر است.
۱.۳ عوارض ویژه واردات
برونئی از توافقنامههای تجارت آزاد (FTA) آسه‌آن که تعرفه‌های صفر برای محصولات کشاورزی وارداتی از کشورهای عضو را فراهم می‌کنند، بهره‌مند است. علاوه بر این، تحت سیستم عمومی ترجیحات (GSP) ، برونئی محصولات کشاورزی را از برخی کشورهای در حال توسعه با تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر وارد می‌کند.
۲. کالاهای صنعتی
برونئی طیف گسترده‌ای از کالاهای صنعتی را برای حمایت از اقتصاد داخلی خود، به ویژه در بخش‌هایی مانند ساخت و ساز، تولید و نفت و گاز، وارد می‌کند. دولت تعرفه‌ها را به صورت گزینشی اعمال می‌کند تا از توسعه صنعتی حمایت کند و در عین حال کالاهای اساسی را مقرون به صرفه نگه دارد.
۲.۱ ماشین‌آلات و تجهیزات
- ماشین‌آلات صنعتی: واردات ماشین‌آلات صنعتی برونئی برای توسعه صنعت نفت و گاز و همچنین پروژه‌های زیرساختی آن بسیار مهم است. تعرفه‌های این واردات عموماً پایین است تا رشد صنعتی را ارتقا دهد.
- ماشین‌آلات ساختمانی (بیل مکانیکی، بولدوزر): معمولاً بسته به منبع، مشمول مالیات از 0٪ تا 5٪ می‌شوند.
- تجهیزات نفت و گاز: اکثر ماشین‌آلات و تجهیزات مرتبط با نفت و گاز برای حمایت از صنعت پیشرو کشور، مشمول تعرفه‌های صفر هستند.
- تجهیزات الکتریکی: ماشین‌آلات و تجهیزات الکتریکی، مانند ترانسفورماتورها، ژنراتورها و لوازم الکترونیکی صنعتی، برای بخش‌های انرژی و ساخت و ساز برونئی ضروری هستند.
- ماشین‌آلات برقی: معمولاً برای تشویق سرمایه‌گذاری صنعتی، از ۰٪ تا ۵٪ مالیات می‌گیرند.
۲.۲ وسایل نقلیه موتوری و حمل و نقل
برونئی اکثر وسایل نقلیه خود را، چه برای استفاده شخصی و چه تجاری، وارد می‌کند. دولت برای تنظیم بازار و ارتقای بهره‌وری انرژی، تعرفه‌هایی را بر واردات خودرو اعمال می‌کند.
- خودروهای سواری: عوارض واردات خودروها بر اساس حجم موتور، نوع خودرو و عوامل محیطی متفاوت است.
- وسایل نقلیه مسافربری کوچک (زیر ۱۵۰۰ سی‌سی): عموماً مشمول مالیات ۱۰٪ می‌شوند.
- خودروهای لوکس و SUV: ممکن است تعرفه‌های بالاتری تا 20٪ اعمال شود و عوارض اضافی بر اساس ظرفیت موتور اعمال شود.
- وسایل نقلیه تجاری: کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و سایر وسایل نقلیه تجاری بسته به اندازه و کاربردشان، مشمول تعرفه‌های ۵ تا ۱۵ درصدی هستند.
- قطعات و لوازم جانبی خودرو: قطعات یدکی مانند لاستیک، موتور و باتری معمولاً مشمول مالیات ۵ تا ۱۰ درصد هستند و نرخ مالیات برای قطعات ضروری مورد استفاده در حمل و نقل عمومی یا کاربردهای صنعتی پایین‌تر است.
۲.۳ عوارض واردات ویژه برای برخی کشورها
برونئی از تعرفه‌های صفر یا کاهش‌یافته برای کالاهای صنعتی وارداتی از کشورهای عضو آسه‌آن تحت توافقنامه تجارت کالای آسه‌آن (ATIGA) برخوردار است. کالاهای وارداتی از کشورهایی که برونئی با آنها توافقنامههای تجاری دوجانبه دارد، مانند چین تحت توافقنامه تجارت آزاد آسه‌آن-چین ، نیز از تعرفه‌های کاهش‌یافته بهره‌مند می‌شوند.
۳. منسوجات و پوشاک
برونئی طیف گسترده‌ای از منسوجات و پوشاک را، عمدتاً از کشورهای عضو آسه‌آن و چین، وارد می‌کند. ساختار تعرفه برای محصولات نساجی به گونه‌ای طراحی شده است که از تولیدکنندگان پوشاک محلی محافظت کند و در عین حال دسترسی مقرون به صرفه به پوشاک را برای مصرف‌کنندگان تضمین نماید.
۳.۱ مواد اولیه
- الیاف و نخ نساجی: برونئی مواد اولیه‌ای مانند پنبه، پشم و الیاف مصنوعی را وارد می‌کند و تعرفه‌های پایینی برای تشویق تولید پوشاک محلی اعمال می‌شود.
- پنبه و پشم: معمولاً مشمول مالیات ۵٪ می‌شوند.
- الیاف مصنوعی: تعرفه‌ها از ۵٪ تا ۱۰٪ متغیر است.
۳.۲ لباس و پوشاک تکمیل‌شده
- پوشاک و البسه: پوشاک وارداتی مشمول تعرفه‌های متوسط هستند و نرخ‌های بالاتری برای اقلام لوکس اعمال می‌شود.
- لباس‌های غیررسمی و یونیفرم‌ها: معمولاً مشمول مالیات ۱۰٪ می‌شوند.
- پوشاک لوکس و برند: تعرفه‌ها برای پوشاک لوکس می‌تواند به ۱۵ تا ۲۰ درصد برسد.
- کفش: کفش‌های وارداتی بسته به جنس و طرح، مشمول مالیات از ۵ تا ۱۵ درصد هستند.
۳.۳ عوارض ویژه واردات
برونئی از تعرفه صفر برای منسوجات و پوشاک وارداتی از کشورهای عضو آسه‌آن تحت منطقه تجارت آزاد آسه‌آن (AFTA) بهره‌مند است. علاوه بر این، محصولات کشورهایی مانند هند و چین از تعرفه‌های کاهش‌یافته تحت توافقنامههای مختلف تجارت آزاد آسه‌آن بهره‌مند می‌شوند.
۴. کالاهای مصرفی
کالاهای مصرفی مانند لوازم الکترونیکی، لوازم خانگی و مبلمان بخش قابل توجهی از واردات برونئی را تشکیل می‌دهند. تعرفه‌ها بر این محصولات برای تضمین مقرون به صرفه بودن و در عین حال محافظت از مشاغل داخلی اعمال می‌شوند.
۴.۱ لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی
- لوازم خانگی: لوازم خانگی بزرگ مانند یخچال، ماشین لباسشویی و کولر گازی مشمول تعرفه‌های متوسطی هستند تا تعادلی بین قیمت مناسب و حمایت خرده‌فروشان محلی برقرار شود.
- یخچال و فریزر: معمولاً مشمول مالیات ۵ تا ۱۰ درصد می‌شوند.
- ماشین‌های لباسشویی و تهویه مطبوع: بسته به برند و کشور مبدا، مشمول تعرفه‌های ۱۰ تا ۱۵ درصدی می‌شوند.
- لوازم الکترونیکی مصرفی: لوازم الکترونیکی مانند تلویزیون، تلفن‌های هوشمند و لپ‌تاپ از جمله کالاهای وارداتی ضروری هستند که برای تنظیم بازار، تعرفه‌هایی بر آنها اعمال می‌شود.
- تلویزیون‌ها: معمولاً مشمول مالیات ۵٪ می‌شوند.
- گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ: عوارض واردات عموماً از ۰٪ تا ۵٪ متغیر است.
۴.۲ مبلمان و اثاثیه
- مبلمان: مبلمان وارداتی، شامل مبلمان خانگی و اداری، بسته به جنس و طرح، مشمول تعرفه‌هایی از ۵٪ تا ۱۵٪ می‌شود.
- مبلمان چوبی: معمولاً مشمول مالیات ۱۰ تا ۱۵ درصد می‌شود.
- مبلمان پلاستیکی و فلزی: مشمول ۵ تا ۱۰ درصد تعرفه.
- اثاثیه منزل: اقلامی مانند فرش، پرده و محصولات دکوراسیون منزل معمولاً مشمول مالیات ۵ تا ۱۰ درصد می‌شوند.
۴.۳ عوارض ویژه واردات
کالاهای مصرفی وارداتی از کشورهای عضو آسه‌آن تحت منطقه تجارت آزاد آسه‌آن (AFTA) از تعرفه‌های صفر بهره‌مند می‌شوند. کالاهای وارداتی از کشورهای غیرترجیحی با تعرفه‌های استانداردی که در جدول تعرفه‌های گمرکی برونئی مشخص شده است، مواجه می‌شوند.
۵. انرژی و فرآورده‌های نفتی
انرژی بخش کلیدی اقتصاد برونئی است و این کشور برای تکمیل تولید انرژی داخلی خود، به ویژه برای فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده، به واردات متکی است. دولت برای تضمین مقرون‌به‌صرفه بودن و در عین حال تشویق به بهره‌وری انرژی، تعرفه‌هایی را بر واردات انرژی اعمال می‌کند.
۵.۱ فرآورده‌های نفتی
- نفت خام و بنزین: برونئی به عنوان یک تولیدکننده بزرگ نفت، تعرفه‌های پایینی بر واردات نفت خام و بنزین اعمال می‌کند تا از مقرون به صرفه بودن آن در داخل کشور اطمینان حاصل شود.
- نفت خام: معمولاً مشمول تعرفه صفر است.
- بنزین و گازوئیل: تعرفه‌ها عموماً از ۰٪ تا ۵٪ متغیر است و نرخ‌های پایین‌تری برای مصارف صنعتی در نظر گرفته شده است.
- گازوئیل و سایر فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده: فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده معمولاً بسته به کاربرد و منشأ آنها، مشمول مالیات ۵ تا ۱۰ درصدی می‌شوند.
۵.۲ تجهیزات انرژی تجدیدپذیر
- پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی: برای حمایت از رشد انرژی‌های تجدیدپذیر، برونئی تعرفه‌های صفر را برای تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر مانند پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی اعمال می‌کند، که مطابق با تعهد این کشور به توسعه انرژی پایدار است.
۶. داروسازی و تجهیزات پزشکی
تضمین دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی مقرون‌به‌صرفه برای برونئی یک اولویت است و دولت تعرفه‌های پایین یا صفر را برای داروهای ضروری و تجهیزات پزشکی اعمال می‌کند.
۶.۱ داروسازی
- داروها: داروهای ضروری، از جمله داروهای مورد استفاده برای بیماری‌های مزمن و داروهای نجات‌بخش، عموماً مشمول تعرفه صفر هستند و این امر، مقرون‌به‌صرفه بودن آنها را برای مردم تضمین می‌کند.
۶.۲ تجهیزات پزشکی
- تجهیزات پزشکی: تجهیزات پزشکی مانند ابزارهای تشخیصی، ابزارهای جراحی و تجهیزات بیمارستانی، بسته به نیاز و مبدا محصول، مشمول تعرفه صفر یا تعرفه‌های پایین (۵٪ تا ۱۰٪) هستند.
۷. عوارض و معافیت‌های ویژه واردات
سیستم تعرفه گمرکی برونئی شامل چندین عوارض و معافیت‌های ویژه واردات است که بر اساس توافقنامههای تجاری و کشور مبدا کالاهای وارداتی تعیین می‌شوند.
۷.۱ عوارض ویژه برای کشورهای غیر عضو آسه‌آن
واردات از کشورهای غیر عضو آسه‌آن، از جمله چین ، ایالات متحده و ژاپن ، مشمول تعرفه‌های گمرکی استاندارد مندرج در جدول تعرفه‌های برونئی است. این کالاها ممکن است در مقایسه با واردات از کشورهای عضو آسه‌آن با تعرفه‌های بالاتری مواجه شوند.
۷.۲ توافقات دو جانبه و چند جانبه
- منطقه تجارت آزاد آسه‌آن (AFTA): برونئی از تعرفه‌های صفر برای کالاهایی که در داخل آسه‌آن معامله می‌شوند ، بهره‌مند است و این امر باعث ارتقای یکپارچگی اقتصادی منطقه‌ای می‌شود.
- توافقنامه تجارت آزاد آسه‌آن-چین (ACFTA): برونئی تحت این توافقنامه از تعرفه‌های کاهش‌یافته برای کالاهای وارداتی از چین برخوردار است.
- سازمان تجارت جهانی (WTO): برونئی به عنوان عضوی از WTO ، به قوانین تجارت بین‌الملل پایبند است و از تعرفه‌های کشور کامله‌الوداد (MFN) بر واردات از کشورهای عضو WTO بهره‌مند می‌شود.
حقایق کشور
- نام رسمی: ملت برونئی، دارالسلام (نگارا برونئی دارالسلام)
- پایتخت: بندر سری بگوان
- بزرگترین شهرها:
- بندر سری بگاوان (پایتخت و بزرگترین شهر)
- کوالا بیلایت
- سریا
- درآمد سرانه: تقریباً ۲۸۰۰۰ دلار آمریکا (تخمین سال ۲۰۲۳)
- جمعیت: تقریباً ۴۶۰،۰۰۰ نفر (تخمین ۲۰۲۳)
- زبان رسمی: مالایی
- واحد پول: دلار برونئی (BND)
- موقعیت مکانی: برونئی در ساحل شمالی جزیره بورنئو ، در جنوب شرقی آسیا، هم‌مرز با مالزی و دریای چین جنوبی واقع شده است.
جغرافیای برونئی
برونئی مساحتی بالغ بر ۵۷۶۵ کیلومتر مربع دارد و توسط ایالت ساراواک مالزی به دو بخش مجزا تقسیم شده است. این کشور دارای آب و هوای جنگل‌های بارانی گرمسیری است که در تمام طول سال دما و رطوبت بالایی دارد.
- آب و هوا: برونئی آب و هوای گرمسیری با بارندگی در تمام طول سال و رطوبت بالا دارد. فصل باران‌های موسمی بین نوامبر و مارس رخ می‌دهد.
- رودخانه‌ها: رودخانه‌های اصلی شامل رودخانه برونئی و رودخانه بلایت هستند که برای حمل و نقل و منابع آبی مهم هستند.
- جنگل‌ها: برونئی کشوری با جنگل‌های انبوه است و جنگل‌های بارانی گرمسیری بخش زیادی از مساحت آن را پوشانده‌اند. این کشور از طریق مقررات سختگیرانه زیست‌محیطی، تلاش‌هایی برای حفظ جنگل‌های خود انجام داده است.
اقتصاد برونئی
اقتصاد برونئی تحت سلطه بخش نفت و گاز است که بخش عمده‌ای از درآمد دولت و درآمدهای صادراتی را تشکیل می‌دهد. این کشور به دلیل ثروت منابع طبیعی و سیاست‌های اقتصادی محتاطانه خود، یکی از بالاترین استانداردهای زندگی در آسیا را دارد.
۱. نفت و گاز
بخش نفت و گاز ستون فقرات اقتصاد برونئی است و بیش از ۹۰٪ از درآمد صادراتی را تشکیل می‌دهد. این کشور صادرکننده عمده نفت خام و گاز طبیعی مایع (LNG) است که عمدتاً به ژاپن و کره جنوبی صادر می‌شود.
۲. کشاورزی و شیلات
در حالی که کشاورزی نقش نسبتاً کمی در اقتصاد برونئی ایفا می‌کند، دولت در ابتکاراتی برای تقویت خودکفایی در تولید مواد غذایی سرمایه‌گذاری کرده است. بخش شیلات نیز مهم است و به تأمین مواد غذایی داخلی و صادرات کمک می‌کند.
۳. امور مالی و خدمات
برونئی بخش خدمات مالی رو به رشدی دارد که بر بانکداری اسلامی و مدیریت ثروت تمرکز دارد. موقعیت استراتژیک و ثبات سیاسی این کشور، آن را به مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاری خارجی تبدیل کرده است.
۴. گردشگری و فرهنگ
برونئی با بهره‌گیری از میراث غنی و جنگل‌های بارانی بکر خود، در حال ترویج گردشگری بوم‌شناختی و فرهنگی است. این کشور به خاطر معماری اسلامی خود ، از جمله مسجد عمر علی سیف‌الدین و ایستانا نور الایمان ، اقامتگاه رسمی سلطان، شناخته شده است.