مالزی، واقع در جنوب شرقی آسیا، اقتصادی پویا و بسیار توسعه‌یافته با پیوندهای قوی با تجارت جهانی دارد. موقعیت استراتژیک این کشور در امتداد تنگه مالاکا – یکی از شلوغ‌ترین مسیرهای تجارت دریایی در جهان – آن را به بازیگری مهم در تجارت بین‌المللی تبدیل کرده است. مالزی به عنوان عضوی از سازمان تجارت جهانی (WTO) و انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEAN)، از یک سیستم تعرفه گمرکی ساختاریافته پیروی می‌کند که هم با استانداردهای بین‌المللی و هم با توافق‌نامه‌های تجاری منطقه‌ای مطابقت دارد.
مالزی ترکیبی از تعرفه‌ها، عوارض و مالیات را بر کالاهای وارداتی اعمال می‌کند تا تجارت را تنظیم کند، از صنایع محلی محافظت کند و درآمد دولت را افزایش دهد. عوارض گمرکی در مالزی بر اساس نوع محصول متفاوت است و نرخ‌ها می‌توانند تحت تأثیر توافق‌نامه‌های تجاری دو جانبه و چند جانبه قرار گیرند.
سیستم تعرفه گمرکی مالزی
سیستم تعرفه گمرکی در مالزی عمدتاً تابع قانون گمرک ۱۹۶۷ است و مطابق با تعهدات مالزی به عنوان عضوی از سازمان تجارت جهانی و اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEAN) مرتباً به‌روزرسانی می‌شود. نرخ‌های تعرفه واردات بر اساس سیستم هماهنگ (HS)، یک سیستم طبقه‌بندی جهانی برای کالاها که کدگذاری محصولات را استاندارد می‌کند، ساختار یافته است. مالزی از نظام نامگذاری تعرفه هماهنگ ASEAN (AHTN) پیروی می‌کند که با کد HS همسو است تا از هماهنگی در بین کشورهای عضو ASEAN اطمینان حاصل شود.
عوارض گمرکی عمومی
نرخ‌های استاندارد عوارض گمرکی مالزی برای کالاهای وارداتی معمولاً به چهار دسته کلی طبقه‌بندی می‌شوند:
- رایگان: کالاهایی که از پرداخت هرگونه عوارض گمرکی معاف هستند.
- عوارض بر اساس ارزش: عوارضی که بر اساس ارزش کالاهای وارداتی تعیین می‌شوند و معمولاً به صورت درصدی از ارزش بیان می‌شوند.
- عوارض خاص: عوارض ثابت بر اساس مقدار، وزن یا حجم کالا.
- وظایف مختلط: ترکیبی از وظایف ارزشی و وظایف خاص.
رایج‌ترین نرخ‌ها برای محصولات وارداتی در مالزی از 0٪ تا 30٪ متغیر است. در حالی که تعرفه‌های واردات مالزی در مقایسه با برخی کشورهای دیگر نسبتاً پایین است، بخش‌های خاص – مانند کشاورزی، خودرو و الکترونیک – اغلب با عوارض بالاتری مواجه هستند. در زیر، ساختار تعرفه مالزی برای دسته‌های مختلف کالاها به تفصیل آمده است.
دسته بندی کالاها و تعرفه های مرتبط
۱. محصولات کشاورزی
محصولات کشاورزی، مانند اقلام غذایی، مواد اولیه برای فرآوری مواد غذایی و محصولات گیاهی، بسته به نوع محصول و تأثیر بالقوه آن بر کشاورزی محلی، مشمول نرخ‌های تعرفه‌ای متفاوتی هستند.
محصولات کلیدی کشاورزی و تعرفه‌ها
- برنج: ۵٪ عوارض گمرکی، که برای محافظت از تولید برنج محلی مالزی در نظر گرفته شده است.
- میوه‌ها و سبزیجات:
- سبزیجات تازه: ۵ تا ۱۵ درصد عوارض گمرکی.
- میوه‌های تازه (مثل موز، سیب): ۵ تا ۱۰ درصد عوارض گمرکی.
- گوشت و مرغ:
- گوشت گاو: ۲۰ تا ۳۰ درصد عوارض گمرکی.
- مرغ: ۱۰٪ عوارض گمرکی (برای حمایت از صنعت مرغداری محلی).
- محصولات لبنی:
- شیر و خامه: ۵ تا ۱۰ درصد عوارض گمرکی.
- پنیر: ۱۰٪ عوارض گمرکی.
- کره: ۱۰٪ عوارض گمرکی.
توجه: مالزی برای محافظت از صنعت کشاورزی محلی خود، به ویژه برنج و گوشت که از اقلام اصلی غذایی هستند، عوارض گمرکی بیشتری را برای برخی از محصولات کشاورزی اعمال می‌کند.
۲. محصولات صنعتی
مالزی یک قطب تولیدی در جنوب شرقی آسیا است و به همین دلیل، محصولات صنعتی – از مواد اولیه گرفته تا کالاهای نهایی – بخش قابل توجهی از واردات این کشور را تشکیل می‌دهند. عوارض گمرکی بر محصولات صنعتی عموماً کمتر از کالاهای کشاورزی است، اما همچنان بر اساس نوع محصول متفاوت است.
محصولات صنعتی کلیدی و تعرفه‌ها
- ماشین آلات و تجهیزات:
- ماشین‌آلات صنعتی: 0% تا 10% عوارض گمرکی.
- ماشین‌آلات برقی (مثلاً ژنراتورها، موتورها): 0% تا 5% عوارض گمرکی.
- خودروها:
- خودروهای سواری: ۳۰٪ عوارض.
- وسایل نقلیه تجاری (کامیون، اتوبوس): 20 تا 30 درصد عوارض.
- قطعات و لوازم جانبی خودرو: ۵ تا ۱۰ درصد عوارض.
- مواد شیمیایی:
- مواد شیمیایی آلی: ۵٪ عوارض گمرکی.
- سموم دفع آفات و کودها: 10٪ عوارض گمرکی.
- مصالح ساختمانی:
- سیمان: ۵٪ عوارض.
- محصولات فولادی: ۵ تا ۱۰ درصد عوارض گمرکی
- شیشه: ۵ تا ۱۰ درصد عوارض گمرکی.
توجه: عوارض واردات ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی مالزی عموماً برای حمایت از بخش تولید این کشور پایین است، اگرچه محصولات خودرویی برای محافظت از خودروسازان محلی مانند پروتون و پرودوآ با عوارض وارداتی بالایی مواجه هستند.
۳. منسوجات و پوشاک
بخش نساجی و پوشاک در مالزی رقابتی است و تمرکز آن هم بر تولید محلی و هم واردات مواد اولیه است. پوشاک، پارچه و منسوجات وارداتی با عوارض گمرکی مواجه هستند که هدف آن ایجاد تعادل بین منافع تولیدکنندگان محلی و بازرگانان بین‌المللی است.
محصولات نساجی کلیدی و تعرفه‌ها
- لباس:
- پوشاک: ۱۰٪ تا ۳۰٪ عوارض، بسته به جنس (برای پارچه‌های پشمی یا مصنوعی بیشتر است).
- پارچه‌ها:
- پارچه‌های پنبه‌ای: ۵٪ عوارض گمرکی.
- پارچه‌های مصنوعی: ۱۰٪ عوارض گمرکی.
- کفش:
- کفش: ۱۰ تا ۲۰ درصد عوارض گمرکی.
۴. کالاهای مصرفی
کالاهای مصرفی، از لوازم خانگی گرفته تا لوازم الکترونیکی شخصی، بخش قابل توجهی از واردات مالزی را تشکیل می‌دهند. عوارض واردات این کالاها بسته به نوع، جنس و مبدا تولید آنها متفاوت است.
کالاهای مصرفی کلیدی و تعرفه‌ها
- الکترونیک:
- گوشی‌های هوشمند: ۰٪ تا ۵٪ عوارض گمرکی.
- لپ‌تاپ و کامپیوتر: ۰٪ عوارض گمرکی.
- لوازم الکترونیکی خانگی (مثلاً تلویزیون، رادیو): ۵٪ عوارض گمرکی.
- مبلمان:
- مبلمان چوبی: ۵٪ عوارض گمرکی.
- مبلمان پلاستیکی و فلزی: ۵٪ عوارض گمرکی.
- لوازم خانگی:
- یخچال و فریزر: ۵٪ عوارض گمرکی.
- ماشین لباسشویی: ۵٪ عوارض گمرکی
- لوازم آرایشی و بهداشتی:
- کرم‌های پوست، عطرها: ۱۰٪ تا ۲۰٪ عوارض گمرکی.
- محصولات بهداشت شخصی: ۵٪ عوارض گمرکی.
توجه: لوازم الکترونیکی که بخش عمده‌ای از واردات مالزی را تشکیل می‌دهند، از عوارض واردات نسبتاً پایینی برخوردارند، به خصوص برای دستگاه‌هایی مانند تلفن‌های هوشمند، لپ‌تاپ و قطعات کامپیوتر. با این حال، اقلامی مانند محصولات بهداشت شخصی و لوازم آرایشی عوارض بالاتری را به خود اختصاص می‌دهند.
۵. وسایل نقلیه و تجهیزات حمل و نقل
مالزی برای محافظت از صنعت خودروسازی داخلی خود، که شامل بازیگران کلیدی مانند پروتون و پرودوآ می‌شود، نرخ تعرفه بالایی را برای وسایل نقلیه موتوری حفظ می‌کند.
تعرفه‌های کلیدی خودرو و محصولات حمل و نقل
- وسایل نقلیه مسافربری:
- خودروها (غیر لوکس): 30٪ عوارض.
- اتومبیل (لوکس): ۵۰٪ عوارض.
- موتورسیکلت‌ها:
- ۱۰٪ عوارض.
- قطعات خودرو:
- ۵ تا ۱۰ درصد عوارض، بسته به نوع قطعه.
توجه: دولت برای تشویق تولید داخلی و حمایت از صنعت خودروسازی داخلی، عوارض بالایی را برای وسایل نقلیه در نظر گرفته است.
۶. داروسازی و تجهیزات پزشکی
داروها و تجهیزات پزشکی از واردات ضروری هستند و مالزی سیاست‌هایی دارد که در عین تنظیم مؤثر آنها، به دنبال مقرون‌به‌صرفه کردن این محصولات است.
محصولات دارویی کلیدی و تعرفه‌ها
- داروها:
- عوارض گمرکی از ۰٪ تا ۵٪
- تجهیزات پزشکی:
- ۰٪ تا ۵٪ عوارض (بسته به کالا، مانند ابزار جراحی، دستگاه‌های تشخیصی).
توجه: داروها و تجهیزات پزشکی، به ویژه آنهایی که برای اهداف مراقبت‌های بهداشتی استفاده می‌شوند، عموماً از امتیازات ترجیحی با عوارض گمرکی کم یا صفر برخوردارند.
عوارض واردات ویژه برای برخی کشورها
مالزی در تعدادی از توافق‌نامه‌های تجاری منطقه‌ای و جهانی شرکت می‌کند که بر عوارض وارداتی اعمال شده بر کالاهای کشورهای خاص تأثیر می‌گذارند. برخی از توافق‌نامه‌های کلیدی عبارتند از:
1. منطقه آزاد تجاری آسه آن (AFTA)
مالزی به عنوان عضوی از انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEAN) ، بخشی از منطقه تجارت آزاد ASEAN (AFTA) است که امکان تعرفه‌های ترجیحی برای کالاهای مبادله شده بین کشورهای عضو ASEAN را فراهم می‌کند. این امر به کاهش هزینه کالاها از کشورهای همسایه مانند اندونزی، تایلند و سنگاپور کمک می‌کند.
- مثال: کالاهایی مانند قطعات خودرو و منسوجات وارداتی از کشورهای آسه‌آن از کاهش تعرفه‌ها تحت توافق‌نامه‌های AFTA بهره‌مند می‌شوند.
۲. توافقنامه تجارت آزاد مالزی و استرالیا (MAFTA)
طبق توافقنامه تجارت آزاد مالزی و استرالیا (MAFTA) ، برخی محصولات، از جمله کالاهای کشاورزی، ماشین‌آلات و مواد شیمیایی، از تعرفه‌های کاهش‌یافته یا دسترسی بدون عوارض گمرکی بهره‌مند می‌شوند.
- مثال: محصولات لبنی از استرالیا را می‌توان با تعرفه کمتری در مقایسه با کالاهای کشورهای غیر عضو تجارت آزاد وارد کرد.
۳. توافقنامه تجارت آزاد مالزی و چین (MCFTA)
مالزی با چین توافقنامه تجارت آزاد دارد که تعرفه کالاهای وارداتی از چین، از جمله ماشین آلات، لوازم الکترونیکی، منسوجات و سایر محصولات مصرفی را کاهش می‌دهد.
- مثال: تلفن‌های همراه، لوازم الکترونیکی و مصالح ساختمانی از چین تحت MCFTA با عوارض گمرکی کمتری مواجه هستند.
۴. سیستم عمومی ترجیحات (GSP)
مالزی در سیستم عمومی ترجیحات (GSP) شرکت می‌کند که برای واردات از کشورهای در حال توسعه، تعرفه‌های ترجیحی وضع می‌کند. GSP تعرفه‌های کالاهای منتخب، به‌ویژه کالاهایی که به نیروی کار زیاد نیاز دارند یا از مواد خام تولید می‌شوند را کاهش می‌دهد.
- مثال: کالاهایی از کشورهایی مانند هند، بنگلادش و پاکستان می‌توانند تحت GSP با عوارض گمرکی کمتر یا صفر وارد مالزی شوند.
مالیات بر ارزش افزوده و سایر مالیات‌های وارداتی
علاوه بر عوارض گمرکی، مالزی مالیات بر کالاها و خدمات (GST) یا مالیات بر فروش و خدمات (SST) را بر واردات اعمال می‌کند. از سپتامبر ۲۰۱۸، این کشور از سیستم GST به SST بازگشت که هم برای کالاها و هم برای خدمات اعمال می‌شود.
- مالیات بر ارزش افزوده (SST ): نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای واردات عموماً 10٪ است ، و اقلام خاصی مانند مواد غذایی اساسی، داروها و لوازم پزشکی از این قانون مستثنی هستند.
معافیت‌های کلیدی:
- مواد غذایی اساسی: بدون امتیاز برای SST.
- داروها و تجهیزات پزشکی: معاف از مالیات بر درآمد و مالیات اجتماعی (SST).
- کتاب‌ها و مواد آموزشی: معاف از مالیات بر درآمد شخصی (SST).
رویه‌های گمرکی در مالزی
رویه‌های گمرکی مالزی عموماً برای سهولت تجارت بین‌المللی، به ویژه با توجه به سطح بالای ادغام این کشور در اقتصاد جهانی، ساده‌سازی شده‌اند.
مدارک کلیدی برای واردکنندگان
- اظهارنامه واردات: واردکنندگان باید اظهارنامه‌ای را به اداره گمرک سلطنتی مالزی (RMCD) ارائه دهند که جزئیات ماهیت، ارزش و مبدا کالاهای وارداتی را شرح دهد.
- فاکتور تجاری: ارائه فاکتور تجاری با شرح مفصلی از کالاها و ارزش آنها الزامی است.
- گواهی مبدا: برای کالاهایی که از تعرفه ترجیحی بهره‌مند می‌شوند، گواهی مبدا الزامی است.
- مجوز واردات: برخی از کالاهای تحت کنترل (مثلاً سلاح گرم، دارو) ممکن است به مجوز واردات نیاز داشته باشند.
پرداخت عوارض گمرکی
پس از پذیرش اظهارنامه واردات، واردکنندگان باید عوارض گمرکی مربوطه، مالیات بر ارزش افزوده (یا SST) و هرگونه هزینه دیگر را پرداخت کنند. پرداخت‌ها معمولاً به صورت الکترونیکی از طریق سیستم‌های پرداخت آنلاین گمرک مالزی انجام می‌شود.
حقایق کشور: مالزی
- نام رسمی: مالزی
- پایتخت: کوالالامپور
- بزرگترین شهرها:
- کوالالامپور (پایتخت)
- جورج تاون (پنانگ)
- جوهور بهرو
- جمعیت: تقریباً ۳۳ میلیون نفر (تا سال ۲۰۲۳)
- درآمد سرانه: تقریباً ۱۱۰۰۰ دلار آمریکا (تا سال ۲۰۲۳)
- زبان رسمی: مالایی (Bahasa Malaysia)
- واحد پول: رینگیت مالزی (MYR)
- موقعیت جغرافیایی: مالزی در جنوب شرقی آسیا واقع شده و به دو منطقه تقسیم می‌شود: شبه جزیره مالزی (در شبه جزیره مالایا) و مالزی شرقی (در جزیره بورنئو).
جغرافیا
- عوارض زمین: ترکیبی از کوه‌ها، جنگل‌های بارانی و دشت‌های ساحلی.
- آب و هوا: گرمسیری، با رطوبت بالا و دو فصل باران‌های موسمی.
- رودخانه های اصلی: سونگای پاهانگ، سونگای پراک، سونگای راجانگ.
اقتصاد
- تولید ناخالص داخلی: اقتصادی بسیار متنوع، با سهم قابل توجه از تولید، خدمات و صادرات.
- صادرات: لوازم الکترونیکی، روغن پالم، نفت، ماشین‌آلات.
- واردات: ماشین‌آلات، لوازم برقی، مواد شیمیایی و سوخت.
صنایع عمده
- لوازم الکترونیکی و برقی: مالزی صادرکننده اصلی نیمه‌رساناها و قطعات الکترونیکی است.
- روغن پالم: یکی از بزرگترین تولیدکنندگان روغن پالم در جهان.
- نفت و گاز طبیعی: ذخایر قابل توجه، با تولید نفت متمرکز در مناطق فراساحلی.
- تولید: یک بخش قوی در تولید خودرو، منسوجات و مواد شیمیایی.
شرکای تجاری کلیدی
- چین: یک شریک تجاری عمده، به ویژه در زمینه الکترونیک و ماشین آلات.
- سنگاپور: شریک تجاری همسایه و مرکز اصلی بندر.
- ژاپن: واردات قابل توجه ماشین‌آلات و فناوری.