Gelişen turizm endüstrisi ve tarımsal ihracatıyla bilinen Karayip ülkesi Dominik Cumhuriyeti de büyüyen ekonomisini desteklemek için ithalata büyük ölçüde güvenmektedir. Dominik Cumhuriyeti-Orta Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (CAFTA-DR) ve Karayip Topluluğu’nun (CARICOM) bir parçası olarak ülke birçok ülkeyle tercihli ticaret koşullarından yararlanmaktadır. Ancak, ortak olmayan ülkelerden yapılan ithalatlar, ticareti düzenlemek, yerel endüstrileri korumak ve gelir elde etmek için yapılandırılmış olan Dominik Cumhuriyeti’nin genel tarife sistemine tabidir. Ülkenin ithalat vergileri, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) anlaşmalarıyla uyumludur ve belirli ürün kategorileri belirli ticaret anlaşmaları kapsamında muafiyetlerden veya daha düşük tarifelerden yararlanmaktadır.
İthal Ürünler İçin Tarife Kategorileri
Dominik Cumhuriyeti, ürün kategorisine, menşe ülkesine ve geçerli ticaret anlaşmalarına göre değişen oranlarla, Uyumlu Sistem (HS) sınıflandırmasına dayalı tarifeler uygular. Aşağıda, ana ürün kategorilerinin ve ilgili ithalat tarifelerinin ayrıntılı bir dökümü bulunmaktadır.
1. Tarım Ürünleri
Tarım, Dominik Cumhuriyeti’nde önemli bir sektördür, ancak ülke iç talebi karşılamak için çeşitli tarım ürünleri ithal etmektedir. Tarım ürünlerine uygulanan tarife oranları, yerel çiftçileri korumak ve temel gıda maddelerinin bulunabilirliğini sağlamak için tasarlanmıştır.
1.1 Başlıca Tarım Ürünlerine İlişkin Tarife Oranları
- Meyve ve Sebzeler:
- Taze meyveler (örneğin elma, muz, portakal): %10-%20
- Sebzeler (örneğin soğan, domates, patates): %10-20
- Dondurulmuş meyve ve sebzeler: %10-%20
- Kurutulmuş meyveler: %10-%15
- Tahıllar ve Hububatlar:
- Buğday: %5-%10
- Pirinç: %15-%20
- Mısır: %5-%15
- Arpa: %5-%10
- Et ve Kümes Hayvanları:
- Sığır eti: %20-%30
- Domuz eti: %20-%30
- Kümes hayvanları (tavuk, hindi): %25-%35
- İşlenmiş etler (sosis, pastırma): %30-%40
- Süt Ürünleri:
- Süt: %10-%20
- Peynir: %15-%25
- Tereyağı: %15-%25
- Yenilebilir Yağlar:
- Ayçiçek yağı: %10-%20
- Palmiye yağı: %15-%20
- Zeytinyağı: %10-%15
- Diğer Tarım Ürünleri:
- Şeker: %15-%25
- Kahve ve çay: %10-%20
1.2 Tarım Ürünlerine İlişkin Özel İthalat Vergileri
- CAFTA-DR Tercihleri: CAFTA-DR kapsamında, Amerika Birleşik Devletleri ve diğer CAFTA-DR üye ülkelerinden ithal edilen birçok tarım ürünü, indirimli tarifelerden veya gümrüksüz erişimden yararlanır. Örneğin, belirli süt ürünleri ve etler tercihli tarifelerden yararlanır.
- Ortak Olmayan Ülkeler: Ortak olmayan ülkelerden yapılan tarımsal ithalatlar, daha yüksek olma eğiliminde olan genel tarife yapısıyla karşı karşıyadır. Örneğin, ticaret anlaşmaları dışındaki ülkelerden ithal edilen etler genellikle %30-%40’a kadar yüksek tarifelere tabidir.
2. Endüstriyel Ürünler
Dominik Cumhuriyeti, ülkenin altyapı gelişimi ve üretim sektörü için elzem olan makine, ekipman ve inşaat malzemeleri de dahil olmak üzere çok çeşitli endüstriyel mallar ithal etmektedir. Bu ürünlere uygulanan tarifeler, sınıflandırmalarına ve menşe ülkelerine göre değişmektedir.
2.1 Makine ve Ekipman
- Ağır Makineler (örneğin vinçler, buldozerler, ekskavatörler): %5-10
- Endüstriyel Ekipmanlar:
- Üretim makineleri (örneğin, tekstil makineleri, gıda işleme ekipmanları): %5-%10
- İnşaat ekipmanları: %5-%10
- Enerjiyle ilgili ekipmanlar (jeneratörler, türbinler): %5-%10
- Elektrik Ekipmanları:
- Elektrik motorları: %10-%15
- Transformatörler: %10-%15
- Kablolar ve kablolama: %5-%10
2.2 Otomobiller ve Otomobil Parçaları
Dominik tüketicileri ve işletmeleri ithal araçlara ve otomobil parçalarına büyük ölçüde güveniyor. Hükümet, piyasayı düzenlemek ve daha verimli ve çevre dostu araçların benimsenmesini teşvik etmek için bu ürünlere tarifeler yapılandırdı.
- Binek Araçlar:
- Yeni araçlar: %20-%35 (motor büyüklüğüne ve türüne bağlı olarak)
- Kullanılmış araçlar: %35-%45 (yaşa ve motor hacmine bağlı olarak)
- Ticari Araçlar:
- Kamyon ve otobüsler: %10-%25
- Otomobil Parçaları:
- Motorlar ve mekanik bileşenler: %10-%20
- Lastikler ve fren sistemleri: %10-%15
- Araç elektroniği (örneğin aydınlatma, ses sistemleri): %10-%15
2.3 Endüstriyel Mallar İçin Özel İthalat Vergileri
- CAFTA-DR Tercihleri: Amerika Birleşik Devletleri ve diğer CAFTA-DR ülkelerinden ithal edilen endüstriyel mallar, azaltılmış tarifelerden veya gümrüksüz erişimden yararlanır. Örneğin, bu anlaşma kapsamında ithal edilen makine ve ekipmanlar genellikle daha düşük tarifelerden yararlanır.
- Ortak Olmayan Ülkeler: Çin ve Hindistan gibi ticaret anlaşması olmayan ülkelerden yapılan sanayi malları ithalatı, %5 ile %20 arasında değişen genel tarife oranlarına tabidir.
3. Tüketici Elektroniği ve Ev Aletleri
Dominik Cumhuriyeti tüketici elektroniği ve ev aletlerinin çoğunu Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’dan ithal ediyor. Bu mallara uygulanan tarifeler, ileri teknolojiye olan ihtiyacı yerel pazarların korunmasıyla dengelemek için tasarlanmıştır.
3.1 Tüketici Elektroniği
- Akıllı telefonlar: %5-%15
- Dizüstü Bilgisayarlar ve Tabletler: %5-%15
- Televizyonlar: %10-%20
- Ses Ekipmanları (örneğin hoparlörler, ses sistemleri): %10-%20
- Kameralar ve Fotoğraf Ekipmanları: %10-%20
3.2 Ev Aletleri
- Buzdolapları: %10-%20
- Çamaşır Makineleri: %10-%20
- Mikrodalga Fırınlar: %10-%20
- Klimalar: %10-%20
- Bulaşık Makineleri: %10-%20
3.3 Elektronik ve Ev Aletleri İçin Özel İthalat Vergileri
- CAFTA-DR Tercihleri: Amerika Birleşik Devletleri ve diğer CAFTA-DR üyelerinden ithal edilen tüketici elektroniği ve ev aletleri indirimli veya sıfır tarifelerden yararlanır.
- Ortak Olmayan Ülkeler: Çin ve Japonya gibi ortak olmayan ülkelerden ithal edilen tüketici elektroniği ve cihazlar, %5 ile %20 arasında değişebilen standart tarife oranlarına tabidir.
4. Tekstil, Giyim ve Ayakkabı
Dominik Cumhuriyeti, bu sektörlerdeki sınırlı yerel üretimi nedeniyle tekstil, giyim ve ayakkabı ürünlerinin önemli bir kısmını ithal etmektedir. Bu kategorideki tarifeler, yerel üreticileri korurken küresel moda pazarlarına erişime izin verecek şekilde yapılandırılmıştır.
4.1 Giyim ve Konfeksiyon
- Standart Giyim (örneğin, tişörtler, kot pantolonlar, takım elbiseler): %10-%20
- Lüks ve Tasarımcı Markalar: %25-%35
- Spor Giyim ve Atletik Giyim: %10-%20
4.2 Ayakkabı
- Standart Ayakkabı: %10-%20
- Lüks Ayakkabı: %25-%35
- Spor Ayakkabıları ve Spor Ayakkabıları: %10-%20
4.3 Ham Tekstil ve Kumaşlar
- Pamuk: %5-%10
- Yün: %5-%10
- Sentetik Elyaflar: %10-%15
4.4 Tekstil Ürünlerine İlişkin Özel İthalat Vergileri
- CAFTA-DR ve CARICOM Tercihleri: CAFTA-DR kapsamında ABD’den veya CARICOM ülkelerinden ithal edilen tekstil, giyim ve ayakkabılar, bölgesel ticareti teşvik ederek indirimli tarifelerden veya gümrüksüz erişimden yararlanmaktadır.
- Ortak Olmayan Ülkeler: Çin veya Hindistan gibi ortak olmayan ülkelerden ithal edilen tekstil ve giyim ürünleri, genellikle %10 ile %35 arasında değişen standart tarife oranlarına tabidir.
5. İlaçlar ve Tıbbi Ekipmanlar
Dominik Cumhuriyeti, büyüyen sağlık sektörünün ihtiyaçlarını karşılamak için ilaçlarının ve tıbbi ekipmanlarının büyük bir kısmını ithal ediyor. Bu ürünlerdeki tarifeler genellikle uygun fiyatlılık ve erişilebilirliği sağlamak için düşüktür.
5.1 Farmasötik Ürünler
- İlaçlar (jenerik ve markalı): %0-%5
- Aşılar: 0%
- Takviyeler ve Vitaminler: %5-10
5.2 Tıbbi Ekipman
- Tanı Ekipmanları (örneğin, X-ray makineleri, MRI makineleri): %0-%5
- Cerrahi Aletler: 0%-5%
- Hastane Yatakları ve İzleme Ekipmanları: %5-10
5.3 Tıbbi Ürünlere İlişkin Özel İthalat Vergileri
- CAFTA-DR Tercihleri: Amerika Birleşik Devletleri ve diğer CAFTA-DR üyelerinden ithal edilen ilaçlar ve tıbbi ekipmanlar genellikle sıfır veya düşük tarifelerden yararlanır ve bu da uygun fiyatlı sağlık hizmeti malzemelerinin teminini sağlar.
- Ortak Olmayan Ülkeler: Ortak olmayan ülkelerden gelen tıbbi ürünler düşük tarifelere tabidir, ancak sağlık hizmetlerine erişimi teşvik etmek amacıyla bu tarifeler genellikle tüketim mallarına uygulanan tarifelerden daha düşüktür.
6. Alkol, Tütün ve Lüks Ürünler
Dominik Cumhuriyeti, tüketimi düzenlemek ve hükümet geliri elde etmek için alkol, tütün ve lüks mallara daha yüksek tarifeler uygular. Bu mallar gümrük vergilerine ek olarak tüketim vergilerine de tabidir.
6.1 Alkollü İçecekler
- Bira: %20-%30
- Şarap: %25-%35
- İçkiler (viski, votka, rom): %30-%45
- Alkolsüz İçecekler: %15-%20
6.2 Tütün Ürünleri
- Sigaralar: %35-%45
- Purolar: %25-%35
- Diğer Tütün Ürünleri (örneğin, pipo tütünü): %30-%40
6.3 Lüks Ürünler
- Saatler ve Mücevherler: %25-%35
- Tasarımcı Çantalar ve Aksesuarlar: %25-%35
- Üst Düzey Elektronik: %20-%30
6.4 Lüks Mallar İçin Özel İthalat Vergileri
- Ortak Olmayan Ülkeler: Ortak olmayan ülkelerden ithal edilen lüks mallar, ürüne bağlı olarak genellikle %25 ila %45 arasında değişen daha yüksek tarifelerle karşı karşıyadır. Bu mallar ayrıca ek vergilere veya özel tüketim vergilerine tabi olabilir.
- ÖTV: Gümrük vergilerine ek olarak, alkol, tütün ve lüks mallar ÖTV’ye tabidir ve bu durum Dominik Cumhuriyeti’nde maliyetlerini daha da artırmaktadır.
Dominik Cumhuriyeti Hakkında Ülke Bilgileri
- Resmi Adı: Dominik Cumhuriyeti
- Başkent: Santo Domingo
- Üç Büyük Şehir:
- Santo Domingo
- Santiago de los Caballeros
- La Romana
- Kişi Başına Gelir: Yaklaşık 9.500 ABD Doları (2023 tahmini)
- Nüfus: Yaklaşık 11,1 milyon (2023 tahmini)
- Resmi Dil: İspanyolca
- Para birimi: Dominik Pesosu (DOP)
- Konum: Karayipler’de, Haiti ile paylaştığı Hispaniola adasında yer alır. Kuzeyde Atlas Okyanusu, güneyde Karayip Denizi ile çevrilidir.
Dominik Cumhuriyeti Coğrafyası
Dominik Cumhuriyeti, sıradağlar, verimli ovalar, tropikal yağmur ormanları ve muhteşem plajları içeren çeşitli coğrafyasıyla bilinir. Ülkenin coğrafyası, tarım, turizm ve madencilik endüstrilerini destekler ve onu Karayipler’deki ekolojik olarak en çeşitli ülkelerden biri yapar.
- Dağ Sıraları: Karayipler’deki en yüksek zirve olan Pico Duarte’yi de içeren Cordillera Central sıradağları, Dominik Cumhuriyeti’nin iç kesimlerine hakimdir. Bu dağlar, önemli bir tatlı su kaynağıdır ve ülkenin tarımsal verimliliğine katkıda bulunur.
- Nehirler ve Göller: Ülke, sulama, hidroelektrik enerji üretimi ve tarım için hayati önem taşıyan Yaque del Norte ve Yuna dahil olmak üzere birçok nehre ev sahipliği yapmaktadır. Karayipler’deki en büyük göl olan Enriquillo Gölü, ülkenin güneybatı kesiminde yer almaktadır.
- Kıyı Şeridi: Dominik Cumhuriyeti, kumlu plajları, mercan resifleri ve popüler turistik tesisleriyle uzun bir kıyı şeridine sahiptir. Ülkenin hem Atlas Okyanusu hem de Karayip Denizi kıyısındaki konumu, önemli bir turistik yer olarak cazibesini artırmaktadır.
- İklim: Dominik Cumhuriyeti’nde tropikal iklim hakimdir, Mayıs’tan Kasım’a kadar belirgin bir yağışlı mevsim ve Aralık’tan Nisan’a kadar kurak mevsim vardır. Kasırgalar, özellikle Haziran’dan Kasım’a kadar mevsimsel bir tehdittir.
Dominik Cumhuriyeti Ekonomisi ve Başlıca Endüstriler
Dominik Cumhuriyeti, Latin Amerika ve Karayipler’deki en hızlı büyüyen ekonomilerden birine sahiptir ve güçlü turizm, serbest ticaret bölgeleri, tarım ve madencilikle desteklenmektedir. Hükümet, ekonomiyi çeşitlendirmek, yabancı yatırım çekmek ve sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek için politikalar izlemiştir.
1. Turizm
- Turizm, Dominik ekonomisinin temel taşıdır ve her yıl milyonlarca ziyaretçi plajlarına, tatil yerlerine ve kültürel mirasına çekilir. Ülkenin popüler turistik yerleri arasında Punta Cana, Puerto Plata ve Santo Domingo bulunur.
- Önemli Destinasyonlar: Plajların yanı sıra ziyaretçiler Santo Domingo’daki tarihi Zona Colonial, Punta Cana plajları ve doğal güzelliklere sahip dağlar ve milli parklara da ilgi duymaktadır.
2. Tarım
- Tarım, şeker kamışı, kahve, kakao, muz ve tütün gibi temel ürünlerle Dominik Cumhuriyeti’nde önemli bir sektör olmaya devam ediyor. Ülkenin verimli toprakları ve elverişli iklimi çeşitli tarımsal üretimi destekliyor.
- Başlıca İhracat Ürünleri: Şeker, kahve, kakao ve muz, Dominik Cumhuriyeti’nin başlıca tarımsal ihracat ürünleri arasında yer alırken, başlıca pazarlar ABD ve Avrupa’dır.
3. Üretim ve Serbest Ticaret Bölgeleri
- Dominik Cumhuriyeti, özellikle tekstil, elektronik ve tıbbi cihazların ihracat için üretildiği serbest ticaret bölgelerinde güçlü bir üretim sektörü geliştirmiştir. Ülkenin Amerika Birleşik Devletleri’ne yakınlığı ve CAFTA-DR’ye katılımı, onu uluslararası ticaret için bir merkez haline getirir.
- Serbest Ticaret Bölgeleri: Bu bölgeler ülkenin ihracat gelirlerine önemli katkı sağlamakta olup, ihracatın büyük bir kısmını imalat sanayi oluşturmaktadır.
4. Madencilik
- Madencilik, Dominik Cumhuriyeti’nin önemli bir altın, gümüş ve nikel üreticisi olması nedeniyle bir diğer kritik sektördür. Madencilik ihracatı, ülkenin döviz gelirlerine önemli ölçüde katkıda bulunur.
- Önemli Mineraller: Ülkede çıkarılan başlıca mineraller altın ve gümüş olup, bunların çıkarılması ve ihracatında büyük uluslararası şirketler yer almaktadır.
5. Yenilenebilir Enerji
- Dominik Cumhuriyeti, ithal fosil yakıtlara olan bağımlılığını azaltmak ve artan enerji talebini karşılamak için yenilenebilir enerjiye, özellikle güneş ve rüzgar enerjisine yatırım yapıyor. Ülkenin hükümeti, yenilenebilir enerjinin ulusal enerji karışımındaki payını artırmak için iddialı hedefler belirledi.
6. Finansal Hizmetler
- Finansal hizmetler sektörü, bankalar, sigorta şirketleri ve yatırım firmalarının ülkenin ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmasıyla önem kazanmıştır. Hükümet, finansal sistemi modernize etmek ve uluslararası yatırımcıları çekmek için reformlar uygulamıştır.
