Bhutan, kraj śródlądowy położony we wschodnich Himalajach, stosuje ściśle określony system taryf celnych, którego celem jest regulacja importu, ochrona lokalnego przemysłu i przyczynianie się do generowania dochodów narodowych. Ponieważ Bhutan jest w dużym stopniu zależny od importu różnych produktów, od dóbr konsumpcyjnych po maszyny przemysłowe, jego system celny odgrywa kluczową rolę w równoważeniu potrzeby niezbędnego importu z ochroną rozwijającego się krajowego przemysłu. Polityka celna Bhutanu jest oparta na Klasyfikacji Handlowej i Taryfie Bhutanu (BTC), a kraj ma specjalne stosunki handlowe, w szczególności z Indiami, które znacząco wpływają na stawki taryfowe.
Stawki taryfowe według kategorii produktów w Bhutanie
1. Produkty rolne
Rolnictwo jest kluczowym sektorem w Bhutanie, zatrudniającym znaczną część populacji. Jednak kraj pozostaje zależny od importu wielu artykułów spożywczych ze względu na ograniczoną produktywność rolnictwa i zmienne warunki klimatyczne. Stawki celne Bhutanu na produkty rolne mają na celu ochronę lokalnych rolników, zapewniając jednocześnie dostęp do niedrogiego importu żywności.
1.1 Podstawowe produkty rolne
- Zboża i ziarna: Bhutan importuje znaczne ilości zbóż, takich jak ryż, pszenica i kukurydza, a stosowane przez niego taryfy mają na celu wspieranie krajowej produkcji przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego.
- Ryż: Bhutan zazwyczaj importuje ryż z Indii w ramach systemu zerowej stawki celnej, dzięki umowie o wolnym handlu między Bhutanem a Indiami (FTA).
- Pszenica i kukurydza: Import spoza Indii podlega taryfom celnym wynoszącym od 10% do 20%.
- Owoce i warzywa: Bhutan importuje wiele owoców i warzyw, aby zaspokoić popyt krajowy, zwłaszcza poza sezonem. Stawki taryfowe są na ogół umiarkowane.
- Owoce cytrusowe (pomarańcze, cytryny): Zazwyczaj obowiązują cła wynoszące od 10% do 15%.
- Cebula, ziemniaki i pomidory: powszechnie importowane warzywa, na które obowiązują cła wynoszące od 5% do 15%, przy czym w przypadku artykułów pierwszej potrzeby obowiązują niższe cła.
1.2 Zwierzęta gospodarskie i produkty mleczne
- Mięso i drób: Import mięsa, szczególnie drobiu i wołowiny, objęty jest umiarkowanymi taryfami celnymi, które mają na celu wsparcie lokalnej hodowli zwierząt.
- Drób: podatek wynosi zazwyczaj od 10% do 20%, w zależności od źródła.
- Wołowina i wieprzowina: podlegają taryfom wynoszącym od 15% do 25%, z potencjalnymi obniżkami na podstawie specjalnych porozumień.
- Produkty mleczne: Bhutan importuje produkty mleczne takie jak mleko w proszku, masło i ser, aby uzupełnić krajową produkcję.
- Mleko w proszku: Zazwyczaj opodatkowane stawką od 5% do 10%.
- Ser i masło: stawki celne wahają się od 15% do 20%.
1.3 Specjalne cła importowe
Bhutan ma szczególne stosunki handlowe z Indiami, z zerowymi taryfami na większość produktów rolnych importowanych z Indii na mocy umowy o wolnym handlu Bhutan-Indie. Import z innych krajów, zwłaszcza spoza Azji Południowej, podlega klasyfikacji handlowej i taryfie celnej Bhutanu (BTC), przy czym wyższe taryfy są zazwyczaj stosowane w celu ochrony krajowego rolnictwa.
2. Towary przemysłowe
Bhutan jest na wczesnym etapie rozwoju przemysłowego i jako taki importuje szeroką gamę towarów przemysłowych, w tym maszyny, sprzęt i materiały budowlane. Cła na produkty przemysłowe są ustalane w celu wspierania lokalnego wzrostu przemysłu i rozwoju infrastruktury.
2.1 Maszyny i urządzenia
- Maszyny przemysłowe: Cła na maszyny przemysłowe są na ogół niskie, aby promować rozwój gospodarczy, zwłaszcza w takich sektorach jak energetyka wodna, produkcja i budownictwo.
- Maszyny budowlane (koparki, spychacze): Stawki cła wahają się zazwyczaj od 5% do 10%.
- Sprzęt produkcyjny: Generalnie podlegający taryfom wynoszącym od 5% do 15%.
- Sprzęt elektryczny: Maszyny i sprzęt elektryczny niezbędne do rozwoju przemysłu Bhutanu są opodatkowane niższymi stawkami, co ma zachęcić do inwestycji.
- Transformatory i generatory elektryczne: Zazwyczaj opodatkowane stawką od 5% do 10%.
- Sprzęt elektryczny przemysłowy: Obowiązują stawki celne wynoszące od 5% do 15%, w zależności od rodzaju i źródła.
2.2 Pojazdy silnikowe i transport
Bhutan importuje większość swoich pojazdów, zarówno do użytku osobistego, jak i komercyjnego. Rząd nakłada wysokie cła na pojazdy, szczególnie luksusowe, aby kontrolować zanieczyszczenie i zmniejszyć korki uliczne, jednocześnie utrzymując niższe cła na niezbędne pojazdy transportowe.
- Pojazdy osobowe: Stawki opłat za samochody różnią się w zależności od pojemności i rodzaju silnika.
- Małe samochody osobowe (poniżej 1500 cm3): Zazwyczaj podatek wynosi od 30% do 50%.
- Samochody luksusowe i SUV-y: Obowiązują znacznie wyższe cła, często wynoszące od 70% do 100%.
- Pojazdy użytkowe: Ciężarówki i autobusy, niezbędne dla handlu i infrastruktury transportowej Bhutanu, podlegają taryfom wynoszącym od 25% do 50%, w zależności od wielkości pojazdu i jego przeznaczenia.
- Części i akcesoria samochodowe: Cła na części zamienne i komponenty, takie jak silniki, opony i akumulatory, wynoszą zazwyczaj od 10% do 20%, przy czym stawki są niższe w przypadku części wykorzystywanych w niezbędnych gałęziach przemysłu.
2.3 Specjalne cła importowe dla niektórych krajów
Struktura taryfowa Bhutanu na towary przemysłowe jest w dużym stopniu uzależniona od umów handlowych z Indiami. Większość towarów przemysłowych importowanych z Indii korzysta z bezcłowego dostępu lub znacznie obniżonych taryf na mocy umowy o wolnym handlu Bhutan-Indie. Import z innych krajów, takich jak Chiny i Japonia, podlega wyższym taryfom na mocy klasyfikacji handlowej i taryfy celnej Bhutanu (BTC).
3. Tekstylia i odzież
Bhutan importuje szeroką gamę tekstyliów i odzieży, zwłaszcza z sąsiednich krajów, takich jak Indie i Bangladesz, aby zaspokoić popyt krajowy. Cła na te produkty mają na celu ochronę lokalnej produkcji odzieży, zapewniając jednocześnie niedrogi dostęp do odzieży.
3.1 Surowce
- Surowce tekstylne: Bhutan importuje bawełnę, wełnę i włókna syntetyczne, a stosowane przez niego stosunkowo niskie cła mają na celu wspieranie lokalnego krawiectwa i produkcji odzieży.
- Bawełna i wełna: podlegają stawkom celnym wynoszącym od 5% do 10%.
- Włókna syntetyczne: Zazwyczaj opodatkowane stawką 10–15%.
3.2 Ubrania gotowe i odzież
- Ubrania i odzież: Importowana odzież gotowa objęta jest umiarkowanymi taryfami celnymi, przy czym wyższe stawki obowiązują w przypadku odzieży luksusowej i niebędącej artykułem pierwszej potrzeby, aby chronić lokalne przedsiębiorstwa.
- Ubrania codzienne: Zazwyczaj opodatkowane stawką 15%–25%.
- Ubrania luksusowe i markowe: Cła mogą sięgać nawet 30–40%.
- Obuwie: Import obuwia jest zazwyczaj opodatkowany stawką od 20% do 30%, w zależności od materiału i rodzaju buta.
3.3 Specjalne cła importowe
Bliskie stosunki handlowe Bhutanu z Indiami pozwalają na bezcłowy import tekstyliów i odzieży od indyjskich dostawców, zgodnie z warunkami umowy o wolnym handlu Bhutan-Indie. Import z innych krajów, zwłaszcza spoza Azji Południowej, podlega standardowemu harmonogramowi taryfowemu, a stawki mają chronić lokalnych producentów odzieży.
4. Dobra konsumpcyjne
Dobra konsumpcyjne stanowią znaczną część importu Bhutanu, biorąc pod uwagę ograniczone lokalne zdolności produkcyjne. Stawki celne na te dobra mają na celu regulację rynku i ochronę lokalnych producentów, przy jednoczesnym zachowaniu dostępu do niezbędnych artykułów.
4.1 Elektronika i sprzęt AGD
- Sprzęt AGD: Duże urządzenia gospodarstwa domowego, takie jak lodówki, pralki i klimatyzatory, objęte są umiarkowanymi lub wysokimi taryfami.
- Lodówki i zamrażarki: Zazwyczaj opodatkowane stawką 25%–30%.
- Pralki i klimatyzatory: Obowiązują taryfy wynoszące od 20% do 35%.
- Elektronika użytkowa: Na urządzenia elektroniczne, takie jak telewizory, smartfony i laptopy, na ogół nałożone są cła wynoszące od 10% do 20%, przy czym wyższe stawki obowiązują w przypadku luksusowych artykułów elektronicznych.
- Telewizory: Zazwyczaj opodatkowane stawką 20%.
- Smartfony i laptopy: podlegają taryfom wynoszącym od 15% do 20%.
4.2 Meble i wyposażenie
- Meble: Importowane meble, w tym wyposażenie domów i biur, objęte są cłami wynoszącymi od 15% do 30%, w zależności od materiału i wzoru.
- Meble drewniane: Zazwyczaj opodatkowane stawką 20–25%.
- Meble plastikowe i metalowe: Obowiązują cła w wysokości od 15% do 20%.
- Artykuły wyposażenia wnętrz: Na takie artykuły jak dywany, zasłony i artykuły dekoracyjne do domu pobierany jest zazwyczaj podatek w wysokości od 15% do 25%.
4.3 Specjalne cła importowe
Towary konsumpcyjne importowane z Indii zazwyczaj korzystają z bezcłowego dostępu lub obniżonych taryf dzięki Umowie o wolnym handlu Bhutan-Indie. Towary z innych krajów podlegają standardowym taryfom określonym w Klasyfikacji Handlowej i Taryfie Bhutanu (BTC).
5. Energia i produkty naftowe
Bhutan importuje większość swoich potrzeb energetycznych, szczególnie produkty naftowe, ponieważ jego krajowy sektor energetyczny jest w dużej mierze skoncentrowany na energii wodnej. Rząd stosuje taryfy na import energii, aby zarządzać kosztami i dostawami, jednocześnie zachęcając do rozwoju energii odnawialnej.
5.1 Produkty naftowe
- Ropa naftowa i benzyna: Cła na ropę naftową i benzynę są utrzymywane na niskim poziomie, aby zapewnić przystępne ceny paliw dla konsumentów i przedsiębiorstw. Zazwyczaj cła wahają się od 5% do 10%.
- Olej napędowy i inne rafinowane produkty naftowe: Rafinowane produkty naftowe są opodatkowane stawkami od 10% do 15%, w zależności od sytuacji na rynku.
5.2 Sprzęt do pozyskiwania energii odnawialnej
- Panele słoneczne i turbiny wiatrowe: W celu promowania rozwoju energii odnawialnej Bhutan nakłada zerowe lub niskie cła na urządzenia wykorzystujące energię odnawialną, takie jak panele słoneczne i turbiny wiatrowe.
6. Farmaceutyki i sprzęt medyczny
Rząd Bhutanu priorytetowo traktuje dostęp do opieki zdrowotnej, dlatego też cła na podstawowe leki i sprzęt medyczny utrzymują się na niskim poziomie lub na poziomie zerowym, aby zapewnić przystępność cenową i dostępność.
6.1 Produkty farmaceutyczne
- Leki: Leki podstawowe zazwyczaj nie podlegają stawkom celnym, natomiast leki niebędące artykułami pierwszej potrzeby mogą być objęte stawkami celnymi wynoszącymi od 5% do 10%.
6.2 Wyroby medyczne
- Sprzęt medyczny: Importowany sprzęt medyczny, w tym narzędzia diagnostyczne i sprzęt szpitalny, jest zazwyczaj objęty zerowym lub niskim cłem (5%–10%), z wyjątkiem artykułów o kluczowym znaczeniu.
7. Specjalne cła importowe i zwolnienia
Polityka celna Bhutanu obejmuje szereg specjalnych ceł importowych i zwolnień mających na celu wspieranie handlu regionalnego i ochronę określonych gałęzi przemysłu.
7.1 Szczególne obowiązki dla krajów nieindyjskich
Podczas gdy większość importów z Indii korzysta z bezcłowego lub obniżonego dostępu taryfowego na mocy umowy o wolnym handlu Bhutan-Indie, importy z innych krajów podlegają standardowej klasyfikacji handlowej i taryfie celnej Bhutanu (BTC). Produkty z krajów spoza Azji Południowej, takich jak Chiny i Japonia, podlegają wyższym taryfom w niektórych sektorach.
7.2 Porozumienia dwustronne i wielostronne
- Umowa o wolnym handlu między Bhutanem a Indiami: Bliska współpraca handlowa Bhutanu z Indiami pozwala na import większości produktów z Indii bez cła lub po obniżonej stawce celnej.
- Południowoazjatycka Strefa Wolnego Handlu (SAFTA): Jako członek SAFTA Bhutan korzysta z preferencyjnych taryf na niektóre towary importowane z innych krajów Azji Południowej, takich jak Nepal, Bangladesz i Sri Lanka.
- Światowa Organizacja Handlu (WTO): Jako jeden z krajów najsłabiej rozwiniętych (LDC) Bhutan korzysta z preferencyjnego dostępu do wielu rynków międzynarodowych, dzięki niższym taryfom celnym na eksport, w szczególności do krajów takich jak Unia Europejska i Japonia.
Fakty o kraju
- Nazwa oficjalna: Królestwo Bhutanu
- Stolica: Thimphu
- Największe miasta:
- Thimphu (stolica i największe miasto)
- Zakładanie
- Paro
- Dochód na mieszkańca: ok. 3400 USD (szacunki na 2023 r.)
- Populacja: ok. 780 000 (szacunki na 2023 r.)
- Język urzędowy: Dzongkha
- Waluta: ngultrum bhutański (BTN), używana jest także rupia indyjska (INR).
- Położenie: Bhutan znajduje się we wschodnich Himalajach, graniczy z Indiami na południu i Chinami na północy.
Geografia Bhutanu
Bhutan, mały kraj śródlądowy, zajmuje powierzchnię 38 394 kilometrów kwadratowych. Kraj ten jest znany z górzystego terenu, z Himalajami dominującymi w jego północnej części oraz bujnymi dolinami i lasami w całym regionie centralnym i południowym.
- Góry: Północną granicę Bhutanu wyznaczają Wielkie Himalaje. Znajdują się tam szczyty takie jak Gangkhar Puensum (7570 m n.p.m.) – najwyższa niezdobyta góra na świecie.
- Rzeki: Do najważniejszych rzek Bhutanu należą Wang Chhu, Punatsangchhu i Mo Chhu, które odgrywają kluczową rolę w wytwarzaniu energii wodnej w kraju.
- Klimat: Klimat jest bardzo zróżnicowany w zależności od wysokości i waha się od subtropikalnego na południu, przez umiarkowany w centralnych dolinach, po alpejski na północnych wyżynach.
Gospodarka Bhutanu
Bhutan ma małą, ale szybko rozwijającą się gospodarkę, która jest napędzana głównie przez eksport energii wodnej, rolnictwo i turystykę. Kraj ten jest znany ze swojej unikalnej filozofii rozwoju, jaką jest Szczęście Narodowe Brutto (GNH), która kładzie nacisk na zrównoważony rozwój i ochronę środowiska.
1. Energia wodna
Energia wodna jest największym sektorem gospodarki Bhutanu, stanowiącym 40% dochodów rządowych i zysków z eksportu. Kraj eksportuje nadwyżki energii elektrycznej do Indii, a projekty hydroenergetyczne są kluczowe dla długoterminowych celów rozwojowych Bhutanu.
2. Rolnictwo
Ponad 50% populacji Bhutanu pracuje w rolnictwie, a głównymi uprawami są ryż, kukurydza, ziemniaki i owoce. Jednak sektor ten stoi przed wyzwaniami ze względu na górzysty teren i ograniczoną ilość gruntów ornych.
3. Turystyka
Bhutan ma znaczący dochód dzięki branży turystycznej, a polityka turystyczna kraju , oparta na wartości i niskim wpływie na środowisko, przyciąga zagranicznych turystów dziewiczym środowiskiem, klasztorami buddyjskimi i bogatą kulturą.
4. Przemysły domowe i małe
Bhutan rozwija swój sektor chałupniczy i małych przedsiębiorstw (CSI), który koncentruje się na rzemiośle, tekstyliach i przemyśle opartym na rolnictwie. Rząd zapewnia zachęty, aby zachęcić do przedsiębiorczości i lokalnej produkcji.