Birleşik Krallık (BK), dünyanın en büyük ve en gelişmiş ekonomilerinden biri ve küresel ticarette önemli bir oyuncudur. Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) bir üyesi ve eskiden Avrupa Birliği’nin (AB) bir parçası olan BK, malların ithalatını yöneten karmaşık bir gümrük tarifeleri sistemine sahiptir. AB’den ayrıldığından beri BK, AB’ninkinden farklı olan ancak yine de DTÖ tarafından özetlenen küresel ticaret kurallarını izleyen kendi ticaret politikasını ve tarife sistemini geliştirmiştir.
Ürün Kategorisine Göre Özel Tarife Oranları
Birleşik Krallık, Brexit’ten sonra AB Ortak Gümrük Tarifesi’nin (CCT) yerini alan Birleşik Krallık Küresel Tarifesi (UKGT) sistemini kullanır. UKGT, malların ithalatını düzenler ve Birleşik Krallık ve AB dışındaki ülkelerden gelen ürünlere uygulanır. Ayrıca, Birleşik Krallık, belirli mallar için tercihli oranlarla sonuçlanabilen birkaç ülke ve bölgeyle ticaret anlaşmaları imzalamıştır. İthal ürünler için tarife oranları ürün kategorisine göre değişir ve bazı ürünler özel vergilere veya muafiyetlere tabidir.
1. Tarım Ürünleri
Tarım ürünleri, özellikle tahıllar, etler, meyveler ve süt ürünleri gibi gıda maddeleri olmak üzere Birleşik Krallık’ın ithalatının önemli bir bölümünü oluşturur. Birleşik Krallık, belirli ürünlerin sınırlı yerel üretimi nedeniyle gıdasının büyük bir bölümünü ithal eder ve tarımsal tarife sistemi bu gerçeği yansıtır.
Ortak Tarım Tarife Oranları:
- Tahıllar (Buğday, Pirinç, Arpa, Yulaf):
- Gümrük vergileri %0 ile %50 arasında değişiyor ve oranlar tahıl türüne ve ürünün işlenmiş veya işlenmemiş olmasına göre değişiyor.
- Örneğin buğdaya genellikle %20 oranında gümrük vergisi uygulanırken, pirinçte %50’ye kadar varan vergiler söz konusu olabiliyor.
- Et (Sığır eti, Domuz eti, Tavuk):
- Sığır Eti: Sığır eti ithalatına uygulanan tarifeler, ete ve menşe ülkesine bağlı olarak %20 ile %50 arasında değişebilmektedir.
- Domuz Eti: Domuz ürünlerine genellikle %12 ile %25 arasında vergi uygulanır.
- Tavuk: Tavuk ithalatına %10 ile %20 arasında değişen oranlarda gümrük vergisi uygulanmaktadır.
- Süt Ürünleri (Süt, Peynir, Tereyağı):
- Süt: Taze süt ithalatına yaklaşık %15 oranında gümrük vergisi uygulanırken, süt tozu gibi işlenmiş süt ürünlerine %30’a kadar varan gümrük vergileri uygulanabiliyor.
- Peynir: Peynir ithalatına %10 ile %40 arasında değişen oranlarda vergi uygulanıyor, birinci sınıf ürünlere ise daha yüksek vergiler uygulanıyor.
- Tereyağı: Tereyağı ithalatına %20 oranında gümrük vergisi uygulanmaktadır.
- Taze Meyve ve Sebzeler:
- Meyveler: Muz ve turunçgiller gibi meyvelere uygulanan ithalat vergileri, menşei ülkeye bağlı olarak %5 ile %20 arasında değişmektedir.
- Sebzeler: Patates, domates ve soğan gibi sebzelere genellikle %10 civarında gümrük vergisi uygulanır.
Özel Tarım Tarifeleri:
- Şeker: Yurt içi üretim kısıtlamaları nedeniyle şeker ithalatına %40 oranında vergi uygulanıyor ve rafine şeker gibi belirli çeşitlerde daha yüksek vergiler söz konusu olabilir.
- Şarap ve İçkiler: İthal şarap ve içkiler, içeceğin türüne bağlı olarak %20 ile %100 arasında değişen oranlarda ÖTV ve KDV’ye tabidir.
2. Tekstil ve Giyim
İngiltere, moda ve giyime yönelik tüketici talebiyle yönlendirilen ithal tekstil ve giyim için önemli bir pazara sahiptir. Ülke, çoğunlukla Asya, Afrika ve Latin Amerika’daki düşük maliyetli üretim ülkelerinden büyük miktarda giyim ithal etmektedir.
Tekstilde Ortak Tarife Oranları:
- Giyim (Tişörtler, Kotlar, Elbiseler, Montlar):
- Giyim ürünleri, kullanılan türe ve kumaşa bağlı olarak %0 ile %12 arasında değişen ithalat vergilerine tabidir. Sentetik ve ucuz giysiler daha düşük tarifelere tabi olma eğilimindeyken, daha karmaşık veya lüks ürünler daha yüksek oranlara tabi olabilir.
- Tekstil Kumaşları (Pamuk, Polyester, Yün):
- Ham tekstil kumaşları, elyaf içeriğine ve türüne göre %5 ile %8 arasında değişen oranlarda vergilendiriliyor.
- Ayakkabı:
- Ayakkabı ve botlara, özellikle deri veya sentetik malzemelerden yapılanlara, ayakkabının türüne bağlı olarak %5 ile %20 arasında gümrük vergisi uygulanıyor.
Özel İthalat Vergileri:
- İkinci El Giyim: İngiltere’de, yerli giyim sektörünü korumak amacıyla, %20 ila %30 arasında değişen oranlarda daha yüksek vergilerle karşı karşıya kalabilen ikinci el giyim ithalatını düzenleyen özel tarifeler bulunmaktadır.
3. Elektronik ve Elektrikli Ev Aletleri
Cep telefonları, bilgisayarlar ve ev aletleri gibi teknolojik mallara olan tüketici talebinin etkisiyle, İngiltere’ye yapılan ithalatın en önemli kategorileri arasında elektronik ve elektrikli aletler yer alıyor.
Elektronik Ürünlerde Ortak Tarife Oranları:
- Cep Telefonları:
- Cep telefonlarındaki ithalat vergileri, modele ve menşe ülkeye bağlı olarak genellikle %0 ile %5 arasında değişmektedir.
- Bilgisayarlar ve Dizüstü Bilgisayarlar:
- Dizüstü bilgisayarlar ve masaüstü bilgisayarlar genellikle %0 ila %10 arasında bir tarifeye tabidir; daha gelişmiş veya özel bilgi işlem sistemleri ise daha yüksek oranlara tabidir.
- Ev Aletleri (Buzdolapları, Çamaşır Makineleri, Mikrodalgalar):
- Ev aletleri genellikle cihazın türüne ve enerji verimliliği standartlarına bağlı olarak yüzde 5 ile yüzde 15 arasında vergiye tabi tutulur.
Özel İthalat Vergileri:
- Kullanılmış Elektronik Ürünler: İkinci el cep telefonları veya bilgisayarlar dahil olmak üzere kullanılmış veya yenilenmiş elektronik ürünler, KDV veya geri dönüşüm ücretleri gibi ek vergilere veya düzenlemelere tabi olabilir.
4. Araçlar ve Otomotiv Parçaları
Birleşik Krallık, Almanya, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerden gelen ithalatlarla araçlar ve otomotiv parçaları için güçlü bir pazara sahiptir. Araçlar için tarife yapısı, bu pazarı düzenlerken aynı zamanda yerel otomotiv endüstrisinin büyümesini teşvik etmek için tasarlanmıştır.
Araçlar İçin Ortak Tarife Oranları:
- Binek Araçlar:
- Binek otomobillere uygulanan tarifeler, emisyon standartları ve motor hacmi gibi faktörlere bağlı olarak genellikle %10 ile %20 arasında değişiyor.
- Motosikletler:
- Motosikletlere genellikle yüzde 5 ile yüzde 10 arasında değişen vergiler uygulanıyor.
- Otomotiv Parçaları:
- Tamir ve montaj parçaları da dahil olmak üzere otomobil parçalarına yüzde 5 ile yüzde 15 arasında gümrük vergisi uygulanıyor.
Özel İthalat Vergileri:
- Elektrikli Araçlar: İngiltere hükümeti, benimsenmesini teşvik etmek için elektrikli araçlara (EV’ler) indirimli tarifeler uyguladı. Bu EV’ler, sürdürülebilirlik hedeflerini desteklemek için daha düşük vergilere veya hatta belirli tarifelerden muafiyetlere tabi olabilir.
5. Kimyasallar ve İlaçlar
İngiltere, endüstriyel uygulamalara yönelik kimyasallar, sağlık hizmetlerine yönelik ilaçlar ve kişisel bakım ürünleri alanında önemli bir ithalatçı konumundadır.
Kimyasallar İçin Ortak Tarife Oranları:
- İlaçlar:
- Temel sağlık ürünlerine uygun fiyatlı erişimi garanti altına almak için ilaçlar ve tıbbi ürünlere genellikle %0 ila %5 civarında düşük ithalat vergileri uygulanır.
- Endüstriyel Kimyasallar:
- Üretimde kullanılan plastik, gübre gibi kimyasal ürünlere yüzde 0 ile yüzde 6 arasında değişen oranlarda vergi uygulanıyor.
Özel İthalat Vergileri:
- Kontrollü Maddeler: Potansiyel kötüye kullanımları nedeniyle kontrollü maddeler olarak sınıflandırılan bazı kimyasallar (örneğin, ilaç üretimi için öncü kimyasallar) ek tarifeler ve düzenlemelerle karşı karşıyadır.
6. Lüks Mallar
Mücevher, kaliteli şaraplar, saatler ve tasarımcı çantalar gibi lüks mallar da özel tarifelere tabi olan bir diğer ithalat kategorisidir.
Lüks Mallar İçin Ortak Tarife Oranları:
- Mücevher ve Saatler:
- Mücevher ve saatler genellikle malzeme ve değere bağlı olarak %5 ila %10 arasında ithalat vergisine tabidir.
- Lüks Şaraplar ve İçkiler:
- Şaraplar ve içkiler, özellikle de yüksek kalitede olanlar, alkol oranına ve menşe ülkeye bağlı olarak %10 ila %20 arasında değişen ithalat vergilerine tabidir.
- Tasarımcı Giyim ve Çantalar:
- Lüks tasarımcı kıyafetleri ve aksesuarlarına, lüks statülerini yansıtan %12’ye kadar daha yüksek gümrük vergileri uygulanabilir.
Bazı Ülkeler İçin Özel Tarife Hükümleri
İngiltere, dünyanın çeşitli ülke ve bölgeleriyle çeşitli ticaret anlaşmaları imzalamıştır; bu anlaşmalar, belirli mallara yönelik tercihli tarife oranlarıyla sonuçlanabilir.
- Avrupa Birliği (AB):
- AB ve İngiltere, ilgili menşe kurallarını karşılayan mallar için sıfır tarife ve sıfır kota ticaretine izin veren bir ticaret anlaşmasına vardı. Bu, özellikle AB ülkelerinden yapılan İngiltere ithalatları için faydalıdır, çünkü AB üye ülkelerinden gelen mallar için tarifeler büyük ölçüde ortadan kaldırılmıştır.
- Küresel Ticaret Anlaşmaları:
- Amerika Birleşik Devletleri: İngiltere-ABD ticaret anlaşması uyarınca İngiltere, uçak, makine ve ilaç gibi belirli mallara tercihli tarifeler sunuyor.
- Avustralya ve Yeni Zelanda: Birleşik Krallık, tarım ürünleri, tekstil ve şarap gibi mallara uygulanan gümrük vergilerinin düşürülmesini içeren Avustralya ve Yeni Zelanda ile serbest ticaret anlaşmaları müzakere etti.
- Güney Kore: İngiltere’nin Güney Kore ile yaptığı ticaret anlaşması uyarınca elektronik eşyalar, araçlar ve kimyasallar gibi mallar İngiltere’ye tercihli oranlarla girebilecek ve gümrük vergileri %30’a kadar azaltılabilecek.
Ülke Gerçekleri
- Resmi Adı: Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı
- Başkent: Londra
- Üç Büyük Şehir: Londra, Birmingham, Manchester
- Nüfus: Yaklaşık 67 milyon (2024 itibariyle)
- Kişi Başına Gelir: Yaklaşık 45.000 ABD Doları (2023 tahmini)
- Resmi Dil: İngilizce
- Para Birimi: İngiliz Sterlini (GBP)
- Konum: Avrupa anakarasının kuzeybatı kıyılarında, Atlas Okyanusu, Kuzey Denizi, Manş Denizi ve İrlanda Denizi ile çevrilidir.
Coğrafya
Birleşik Krallık, dört bileşen ülkeden oluşur: İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda. Dağlar, ormanlar, engebeli tepeler ve engebeli bir kıyı şeridi içeren çeşitli bir manzaraya sahip bir ada ülkesidir. Birleşik Krallık’ın topografyası, güneydoğuda ova alanları ve kuzeyde ve batıda daha dağlık bölgelerle karakterize edilir; bunlara İngiltere’deki İskoç Yaylaları ve Göller Bölgesi dahildir.
Ülke, özellikle batıda, ılıman, yağışlı kışlar ve serin, nemli yazlar ile ılıman bir deniz iklimine sahiptir. Birleşik Krallık’ın coğrafi konumu, hem Avrupa hem de küresel pazarlara kolay erişim sağlayan, onu önemli bir küresel ticaret merkezi haline getirir.
Ekonomi
Birleşik Krallık, oldukça gelişmiş ve çeşitli bir ekonomik yapıya sahip dünyanın en büyük ekonomilerinden biridir. Birleşik Krallık ekonomisinin temel sektörleri arasında hizmetler (özellikle finans, sigorta ve gayrimenkul), imalat ve tarım yer alır. Londra küresel bir finans merkezidir ve dünyanın en büyük ekonomik merkezlerinden biridir.
İngiltere’nin ekonomisi son yıllarda büyük bir değişim geçirdi ve üretime dayalı bir ekonomiden hizmet odaklı bir ekonomiye geçti. Ancak, hala endüstriyel ürünlerin, özellikle de makine, havacılık ürünleri ve araçların önemli bir ihracatçısı olmaya devam ediyor.
Büyük Endüstriler
- Hizmetler: Hizmet sektörü, özellikle finansal hizmetler, İngiltere’nin GSYİH’sinin %70’inden fazlasını oluşturmaktadır.
- Üretim: İngiltere, havacılık, otomotiv ve ilaç gibi sektörlerin ihracata önemli katkı sağlamasıyla üretim sektöründe önemli bir oyuncu olmaya devam ediyor.
- Teknoloji ve Araştırma: İngiltere’de teknoloji sektörü hızla büyüyor; Londra, Cambridge ve Oxford önemli inovasyon merkezleri olarak hizmet veriyor.
- Tarım: Tarım, GSYİH’nın küçük bir bölümünü oluşturmasına rağmen gıda güvenliği ve ihracatta önemli bir rol oynamaktadır.
