بلژیک، قطب مرکزی اتحادیه اروپا (EU)، از تعرفه گمرکی مشترک اتحادیه اروپا (CCT) پیروی می‌کند که برای واردات از کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا اعمال می‌شود. بلژیک به عنوان بخشی از اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا، به یک سیستم تعرفه‌ای یکپارچه در تمام کشورهای عضو پایبند است و تضمین می‌کند که نرخ‌های تعرفه یکسانی به طور یکنواخت بر واردات ورودی به بازار اتحادیه اروپا اعمال شود. تعرفه‌های گمرکی بلژیک با هدف دوگانه تنظیم تجارت بین‌المللی و محافظت از صنایع کلیدی داخلی و در عین حال تشویق رشد اقتصادی با حفظ عوارض وارداتی رقابتی بر کالاهای اساسی، اعمال می‌شوند.
نرخ‌های تعرفه سفارشی بر اساس دسته‌بندی محصولات در بلژیک
۱. محصولات کشاورزی
کشاورزی نقش مهم اما نسبتاً کوچکی در اقتصاد بلژیک ایفا می‌کند و تمرکز آن بر لبنیات، دام و کشاورزی است. بلژیک طیف گسترده‌ای از محصولات کشاورزی را از سراسر جهان وارد می‌کند و تعرفه‌های این محصولات با سیاست مشترک کشاورزی اتحادیه اروپا (CAP) همسو است. هدف این تعرفه‌ها محافظت از کشاورزان اتحادیه اروپا و در عین حال تضمین مقرون به صرفه بودن محصولات غذایی ضروری است.
۱.۱ محصولات اساسی کشاورزی
- غلات و حبوبات: بلژیک گندم، ذرت، برنج و سایر غلات را وارد می‌کند که نرخ تعرفه آنها بر اساس تقاضای بازار و سطح تولید در اتحادیه اروپا متفاوت است.
- گندم و ذرت: معمولاً مشمول تعرفه‌هایی از ۰٪ تا ۱۰٪ می‌شوند.
- برنج: واردات برنج ممکن است با تعرفه‌هایی تا سقف ۶۵ یورو در هر تن مواجه شود ، اگرچه نرخ‌های ترجیحی تحت توافق‌نامه‌های تجاری مختلف اعمال می‌شود.
- میوه‌ها و سبزیجات: بلژیک مقدار قابل توجهی از محصولات تازه را وارد می‌کند و تعرفه‌هایی برای حمایت از کشاورزان داخلی در طول فصل برداشت در نظر گرفته است.
- مرکبات (پرتقال، لیمو، گریپ فروت): معمولاً با تعرفه‌های ۵ تا ۱۰ درصدی مواجه هستند.
- سیب، گلابی و سایر میوه‌های مناطق معتدل: بسته به تولید محلی و زمان سال، مشمول تعرفه‌های ۱۰ تا ۱۵ درصدی می‌شوند.
- سبزیجات (سیب‌زمینی، پیاز، گوجه‌فرنگی): اغلب مشمول مالیات ۵٪ تا ۲۰٪ می‌شوند.
- شکر و شیرین‌کننده‌ها: تعرفه واردات شکر معمولاً حدود ۴۰ یورو در هر تن است ، با سهمیه‌های ویژه واردات که امکان کاهش تعرفه‌ها را برای کشورهای خاص یا توافق‌نامه‌های تجاری فراهم می‌کند.
۱.۲ دام و محصولات لبنی
- گوشت و مرغ: واردات گوشت به بلژیک با تعرفه‌هایی برای حمایت از صنعت دامداری داخلی مواجه است.
- گوشت گاو و خوک: تعرفه‌ها عموماً از ۱۲٪ تا ۲۰٪ متغیر است ، اگرچه برخی از محصولات ممکن است از سهمیه‌های نرخ تعرفه (TRQ) بهره‌مند شوند.
- مرغداری: محصولات مرغداری وارداتی بسته به نوع محصول، مشمول تعرفه ۱۵ تا ۲۵ درصدی هستند.
- ماهی و غذاهای دریایی: بلژیک طیف گسترده‌ای از غذاهای دریایی را وارد می‌کند و این واردات مشمول تعرفه‌های ۵ تا ۱۰ درصدی است. ممکن است برای واردات از کشورهایی که توافق‌نامه‌های تجارت آزاد (FTA) دارند، نرخ‌های ترجیحی اعمال شود.
- محصولات لبنی: واردات لبنیات، از جمله شیر، کره و پنیر، برای حمایت از دامداران اتحادیه اروپا مشمول تعرفه هستند.
- پنیر: تعرفه پنیر وارداتی معمولاً بین ۸ تا ۱۵ درصد است.
- کره و خامه: معمولاً با تعرفه‌های ۱۰ تا ۱۵ درصدی مواجه می‌شوند.
۱.۳ عوارض ویژه واردات
بلژیک از شبکه توافق‌نامه‌های تجاری اتحادیه اروپا که تعرفه‌های محصولات کشاورزی از کشورهای خاص را کاهش یا حذف می‌کند، بهره‌مند است. برای مثال:
- طبق توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اروپا-کره جنوبی و توافقنامه جامع اقتصادی و تجاری اتحادیه اروپا-کانادا (CETA) ، بسیاری از محصولات کشاورزی این کشورها از تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر بهره‌مند می‌شوند.
- سیستم عمومی ترجیحات (GSP) تعرفه‌های گمرکی را برای محصولات کشاورزی وارداتی از کشورهای در حال توسعه کاهش داده یا صفر می‌کند.
۲. کالاهای صنعتی
بلژیک دارای بخش صنعتی بسیار توسعه‌یافته‌ای است که ماشین‌آلات، مواد شیمیایی و محصولات خودرو از جمله واردات اصلی آن هستند. کالاهای صنعتی برای اقتصاد بلژیک ضروری هستند و تعرفه‌ها بسته به نوع محصول، چه کالاهای نهایی و چه مواد اولیه، متفاوت است.
۲.۱ ماشین‌آلات و تجهیزات
- ماشین‌آلات صنعتی: تعرفه‌های مربوط به ماشین‌آلات صنعتی مورد استفاده در بخش‌هایی مانند ساخت و ساز، تولید و نساجی عموماً پایین است، زیرا این موارد برای پایه صنعتی کشور حیاتی هستند.
- ماشین‌آلات ساختمانی و تولیدی: تعرفه‌ها بسته به نوع ماشین‌آلات از ۱٪ تا ۵٪ متغیر است.
- ماشین‌آلات نساجی: تعرفه‌ها عموماً پایین و در حدود ۲ تا ۴ درصد هستند.
- تجهیزات الکتریکی: ماشین‌آلات و تجهیزات الکتریکی، مانند ژنراتورها، ترانسفورماتورها و لوازم الکترونیکی صنعتی، عموماً مشمول تعرفه‌های ۰٪ تا ۴.۵٪ هستند.
۲.۲ وسایل نقلیه موتوری و حمل و نقل
بلژیک قطب اصلی صنعت خودروسازی اروپا است و طیف گسترده‌ای از وسایل نقلیه موتوری و قطعات خودرو را وارد می‌کند.
- خودروهای سواری: واردات خودرو از کشورهای غیر عضو اتحادیه اروپا مشمول تعرفه 10 درصدی است. خودروهای وارداتی از کشورهایی با توافق‌نامه‌های تجارت آزاد، مانند کره جنوبی و ژاپن، تحت این توافق‌نامه‌ها از تعرفه صفر درصدی بهره‌مند می‌شوند.
- خودروهای برقی (EV): خودروهای برقی ممکن است از کاهش تعرفه‌ها، مطابق با سیاست‌های انرژی سبز اتحادیه اروپا، بهره‌مند شوند.
- خودروهای تجاری: تعرفه خودروهای تجاری مانند کامیون و اتوبوس، بسته به اندازه و نوع خودرو، از ۵ تا ۱۰ درصد متغیر است.
- قطعات و اجزای خودرو: تعرفه قطعات و اجزای خودرو، مانند موتور، لاستیک و سیستم‌های الکتریکی، بسته به نوع قطعه، از ۲ تا ۴ درصد متغیر است.
۲.۳ عوارض ویژه واردات
بلژیک از چندین توافقنامه تجاری اتحادیه اروپا بهره‌مند می‌شود ، از جمله:
- CETA: بسیاری از کالاهای صنعتی وارداتی از کانادا از تعرفه‌های صفر بهره‌مند می‌شوند.
- توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اروپا و کره جنوبی: ماشین‌آلات، محصولات خودروسازی و سایر کالاهای صنعتی وارداتی از کره جنوبی مشمول تعرفه‌های صفر هستند.
- توافقنامه مشارکت اقتصادی اتحادیه اروپا و ژاپن (EPA): تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر برای محصولات و ماشین‌آلات خودروسازی ژاپنی را فراهم می‌کند.
۳. منسوجات و پوشاک
بلژیک مقدار قابل توجهی پارچه و پوشاک، به ویژه از آسیا، وارد می‌کند. هدف سیستم تعرفه اتحادیه اروپا، حمایت از صنعت نساجی داخلی و در عین حال تضمین رقابتی ماندن واردات است.
۳.۱ مواد اولیه
- الیاف و نخ نساجی: بلژیک مواد اولیه‌ای مانند پنبه، پشم و الیاف مصنوعی را با تعرفه‌های پایین (0 تا 5 درصد) برای حمایت از تولید نساجی محلی وارد می‌کند.
۳.۲ لباس و پوشاک تکمیل‌شده
- پوشاک و البسه: پوشاک وارداتی با تعرفه ۱۲ درصدی مواجه است که به طور یکنواخت در سراسر اتحادیه اروپا اعمال می‌شود.
- پوشاک لوکس: بسته به جنس و برند، ممکن است تعرفه‌های بالاتری را به خود اختصاص دهد.
- کفش: تعرفه کفش معمولاً بسته به جنس آن (مثلاً چرم یا مصنوعی) از ۸ تا ۱۷ درصد متغیر است.
۳.۳ عوارض ویژه واردات
منسوجات و پوشاک وارداتی از کشورهایی که اتحادیه اروپا با آنها توافقنامه تجارت آزاد دارد، از تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر بهره‌مند می‌شوند. به عنوان مثال:
- GSP: کشورهای در حال توسعه، مانند بنگلادش و کامبوج، از کاهش تعرفه‌ها یا سهمیه‌های معاف از عوارض گمرکی برای صادرات منسوجات و پوشاک به بلژیک بهره‌مند می‌شوند.
- EPA اتحادیه اروپا-ژاپن: تعرفه‌های ترجیحی برای محصولات نساجی ژاپن ارائه می‌دهد.
۴. کالاهای مصرفی
کالاهای مصرفی بخش قابل توجهی از واردات بلژیک را تشکیل می‌دهند، از جمله لوازم الکترونیکی، لوازم خانگی و مبلمان. نرخ تعرفه این کالاها به گونه‌ای طراحی شده است که نیازهای تولیدکنندگان محلی را با مقرون به صرفه بودن واردات برای مصرف‌کنندگان متعادل کند.
۴.۱ لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی
- لوازم خانگی: لوازم خانگی بزرگ مانند یخچال، ماشین لباسشویی و کولر گازی مشمول تعرفه‌هایی از ۲٪ تا ۴.۵٪ هستند.
- لوازم الکترونیکی مصرفی: لوازم الکترونیکی مانند تلویزیون، تلفن‌های هوشمند و لپ‌تاپ معمولاً با تعرفه‌های 0 تا 3 درصد مواجه هستند.
۴.۲ مبلمان و اثاثیه
- مبلمان: مبلمان وارداتی، شامل مبلمان خانگی و اداری، عموماً با تعرفه‌های ۵ تا ۱۰ درصدی مواجه هستند.
- اثاثیه منزل: اقلامی مانند فرش، پرده و محصولات دکوراسیون منزل معمولاً مشمول تعرفه‌های ۵ تا ۱۲ درصدی می‌شوند.
۴.۳ عوارض ویژه واردات
بلژیک از توافق‌نامه‌های تجارت آزاد اتحادیه اروپا با کشورهایی مانند کانادا و کره جنوبی سود می‌برد، جایی که بسیاری از کالاهای مصرفی، از جمله لوازم الکترونیکی و مبلمان، از تعرفه‌های صفر بهره‌مند می‌شوند. طرح GSP همچنین تعرفه کالاهای مصرفی وارداتی از کشورهای در حال توسعه را کاهش می‌دهد.
۵. انرژی و فرآورده‌های نفتی
بلژیک به شدت به انرژی وارداتی، به ویژه نفت و گاز طبیعی، وابسته است. این کشور تعرفه‌هایی را برای واردات انرژی مطابق با سیاست‌های انرژی اتحادیه اروپا اعمال می‌کند.
۵.۱ فرآورده‌های نفتی
- نفت خام: تعرفه‌های نفت خام عموماً پایین (۰٪ تا ۵٪) است که نشان دهنده نیاز اتحادیه اروپا به تأمین انرژی است.
- فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده: بنزین، گازوئیل و سایر فرآورده‌های تصفیه‌شده معمولاً تعرفه‌هایی بین ۲ تا ۵ درصد را شامل می‌شوند.
۵.۲ تجهیزات انرژی تجدیدپذیر
- پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی: برای ترویج استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، بلژیک در راستای اهداف اقدامات اقلیمی اتحادیه اروپا، تعرفه‌های صفر را برای تجهیزات انرژی تجدیدپذیر مانند پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی اعمال می‌کند.
۶. داروسازی و تجهیزات پزشکی
بلژیک به خاطر صنعت داروسازی قوی خود شناخته شده است و دولت تضمین می‌کند که تعرفه‌های مربوط به داروهای وارداتی و تجهیزات پزشکی پایین یا صفر باشد تا دسترسی و مقرون به صرفه بودن آنها تضمین شود.
۶.۱ داروسازی
- داروها: داروهای ضروری معمولاً مشمول تعرفه صفر هستند ، در حالی که داروهای غیرضروری ممکن است تا ۵٪ تعرفه داشته باشند.
۶.۲ تجهیزات پزشکی
- تجهیزات پزشکی: دستگاه‌های پزشکی مانند ابزارهای تشخیصی، ابزارهای جراحی و تجهیزات بیمارستانی عموماً مشمول تعرفه صفر یا تعرفه‌های پایین (0% تا 2%) هستند.
۷. عوارض و معافیت‌های ویژه واردات
بلژیک تعرفه خارجی مشترک اتحادیه اروپا را برای واردات از کشورهای غیر اتحادیه اروپا اعمال می‌کند، در حالی که از طیف وسیعی از توافق‌نامه‌های تجاری دوجانبه و چندجانبه بهره‌مند است.
۷.۱ عوارض ویژه برای کشورهای غیر اتحادیه اروپا
واردات از کشورهای خارج از اتحادیه اروپا و بدون توافق‌نامه‌های تجارت آزاد، مانند چین ، با تعرفه کامل گمرکی مشترک اتحادیه اروپا مواجه است. به عنوان مثال، بسیاری از لوازم الکترونیکی و ماشین‌آلات چینی مشمول تعرفه‌های استاندارد هستند، مگر اینکه کالاها واجد شرایط دسترسی ترجیحی تحت برنامه‌های تجاری خاص باشند.
۷.۲ توافقات دو جانبه و چند جانبه
- CETA (توافقنامه جامع اقتصادی و تجاری اتحادیه اروپا و کانادا): تعرفه‌های گمرکی برای اکثر کالاهای صنعتی و کشاورزی وارداتی از کانادا صفر است.
- توافقنامه تجارت آزاد اتحادیه اروپا و کره جنوبی: تعرفه‌های گمرکی طیف وسیعی از کالاهای وارداتی از کره جنوبی، از جمله لوازم الکترونیکی، ماشین‌آلات و خودرو را حذف یا کاهش می‌دهد.
- توافقنامه مشارکت اقتصادی اتحادیه اروپا و ژاپن (EPA): تعرفه‌های گمرکی بر کالاهای ژاپنی مانند خودرو، ماشین‌آلات و منسوجات را کاهش می‌دهد.
حقایق کشور
- نام رسمی: پادشاهی بلژیک
- پایتخت: بروکسل
- بزرگترین شهرها:
- بروکسل (پایتخت و بزرگترین شهر)
- آنتورپ
- گنت
- درآمد سرانه: تقریباً ۵۰،۰۰۰ دلار آمریکا (تخمین سال ۲۰۲۳)
- جمعیت: تقریباً ۱۱.۶ میلیون نفر (تخمین ۲۰۲۳)
- زبان‌های رسمی: هلندی، فرانسوی، آلمانی
- واحد پول: یورو (EUR)
- موقعیت جغرافیایی: بلژیک در اروپای غربی واقع شده و با هلند، آلمان، لوکزامبورگ، فرانسه و دریای شمال هم‌مرز است.
جغرافیای بلژیک
بلژیک کشوری کوچک و پرجمعیت با مساحت ۳۰۵۲۸ کیلومتر مربع است. زمین‌های آن متنوع است، از دشت‌های ساحلی مسطح در شمال غربی، تپه‌های غلتان مرکزی و ارتفاعات جنگلی در منطقه آردن در جنوب شرقی.
- مناطق: بلژیک به سه منطقه اصلی تقسیم می‌شود: فلاندر (هلندی زبان)، والونی (فرانسوی زبان) و منطقه بروکسل-پایتخت (دو زبانه، با هر دو زبان فرانسوی و هلندی).
- رودخانه‌ها: رودخانه‌های اصلی شامل میوز و شلده هستند که هر دو برای حمل و نقل و تجارت حیاتی هستند.
- آب و هوا: بلژیک آب و هوای معتدل دریایی دارد، با زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل، که تحت تأثیر دریای شمال و اقیانوس اطلس است.
اقتصاد بلژیک
بلژیک به دلیل موقعیت استراتژیک خود در اروپا، اقتصادی بسیار توسعه‌یافته و متنوع دارد و از پایگاه صنعتی قوی، بخش خدمات جاافتاده و پیوندهای تجاری گسترده برخوردار است.
۱. تولید و صنعت
بلژیک به خاطر بخش تولیدی خود که شامل مواد شیمیایی ، خودرو ، ماشین‌آلات و تولید فولاد می‌شود ، شناخته شده است. آنتورپ یکی از بزرگترین بنادر اروپا و قطب اصلی صنعت پتروشیمی است.
۲. امور مالی و خدمات
بروکسل یک مرکز مالی مهم است و میزبان مقر سازمان‌های بین‌المللی بزرگی از جمله اتحادیه اروپا و ناتو می‌باشد. بخش‌های بانکداری ، بیمه و لجستیک از ارکان اصلی اقتصاد بلژیک هستند.
۳. کشاورزی
اگرچه کشاورزی بخش غالب اقتصاد بلژیک نیست، اما این کشور به خاطر تولید لبنیات ، سیب‌زمینی ، سبزیجات و میوه‌ها شناخته می‌شود. این کشور همچنین سنت قوی در دم کردن آبجو دارد و آبجوهای معروف بلژیکی را تولید می‌کند.
۴. گردشگری و فرهنگ
میراث فرهنگی غنی بلژیک، از جمله شهرهای قرون وسطایی ، بناهای تاریخی و موزه‌های هنری ، آن را به مقصدی محبوب برای گردشگران تبدیل کرده است. این کشور به خاطر معماری تاریخی خود، از جمله بروژ ، بروکسل و آنتورپ ، شناخته شده است.