Avrupa Birliği’nin (AB) bir üyesi olan Lüksemburg, 27 üye ülkeden herhangi birine ithal edilen mallar için gümrük vergilerini ve ticaret politikalarını düzenleyen AB’nin Ortak Gümrük Tarifesi’ni takip eder. Mallara uygulanan tarife oranları ürün kategorisine ve menşe ülkesine göre belirlenir. Bu oranlar tüm AB ülkelerinde uyumlu hale getirilerek ithalat vergilerinde tekdüzelik sağlanır. Ancak Lüksemburg’un AB içindeki özel rolü, gümrük vergilerinin AB’nin çeşitli küresel ortaklarla yaptığı ticaret anlaşmalarını yansıtmasıyla ticaret ve finansal hizmetler için bir geçit görevi görmektir.
Standart tarifelere ek olarak, ticaret anlaşmaları, tercihli tarifeler veya yaptırımlar nedeniyle belirli ülke veya bölgelerden gelen belirli ürünlere özel ithalat vergileri uygulanabilir.
Avrupa Birliği’nin Ortak Gümrük Tarifesine Genel Bakış
Lüksemburg Avrupa Birliği’nin bir parçası olduğundan, AB’nin Ortak Gümrük Tarifesine uymaktadır. AB Gümrük Tarifesi, ürünleri kodlara (HS kodları) göre sınıflandıran Dünya Gümrük Örgütü’nün Uyumlu Sistemi (HS) ile uyumludur. Gümrük Tarifesi, AB dışındaki ülkelerden yapılan tüm ithalatlar için geçerlidir ve Lüksemburg’a giren mallar için ödenmesi gereken vergiyi belirlemek için kullanılır.
İthalat vergileri, malların maliyetini, sigortayı ve navlun ücretlerini içeren Gümrük Değerine göre hesaplanır. Vergiler, ürünün HS koduna ve menşe ülkesine bağlı olarak değişir. En yaygın tarife kategorileri şunlardır:
- Çoğu ülkeden gelen ürünler için genel tarife oranları.
- AB’nin serbest ticaret anlaşması yaptığı ülkelerden ithal edilen mallara tercihli tarife oranları.
- Haksız yere düşük fiyatla satılan ürünlere uygulanan anti-damping vergileri.
- Tütün, alkol, akaryakıt gibi bazı mallara uygulanan çevre veya ÖTV vergileri.
Lüksemburg ayrıca ithalatta gümrük vergilerinden ayrı olan ve genellikle %17’den (standart oran) belirli mal veya hizmetlere yönelik daha düşük oranlara kadar değişen AB’nin Katma Değer Vergisi (KDV) oranlarını uygular.
Mal Kategorileri ve Bunlara İlişkin Tarife Oranları
İthal mallar için tarife oranları ürün kategorisine bağlı olarak önemli ölçüde değişir. Bu kategoriler, HS sistemini izleyen AB’nin gümrük sınıflandırma sistemiyle uyumludur.
1. Tarım Ürünleri
Tarımsal ithalatlar belirli tarife oranlarına tabi tutuluyor ve yerel endüstrileri korumak için bazı hassas ürünlere daha yüksek vergiler uygulanıyor.
- Canlı hayvanlar ve hayvansal ürünler:
- Hayvan karkasları: Türe göre %0 ile %12 arasında değişmektedir.
- Süt ürünleri: %30-%40.
- Et ve balık: %0 ile %20 arasında, tercihli oranlardan yararlanan bazı ülkeler (örneğin Yeni Zelanda) için istisnalar mevcuttur.
- Tahıllar ve hububat ürünleri: Tarifeler genellikle %0 ile %15 arasında değişmektedir.
- Meyve ve sebzeler:
- Taze meyveler: %5 ila %12.
- İşlenmiş meyveler: %10 ila %20.
AB’nin ticaret anlaşması yaptığı Afrika, Karayipler ve Pasifik (ACP) ülkeleri veya Akdeniz ülkeleri gibi ülkelerden ithal edilen bazı tarım ürünleri tercihli oranlardan faydalanabilir.
2. Tekstil ve Giyim
Tekstil ve konfeksiyon ithalatında, malların türüne ve menşeine bağlı olarak sıklıkla geniş yelpazede vergiler uygulanmaktadır.
- Giyim: Çoğu giyim ürününde gümrük vergileri %8 ile %12 arasında değişmektedir.
- Yün ve ipek: %5 ila %10.
- Sentetik elyaflar: %4 ila %7.
AB’nin Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GSP) kapsamındaki ülkelere yönelik, gelişmekte olan ülkelerden yapılan belirli tekstil ithalatlarında indirimli veya sıfır gümrük vergisi uygulanmasına olanak sağlayan özel hükümler bulunmaktadır.
3. Makine ve Elektrik Ekipmanları
Lüksemburg, önemli miktarda makine, elektrikli ve elektronik ürün ithal ediyor ve bu ürünler için gümrük vergileri genellikle düşük.
- Endüstriyel makineler: Gümrük vergileri %0 ile %3 arasında değişmektedir.
- Elektrikli bileşenler: %0 ile %5 arasında.
- Tüketici Elektroniği: Tarifeler genellikle %0 ile %5 arasında değişmektedir.
Serbest ticaret anlaşması olan ülkelerden (örneğin Japonya veya Güney Kore) ithal edilen ürünlerde bu oranlar düşürülebilir veya kaldırılabilir.
4. Kimyasallar ve İlaçlar
Kimyasallar, eczacılık ürünleri ve kozmetiklerdeki gümrük vergileri genellikle düşük veya sıfır gümrük vergisi kategorisine girmektedir, ancak bu durum belirli ürün türlerine göre değişiklik gösterebilmektedir.
- İlaç ürünleri: Ürüne göre %0 ile %5 arasında değişmektedir.
- Kimyasallar: Tarifeler genellikle %0 ile %6 arasında değişmektedir.
- Kozmetik ve kişisel bakım: %0 – %5.
Bu ürünlerden bazıları, AB’nin İsviçre veya ABD gibi ülkelerle yaptığı serbest ticaret anlaşmalarından faydalanabilir; bu anlaşmalar genellikle belirli kimyasallar veya ilaç ürünleri üzerindeki vergileri düşürür veya ortadan kaldırır.
5. Araçlar ve Taşıma Ekipmanları
Arabalar, kamyonlar ve parçaları da dahil olmak üzere taşıtlar ve nakliye ekipmanları özel gümrük vergilerine tabidir.
- Binek otomobiller: İthal otomobiller için gümrük vergisi oranı genellikle %10’dur.
- Motosiklet ve bisikletler: %6 ila %8.
- Otomobil parçaları: Genellikle %0 ile %4 arasındadır.
Japonya, Kanada, Güney Kore gibi AB ile ticaret anlaşması bulunan ülkelerden yapılan ithalatlara tercihli vergiler uygulanabilir.
6. Metaller ve Mineraller
Ülkenin çelik ve sanayi sektörlerindeki rolü göz önüne alındığında, metaller ve mineraller Lüksemburg’un ithalatının önemli bir kısmını oluşturmaktadır.
- Demir ve çelik: Genellikle %0 ila %5.
- Alüminyum ve bakır: Oranlar, özel alaşıma veya işleme bağlı olarak %0 ile %7 arasında değişebilir.
- Değerli metaller (örneğin altın, gümüş): Genellikle gümrük vergilerinden muaftır (%0).
Norveç ve Türkiye gibi AB’nin tercihli ticaret anlaşmaları kapsamındaki ülkelerden yapılacak ithalat, azaltılmış veya sıfır vergilerden faydalanabilir.
7. Tüketim Malları ve Mobilya
Tüketim malları ve mobilya ithalatında genellikle orta düzeyde gümrük vergileri söz konusudur.
- Mobilya: Genellikle %2 ila %5.
- Oyuncaklar ve oyunlar: %4 ila %6.
- Ev eşyaları: Genellikle %0 ile %8 arasındadır.
Lüksemburg’un AB’de lojistik ve dağıtım merkezi olması, birçok tüketim malının limanlarından geçmesi ve AB genelinde geçerli tarife oranlarına tabi olması anlamına geliyor.
Belirli Ülkelerden Özel İthalat Vergileri
1. Tercihli Tarife Oranları
Avrupa Birliği’nin üçüncü ülkelerle, belirli ithalatlarda daha düşük veya sıfır vergi sağlayan çok sayıda tercihli ticaret anlaşması bulunmaktadır.
- GSP (Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi): Gelişmiş ülkeler, Bangladeş, Hindistan ve Vietnam gibi gelişmekte olan ülkelerden yapılan ithalata indirimli vergiler veya tercihli erişim sağlamaktadır.
- Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA’lar): AB’nin Kanada (CETA), Japonya (JEFTA) ve Güney Kore (Kore-AB STA) gibi ülkelerle, Lüksemburg’a ithal edilen çeşitli mallar için gümrük vergilerinin azaltılması veya kaldırılması olanağı sağlayan STA’ları bulunmaktadır.
2. Anti-Damping Vergileri
AB, Çin veya Rusya gibi ülkelerden gelen düşük fiyatlı ithalat nedeniyle oluşan haksız rekabetten yerel sanayileri korumak için anti-damping vergileri uygulayabilir.
- Çelik: Çin ve diğer ülkelerden ithal edilen bazı çelik ürünleri %10 ile %35 arasında değişen oranlarda anti-damping vergilerine tabi olabilir.
- Güneş Panelleri: Çin’den ithal edilen güneş panellerine %20 ile %50 arasında değişen oranlarda anti-damping vergisi uygulanmaktadır.
3. Yaptırımlar ve Özel Görevler
AB’nin bir parçası olan Lüksemburg yaptırımlara ve ticaret kısıtlamalarına tabidir. Rusya, Kuzey Kore ve İran gibi ülkelerden gelen ürünler belirli vergilere, kısıtlamalara veya yasaklara tabi olabilir.
Ülke Gerçekleri
- Ülke Resmi Adı: Lüksemburg Büyük Dükalığı
- Başkent: Lüksemburg Şehri
- Üç Büyük Şehir:
- Lüksemburg Şehri
- Esch-sur-Alzette
- Fark
- Kişi Başına Gelir: 122.000 $ (2023 itibariyle)
- Nüfus: Yaklaşık 660.000
- Resmi Dil: Lüksemburgca (Fransızca ve Almanca da yaygın olarak kullanılır)
- Para Birimi: Euro (EUR)
- Konum: Lüksemburg, batıda ve kuzeyde Belçika, doğuda Almanya ve güneyde Fransa ile çevrili, denize kıyısı olmayan bir ülkedir.
Coğrafya, Ekonomi ve Başlıca Endüstriler
Coğrafya
Lüksemburg, Batı Avrupa’da küçük, denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde Ardennes’te ormanlık tepeler ve güneyde daha düz, tarım arazileri ile çeşitli bir topografyaya sahiptir. Ülkenin Alzette ve Sauer gibi nehirleri doğal kaynaklar ve ulaşım rotaları sağlar.
Lüksemburg’un Belçika, Fransa ve Almanya’nın kesiştiği noktadaki konumu, onu Avrupa ticareti ve finansında önemli bir oyuncu konumuna getiriyor. Ülkenin ılıman bir iklimi, ılıman kışları ve serin yazları vardır ve bu da onu belirli tarım ürünleri ve çeşitli endüstriler için ideal bir yer haline getirir.
Ekonomi
Lüksemburg, bankacılık, sigorta ve yatırım fonlarını içeren güçlü bir finansal hizmetler sektörü tarafından desteklenen, dünyadaki en yüksek kişi başına gelirlerden birine sahiptir. Ekonomisi oldukça çeşitlendirilmiştir ve başlıca sektörleri şunlardır:
- Finansal hizmetler: Lüksemburg, özellikle özel bankacılık, yatırım fonları ve sigortacılık alanında küresel bir finans merkezidir.
- Çelik endüstrisi: Ülkenin çelik üretimi konusunda uzun bir geçmişi vardır ve çelik önemli bir ihracat kalemi olmaya devam etmektedir.
- Bilgi Teknolojileri: Lüksemburg aynı zamanda büyüyen bir bilgi teknolojileri ve telekomünikasyon sektörüne de ev sahipliği yapıyor; uluslararası firmalar ülkenin dijital altyapısına büyük yatırımlar yapıyor.
- Lojistik ve ticaret: Stratejik konumu ve gelişmiş ulaşım ağı sayesinde Lüksemburg, AB içinde lojistik ve mal dağıtımı için önemli bir merkezdir.
Büyük Endüstriler
- Finansal hizmetler: Bankacılık, sigortacılık, yatırım fonları
- Çelik üretimi: Dünyanın en büyük çelik üreticisi olan ArcelorMittal’in önemli bir varlığı bulunmaktadır.
- Teknoloji: Yüksek teknoloji üretimi, yazılım geliştirme ve telekomünikasyon.
- Lojistik ve taşımacılık: AB’nin önemli ulaşım merkezi.
Lüksemburg ekonomisi ayrıca, özellikle yüksek teknoloji endüstrileri ve otomotiv parçaları olmak üzere güçlü bir üretim sektörü tarafından desteklenmektedir. Ülkenin siyasi istikrarı, elverişli vergi politikaları ve iş dostu ortamı, onu yabancı yatırım için çekici bir yer haline getirmektedir.