Η Ουκρανία, η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα στην Ευρώπη, διαθέτει ένα ποικίλο και πολύπλοκο σύστημα δασμών εισαγωγής. Διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη ρύθμιση των αγαθών που εισέρχονται στη χώρα, με στόχο την προστασία των εγχώριων βιομηχανιών, την ενθάρρυνση της οικονομικής ανάπτυξης και τη συμμόρφωση με τις διεθνείς συμφωνίες. Η Ουκρανία έχει υποστεί σημαντικές οικονομικές και εμπορικές μεταρρυθμίσεις, ιδίως μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και την επακόλουθη ευθυγράμμισή της με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Ως μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) και υπογράφον μέρος της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας, η Ουκρανία έχει εκσυγχρονίσει τις τελωνειακές διαδικασίες και τους δασμούς της ώστε να ευθυγραμμιστεί με τα παγκόσμια και ευρωπαϊκά πρότυπα.
Η οικονομία της Ουκρανίας είναι ποικιλόμορφη, περιλαμβάνοντας τομείς όπως η γεωργία, η μεταποίηση, η ενέργεια και οι υπηρεσίες. Η χώρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς σιτηρών, ηλιέλαιου και χάλυβα στον κόσμο. Ωστόσο, παρά τους άφθονους φυσικούς πόρους της, η Ουκρανία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές για μια σειρά αγαθών, όπως ενέργεια, μηχανήματα, καταναλωτικά προϊόντα και ηλεκτρονικά είδη. Το σύστημα τελωνειακών δασμών έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίζει ότι τα εισαγόμενα αγαθά δεν υπονομεύουν την ανάπτυξη αυτών των κρίσιμων εγχώριων τομέων.
Σύστημα Τελωνειακού Δασμολογίου της Ουκρανίας
Το δασμολογικό σύστημα της Ουκρανίας βασίζεται κυρίως στο Εναρμονισμένο Σύστημα (ΕΣ), ένα διεθνές σύστημα ταξινόμησης που χρησιμοποιείται για τελωνειακούς σκοπούς. Η ουκρανική κυβέρνηση ορίζει δασμολογικούς συντελεστές για τα εισαγόμενα προϊόντα με βάση τους κωδικούς ΕΣ, οι οποίοι ταξινομούν τα προϊόντα σε κατηγορίες όπως η γεωργία, τα μεταποιημένα προϊόντα, τα χημικά προϊόντα και τα είδη πολυτελείας. Αυτοί οι δασμοί έχουν σχεδιαστεί για τη διαχείριση της ροής αγαθών στην Ουκρανία, τη δημιουργία εσόδων και την προστασία της εγχώριας παραγωγής.
Βασικά χαρακτηριστικά του τελωνειακού συστήματος της Ουκρανίας
- Τελωνειακοί Δασμοί: Αυτοί είναι οι κύριοι φόροι που επιβάλλονται στα εμπορεύματα που εισέρχονται στην Ουκρανία. Οι τελωνειακοί δασμοί εφαρμόζονται ως ποσοστό της δασμολογητέας αξίας των εμπορευμάτων, η οποία περιλαμβάνει την τιμή των ίδιων των εμπορευμάτων, τη μεταφορά, την ασφάλιση και τυχόν άλλα συναφή έξοδα.
- Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ): Η Ουκρανία επιβάλλει ΦΠΑ 20% στις περισσότερες εισαγωγές, ο οποίος προστίθεται στους τελωνειακούς δασμούς. Ωστόσο, υπάρχουν απαλλαγές ή μειωμένοι συντελεστές για ορισμένες κατηγορίες αγαθών, ιδίως για προϊόντα που σχετίζονται με βασικά αγαθά, επενδύσεις και αναπτυξιακά έργα.
- Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης: Ορισμένα προϊόντα, ιδίως το αλκοόλ, ο καπνός και τα πετρελαιοειδή, υπόκεινται σε πρόσθετους ειδικούς φόρους κατανάλωσης. Αυτοί οι φόροι έχουν ως στόχο να αποθαρρύνουν την κατανάλωση επιβλαβών προϊόντων, ενώ παράλληλα δημιουργούν σημαντικά έσοδα για την κυβέρνηση.
- Ειδικοί Εισαγωγικοί Δασμοί: Ενδέχεται να ισχύουν ειδικοί εισαγωγικοί δασμοί για συγκεκριμένα προϊόντα από ορισμένες χώρες. Αυτοί μπορεί να οφείλονται σε εμπορικές συμφωνίες, όπως η Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας, ή για την αντιμετώπιση παγκόσμιων εμπορικών ανισορροπιών, την προστασία των τοπικών βιομηχανιών ή την αντιμετώπιση πολιτικών ή οικονομικών παραγόντων.
- Τελωνειακές απαλλαγές: Η Ουκρανία προσφέρει απαλλαγές από δασμούς για αγαθά που εισάγονται για φιλανθρωπικούς σκοπούς, ανθρωπιστική βοήθεια ή κεφαλαιουχικά αγαθά που προορίζονται για επενδυτικά έργα. Επιπλέον, συγκεκριμένα αγαθά από προτιμησιακούς εμπορικούς εταίρους μπορούν να επωφεληθούν από μειωμένους δασμούς ή απαλλαγές βάσει εμπορικών συμφωνιών.
Συντελεστές Δασμών Εισαγωγής ανά Κατηγορία Προϊόντος
Η δασμολογική δομή της Ουκρανίας καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αγαθών, συμπεριλαμβανομένων βασικών τροφίμων, βιομηχανικών μηχανημάτων, ηλεκτρονικών ειδών και προϊόντων πολυτελείας. Παρακάτω παρουσιάζεται μια ανάλυση των δασμολογικών συντελεστών για ορισμένες από τις πιο συνηθισμένες κατηγορίες προϊόντων που εισάγονται στην Ουκρανία.
1. Γεωργικά Προϊόντα
Η Ουκρανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων στον κόσμο, ωστόσο εξακολουθεί να εισάγει σημαντική ποσότητα γεωργικών προϊόντων, ιδίως εκείνων που δεν παράγονται τοπικά ή είναι απαραίτητα για τις βιομηχανίες επεξεργασίας τροφίμων.
Δημητριακά και προϊόντα δημητριακών (Κωδικός HS 10-11)
- Σιτάρι: 0% δασμός
- Η Ουκρανία είναι σημαντικός παραγωγός και εξαγωγέας σιταριού και, ως εκ τούτου, οι εισαγωγές σιταριού είναι γενικά αδασμολόγητες. Ωστόσο, ενδέχεται να επιβάλλονται εισαγωγικοί δασμοί όταν υπάρχει ανάγκη ρύθμισης των εισαγωγών σιτηρών για την εξισορρόπηση της εγχώριας ζήτησης και προσφοράς.
- Ρύζι: δασμός 5%
- Οι εισαγωγές ρυζιού υπόκεινται σε δασμό 5%, με βασικούς προμηθευτές την Ινδία, το Βιετνάμ και την Ταϊλάνδη.
- Καλαμπόκι: 0% δασμός
- Οι εισαγωγές καλαμποκιού είναι γενικά αδασμολόγητες, καθώς η Ουκρανία είναι κορυφαίος εξαγωγέας αυτού του εμπορεύματος.
Κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα (Κωδικός HS 02-04)
- Βοδινό κρέας: δασμός 15%
- Οι εισαγωγές βοδινού κρέατος αντιμετωπίζουν δασμούς 15%, με κύριους προμηθευτές τη Βραζιλία, την Αργεντινή και την Πολωνία.
- Πουλερικά: δασμός 10%
- Τα εισαγόμενα προϊόντα πουλερικών, ιδίως το κοτόπουλο, φορολογούνται με δασμό 10%, με τη Βραζιλία, την Πολωνία και τη Γερμανία να είναι οι βασικοί εξαγωγείς.
- Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα: δασμός 20%
- Τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γάλα, το τυρί και το βούτυρο υπόκεινται σε εισαγωγικό δασμό 20%. Η Πολωνία, η Γερμανία και η Ολλανδία είναι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς γαλακτοκομικών προϊόντων στην Ουκρανία.
2. Υφάσματα και Ένδυση
Η βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης της Ουκρανίας είναι μέτρια ανεπτυγμένη και η χώρα εισάγει σημαντικό όγκο ενδυμάτων και υφασμάτων. Οι εισαγωγές τελικών ενδυμάτων και υφασμάτων γενικά αντιμετωπίζουν υψηλότερους δασμούς για την προστασία των εγχώριων κατασκευαστών.
Πρώτες ύλες για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα (Κωδικός HS 52-55)
- Βαμβάκι: 5% δασμός
- Το εισαγόμενο βαμβάκι που χρησιμοποιείται για την παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων αντιμετωπίζει δασμό 5%, με το Ουζμπεκιστάν, την Ινδία και την Αίγυπτο να είναι οι μεγαλύτεροι προμηθευτές της Ουκρανίας.
- Υφάσματα: Δασμός 10%
- Τα υφάσματα και άλλες πρώτες ύλες για την παραγωγή ενδυμάτων φορολογούνται με 10%. Η Ουκρανία εισάγει υφάσματα κυρίως από την Κίνα, την Τουρκία και την Ινδία.
Τελειωμένα Ένδυμα (Κωδικός HS 61-63)
- Μπλουζάκια και καθημερινά ρούχα: δασμός 10-20%
- Τα μπλουζάκια και άλλα καθημερινά ρούχα υπόκεινται σε εισαγωγικό δασμό 10-20%. Η Κίνα, το Μπαγκλαντές και η Τουρκία είναι σημαντικοί προμηθευτές ρούχων στην Ουκρανία.
- Επίσημα ρούχα και εξωτερικά ρούχα: 25% δασμός
- Τα πιο ακριβά και επίσημα ενδύματα, όπως κοστούμια, παλτά και φορέματα, υπόκεινται σε δασμό 25%.
3. Ηλεκτρονικά και οικιακές συσκευές
Η Ουκρανία έχει δει μια αυξανόμενη ζήτηση για ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης, οικιακές συσκευές και υπολογιστές, καθώς η χώρα εκσυγχρονίζει τις υποδομές της και αυξάνει την ψηφιακή της συνδεσιμότητα.
Κινητά Τηλέφωνα και Ηλεκτρονικά (Κωδικός HS 85)
- Κινητά τηλέφωνα: 0% δασμός
- Τα κινητά τηλέφωνα απαλλάσσονται από τους εισαγωγικούς δασμούς, ώστε να είναι πιο προσιτά για τον πληθυσμό. Η Κίνα, η Νότια Κορέα και το Βιετνάμ είναι οι κύριοι προμηθευτές smartphones.
- Υπολογιστές και φορητοί υπολογιστές: 0% δασμός
- Ομοίως, οι υπολογιστές και οι φορητοί υπολογιστές υπόκεινται επίσης σε δασμό 0%, καθώς είναι κρίσιμοι για την εκπαίδευση, τις επιχειρήσεις και την προσωπική χρήση. Οι κύριοι προμηθευτές περιλαμβάνουν την Κίνα, τις ΗΠΑ και τη Γερμανία.
Οικιακές συσκευές (Κωδικός HS 84)
- Ψυγεία: 10% δασμός
- Τα ψυγεία και άλλες μεγάλες οικιακές συσκευές υπόκεινται σε δασμούς 10%, με κύριους προμηθευτές από την Κίνα, τη Νότια Κορέα και τη Γερμανία.
- Κλιματιστικά: 10% δασμός
- Τα κλιματιστικά υπόκεινται σε ομοίως φόρο 10%, τα οποία εισάγονται κυρίως από την Κίνα και τη Νότια Κορέα.
4. Μηχανοκίνητα οχήματα και ανταλλακτικά αυτοκινήτων
Η Ουκρανία εισάγει ένα ευρύ φάσμα οχημάτων, από επιβατικά αυτοκίνητα έως επαγγελματικά φορτηγά και μοτοσικλέτες. Οι δασμοί στα μηχανοκίνητα οχήματα είναι σχετικά υψηλοί, προκειμένου να προστατευθεί η εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία.
Μηχανοκίνητα οχήματα (Κώδικας HS 87)
- Επιβατικά αυτοκίνητα: δασμός 10-20%
- Τα επιβατικά αυτοκίνητα φορολογούνται με συντελεστή 10-20%, ανάλογα με τον κυβισμό του κινητήρα τους και άλλους παράγοντες. Στους βασικούς εξαγωγείς οχημάτων στην Ουκρανία περιλαμβάνονται η Γερμανία, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία.
- Επαγγελματικά οχήματα (βαν, φορτηγά): 20-30% δασμός
- Τα μεγαλύτερα οχήματα, όπως τα φορτηγά και τα ημιφορτηγά, αντιμετωπίζουν υψηλότερους δασμούς, γενικά μεταξύ 20% και 30%, με τη Γερμανία, την Πολωνία και τη Νότια Κορέα να είναι οι κύριοι προμηθευτές.
Ανταλλακτικά αυτοκινήτων (Κωδικός HS 87)
- Ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτων: Δασμός 5-10%
- Τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, όπως οι κινητήρες, οι μπαταρίες και τα ελαστικά, φορολογούνται με συντελεστές που κυμαίνονται από 5% έως 10%, με κύριους προμηθευτές την Κίνα, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ.
5. Πολυτελή είδη και ειδικά προϊόντα
Τα είδη πολυτελείας και συγκεκριμένα προϊόντα υψηλής ζήτησης, όπως το αλκοόλ, ο καπνός και τα καλλυντικά, υπόκεινται σε ειδικούς δασμούς και ειδικούς φόρους κατανάλωσης, ώστε να αποθαρρύνεται η μη απαραίτητη κατανάλωση και να δημιουργούνται πρόσθετα έσοδα.
Αλκοόλ (Κωδικός HS 22)
- Κρασί: 30% δασμός + ειδικός φόρος κατανάλωσης
- Οι εισαγωγές κρασιού υπόκεινται σε δασμό 30% συν ειδικούς φόρους κατανάλωσης, με βασικούς προμηθευτές τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία.
- Οινοπνευματώδη ποτά: 30% δασμός + ειδικός φόρος κατανάλωσης
- Τα οινοπνευματώδη ποτά όπως το ουίσκι, η βότκα και το ρούμι υπόκεινται σε δασμό 30% εκτός από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης. Κύριοι προμηθευτές είναι η Πολωνία, η Γαλλία και η Σκωτία.
Προϊόντα καπνού (Κωδικός HS 24)
- Τσιγάρα: 100% δασμός + ειδικός φόρος κατανάλωσης
- Τα προϊόντα καπνού, συμπεριλαμβανομένων των τσιγάρων, υπόκεινται σε εισαγωγικούς δασμούς 100%, επιπλέον ενός ειδικού φόρου κατανάλωσης που έχει σχεδιαστεί για τη μείωση του καπνίσματος και την ευαισθητοποίηση της δημόσιας υγείας.
Εμπορικές Συμφωνίες και Ειδικοί Εισαγωγικοί Δασμοί
Η Ουκρανία έχει υπογράψει αρκετές βασικές διεθνείς εμπορικές συμφωνίες, οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά τη δασμολογική της δομή. Συγκεκριμένα:
- Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας: Η συμφωνία αυτή, που υπογράφηκε το 2014, επιτρέπει στα ουκρανικά προϊόντα προτιμησιακή πρόσβαση στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αντίστροφα. Έχει μειώσει σημαντικά ή καταργήσει τους δασμούς σε πολλά προϊόντα μεταξύ Ουκρανίας και ΕΕ, προωθώντας το εμπόριο και την οικονομική συνεργασία.
- Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ): Ως μέλος του ΠΟΕ, η Ουκρανία τηρεί τις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές για τους δασμούς, οι οποίες προωθούν την απαγόρευση των διακρίσεων, τη διαφάνεια και τις δίκαιες εμπορικές πρακτικές.
- Τελωνειακή Ένωση με τη Ρωσία (Αμφισβητούμενη): Πριν από τη σύγκρουση του 2014, η Ουκρανία είχε συμφωνίες με τη Ρωσία σχετικά με τους εισαγωγικούς δασμούς, αλλά αυτές διαταράχθηκαν μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και τη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία. Ωστόσο, ορισμένα προϊόντα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υψηλότερους δασμούς εάν εισάγονται από τη Ρωσία ή άλλες χώρες με πολιτικές εντάσεις με την Ουκρανία.
Στοιχεία χώρας: Ουκρανία
- Επίσημη ονομασία: Ουκρανία
- Πρωτεύουσα: Κίεβο
- Μεγαλύτερες πόλεις:
- Κίεβο (Πρωτεύουσα)
- Χάρκοβο
- Οδησσός
- Κατά κεφαλήν εισόδημα: Περίπου 3.500 δολάρια ΗΠΑ
- Πληθυσμός: Περίπου 41 εκατομμύρια
- Επίσημη γλώσσα: Ουκρανικά
- Νόμισμα: Ουκρανική Γρίβνα (UAH)
- Τοποθεσία: Ανατολική Ευρώπη, συνορεύει με τη Ρωσία στα ανατολικά και βόρεια, τη Λευκορωσία στα βορειοδυτικά, την Πολωνία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία στα δυτικά και τη Μολδαβία στα νοτιοδυτικά.
Γεωγραφία
Η Ουκρανία είναι μια μεγάλη χώρα με ποικίλα γεωγραφικά χαρακτηριστικά, όπως εύφορες πεδιάδες (στέπες), οροσειρές όπως τα Καρπάθια, και ακτογραμμή κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας. Το κλίμα της χώρας είναι ηπειρωτικό, με κρύους χειμώνες και ζεστά καλοκαίρια.
Οικονομία και Σημαντικές Βιομηχανίες
Η οικονομία της Ουκρανίας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη γεωργία, τη μεταποίηση και την ενέργεια. Είναι παγκόσμιος ηγέτης στις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων, ιδίως σιτηρών, ηλιέλαιου και πουλερικών. Βασικοί κλάδοι περιλαμβάνουν τη χαλυβουργία, τα χημικά και την κατασκευή μηχανημάτων, καθώς και έναν αναπτυσσόμενο τομέα πληροφορικής. Παρά τους φυσικούς της πόρους, η Ουκρανία αντιμετωπίζει σημαντικές οικονομικές προκλήσεις λόγω πολιτικής αστάθειας, διαφθοράς και συνεχιζόμενης σύγκρουσης στις ανατολικές περιοχές.
Σημαντικές Βιομηχανίες
- Γεωργία: Η Ουκρανία είναι γνωστή ως ο «σιτοβολώνας της Ευρώπης» λόγω της μεγάλης γεωργικής της παραγωγής, ιδιαίτερα σιταριού, καλαμποκιού και ηλιελαίου.
- Μεταλλουργία: Η χώρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς χάλυβα και άλλων μετάλλων, ιδίως σιδηρομεταλλεύματος και σιδηρούχων κραμάτων.
- Ενέργεια: Η Ουκρανία διαθέτει σημαντικά αποθέματα φυσικού αερίου, άνθρακα και πυρηνικής ενέργειας.
