کانادا، یکی از بزرگترین و توسعه‌یافته‌ترین اقتصادهای جهان، دارای یک رژیم تعرفه گمرکی بسیار ساختاریافته است که واردات کالا از کشورهای دیگر را تنظیم می‌کند. به عنوان عضوی از سازمان تجارت جهانی (WTO) و امضاکننده چندین توافقنامه تجارت آزاد مانند توافقنامه کانادا-ایالات متحده-مکزیک (CUSMA) ، توافقنامه جامع اقتصادی و تجاری (CETA) با اتحادیه اروپا و توافقنامه جامع و مترقی برای مشارکت ترانس پاسیفیک (CPTPP) ، سیاست تعرفه‌ای کانادا برای تسهیل تجارت و در عین حال محافظت از صنایع داخلی طراحی شده است. قانون تعرفه گمرکی، نرخ‌های تعرفه اعمال شده بر دسته‌های مختلف محصولات را تعیین می‌کند که بسته به نوع کالا و کشور مبدا آنها متفاوت است. کانادا همچنین بر اساس قوانین جبران خسارت تجاری، عوارض وارداتی ویژه‌ای را بر روی برخی از محصولات از کشورها یا مناطق خاص اعمال می‌کند تا با دامپینگ و واردات یارانه‌ای مقابله کند.
نرخ‌های تعرفه سفارشی بر اساس دسته‌بندی محصولات در کانادا
۱. محصولات کشاورزی
کشاورزی بخش مهمی در کانادا است، اگرچه این کشور هنوز محصولات کشاورزی مختلفی را برای تکمیل تولید داخلی وارد می‌کند. ساختار تعرفه واردات کشاورزی با هدف محافظت از کشاورزان محلی و در عین حال تضمین دسترسی به محصولات غذایی مقرون به صرفه وضع شده است. کانادا چندین سهمیه تعرفه‌ای برای واردات برخی محصولات کشاورزی، به ویژه لبنیات، مرغ و تخم مرغ، در نظر گرفته است تا میزان واردات بدون تعرفه‌های بالاتر به کشور را کنترل کند.
۱.۱ محصولات اساسی کشاورزی
- غلات و حبوبات: کانادا مقادیر قابل توجهی غلات، به ویژه برنج، را از کشورهای دیگر وارد می‌کند. این محصولات معمولاً به دلیل توافق‌نامه‌های تجاری کانادا، تعرفه‌های پایینی دارند.
- برنج: به طور کلی برای کشورهایی که کانادا با آنها توافقنامه تجارت آزاد دارد، مالیات 0٪ اعمال می‌شود.
- گندم و سایر غلات: بسته به کشور مبدا، مشمول تعرفه‌های ۰٪ تا ۵٪ می‌شوند.
- میوه‌ها و سبزیجات: کانادا مقدار زیادی میوه و سبزیجات وارد می‌کند، به خصوص در ماه‌های زمستان که تولید داخلی محدود است.
- مرکبات (پرتقال، لیمو): بسته به توافق‌نامه‌های تجاری، معمولاً از ۰٪ تا ۲.۵٪ مشمول مالیات می‌شوند.
- سبزیجات برگ‌دار و سبزیجات ریشه‌ای: واردات عموماً مشمول مالیات ۰٪ تا ۵٪ می‌شود و برای کشورهای عضو CUSMA و CETA تعرفه‌های کمتری دارد.
- شکر و شیرین‌کننده‌ها: واردات شکر اغلب مشمول تعرفه‌های بالاتر برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی شکر است.
- شکر تصفیه‌شده: معمولاً مشمول مالیات ۸٪ می‌شود، اما طبق قانون CUSMA، برای واردات از ایالات متحده و مکزیک، مالیات ۰٪ اعمال می‌شود.
۱.۲ دام و محصولات لبنی
- گوشت و مرغ: کانادا تا حد زیادی در تولید گوشت خودکفا است، اما هنوز انواع خاصی از گوشت را، به ویژه از ایالات متحده و اروپا، وارد می‌کند. واردات مشمول ترکیبی از تعرفه‌های پایین و سهمیه‌های نرخ تعرفه (TRQ) است.
- گوشت گاو و خوک: عموماً مشمول مالیات ۰٪ تا ۵٪ هستند و CETA و CUSMA دسترسی بدون عوارض به حجم قابل توجهی را فراهم می‌کنند.
- طیور: واردات مشمول نرخ تعرفه سهمی است و واردات بیش از سهمیه با تعرفه ۲۰۰٪ یا بیشتر برای حمایت از تولیدکنندگان محلی مواجه است.
- محصولات لبنی: واردات لبنیات در کانادا از طریق سیستم TRQ به شدت کنترل می‌شود. واردات لبنیاتی که از این سهمیه‌ها تجاوز کند، با تعرفه‌های بسیار بالایی مواجه می‌شود.
- شیر و پودر شیر: معمولاً برای واردات بیش از سهمیه، مالیات ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصدی اعمال می‌شود.
- پنیر و کره: تعرفه‌ها از ۰٪ برای واردات داخل سهمیه‌ای تحت CETA تا ۲۴۵٪ برای واردات خارج از سهمیه متغیر است.
۱.۳ عوارض ویژه واردات
کانادا در مواردی که مشخص شود واردات به طور ناعادلانه یارانه دریافت کرده یا زیر ارزش بازار فروخته شده است، عوارض جبرانی و عوارض ضد دامپینگ را بر روی برخی از محصولات کشاورزی اعمال می‌کند. به عنوان مثال، کانادا برای محافظت از تولیدکنندگان داخلی در برابر رقابت ناعادلانه، عوارض ضد دامپینگ را بر روی محصولات لبنی خاص ایالات متحده وضع کرده است.
۲. کالاهای صنعتی
بخش صنعت کانادا متنوع است و شامل تولید، ساخت و ساز و معدن می‌شود. این کشور انواع مختلفی از کالاهای صنعتی، از جمله ماشین آلات، تجهیزات و مصالح ساختمانی را وارد می‌کند که برای پشتیبانی از زیرساخت‌ها و توسعه صنعتی آن ضروری هستند. تعرفه کالاهای صنعتی به طور کلی پایین است، به ویژه برای کشورهایی که با کانادا توافقنامه تجاری دارند.
۲.۱ ماشین‌آلات و تجهیزات
- ماشین آلات صنعتی: کانادا طیف وسیعی از ماشین آلات را برای پشتیبانی از صنایع خود، به ویژه برای ساخت و ساز و تولید، وارد می‌کند. اکثر ماشین آلات وارداتی به دلیل توافق نامه های تجاری از کاهش تعرفه ها بهره مند می شوند.
- ماشین‌آلات ساختمانی (بیل مکانیکی، بولدوزر): معمولاً تحت CUSMA، CETA و CPTPP مشمول مالیات 0٪ می‌شوند.
- تجهیزات تولیدی: تعرفه‌ها معمولاً از ۰٪ تا ۵٪ متغیر هستند و نرخ‌ها برای کشورهایی مانند ایالات متحده، مکزیک و کشورهای عضو اتحادیه اروپا پایین‌تر است.
- تجهیزات الکتریکی: ماشین‌آلات و تجهیزات الکتریکی مورد نیاز صنایع مختلف، مانند ژنراتورها و ترانسفورماتورها، معمولاً مشمول تعرفه‌های پایین هستند.
- ژنراتورها و ترانسفورماتورها: معمولاً مشمول مالیات 0٪ تا 5٪ هستند و واردات از کشورهای عضو CUSMA و CETA بدون عوارض گمرکی امکان‌پذیر است.
۲.۲ وسایل نقلیه موتوری و حمل و نقل
کانادا بخش قابل توجهی از وسایل نقلیه موتوری و قطعات خودرو خود را، به ویژه از ایالات متحده و ژاپن وارد می‌کند. رژیم تعرفه‌ای بر وسایل نقلیه موتوری به گونه‌ای ساختار یافته است که از مونتاژ داخلی محافظت کند و در عین حال تجارت با شرکای بزرگی مانند ایالات متحده را تسهیل نماید.
- خودروهای سواری: عوارض واردات خودروها بسته به کشور مبدا و توافق‌نامه‌های تجاری متفاوت است.
- خودروهای ساخت آمریکا: معاف از عوارض گمرکی تحت CUSMA
- خودروهای ساخت اروپا: تعرفه‌ها تحت توافق CETA به تدریج کاهش یافته و تا سال ۲۰۲۴، تعرفه اکثر خودروها به ۰٪ خواهد رسید.
- سایر کشورها: مشمول تعرفه ۶.۱٪ هستند ، به جز کشورهای CPTPP مانند ژاپن که از کاهش تعرفه‌ها بهره‌مند می‌شوند.
- خودروهای تجاری: کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و سایر خودروهای تجاری نیز بسته به کشور مبدا و حجم موتور، مشمول نرخ‌های تعرفه متفاوتی هستند.
- کامیون‌های آمریکایی و مکزیکی: معاف از عوارض گمرکی تحت قانون CUSMA.
- سایر کشورها: معمولاً ۶.۱٪ مالیات دارند.
- قطعات و لوازم جانبی خودرو: واردات قطعات خودرو، از جمله موتور، لاستیک و باتری، تحت چندین توافقنامه تجاری از معافیت گمرکی بهره‌مند می‌شوند.
- قطعات ساخت آمریکا و اتحادیه اروپا: معمولاً معاف از عوارض گمرکی.
- قطعات از کشورهای دیگر: مشمول تعرفه‌هایی از ۰٪ تا ۶.۵٪.
۲.۳ عوارض واردات ویژه برای برخی کشورها
کانادا برای محافظت از صنعت فولاد داخلی خود، بر برخی از دسته‌های محصولات فولادی ، عمدتاً از کشورهای غیر عضو CUSMA و غیر اتحادیه اروپا، عوارض حفاظتی وضع کرده است. این عوارض حفاظتی شامل تعرفه‌های اضافی بر واردات بیش از سهمیه حجمی خاص است.
۳. منسوجات و پوشاک
کانادا حجم زیادی از منسوجات و پوشاک را، عمدتاً از کشورهایی مانند چین، بنگلادش و ویتنام وارد می‌کند. ساختار تعرفه برای منسوجات و پوشاک به گونه‌ای طراحی شده است که بین توان مالی مصرف‌کننده و حمایت از تولیدکنندگان پوشاک محلی تعادل برقرار کند.
۳.۱ مواد اولیه
- الیاف و نخ نساجی: کانادا طیف گسترده‌ای از مواد اولیه را برای صنعت نساجی خود وارد می‌کند که تعرفه‌های آنها بسته به نوع ماده متفاوت است.
- پنبه و پشم: معمولاً مشمول مالیات ۰٪ تا ۸٪ هستند و تحت CUSMA، CPTPP و CETA از پرداخت عوارض معاف می‌باشند.
- الیاف مصنوعی: بسته به کشور مبدا، مشمول تعرفه‌هایی از ۰٪ تا ۱۰٪ می‌شوند.
۳.۲ لباس و پوشاک تکمیل‌شده
- پوشاک و البسه: پوشاک وارداتی برای محافظت از صنعت نساجی داخلی با تعرفه‌های متوسطی مواجه هستند، اگرچه بسیاری از توافق‌نامه‌های تجاری تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر را پیش‌بینی می‌کنند.
- لباس‌های راحتی و یونیفرم‌ها: معمولاً مشمول مالیات ۱۷ تا ۱۸ درصد هستند ، اما واردات از کشورهای CUSMA، CPTPP و CETA از تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر برخوردار است.
- لباس‌های لوکس و برند: پوشاک لوکس ممکن است با تعرفه‌های ۱۸ تا ۲۰ درصدی مواجه شوند ، اگرچه نرخ‌های ترجیحی طبق توافق‌نامه‌های تجاری کانادا اعمال می‌شود.
- کفش: کفش‌های وارداتی بسته به جنس و مبدا محصول، مشمول تعرفه‌هایی از ۰٪ تا ۲۰٪ هستند.
- کفش‌های چرمی: معمولاً مشمول مالیات ۱۸٪ می‌شوند ، هرچند طبق CUSMA و CPTPP معاف از مالیات هستند.
۳.۳ عوارض ویژه واردات
کانادا عوارض ضد دامپینگ را بر برخی از انواع منسوجات و پوشاک، به ویژه از کشورهایی که مشخص شده این محصولات را زیر ارزش بازار می‌فروشند، اعمال کرده است. به عنوان مثال، برای محافظت از تولیدکنندگان داخلی، عوارض ضد دامپینگ بر منسوجات چینی اعمال شده است.
۴. کالاهای مصرفی
کانادا طیف گسترده‌ای از کالاهای مصرفی، از جمله لوازم الکترونیکی، لوازم خانگی و مبلمان را وارد می‌کند. نرخ تعرفه این کالاها عموماً متوسط است و توافق‌نامه‌های تجاری، عوارض گمرکی بسیاری از محصولات شرکای تجاری اصلی را به میزان قابل توجهی کاهش داده یا حذف می‌کنند.
۴.۱ لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی
- لوازم خانگی: کانادا بیشتر لوازم خانگی بزرگ خود، مانند یخچال، ماشین لباسشویی و کولر گازی را از کشورهایی مانند ایالات متحده، چین و مکزیک وارد می‌کند. تعرفه‌ها معمولاً به دلیل توافق‌نامه‌های تجاری پایین هستند.
- یخچال و فریزر: معمولاً مشمول مالیات ۰٪ تا ۵٪ هستند و برای کشورهای CUSMA و CETA بدون مالیات قابل دسترسی هستند.
- ماشین‌های لباسشویی و تهویه مطبوع: مشمول تعرفه‌هایی از ۰٪ تا ۵٪ هستند.
- لوازم الکترونیکی مصرفی: لوازم الکترونیکی مانند تلویزیون، تلفن‌های هوشمند و لپ‌تاپ از واردات ضروری هستند و تعرفه‌ها معمولاً پایین یا صفر هستند.
- تلویزیون‌ها: معمولاً مشمول مالیات از ۰٪ تا ۵٪ می‌شوند.
- گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌ها: عموماً مشمول تعرفه ۰٪ هستند ، به‌ویژه از کشورهای CUSMA، CETA و CPTPP.
۴.۲ مبلمان و اثاثیه
- مبلمان: مبلمان وارداتی، شامل مبلمان خانگی و اداری، مشمول تعرفه‌هایی از ۸٪ تا ۹.۵٪ است ، اگرچه دسترسی بدون عوارض برای محصولات کشورهای CUSMA، CPTPP و CETA در دسترس است.
- مبلمان چوبی: معمولاً مشمول مالیات ۹.۵٪ می‌شود و طبق توافق‌نامه‌های تجاری، نرخ‌های ترجیحی دارد.
- مبلمان پلاستیکی و فلزی: مشمول تعرفه‌های ۸ تا ۹ درصدی.
- اثاثیه منزل: اقلامی مانند فرش، پرده و دکوراسیون منزل ، بسته به جنس و منشأ، معمولاً از ۰٪ تا ۱۰٪ مشمول مالیات می‌شوند.
- مبلمان خانگی پارچه‌ای: معمولاً مشمول مالیات ۸٪ می‌شود ، اما طبق CUSMA و CETA معاف از عوارض است.
۴.۳ عوارض ویژه واردات
کانادا اقدامات حفاظتی را در مورد برخی از دسته‌های واردات مبلمان از کشورهای غیر ترجیحی مانند چین، برای محافظت از تولیدکنندگان داخلی در برابر رقابت ناعادلانه، اجرا کرده است.
۵. انرژی و فرآورده‌های نفتی
کانادا تولیدکننده‌ی عمده‌ی انرژی است، اما فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده و تجهیزات مرتبط با انرژی را وارد می‌کند. تعرفه‌های این واردات عموماً پایین است تا از بخش انرژی و توسعه‌ی زیرساخت‌ها حمایت شود.
۵.۱ فرآورده‌های نفتی
- نفت خام و بنزین: کانادا برخی از فرآورده‌های نفتی را، به ویژه از ایالات متحده، وارد می‌کند. تعرفه‌های این محصولات عموماً پایین است.
- نفت خام: معمولاً مشمول تعرفه ۰٪ می‌شود.
- بنزین و گازوئیل: معمولاً تحت CUSMA و CPTPP مشمول مالیات 0٪ می‌شوند.
- گازوئیل و سایر فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده: فرآورده‌های تصفیه‌شده معمولاً بسته به منبع، از ۰٪ تا ۵٪ مشمول مالیات می‌شوند.
۵.۲ تجهیزات انرژی تجدیدپذیر
- پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی: برای ترویج استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، کانادا تعرفه‌های صفر را برای تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر مانند پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی اعمال می‌کند و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی سبز را تشویق می‌کند.
۶. داروسازی و تجهیزات پزشکی
کانادا دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی مقرون‌به‌صرفه را در اولویت قرار می‌دهد و به همین دلیل، تعرفه‌های داروهای ضروری و تجهیزات پزشکی پایین یا صفر نگه داشته می‌شوند تا از مقرون‌به‌صرفه بودن و در دسترس بودن آنها برای مردم اطمینان حاصل شود.
۶.۱ داروسازی
- داروها: داروهای ضروری، از جمله داروهای نجات‌بخش، عموماً مشمول تعرفه صفر هستند تا از مقرون‌به‌صرفه بودن آنها اطمینان حاصل شود. محصولات دارویی غیرضروری ممکن است با تعرفه‌های ۵ تا ۱۰ درصدی مواجه شوند.
۶.۲ تجهیزات پزشکی
- تجهیزات پزشکی: دستگاه‌های پزشکی، شامل ابزارهای تشخیصی، ابزارهای جراحی و تخت‌های بیمارستانی، بسته به نیاز و منشأ محصول، عموماً مشمول تعرفه صفر یا تعرفه‌های پایین (۵٪ تا ۱۰٪) هستند.
۷. عوارض و معافیت‌های ویژه واردات
۷.۱ عوارض ویژه برای کشورهای غیرترجیحی
کانادا عوارض ضد دامپینگ و عوارض جبرانی را بر برخی از واردات از کشورهایی که مشخص شود محصولات خود را دامپینگ می‌کنند یا یارانه‌های ناعادلانه ارائه می‌دهند، وضع می‌کند. به عنوان مثال، کانادا برای محافظت از صنعت فولاد داخلی خود ، عوارض ضد دامپینگ را بر محصولات فولادی برخی از کشورهای آسیایی وضع کرده است.
۷.۲ توافقات دو جانبه و چند جانبه
- توافق کانادا-ایالات متحده-مکزیک (CUSMA): دسترسی بدون عوارض گمرکی را برای اکثر کالاهایی که بین کانادا، ایالات متحده و مکزیک مبادله می‌شوند، فراهم می‌کند.
- توافق جامع اقتصادی و تجاری (CETA): دسترسی بدون عوارض گمرکی را برای اکثر کالاهای مبادله شده بین کانادا و اتحادیه اروپا فراهم می‌کند ، و تعرفه‌ها به تدریج برای برخی از کالاها حذف می‌شوند.
- توافق جامع و مترقی برای مشارکت ترانس پاسیفیک (CPTPP): تعرفه‌های کاهش یافته یا صفر برای کالاهایی که بین کانادا و کشورهایی مانند ژاپن ، استرالیا و ویتنام مبادله می‌شوند، ارائه می‌دهد.
حقایق کشور
- نام رسمی: کانادا
- پایتخت: اتاوا
- بزرگترین شهرها:
- تورنتو (بزرگترین شهر و مرکز مالی)
- مونترال (دومین شهر بزرگ و قطب فرهنگی)
- ونکوور (سومین شهر بزرگ و بندری مهم)
- درآمد سرانه: تقریباً ۵۲۰۰۰ دلار آمریکا (تخمین سال ۲۰۲۳)
- جمعیت: تقریباً ۳۹ میلیون نفر (تخمین ۲۰۲۳)
- زبان‌های رسمی: انگلیسی و فرانسوی
- واحد پول: دلار کانادا (CAD)
- موقعیت مکانی: کانادا در آمریکای شمالی واقع شده است و از جنوب و شمال غربی با ایالات متحده هم‌مرز است و سواحلی در اقیانوس‌های اطلس ، آرام و منجمد شمالی دارد.
جغرافیای کانادا
کانادا دومین کشور بزرگ جهان از نظر مساحت خشکی است که تقریباً ۹.۹۸ میلیون کیلومتر مربع را پوشش می‌دهد. جغرافیای این کشور متنوع است و از کوه‌ها و جنگل‌ها گرفته تا دشت‌ها و توندرای قطبی را در بر می‌گیرد.
- کوه‌ها: کوه‌های راکی در غرب و کوه‌های آپالاچی در شرق از ویژگی‌های جغرافیایی برجسته این ایالت هستند.
- آب و هوا: کانادا آب و هوای متنوعی دارد، با آب و هوای معتدل در مناطق جنوبی، شرایط قطبی در شمال و تغییرات فصلی قابل توجه در سراسر کشور.
- رودخانه‌ها و دریاچه‌ها: کانادا محل رودخانه‌های بزرگ بسیاری از جمله رودخانه سنت لارنس و دریاچه‌های بزرگ است که بخشی از مرز با ایالات متحده را تشکیل می‌دهند.
اقتصاد کانادا
اقتصاد کانادا بسیار توسعه‌یافته و متنوع است و بخش‌های قوی در منابع طبیعی، تولید و خدمات دارد. این کشور یک کشور تجاری بزرگ با صادرات قابل توجه منابع طبیعی و واردات کالاهای مصرفی و صنعتی است.
۱. منابع طبیعی
کانادا از نظر منابع طبیعی، به ویژه نفت ، گاز طبیعی ، مواد معدنی و محصولات جنگلی غنی است. بخش نفت و گاز، به ویژه در استان‌هایی مانند آلبرتا و نیوفاندلند و لابرادور، سهم عمده‌ای در اقتصاد دارد.
۲. تولید
بخش تولید برای اقتصاد کانادا بسیار مهم است و صنایعی مانند تولید خودرو ، هوافضا و ماشین‌آلات نقش مهمی در آن ایفا می‌کنند. صنعت خودرو در انتاریو متمرکز است و از روابط نزدیک با بازار ایالات متحده سود می‌برد.
۳. کشاورزی
کشاورزی بخش مهمی است، به ویژه در استان‌هایی مانند ساسکاچوان، آلبرتا و مانیتوبا. کانادا تولیدکننده و صادرکننده عمده گندم ، کانولا ، گوشت گاو و خوک است.
۴. خدمات و فناوری
بخش خدمات سهم بزرگی از اقتصاد کانادا را تشکیل می‌دهد و بانکداری ، بیمه ، مخابرات و گردشگری از جمله مهم‌ترین بخش‌های آن هستند. این کشور همچنین در بخش فناوری ، به‌ویژه در هوش مصنوعی و فناوری پاک، نقش رو به رشدی دارد.