Turkmenistan, một quốc gia giàu năng lượng ở Trung Á, có hệ thống thuế quan được xây dựng để điều chỉnh nhập khẩu, bảo vệ các ngành công nghiệp địa phương và khuyến khích đa dạng hóa kinh tế. Là một trong những nền kinh tế khép kín nhất trong khu vực, chính sách hải quan của Turkmenistan chủ yếu nhằm thúc đẩy tự cung tự cấp, thúc đẩy phát triển công nghiệp và tạo ra doanh thu cho chính phủ. Thuế suất thuế quan của quốc gia này dựa trên nhiều yếu tố bao gồm bản chất của sản phẩm, nguồn gốc của sản phẩm và các ưu tiên kinh tế và chiến lược của quốc gia.
Hệ thống thuế nhập khẩu của Turkmenistan do Cục Hải quan Nhà nước quản lý, giám sát việc quản lý xuất nhập khẩu. Các mức thuế áp dụng cho các loại sản phẩm khác nhau phản ánh mục tiêu của chính phủ là hạn chế nhập khẩu một số mặt hàng nhất định đồng thời thúc đẩy tăng trưởng các ngành công nghiệp trong nước quan trọng như năng lượng, nông nghiệp và sản xuất.
Giới thiệu về Hệ thống thuế nhập khẩu của Turkmenistan
Hệ thống thuế quan của Turkmenistan tương đối đơn giản so với các nền kinh tế mở hơn và được quản lý bởi Bộ luật Hải quan Turkmenistan. Thuế quan được áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu dựa trên phân loại của chúng theo Hệ thống hài hòa (HS), đây là phương pháp được công nhận trên toàn cầu để phân loại sản phẩm.
Ngoài thuế hải quan, hàng nhập khẩu phải chịu Thuế giá trị gia tăng (VAT), thường được ấn định ở mức 15% đối với hầu hết các mặt hàng. Một số mặt hàng thiết yếu, đặc biệt là thực phẩm và thuốc, có thể được giảm thuế VAT hoặc miễn thuế. Thuế hải quan áp dụng cho các sản phẩm thay đổi rất nhiều tùy thuộc vào loại sản phẩm, từ 0% đối với nguyên liệu thô thiết yếu đến mức thuế cao đối với hàng xa xỉ và một số sản phẩm tiêu dùng.
Turkmenistan là thành viên của một số tổ chức quốc tế, chẳng hạn như Hệ thống ưu đãi chung (GSP) của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và Liên minh Kinh tế Á Âu (EAEU), ảnh hưởng đến cơ cấu thuế quan của nước này. Nước này có các hiệp định thương mại tự do trực tiếp hạn chế nhưng có một số thỏa thuận thương mại ưu đãi với các quốc gia Trung Á khác, Nga và các quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu.
Các đặc điểm chính của Hệ thống thuế quan của Turkmenistan:
- Thuế quan ưu đãi: Turkmenistan duy trì mức thuế quan ưu đãi với một số quốc gia, chủ yếu trong khuôn khổ các thỏa thuận khu vực như EAEU, nơi cung cấp mức thuế quan giảm cho các quốc gia thành viên.
- Thuế quan cao đối với hàng xa xỉ: Thuế nhập khẩu tương đối cao đối với hàng hóa không thiết yếu, đặc biệt là hàng xa xỉ, như một phần trong chiến lược của chính phủ nhằm hạn chế tiêu thụ các sản phẩm cao cấp do nước ngoài sản xuất và bảo vệ thị trường trong nước.
- Không có thuế quan đối với nguyên liệu thô: Để thúc đẩy sản xuất trong nước, Turkmenistan miễn hoặc giảm thuế đối với nguyên liệu thô, hàng hóa trung gian và máy móc được sử dụng cho sản xuất công nghiệp.
- Cân nhắc về môi trường và sức khỏe: Các sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn môi trường hoặc liên quan đến sức khỏe cộng đồng có thể đủ điều kiện được giảm thuế.
Tổng quan chung về Thuế suất theo Danh mục Sản phẩm
Các phần sau đây cung cấp tổng quan về mức thuế áp dụng cho nhiều loại hàng hóa nhập khẩu khác nhau ở Turkmenistan.
1. Sản phẩm nông nghiệp
Nhập khẩu nông sản phải chịu thuế quan ở Turkmenistan để bảo vệ nông nghiệp địa phương và hỗ trợ an ninh lương thực. Quốc gia này vừa là nhà sản xuất vừa là nhà nhập khẩu nhiều sản phẩm nông nghiệp khác nhau và thuế quan thay đổi tùy thuộc vào bản chất của sản phẩm.
Thuế quan đối với sản phẩm nông nghiệp:
- Hạt ngũ cốc:
- Lúa mì: Mức thuế đối với lúa mì nhập khẩu thường vào khoảng 15%. Điều này phản ánh nhu cầu duy trì sản xuất lúa mì trong nước, mặc dù lúa mì cũng là mặt hàng nhập khẩu quan trọng của đất nước.
- Gạo: Thuế nhập khẩu gạo là 25% để bảo vệ ngành nông nghiệp địa phương khỏi sự cạnh tranh từ bên ngoài.
- Trái cây và rau quả:
- Cà chua và khoai tây: Các loại rau tươi như cà chua và khoai tây phải chịu mức thuế từ 10% đến 20% tùy thuộc vào điều kiện thị trường và chu kỳ sản xuất.
- Trái cây: Trái cây nhập khẩu, đặc biệt là trái cây họ cam quýt và trái cây nhiệt đới, bị đánh thuế từ 15% đến 30% để bảo hộ nông nghiệp trong nước.
- Chăn nuôi và sản phẩm từ thịt:
- Thịt bò và thịt cừu: Thịt bò và thịt cừu nhập khẩu phải chịu mức thuế từ 20% đến 25%, phản ánh nỗ lực của quốc gia này trong việc thúc đẩy sản xuất vật nuôi trong nước.
- Gia cầm: Các sản phẩm gia cầm thường bị đánh thuế từ 15% đến 20%, khuyến khích chăn nuôi gia cầm trong nước.
- Đường và cà phê:
- Đường: Đường được nhập khẩu với mức thuế 15%, cao hơn một số loại thực phẩm chủ lực khác do sản lượng trong nước tương đối cao.
- Cà phê: Cà phê bị đánh thuế 20%, phù hợp với chính sách hạn chế nhập khẩu các mặt hàng không thiết yếu của đất nước.
Thuế quan đặc biệt cho sản phẩm nông nghiệp:
- Miễn thuế đối với các sản phẩm thực phẩm thiết yếu: Các mặt hàng thực phẩm cơ bản, chẳng hạn như gạo, lúa mì và một số loại dầu, có thể đủ điều kiện được giảm thuế quan hoặc thậm chí được miễn thuế để đảm bảo khả năng chi trả.
- Ưu đãi thương mại khu vực: Các sản phẩm nông nghiệp nhập khẩu từ các quốc gia trong Liên minh kinh tế Á Âu có thể được hưởng mức thuế quan giảm hoặc bằng 0 theo các hiệp định thương mại khu vực.
2. Hàng hóa và máy móc công nghiệp
Turkmenistan rất quan tâm đến phát triển công nghiệp và chính sách thuế quan của nước này phản ánh tầm quan trọng của máy móc và hàng hóa công nghiệp trong việc hỗ trợ cơ sở sản xuất của đất nước. Nhập khẩu máy móc được đánh thuế ở mức vừa phải, trong khi máy móc được sử dụng cho các ngành chính như năng lượng, sản xuất và nông nghiệp có thể được hưởng mức thuế thấp hơn.
Thuế quan đối với máy móc và thiết bị công nghiệp:
- Máy móc xây dựng: Máy móc xây dựng, chẳng hạn như cần cẩu, máy ủi và máy đào, thường phải chịu mức thuế từ 5% đến 10%, với mức thuế cao hơn đối với máy móc hạng nặng chuyên dụng.
- Thiết bị sản xuất: Máy móc nhập khẩu dùng trong sản xuất, bao gồm dệt may và chế biến thực phẩm, phải chịu mức thuế khoảng 5% đến 15%, tùy thuộc vào công nghệ và lĩnh vực.
- Thiết bị điện: Thiết bị điện, bao gồm máy phát điện và máy biến áp, chịu thuế suất từ 5% đến 10%, tùy thuộc vào sản phẩm cụ thể.
Thuế quan đặc biệt cho hàng nhập khẩu công nghiệp:
- Nguyên liệu thô để sản xuất: Nguyên liệu thô như kim loại, hóa chất và nhựa được sử dụng trong quy trình sản xuất trong nước thường được miễn thuế hoặc được hưởng mức thuế quan giảm để thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp.
- Nhập khẩu công nghệ: Một số công nghệ và máy móc tiên tiến, đặc biệt là những loại dùng để sản xuất năng lượng hoặc khai thác mỏ, có thể được hưởng mức thuế suất thấp hơn theo các chương trình của chính phủ nhằm thúc đẩy hiện đại hóa kinh tế.
3. Hàng tiêu dùng
Nhập khẩu hàng tiêu dùng, đặc biệt là các mặt hàng không thiết yếu và xa xỉ, phải chịu mức thuế cao hơn ở Turkmenistan. Chính phủ tìm cách hạn chế tiêu thụ các sản phẩm sản xuất ở nước ngoài có khả năng gây hại cho các ngành công nghiệp trong nước hoặc làm cạn kiệt dự trữ ngoại tệ.
Thuế quan đối với hàng tiêu dùng:
- Đồ điện tử: Đồ điện tử, bao gồm điện thoại thông minh, máy tính và tivi, bị đánh thuế từ 15% đến 25%, tùy thuộc vào mặt hàng. Đồ điện tử đắt tiền hoặc xa xỉ hơn có thể phải chịu mức thuế cao hơn.
- Quần áo và hàng dệt may: Hàng nhập khẩu quần áo bị đánh thuế từ 25% đến 30%, thể hiện nỗ lực bảo vệ ngành dệt may trong nước.
- Đồ nội thất: Đồ nội thất nhập khẩu phải chịu mức thuế khoảng 25%, tùy thuộc vào loại sản phẩm và vật liệu.
Biểu thuế đặc biệt cho hàng tiêu dùng:
- Hàng xa xỉ: Hàng xa xỉ không thiết yếu như xe hơi cao cấp, quần áo hàng hiệu và đồng hồ xa xỉ phải chịu mức thuế cao nhất, có thể dao động từ 40% đến 50%.
- Hàng hóa không thiết yếu: Nhiều mặt hàng tiêu dùng được phân loại là hàng nhập khẩu không thiết yếu hoặc xa xỉ bị đánh thuế ở mức cao hơn để giảm gánh nặng kinh tế do nhập khẩu quá mức.
4. Dược phẩm và Hóa chất
Ngành dược phẩm của Turkmenistan phụ thuộc rất nhiều vào thuốc và vật tư y tế nhập khẩu. Chính phủ điều chỉnh thuế quan đối với các sản phẩm dược phẩm để đảm bảo khả năng tiếp cận trong khi khuyến khích sản xuất một số loại thuốc trong nước.
Thuế quan đối với dược phẩm:
- Thuốc: Thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm dược phẩm thường ở mức từ 5% đến 10%, mặc dù thuốc cứu người và thuốc thiết yếu có thể được miễn hoặc giảm thuế.
- Thiết bị y tế: Thiết bị y tế, chẳng hạn như dụng cụ chẩn đoán, dụng cụ phẫu thuật và các thiết bị liên quan đến sức khỏe khác, bị đánh thuế từ 10% đến 15%.
Thuế quan đối với hóa chất:
- Hóa chất nông nghiệp: Phân bón và thuốc trừ sâu bị đánh thuế từ 5% đến 10%, phản ánh tầm quan trọng của những sản phẩm này đối với ngành nông nghiệp địa phương.
- Hóa chất công nghiệp: Hóa chất dùng trong sản xuất, bao gồm dung môi và nhựa, thường bị đánh thuế từ 10% đến 20%.
5. Xe ô tô và xe cộ
Thị trường ô tô ở Turkmenistan được quản lý chặt chẽ và chính phủ áp dụng mức thuế quan đáng kể đối với xe nhập khẩu. Các mức thuế này được thiết kế để hỗ trợ sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô trong nước và giảm sự phụ thuộc vào xe nhập khẩu.
Thuế quan đối với ô tô và xe cộ:
- Xe du lịch: Xe du lịch, đặc biệt là những xe có động cơ lớn hơn, phải chịu mức thuế cao từ 30% đến 50%, tùy thuộc vào giá trị và kích thước của xe.
- Xe thương mại: Xe tải, xe buýt và các loại xe thương mại khác chịu mức thuế từ 15% đến 25%, tùy thuộc vào kích thước và mục đích sử dụng của xe.
Biểu thuế đặc biệt cho ô tô:
- Xe điện (EV): Để thúc đẩy phương tiện giao thông thân thiện với môi trường, xe điện có thể được hưởng ưu đãi giảm thuế nhập khẩu hoặc miễn thuế theo một số ưu đãi của chính phủ.
- Miễn trừ của chính phủ: Thỉnh thoảng, chính phủ cung cấp các khoản miễn trừ hoặc giảm thuế xe cho các giao dịch mua của chính quyền hoặc khu vực công.
Sự kiện quốc gia
- Tên chính thức: Turkmenistan
- Thủ đô: Ashgabat
- Các thành phố lớn nhất: Ashgabat, Mary, Turkmenbashi
- Dân số: Khoảng 6 triệu (ước tính năm 2023)
- Ngôn ngữ chính thức: Tiếng Turkmenistan
- Tiền tệ: Manat Turkmenistan (TMT)
- Vị trí: Turkmenistan nằm ở Trung Á, giáp với Kazakhstan ở phía tây bắc, Uzbekistan ở phía đông bắc, Afghanistan ở phía đông nam và Iran ở phía nam. Nước này có đường bờ biển dọc theo Biển Caspi ở phía tây.
Địa lý, Kinh tế và Các ngành công nghiệp chính
Địa lý: Turkmenistan có đặc điểm là sa mạc rộng lớn, bao gồm sa mạc Karakum bao phủ phần lớn lãnh thổ của đất nước. Biển Caspi cung cấp cho đất nước một đường bờ biển để buôn bán và đánh bắt cá, trong khi dãy núi Kopet Dag đánh dấu biên giới phía nam với Iran.
Kinh tế: Nền kinh tế Turkmenistan phụ thuộc rất nhiều vào trữ lượng khí đốt tự nhiên phong phú, khiến nước này trở thành một trong những nước xuất khẩu khí đốt tự nhiên hàng đầu thế giới. Chính phủ đã tập trung vào việc đa dạng hóa nền kinh tế thông qua phát triển công nghiệp, nông nghiệp và du lịch.
Các ngành công nghiệp chính:
- Khí đốt tự nhiên: Turkmenistan có một số trữ lượng khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới, khiến xuất khẩu năng lượng trở thành xương sống của nền kinh tế.
- Nông nghiệp: Bông là một trong những mặt hàng nông sản xuất khẩu chính của Turkmenistan, cùng với các loại cây trồng khác như lúa mì, trái cây và rau.
- Dệt may: Ngành dệt may, đặc biệt là chế biến bông, là một ngành quan trọng khác.
- Xây dựng: Ngành xây dựng đã chứng kiến sự tăng trưởng nhanh chóng, nhờ vào các khoản đầu tư của chính phủ vào phát triển cơ sở hạ tầng.