بولیوی، کشوری محصور در خشکی در قلب آمریکای جنوبی، برای طیف گسترده‌ای از کالاها، از محصولات مصرفی گرفته تا تجهیزات صنعتی، به واردات متکی است. اگرچه بولیوی سرشار از منابع طبیعی مانند گاز طبیعی و مواد معدنی است، اما تولید داخلی برخی کالاها، به ویژه در بخش‌های صنعتی و فناوری، همچنان محدود است. برای تنظیم این واردات و محافظت از صنایع محلی، بولیوی یک سیستم ساختاریافته تعرفه‌ای برای محصولات ورودی به کشور اجرا می‌کند. نرخ‌های تعرفه سفارشی بسته به نوع محصول، کشور مبدا و مشارکت بولیوی در توافق‌نامه‌های تجاری مانند جامعه آند (CAN) و انجمن ادغام آمریکای لاتین (ALADI) متفاوت است. این توافق‌نامه‌ها اغلب منجر به تعرفه‌های ترجیحی برای واردات از کشورهای عضو می‌شوند.
دسته بندی تعرفه ها برای محصولات وارداتی
سیستم تعرفه گمرکی بولیوی حول ماهیت محصول وارداتی ساختار یافته است. هر دسته از کالاها تعرفه‌های خاصی دارند که منعکس کننده اهداف دولت در حمایت از تولید محلی، تنظیم واردات و ایجاد درآمد است. در زیر مروری بر نرخ‌های تعرفه برای دسته‌های مختلف محصولات وارداتی به بولیوی ارائه شده است.
۱. محصولات کشاورزی
کشاورزی نقش حیاتی در اقتصاد بولیوی ایفا می‌کند، اما این کشور برای تکمیل تولید داخلی، به ویژه محصولاتی که امکان کشت آنها در داخل کشور یا به مقدار کافی وجود ندارد، انواع محصولات کشاورزی را وارد می‌کند.
۱.۱ نرخ‌های تعرفه برای محصولات کشاورزی عمده
- میوه‌ها و سبزیجات:
- میوه‌های تازه (مثل سیب، موز، انگور): ۱۰٪ – ۱۵٪
- سبزیجات (مثلاً سیب‌زمینی، پیاز، گوجه‌فرنگی): ۱۰٪ – ۲۰٪
- میوه‌ها و سبزیجات منجمد: ۱۰٪
- میوه‌های خشک: ۵٪
- غلات و حبوبات:
- گندم: ۰٪ (معاف به دلیل نیازهای امنیت غذایی)
- برنج: ۵٪ – ۱۰٪
- ذرت: ۷٪
- جو: ۱۰٪
- گوشت و مرغ:
- گوشت گاو: ۱۵٪
- گوشت خوک: ۲۰٪
- مرغ (مرغ، بوقلمون): ۱۵٪
- گوشت‌های فرآوری شده (سوسیس، بیکن): ۲۰٪
- محصولات لبنی:
- شیر: ۵٪ – ۱۰٪
- پنیر: ۱۰٪
- کره: ۱۵٪
- روغن‌های خوراکی:
- روغن آفتابگردان: ۱۰٪
- روغن پالم: ۷٪
- روغن زیتون: ۱۰٪
- سایر محصولات کشاورزی:
- شکر: ۲۰٪
- قهوه و چای: ۱۰٪
۱.۲ عوارض ویژه واردات محصولات کشاورزی
- جامعه آند (CAN): بولیوی عضو جامعه آند است، یک بلوک تجاری که شامل کلمبیا، اکوادور و پرو می‌شود. محصولات کشاورزی وارداتی از کشورهای عضو CAN اغلب از تعرفه‌های کاهش‌یافته یا معافیت‌های تعرفه‌ای برخوردار هستند و همین امر باعث می‌شود محصولاتی مانند میوه، سبزیجات و غلات از این کشورها ارزان‌تر وارد شوند.
- کشورهای غیر عضو CAN: محصولات کشاورزی از کشورهای غیر عضو CAN، از جمله ایالات متحده و کشورهای اروپایی، با تعرفه‌های استاندارد یا بالاتر مواجه هستند. علاوه بر این، برخی از محصولات مانند گوشت‌های فرآوری شده و لبنیات ممکن است برای محافظت از تولید محلی مشمول عوارض اضافی شوند.
۲. کالاهای صنعتی
بخش صنعتی بولیوی به شدت به ماشین‌آلات و تجهیزات وارداتی، به ویژه برای ساخت و ساز، تولید و تولید انرژی، وابسته است. دولت برای تشویق توسعه داخلی و در عین حال تضمین دسترسی به واردات ضروری، تعرفه‌های متعادلی برای کالاهای صنعتی تعیین می‌کند.
۲.۱ ماشین‌آلات و تجهیزات
- ماشین آلات سنگین (مانند جرثقیل، بولدوزر، بیل مکانیکی): ۵٪ – ۱۰٪
- تجهیزات صنعتی:
- ماشین‌آلات تولیدی (مثلاً ماشین‌آلات نساجی، تجهیزات فرآوری مواد غذایی): ۱۰٪
- تجهیزات ساختمانی: ۵٪ – ۱۰٪
- تجهیزات مرتبط با انرژی (ژنراتورها، توربین‌ها): ۵٪
- تجهیزات الکتریکی:
- موتورهای الکتریکی: ۱۰٪
- ترانسفورماتورها: ۵٪
- کابل‌ها و سیم‌کشی: ۵٪-۱۰٪
۲.۲ خودرو و قطعات خودرو
بولیوی بیشتر وسایل نقلیه و قطعات خودرو خود را وارد می‌کند. تعرفه‌های وضع شده بر خودروها و قطعات خودرو به گونه‌ای تنظیم شده‌اند که تقاضا برای وسایل نقلیه را تنظیم کرده و استفاده از فناوری‌های جدیدتر و سازگار با محیط زیست را تشویق کنند.
- وسایل نقلیه مسافربری:
- خودروهای جدید: ۱۰٪ تا ۴۰٪ (بسته به اندازه و نوع موتور)
- وسایل نقلیه دست دوم: ۴۰٪-۵۰٪ (منوط به استانداردهای زیست‌محیطی اضافی)
- خودروهای تجاری:
- کامیون‌ها و اتوبوس‌ها: ۲۰٪
- قطعات خودرو:
- موتورها و قطعات گیربکس: ۱۰٪
- لاستیک‌ها و سیستم‌های ترمز: ۱۰٪
- لوازم الکترونیکی خودرو (مثلاً روشنایی، سیستم‌های صوتی): ۱۰٪
۲.۳ عوارض ویژه واردات برای کالاهای صنعتی
- معافیت‌های جامعه آند: بولیوی از تجارت بدون تعرفه با سایر کشورهای عضو CAN، از جمله کلمبیا، اکوادور و پرو، برای برخی کالاهای صنعتی مانند ماشین‌آلات و تجهیزات بهره‌مند می‌شود. این امر به صنایع بولیوی اجازه می‌دهد تا به تجهیزات مقرون‌به‌صرفه از داخل منطقه دسترسی داشته باشند.
- کشورهای غیر عضو CAN: کالاهای صنعتی از کشورهای غیر عضو CAN، مانند ایالات متحده، ژاپن و اتحادیه اروپا، عموماً مشمول تعرفه‌های استاندارد هستند. به عنوان مثال، ماشین‌آلات صنعتی از آلمان یا ژاپن ممکن است با تعرفه‌هایی تا سقف 10٪ مواجه شوند.
۳. لوازم الکترونیکی مصرفی و لوازم خانگی
بولیوی بیشتر لوازم الکترونیکی مصرفی و لوازم خانگی خود را از کشورهای آسیایی مانند چین و کره جنوبی و همچنین از ایالات متحده وارد می‌کند. تعرفه‌های اعمال شده بر این کالاها با هدف دسترسی آسان به فناوری و در عین حال محافظت از خرده‌فروشان محلی وضع شده است.
۳.۱ لوازم الکترونیکی مصرفی
- گوشی‌های هوشمند: ۱۰٪-۱۵٪
- لپ‌تاپ و تبلت: ۱۰٪-۱۵٪
- تلویزیون‌ها: ۱۰٪-۲۰٪
- تجهیزات صوتی (مثلاً بلندگوها، سیستم‌های صوتی): ۱۰٪ – ۲۰٪
- دوربین‌ها و تجهیزات عکاسی: ۱۰٪
۳.۲ لوازم خانگی
- یخچال‌ها: ۱۵٪
- ماشین‌های لباسشویی: ۱۵٪
- اجاق‌های مایکروویو: ۱۰٪
- کولر گازی: ۲۰٪
- ماشین‌های ظرفشویی: ۱۰٪-۱۵٪
۳.۳ عوارض ویژه واردات برای لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی
- ترجیحات CAN: لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی وارداتی از کشورهای عضو CAN از کاهش تعرفه‌ها یا حتی معافیت‌های تعرفه‌ای بهره‌مند می‌شوند و تجارت منطقه‌ای را تشویق می‌کنند. به عنوان مثال، لوازم الکترونیکی تولید شده در پرو یا کلمبیا ممکن است با نرخ‌های پایین‌تری نسبت به کشورهای غیر عضو وارد بولیوی شوند.
- واردات آسیایی و آمریکایی: اکثر لوازم الکترونیکی مصرفی و لوازم خانگی وارداتی از آسیا و ایالات متحده با نرخ‌های تعرفه استاندارد، معمولاً در محدوده 10 تا 20 درصد، مواجه هستند. با این حال، توافق‌نامه‌های تجاری ویژه با کشورهای خاص، مانند چین، می‌تواند منجر به تعرفه‌های پایین‌تر برای کالاهای خاص شود.
۴. منسوجات، پوشاک و کفش
بولیوی به دلیل محدودیت تولید داخلی در صنایع نساجی، پوشاک و کفش، بخش بزرگی از این محصولات را وارد می‌کند. هدف از وضع تعرفه در این بخش، حمایت از تولیدکنندگان محلی و در عین حال فراهم کردن دسترسی مصرف‌کنندگان به طیف گسترده‌ای از محصولات از بازارهای بین‌المللی است.
۴.۱ پوشاک و لباس
- لباس‌های استاندارد (مثلاً تی‌شرت، شلوار جین، کت و شلوار): ۲۰٪ – ۲۵٪
- برندهای لوکس و طراحان: 30%-40%
- لباس و پوشاک ورزشی: 20%-25%
۴.۲ کفش
- کفش استاندارد: 20%-25%
- کفش‌های لوکس: ۳۰٪-۴۰٪
- کفش‌های ورزشی و پاپوش‌های ورزشی: 20%-25%
۴.۳ منسوجات و پارچه‌های خام
- پنبه: ۱۰٪
- پشم: ۱۰٪
- الیاف مصنوعی: ۱۰٪ – ۱۵٪
۴.۴ عوارض ویژه واردات منسوجات
- ترجیحات جامعه آند: منسوجات و پوشاک کشورهای عضو CAN از کاهش تعرفه‌ها بهره‌مند می‌شوند. به عنوان مثال، پارچه‌ها و پوشاک تولید شده در اکوادور یا کلمبیا ممکن است با تعرفه‌هایی به میزان ۵ تا ۱۰ درصد مواجه شوند، در حالی که نرخ‌های بالاتری برای کشورهای غیر عضو اعمال می‌شود.
- کالاهای لوکس از کشورهای غیر عضو CAN: پوشاک و کفش‌های لوکس وارداتی از اروپا، ایالات متحده و سایر کشورهای غیر عضو CAN مشمول تعرفه‌های بالاتری هستند که معمولاً بین 30 تا 40 درصد متغیر است. این نرخ‌های بالاتر برای محافظت از صنعت نساجی نوپای بولیوی در نظر گرفته شده است، در حالی که امکان دسترسی به برندهای بین‌المللی سطح بالا را فراهم می‌کند.
۵. داروسازی و تجهیزات پزشکی
بولیوی برای حمایت از بخش مراقبت‌های بهداشتی خود، بخش قابل توجهی از داروها و تجهیزات پزشکی خود را وارد می‌کند. دولت تعرفه‌های پایینی را برای این کالاها حفظ می‌کند تا مراقبت‌های بهداشتی مقرون‌به‌صرفه را برای مردم تضمین کند.
۵.۱ محصولات دارویی
- داروها (ژنریک و برند): 0%-5%
- واکسن‌ها: ۰٪ (بدون تعرفه برای حمایت از سلامت عمومی)
- مکمل‌ها و ویتامین‌ها: ۵٪-۱۰٪
۵.۲ تجهیزات پزشکی
- تجهیزات تشخیصی (مانند دستگاه‌های اشعه ایکس، دستگاه‌های MRI): ۵٪
- ابزار جراحی: ۵٪
- تخت‌های بیمارستانی و تجهیزات مانیتورینگ: ۵٪-۱۰٪
۵.۳ عوارض ویژه واردات برای محصولات پزشکی
- معافیت‌های بهداشت عمومی: در مواقع اضطراری بهداشت عمومی، بولیوی ممکن است تعرفه‌های مربوط به تجهیزات پزشکی حیاتی مانند تجهیزات حفاظت شخصی (PPE)، دستگاه‌های تنفس مصنوعی و ابزارهای تشخیصی را لغو یا کاهش دهد.
- واردات پزشکی CAN: محصولات پزشکی وارداتی از کشورهای عضو CAN معمولاً از تعرفه‌های کاهش‌یافته یا معافیت‌ها برخوردار هستند و به ارائه‌دهندگان خدمات درمانی در بولیوی اجازه می‌دهند به تجهیزات پزشکی و داروهای مقرون‌به‌صرفه دسترسی داشته باشند.
۶. الکل، تنباکو و کالاهای لوکس
بولیوی برای تنظیم مصرف و کسب درآمد دولت، تعرفه‌های بالاتری بر الکل، دخانیات و کالاهای لوکس وضع می‌کند. این محصولات علاوه بر عوارض گمرکی، مشمول مالیات غیرمستقیم نیز می‌شوند.
۶.۱ نوشیدنی‌های الکلی
- آبجو: ۲۰٪-۳۰٪
- شراب: ۲۵٪ – ۳۰٪
- مشروبات الکلی (ویسکی، ودکا، رم): ۳۵٪
- نوشیدنی‌های غیرالکلی: ۱۰٪-۲۰٪
۶.۲ محصولات دخانی
- سیگار: ۴۰٪-۵۰٪
- سیگار: ۴۰٪-۵۰٪
- سایر محصولات دخانی: ۴۰٪-۵۰٪
۶.۳ کالاهای لوکس
- ساعت و جواهرات: ۲۵٪-۴۰٪
- کیف‌های دستی و اکسسوری‌های طراحان: ۳۰٪-۴۰٪
- لوازم الکترونیکی پیشرفته: ۲۰٪-۲۵٪
۶.۴ عوارض ویژه واردات برای کالاهای لوکس
- واردات اروپایی و آمریکایی: اقلام لوکس، مانند مد طراحان، جواهرات و لوازم الکترونیکی گران‌قیمت از اروپا و ایالات متحده، با تعرفه‌های بالایی (از ۲۵٪ تا ۴۰٪) مواجه هستند. این نرخ‌ها برای محدود کردن مصرف کالاهای لوکس و محافظت از مشاغل محلی و در عین حال ایجاد درآمد برای دولت طراحی شده‌اند.
- مالیات‌های غیرمستقیم: بولیوی علاوه بر تعرفه‌ها، مالیات غیرمستقیم بر محصولات الکلی و دخانیات اعمال می‌کند که هزینه نهایی آنها را برای مصرف‌کنندگان بیشتر افزایش می‌دهد و مصرف بیش از حد را کاهش می‌دهد.
حقایقی درباره بولیوی
- نام رسمی: دولت چند ملیتی بولیوی
- پایتخت: لاپاز (اداری)، سوکره (قانونی)
- سه شهر بزرگ:
- سانتا کروز د لا سیرا
- لاپاز
- ال آلتو
- درآمد سرانه: تقریباً ۳۲۰۰ دلار آمریکا (تخمین سال ۲۰۲۳)
- جمعیت: تقریباً ۱۱.۸ میلیون نفر (تخمین ۲۰۲۳)
- زبان های رسمی: اسپانیایی (اصلی)، کچوا، آیمارا و 34 زبان بومی دیگر
- واحد پول: بولیویانو (BOB)
- موقعیت جغرافیایی: بولیوی در مرکز آمریکای جنوبی واقع شده است و از شمال و شرق با برزیل، از جنوب با پاراگوئه و آرژانتین، از جنوب غربی با شیلی و از غرب با پرو هم‌مرز است.
جغرافیای بولیوی
بولیوی کشوری با تنوع جغرافیایی است که مناظر طبیعی آن از کوه‌های سر به فلک کشیده آند تا جنگل‌های بارانی وسیع آمازون را در بر می‌گیرد. این کشور هم از نظر جغرافیای فیزیکی و هم از نظر میراث فرهنگی، یکی از متنوع‌ترین کشورهای جهان است. توپوگرافی متنوع بولیوی، اکوسیستم‌های متنوعی را از فلات‌های مرتفع گرفته تا زمین‌های پست گرمسیری، پشتیبانی می‌کند.
- توپوگرافی: بخش غربی بولیوی تحت سلطه کوه‌های آند، از جمله آلتیپلانو، فلات مرتفعی است که لاپاز و دریاچه تیتیکاکا در آن قرار دارند. بخش شرقی این کشور از دشت‌های پست وسیع، جنگل‌های گرمسیری و بخشی از حوضه آمازون تشکیل شده است.
- رودخانه‌ها و دریاچه‌ها: بولیوی رودخانه‌ها و دریاچه‌های متعددی دارد که قابل توجه‌ترین آنها دریاچه تیتیکاکا، بزرگترین دریاچه آمریکای جنوبی و یک منبع فرهنگی و اقتصادی قابل توجه است. حوضه رودخانه آمازون بخش قابل توجهی از زمین‌های پست شرقی بولیوی را پوشش می‌دهد و به تنوع زیستی این کشور کمک می‌کند.
- آب و هوا: بولیوی به دلیل ارتفاع متنوع، طیف وسیعی از آب و هوا را دارد. مناطق مرتفع دمای خنک‌تری را تجربه می‌کنند، در حالی که مناطق پست گرمسیری و مرطوب هستند. این کشور همچنین مستعد بارندگی فصلی است، به ویژه در قسمت‌های شرقی، جایی که جنگل‌های بارانی گرمسیری بر چشم‌انداز آن تسلط دارند.
اقتصاد بولیوی و صنایع عمده
اقتصاد بولیوی عمدتاً مبتنی بر منابع طبیعی است و صنایع قابل توجهی در معدن، انرژی و کشاورزی دارد. در حالی که این کشور در دهه‌های اخیر رشد اقتصادی پایداری را تجربه کرده است، چالش‌های مربوط به فقر و نابرابری همچنان پابرجاست.
۱. معدن و منابع طبیعی
- معدن، بخش کلیدی اقتصاد بولیوی است و این کشور یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نقره، قلع و لیتیوم در جهان است. ثروت معدنی عظیم بولیوی، سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی را به ویژه در توسعه ذخایر لیتیوم در سالار د یونی، یکی از بزرگترین دشت‌های نمکی جهان، جذب کرده است.
- صادرات: صادرات عمده مواد معدنی شامل نقره، قلع، روی و گاز طبیعی است. بولیوی همچنین خود را در موقعیتی قرار داده است که به یک رهبر جهانی در تولید لیتیوم تبدیل شود، که برای باتری‌های خودروهای برقی و فناوری‌های انرژی تجدیدپذیر ضروری است.
۲. انرژی
- بولیوی ذخایر گاز طبیعی قابل توجهی دارد که نقش حیاتی در اقتصاد آن ایفا می‌کند. این کشور گاز طبیعی را به کشورهای همسایه، از جمله برزیل و آرژانتین، صادر می‌کند و منبع درآمد پایداری برای دولت فراهم می‌کند.
- پتانسیل انرژی تجدیدپذیر: بولیوی شروع به بررسی پتانسیل انرژی تجدیدپذیر خود، به ویژه در انرژی خورشیدی و برق آبی، کرده است. جغرافیای این کشور فرصت‌هایی را برای گسترش زیرساخت‌های انرژی تجدیدپذیر فراهم می‌کند.
۳. کشاورزی
- کشاورزی یکی دیگر از صنایع حیاتی در بولیوی است که بخش بزرگی از جمعیت را به کار می‌گیرد. محصولات عمده کشاورزی شامل سویا، قهوه، نیشکر و کینوا، یک غله سنتی که به عنوان یک غذای سالم محبوبیت بین‌المللی پیدا کرده است، می‌شود.
- صادرات: سویا، کینوا و قهوه از صادرات کلیدی کشاورزی هستند و بولیوی به عنوان یکی از تولیدکنندگان پیشرو کینوا در جهان در حال ظهور است. بخش کشاورزی این کشور نیز به ویژه برای بازارهای صادراتی به کشاورزی ارگانیک گسترش یافته است.
۴. تولید
- بخش تولید بولیوی کوچک اما رو به رشد است و صنایع آن بر فرآوری مواد غذایی، منسوجات و کالاهای مصرفی تمرکز دارند. در حالی که این کشور مقدار قابل توجهی کالای صنعتی وارد می‌کند، تلاش‌هایی برای تشویق تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات در حال انجام است.