برزیل، بزرگترین کشور آمریکای جنوبی، یکی از متنوع‌ترین و پیچیده‌ترین اقتصادهای جهان را دارد. در حالی که این کشور صادرکننده عمده کالاهایی مانند محصولات کشاورزی، نفت و مواد معدنی است، برای تأمین نیازهای بازار مصرف و بخش صنعتی رو به رشد خود، کالاهای متنوعی را نیز وارد می‌کند. سیستم تعرفه گمرکی برزیل برای تنظیم جریان کالاهای وارداتی، محافظت از صنایع محلی و حمایت از رشد اقتصادی طراحی شده است. نرخ تعرفه در برزیل بسته به نوع محصول، طبقه‌بندی آن و کشور مبدا، به طور قابل توجهی متفاوت است. علاوه بر این، برزیل عضو بازار مشترک جنوبی (MERCOSUR)، یک بلوک تجاری منطقه‌ای است که امکان تعرفه‌های ترجیحی بین کشورهای عضو را فراهم می‌کند.
دسته بندی تعرفه ها برای محصولات وارداتی
برزیل محصولات وارداتی را به دسته‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌کند که هر کدام نرخ تعرفه خاصی دارند. جدول تعرفه‌های گمرکی برزیل از فهرست مشترک مرکوسور (NCM) پیروی می‌کند که مبتنی بر سیستم هماهنگ (HS) است. در زیر، مروری دقیق بر دسته‌های اصلی کالاها و نرخ‌های تعرفه مربوطه که هنگام واردات آنها به برزیل اعمال می‌شود، آمده است.
۱. محصولات کشاورزی
برزیل یک قدرت جهانی در حوزه کشاورزی است، اما همچنان برای تأمین تقاضای داخلی، به ویژه برای محصولاتی که به طور گسترده در داخل تولید نمی‌شوند، انواع محصولات کشاورزی را وارد می‌کند. نرخ‌های تعرفه بر محصولات کشاورزی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که از کشاورزان محلی محافظت کنند و در عین حال، دسترسی به کالاهای ضروری را تضمین کنند.
۱.۱ نرخ‌های تعرفه برای محصولات کشاورزی عمده
- میوه‌ها و سبزیجات:
- میوه‌های تازه (مثل سیب، گلابی، انگور): ۱۰٪ – ۱۴٪
- سبزیجات (مثلاً پیاز، هویج، گوجه فرنگی): ۱۰٪ – ۱۶٪
- میوه‌ها و سبزیجات منجمد: ۱۴٪
- میوه‌های خشک: ۱۰٪ – ۱۲٪
- غلات و حبوبات:
- گندم: ۱۰٪
- برنج: ۱۰٪ – ۱۲٪
- ذرت: ۱۰٪
- جو: ۱۰٪
- گوشت و مرغ:
- گوشت گاو: ۱۰٪
- گوشت خوک: ۱۰٪ -۱۶٪
- مرغ (مرغ، بوقلمون): ۱۰٪ – ۱۶٪
- گوشت‌های فرآوری شده (سوسیس، بیکن): ۱۸٪
- محصولات لبنی:
- شیر: ۱۴٪
- پنیر: ۱۶٪
- کره: ۱۴٪
- روغن‌های خوراکی:
- روغن آفتابگردان: ۱۰٪ – ۱۲٪
- روغن پالم: ۱۲٪
- روغن زیتون: ۱۰٪
- سایر محصولات کشاورزی:
- شکر: ۱۶٪
- قهوه و چای: ۱۰٪ – ۱۲٪
۱.۲ عوارض ویژه واردات محصولات کشاورزی
- کشورهای عضو مرکوسور: برزیل بخشی از بازار مشترک جنوبی (مرکوسور) است که شامل آرژانتین، پاراگوئه و اروگوئه می‌شود. محصولات کشاورزی وارداتی از سایر کشورهای مرکوسور عموماً از تعرفه‌های کاهش‌یافته یا بدون تعرفه بهره‌مند می‌شوند. به عنوان مثال، غلات، گوشت و لبنیات از این کشورها اغلب بدون عوارض اضافی وارد برزیل می‌شوند.
- کشورهای غیر عضو مرکوسور: واردات محصولات کشاورزی از کشورهای غیر عضو مرکوسور، مانند ایالات متحده، چین یا اتحادیه اروپا، با نرخ‌های تعرفه استاندارد مواجه هستند. در برخی موارد، ممکن است برای محافظت از تولید کشاورزی داخلی برزیل، به ویژه برای محصولات حساس مانند گوشت و لبنیات، عوارض گمرکی بالاتری اعمال شود.
۲. کالاهای صنعتی
بخش صنعتی برزیل برای حمایت از صنایع تولیدی، ساختمانی و انرژی خود به واردات ماشین‌آلات، تجهیزات و مواد اولیه متکی است. دولت برای تشویق تولید داخلی و در عین حال تضمین دسترسی به واردات ضروری، تعرفه‌های متوسط تا بالایی را برای کالاهای صنعتی تعیین می‌کند.
۲.۱ ماشین‌آلات و تجهیزات
- ماشین آلات سنگین (مانند جرثقیل، بولدوزر، بیل مکانیکی): ۱۴٪ – ۱۶٪
- تجهیزات صنعتی:
- ماشین‌آلات تولیدی (مثلاً ماشین‌آلات نساجی، تجهیزات فرآوری مواد غذایی): ۱۰٪ -۱۴٪
- تجهیزات ساختمانی: ۱۲٪ – ۱۶٪
- تجهیزات مرتبط با انرژی (ژنراتورها، توربین‌ها): ۱۲٪ – ۱۴٪
- تجهیزات الکتریکی:
- موتورهای الکتریکی: ۱۴٪-۱۶٪
- ترانسفورماتورها: ۱۲٪ – ۱۴٪
- کابل‌ها و سیم‌کشی: ۱۰٪-۱۴٪
۲.۲ خودرو و قطعات خودرو
برزیل تعداد قابل توجهی خودرو و قطعات خودرو را برای تأمین تقاضای داخلی وارد می‌کند. نرخ‌های تعرفه اعمال شده بر خودروها و قطعات خودرو به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بین حفاظت از صنایع محلی و دسترسی به محصولات ضروری تعادل برقرار کنند.
- وسایل نقلیه مسافربری:
- خودروهای جدید: ۳۵٪ (حداکثر تعرفه مجاز توسط سازمان تجارت جهانی برای خودروها)
- خودروهای دست دوم: واردات خودروهای دست دوم به طور کلی ممنوع است، به جز خودروهای کلاسیک یا قدیمی که با تعرفه‌های بالایی مواجه هستند.
- خودروهای تجاری:
- کامیون‌ها و اتوبوس‌ها: ۱۶٪-۱۸٪
- قطعات خودرو:
- موتورها و قطعات گیربکس: ۱۸٪
- لاستیک‌ها و سیستم‌های ترمز: ۱۶٪-۱۸٪
- لوازم الکترونیکی خودرو (مثلاً روشنایی، سیستم‌های صوتی): ۱۴٪-۱۶٪
۲.۳ عوارض ویژه واردات برای کالاهای صنعتی
- معافیت‌های مرکوسور: کالاهای صنعتی وارداتی از کشورهای عضو مرکوسور از تعرفه‌های کاهش‌یافته یا معافیت‌های کامل بهره‌مند می‌شوند. به عنوان مثال، ماشین‌آلات و قطعات خودرو از آرژانتین و اروگوئه اغلب با تعرفه‌های پایین‌تری مواجه هستند که تجارت منطقه‌ای در مرکوسور را رقابتی‌تر می‌کند.
- کشورهای غیر عضو مرکوسور: واردات کالاهای صنعتی از کشورهای غیر عضو مرکوسور، از جمله چین، ژاپن، ایالات متحده و اتحادیه اروپا، با تعرفه‌های استاندارد مواجه است. با این حال، برزیل با برخی کشورها برای کاهش تعرفه‌ها بر روی محصولات صنعتی خاص، توافق‌نامه‌های تجاری مذاکره کرده است.
۳. لوازم الکترونیکی مصرفی و لوازم خانگی
برزیل بیشتر لوازم الکترونیکی مصرفی و لوازم خانگی خود را از کشورهایی مانند چین، کره جنوبی، ژاپن و ایالات متحده وارد می‌کند. تعرفه‌های این محصولات معمولاً برای محافظت از صنعت تولید لوازم الکترونیکی داخلی بالا است.
۳.۱ لوازم الکترونیکی مصرفی
- گوشی‌های هوشمند: ۱۲٪-۱۶٪
- لپ‌تاپ و تبلت: ۱۶٪-۱۸٪
- تلویزیون‌ها: ۱۶٪-۲۰٪
- تجهیزات صوتی (بلندگوها، سیستم‌های صوتی): ۱۸٪-۲۰٪
- دوربین‌ها و تجهیزات عکاسی: ۱۶٪-۱۸٪
۳.۲ لوازم خانگی
- یخچال‌ها: ۱۶٪-۱۸٪
- ماشین‌های لباسشویی: ۱۸٪-۲۰٪
- اجاق‌های مایکروویو: ۱۶٪ – ۱۸٪
- کولر گازی: ۱۶٪-۲۰٪
- ماشین‌های ظرفشویی: ۱۶٪-۱۸٪
۳.۳ عوارض ویژه واردات برای لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی
- ترجیحات مرکوسور: لوازم الکترونیکی مصرفی و لوازم خانگی وارداتی از کشورهای عضو مرکوسور از کاهش تعرفه‌ها بهره‌مند می‌شوند. به عنوان مثال، تلویزیون‌ها و یخچال‌های تولید شده در آرژانتین یا اروگوئه می‌توانند با عوارض گمرکی کمتری وارد برزیل شوند و تجارت منطقه‌ای کالاهای مصرفی را تقویت کنند.
- واردات آسیایی و آمریکایی: اکثر لوازم الکترونیکی مصرفی و لوازم خانگی وارداتی از کشورهای آسیایی مانند چین، کره جنوبی و ژاپن یا از ایالات متحده، با نرخ‌های تعرفه استاندارد مواجه هستند. با این حال، برزیل با برخی از کشورها توافق‌نامه‌های تجاری دارد که تعرفه محصولات خاص را کاهش می‌دهد.
۴. منسوجات، پوشاک و کفش
برزیل صنعت نساجی و پوشاک قابل توجهی دارد، اما برای تأمین تقاضای داخلی، به ویژه برای مد روز و منسوجات تخصصی، طیف گسترده‌ای از محصولات را وارد می‌کند. تعرفه‌ها در این بخش عموماً بالا هستند تا از تولیدکنندگان محلی در برابر رقابت بین‌المللی محافظت کنند.
۴.۱ پوشاک و لباس
- لباس‌های استاندارد (مثلاً تی‌شرت، شلوار جین، کت و شلوار): ۳۵٪
- برندهای لوکس و طراحان: ۳۵٪-۴۰٪
- لباس و پوشاک ورزشی: 30٪ – 35٪
۴.۲ کفش
- کفش استاندارد: ۳۵٪
- کفش‌های لوکس: ۳۵٪ – ۴۰٪
- کفش‌های ورزشی و پاپوش‌های ورزشی: ۳۰٪-۳۵٪
۴.۳ منسوجات و پارچه‌های خام
- پنبه: ۸٪ – ۱۰٪
- پشم: ۸٪ – ۱۰٪
- الیاف مصنوعی: ۱۰٪ – ۱۴٪
۴.۴ عوارض ویژه واردات منسوجات
- تجارت مرکوسور: منسوجات، پوشاک و کفش وارداتی از سایر کشورهای مرکوسور از کاهش تعرفه‌ها بهره‌مند می‌شوند. به عنوان مثال، پارچه‌ها یا پوشاک پنبه‌ای از آرژانتین یا پاراگوئه ممکن است با تعرفه‌های کمتری نسبت به کشورهای غیر عضو مواجه شوند و این امر باعث افزایش تولید و تجارت منطقه‌ای می‌شود.
- واردات کالاهای لوکس از اروپا: کالاهای لوکس و مد روز، لباس‌های لوکس و کفش‌های طراحان که از کشورهای اروپایی مانند ایتالیا یا فرانسه وارد می‌شوند، با بالاترین تعرفه‌ها، معمولاً ۳۵ تا ۴۰ درصد، مواجه هستند. این تعرفه‌های بالاتر برای محافظت از صنایع نساجی و مد داخلی برزیل و در عین حال امکان دسترسی به کالاهای لوکس در نظر گرفته شده است.
۵. داروسازی و تجهیزات پزشکی
برزیل بخش قابل توجهی از داروها و تجهیزات پزشکی خود را برای پشتیبانی از سیستم مراقبت‌های بهداشتی خود وارد می‌کند. این محصولات معمولاً با تعرفه‌های پایین‌تری برای تضمین دسترسی به داروها و تجهیزات ضروری مواجه هستند.
۵.۱ محصولات دارویی
- داروها (ژنریک و برند): 0%-14% (بسته به نوع دارو)
- واکسن‌ها: ۰٪ (معاف برای حمایت از طرح‌های بهداشت عمومی)
- مکمل‌ها و ویتامین‌ها: ۱۰٪-۱۴٪
۵.۲ تجهیزات پزشکی
- تجهیزات تشخیصی (مانند دستگاه‌های اشعه ایکس، دستگاه‌های MRI): 0٪ -14٪
- ابزار جراحی: ۱۴٪
- تخت‌های بیمارستانی و تجهیزات مانیتورینگ: ۱۰٪-۱۴٪
۵.۳ عوارض ویژه واردات برای محصولات پزشکی
- واردات مراقبت‌های بهداشتی مرکوسور: داروها و تجهیزات پزشکی وارداتی از کشورهای عضو مرکوسور اغلب بدون تعرفه هستند و دسترسی به محصولات مراقبت‌های بهداشتی مقرون‌به‌صرفه را در منطقه تسهیل می‌کنند.
- کشورهای غیر عضو مرکوسور: واردات دارو و تجهیزات پزشکی از کشورهای غیر عضو مرکوسور، از جمله ایالات متحده، آلمان و چین، عموماً با تعرفه‌های استاندارد مواجه است، اما تحت برخی توافق‌نامه‌های تجاری، مشمول نرخ‌های ترجیحی می‌شود.
۶. الکل، تنباکو و کالاهای لوکس
برزیل برای تنظیم مصرف و کسب درآمد، تعرفه‌های بالایی بر الکل، دخانیات و کالاهای لوکس وضع می‌کند. این محصولات علاوه بر تعرفه‌ها، مشمول مالیات غیرمستقیم و سایر عوارض نیز می‌شوند.
۶.۱ نوشیدنی‌های الکلی
- آبجو: ۲۰٪-۲۵٪
- شراب: ۱۸٪-۲۰٪
- مشروبات الکلی (ویسکی، ودکا، رم): 30٪ – 35٪
- نوشیدنی‌های غیرالکلی: ۱۰٪-۱۶٪
۶.۲ محصولات دخانی
- سیگار: ۳۰٪-۳۵٪
- سیگار: ۳۵٪
- سایر محصولات دخانی (مثلاً تنباکوی پیپ): ۳۵٪
۶.۳ کالاهای لوکس
- ساعت و جواهرات: ۳۵٪-۴۰٪
- کیف‌های دستی و اکسسوری‌های طراحان: ۳۵٪-۴۰٪
- لوازم الکترونیکی پیشرفته: ۳۰٪ – ۳۵٪
۶.۴ عوارض ویژه واردات برای کالاهای لوکس
- واردات اروپایی: کالاهای لوکس، از جمله ساعت‌های لوکس، جواهرات و کیف‌های دستی طراحان که از اروپا، به ویژه از ایتالیا و فرانسه وارد می‌شوند، با تعرفه‌های بالای ۳۵ تا ۴۰ درصد مواجه هستند. این تعرفه‌ها برای تنظیم مصرف کالاهای لوکس و در عین حال ایجاد درآمد برای دولت طراحی شده‌اند.
- مالیات‌های غیرمستقیم: علاوه بر تعرفه‌ها، برزیل مالیات‌های غیرمستقیم را بر الکل، دخانیات و برخی کالاهای لوکس اعمال می‌کند تا مصرف آنها را بیشتر کنترل کند و درآمد خدمات عمومی را افزایش دهد.
حقایقی درباره برزیل
- نام رسمی: جمهوری فدراتیو برزیل
- پایتخت: برازیلیا
- سه شهر بزرگ:
- سائو پائولو
- ریو دو ژانیرو
- برازیلیا
- درآمد سرانه: تقریباً ۷۰۰۰ دلار آمریکا (تخمین سال ۲۰۲۳)
- جمعیت: تقریباً ۲۱۶ میلیون نفر (تخمین ۲۰۲۳)
- زبان رسمی: پرتغالی
- واحد پول: رئال برزیل (BRL)
- موقعیت مکانی: برزیل در آمریکای جنوبی واقع شده است و با آرژانتین، پاراگوئه، اروگوئه، بولیوی، پرو، کلمبیا، ونزوئلا، گویان، سورینام و گویان فرانسه هم‌مرز است. این کشور بزرگترین کشور آمریکای جنوبی و پنجمین کشور بزرگ جهان از نظر مساحت است.
جغرافیای برزیل
برزیل کشوری با جغرافیای متنوع است که جنگل‌های بارانی وسیع، کوه‌ها، رودخانه‌ها و دشت‌های ساحلی فراوانی دارد. توپوگرافی آن از حوضه آمازون در شمال تا ارتفاعات برزیل در مناطق مرکزی و جنوب شرقی متغیر است. خط ساحلی گسترده برزیل در امتداد اقیانوس اطلس امتداد دارد و دسترسی به بنادر و سواحل متعددی را فراهم می‌کند که از صنعت گردشگری پررونق آن پشتیبانی می‌کنند.
- جنگل‌های بارانی آمازون: جنگل‌های بارانی آمازون، واقع در شمال برزیل، بزرگترین جنگل بارانی گرمسیری جهان است و بیش از ۶۰٪ از این کشور را پوشش می‌دهد. این منطقه زیستگاه تنوع زیستی غنی است و نقش مهمی در تنظیم آب و هوای جهانی ایفا می‌کند.
- ارتفاعات برزیل: ارتفاعات برزیل مناطق جنوبی و مرکزی کشور را در بر می‌گیرد و ارتفاع آن از ۵۰۰ تا ۳۰۰۰ متر متغیر است. این منطقه با تپه‌های مواج، کوه‌ها و فلات‌ها مشخص می‌شود.
- رودخانه‌های اصلی: رودخانه آمازون، دومین رودخانه طولانی جهان، از شمال برزیل عبور می‌کند، در حالی که رودخانه سائوفرانسیسکو یک آبراه حیاتی برای کشاورزی و تولید انرژی در شمال شرقی است.
- آب و هوا: آب و هوای برزیل به دلیل وسعت آن بسیار متنوع است. منطقه شمالی آمازون دارای آب و هوای جنگل‌های بارانی گرمسیری است، در حالی که مناطق مرکزی و جنوبی آب و هوای معتدل و گرمسیری بیشتری را تجربه می‌کنند. مناطق ساحلی از آب و هوای اقیانوسی گرمسیری بهره می‌برند که آنها را برای گردشگری ایده‌آل می‌کند.
اقتصاد برزیل و صنایع عمده
اقتصاد برزیل بزرگترین اقتصاد در آمریکای لاتین و یکی از متنوع‌ترین اقتصادهای جهان است. این کشور دارای بخش کشاورزی توسعه‌یافته، پایگاه صنعتی قوی و بخش خدمات رو به رشدی است. با این حال، برزیل با چالش‌هایی مانند نابرابری درآمدی و بی‌ثباتی سیاسی روبرو است که بر توسعه کلی اقتصادی آن تأثیر می‌گذارد.
۱. کشاورزی
- برزیل یکی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان پیشرو کشاورزی در جهان، به ویژه سویا، نیشکر، قهوه و گوشت گاو است. بخش کشاورزی سهم عمده‌ای در اقتصاد این کشور دارد و میلیون‌ها نفر را استخدام کرده و درآمد صادراتی قابل توجهی را ایجاد می‌کند.
- صادرات: سویا، قهوه، گوشت گاو، شکر و مرغ از جمله مهمترین صادرات کشاورزی برزیل هستند. این کشور بخش قابل توجهی از نیازهای غذایی جهان، به ویژه چین و اتحادیه اروپا را تأمین می‌کند.
۲. معدن و منابع طبیعی
- برزیل سرشار از منابع طبیعی، از جمله سنگ آهن، طلا و بوکسیت است. بخش معدن نقش مهمی در اقتصاد برزیل ایفا می‌کند و مواد اولیه را برای صنایع داخلی فراهم می‌کند و درآمد صادراتی ایجاد می‌کند. برزیل دومین تولیدکننده بزرگ سنگ آهن در جهان است و معدنکاری یک صنعت اصلی در ایالت‌هایی مانند میناس گرایس و پارا است.
- صادرات: سنگ آهن، طلا و سایر مواد معدنی از صادرات کلیدی هستند، به ویژه به چین که بزرگترین شریک تجاری برزیل است.
۳. تولید
- برزیل دارای یک بخش تولیدی بزرگ و متنوع است که خودرو، ماشین‌آلات، لوازم الکترونیکی، مواد شیمیایی و منسوجات تولید می‌کند. پایگاه تولیدی این کشور در مناطق جنوبی و جنوب شرقی، به ویژه در سائوپائولو، ریودوژانیرو و میناس گرایس متمرکز است.
- صنایع کلیدی: صنعت خودرو یکی از بزرگترین صنایع در برزیل است و خودروسازان بزرگ بین‌المللی کارخانه‌هایی را در این کشور اداره می‌کنند. سایر صنایع مهم شامل مواد شیمیایی، نساجی و تولید لوازم الکترونیکی است.
۴. انرژی
- برزیل یکی از رهبران جهانی در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، به ویژه در تولید برق آبی و اتانول است. این کشور بیش از ۶۰ درصد از برق خود را از نیروگاه‌های برق آبی تولید می‌کند و تولیدکننده اصلی سوخت‌های زیستی، به ویژه اتانول ساخته شده از نیشکر است.
- نفت و گاز: برزیل همچنین یک تولیدکننده مهم نفت است و ذخایر نفتی وسیعی در دریا، به ویژه در لایه‌های پیش از نمک اقیانوس اطلس، دارد. شرکت نفت دولتی پتروبراس نقش کلیدی در توسعه و صادرات منابع نفت و گاز برزیل ایفا می‌کند.
۵. خدمات و گردشگری
- بخش خدمات بزرگترین بخش اقتصاد برزیل است که بیش از ۶۰٪ از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد. صنایع خدماتی عمده شامل امور مالی، خرده فروشی و مخابرات می‌شود. گردشگری نیز یک صنعت حیاتی است و میلیون‌ها بازدیدکننده برای سواحل، جنگل‌های بارانی آمازون و شهرهای پر جنب و جوش مانند ریودوژانیرو و سالوادور به برزیل می‌آیند.
- گردشگری: برزیل به خاطر زیبایی‌های طبیعی، جاذبه‌های فرهنگی و رویدادهای مشهور جهانی مانند کارناوال شناخته شده است. صنعت گردشگری به طور قابل توجهی به اشتغال و درآمد ارزی کمک می‌کند.