IJsland, gelegen in de Noord-Atlantische Oceaan, is een kleine eilandstaat met een open economie die sterk afhankelijk is van internationale handel. Als lid van de Europese Economische Ruimte (EER) profiteert IJsland van een nauwe economische integratie met de Europese Unie (EU), hoewel het zelf geen EU-lid is. IJsland heft invoerrechten op importen uit landen buiten de EER, terwijl veel goederen uit landen van de EER en de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA) zijn vrijgesteld van invoerrechten. De invoerrechten van IJsland zijn gestructureerd volgens het Geharmoniseerd Systeem (GS) en variëren afhankelijk van het type product en het land van herkomst.
Tariefstructuur in IJsland
Het tariefstelsel van IJsland bestaat uit de volgende soorten heffingen:
- Ad Valorem-recht: een percentage van de waarde van de geïmporteerde goederen.
- Specifieke invoerrechten: een vast bedrag op basis van de hoeveelheid, het gewicht of het volume van de goederen.
- Gecombineerd recht: een combinatie van ad valorem- en specifieke rechten die op bepaalde goederen worden toegepast.
IJsland hanteert tariefvrijstellingen of verlaagde tarieven voor veel goederen onder de EER- en EVA- overeenkomsten, terwijl producten die uit niet-preferentiële landen worden geïmporteerd, onderworpen zijn aan het volledige invoerrecht. Naast douanerechten kunnen er op importen ook btw en accijnzen worden geheven op specifieke producten, zoals alcohol, tabak en brandstof.
Tarieven per productcategorie
1. Landbouwproducten en levensmiddelen
De landbouw in IJsland is relatief beperkt vanwege het barre klimaat en het ruige landschap, waardoor IJsland een aanzienlijk deel van zijn voedselvoorziening importeert. De importtarieven op landbouwproducten zijn over het algemeen hoger, wat de noodzaak weerspiegelt om binnenlandse producenten te beschermen.
1.1. Fruit en groenten
- Vers fruit: De importtarieven voor vers fruit variëren doorgaans tussen de 10% en 30%, afhankelijk van het soort fruit. Tropisch fruit zoals ananas en mango’s hebben doorgaans hogere tarieven.
- Groenten: Op verse en diepvriesgroenten worden tarieven geheven van 10% tot 20%, afhankelijk van het type product en het seizoen.
- Verwerkte groenten en fruit: Op ingeblikte of ingevroren groenten en fruit worden doorgaans invoerrechten geheven van 10% tot 25%, afhankelijk van het product.
Speciale invoerrechten:
- Bananen uit landen buiten de EER: Voor bananen geldt een specifiek tarief van ongeveer € 75 per ton.
- Seizoensgebonden tarieven op groenten: Tijdens het IJslandse groeiseizoen kunnen er hogere tarieven worden toegepast op bepaalde groenten om lokale boeren te beschermen.
1.2. Zuivelproducten
- Melk: Op de invoer van melk worden invoerrechten geheven van 20% tot 40%, afhankelijk van de vraag of het product vers, in poedervorm of verwerkt is.
- Kaas: De invoer van kaas wordt doorgaans belast met een tarief van 10% tot 30%, afhankelijk van de soort en de verwerking.
- Boter en room: De invoerrechten op boter en room variëren van 20% tot 35%.
Speciale invoerrechten:
- Kaas uit niet-preferentiële landen: Kaas uit landen buiten de EER zonder handelsverdragen kan onderworpen zijn aan aanvullende invoerrechten of quota.
1.3. Vlees en gevogelte
- Rundvlees: Op de invoer van rundvlees worden invoerrechten geheven die variëren van 20% tot 50%, afhankelijk van de vraag of het product vers, bevroren of verwerkt is.
- Varkensvlees: Varkensvleesproducten worden belast met invoerrechten van 15% tot 30%, afhankelijk van het type en de verwerking.
- Pluimvee: Op de invoer van pluimvee worden invoerrechten van 20% tot 35% geheven. Op verwerkte producten worden hogere tarieven geheven.
Speciale importvoorwaarden:
- Vlees uit EER-/EFTA-landen: Er kunnen tariefverlagingen of -vrijstellingen van toepassing zijn op vleesproducten die worden geïmporteerd uit EER- of EFTA-landen op grond van preferentiële handelsovereenkomsten.
2. Gefabriceerde goederen
Industrieproducten vormen een belangrijk deel van de import van IJsland. Het land heeft een kleine industriële basis en is voor een groot aantal goederen, van textiel tot machines, afhankelijk van buitenlandse producten.
2.1. Textiel en kleding
- Katoenen textiel: Op katoenen stoffen en kleding worden invoerrechten geheven van 10% tot 20%, afhankelijk van het type product en de mate van verwerking.
- Synthetische textiel: Op synthetische stoffen en kledingstukken worden doorgaans invoerrechten geheven van 10% tot 25%.
- Schoenen: De invoer van schoenen wordt belast met tarieven van 15% tot 30%, afhankelijk van het materiaal (leer, synthetisch, enz.) en het beoogde gebruik.
Speciale invoerrechten:
- Textiel van preferentiële handelspartners: Textiel dat wordt geïmporteerd uit landen met preferentiële handelsovereenkomsten, zoals de EER, komt mogelijk in aanmerking voor verlaagde of geen tarieven.
- Textiel uit niet-preferentiële landen (bijv. China): Hogere tarieven of extra rechten kunnen worden opgelegd om de binnenlandse industrie te beschermen.
2.2. Machines en elektronica
- Industriële machines: Op machines voor landbouw-, bouw- en industriële doeleinden worden doorgaans invoerrechten van 0% tot 5% geheven, omdat deze goederen als essentieel voor de economische groei worden beschouwd.
- Consumentenelektronica: Op de invoer van televisies, radio’s, mobiele telefoons en andere consumentenelektronica worden invoerrechten geheven van 5% tot 15%, afhankelijk van het product.
- Computers en randapparatuur: Op computers en aanverwante apparatuur worden doorgaans 0% invoerrechten geheven, omdat ze worden beschouwd als essentiële goederen voor technologische ontwikkeling.
Speciale importvoorwaarden:
- Elektronica uit niet-preferentiële landen: Elektronica uit landen buiten de EER/EFTA kan met hogere tarieven te maken krijgen, vooral als er geen toepasselijke handelsovereenkomsten zijn.
2.3. Auto’s en auto-onderdelen
- Personenauto’s: Op geïmporteerde voertuigen worden invoerrechten van 25% geheven, wat erop wijst dat ze als consumptiegoederen worden geclassificeerd.
- Vrachtwagens en bedrijfsvoertuigen: Bedrijfsvoertuigen zoals vrachtwagens en bestelwagens worden doorgaans belast met tarieven van 10% tot 15%.
- Auto-onderdelen: Op de invoer van auto-onderdelen en -accessoires worden invoerrechten geheven van 5% tot 10%, afhankelijk van het type en het gebruik van het product.
Speciale invoerrechten:
- Luxe auto’s: Voor luxe en krachtige voertuigen, vooral die met grote motoren, kunnen hogere tarieven gelden.
- Gebruikte voertuigen: Er kunnen beperkingen en hogere tarieven van toepassing zijn op de import van gebruikte voertuigen, afhankelijk van hun leeftijd en de impact op het milieu.
3. Chemische producten
IJsland importeert een breed scala aan chemische producten voor zowel industrieel als huishoudelijk gebruik. De tarieven voor deze producten variëren afhankelijk van hun classificatie en beoogde gebruik.
3.1. Farmaceutische producten
- Geneesmiddelen: Essentiële medicijnen en farmaceutische producten vallen doorgaans onder een tarief van 0%, waardoor betaalbare toegang tot gezondheidszorg wordt gegarandeerd.
- Niet-essentiële farmaceutische producten: Op niet-essentiële farmaceutische producten, zoals vitamines en voedingssupplementen, worden invoerrechten geheven van 5% tot 10%.
Speciale invoerrechten:
- Geneesmiddelen uit niet-preferentiële landen: Voor sommige geneesmiddelen uit niet-preferentiële landen kunnen hogere tarieven gelden als er geen handelsovereenkomsten zijn.
3.2. Kunststoffen en polymeren
- Ruwe kunststoffen: De invoer van ruwe kunststoffen, zoals polymeren die worden gebruikt in de productie, wordt belast met 5% tot 10%.
- Afgewerkte kunststofproducten: Op kunststofproducten zoals containers, verpakkingen en consumptiegoederen worden invoerrechten geheven die variëren van 10% tot 20%, afhankelijk van het type en het gebruik.
4. Hout- en papierproducten
Hoewel IJsland zelf hout- en papierproducten produceert, importeert het land de meeste afgewerkte hout- en papierproducten.
4.1. Hout en timmerhout
- Ruw hout: Op de import van onbewerkt hout, zoals boomstammen en gezaagd hout, worden invoerrechten van 0% tot 5% geheven. Dit stimuleert het gebruik van grondstoffen voor lokale productie.
- Bewerkt hout: Op de invoer van bewerkte houtproducten, zoals multiplex en fineer, worden invoerrechten geheven van 10% tot 20%, afhankelijk van de mate van verwerking.
4.2. Papier en karton
- Krantenpapier: Krantenpapier is essentieel voor de uitgeversbranche en wordt doorgaans belast met 0% tot 5%.
- Gestreken papier: Op de invoer van gestreken of glanzende papierproducten worden invoerrechten geheven van 5% tot 10%.
- Verpakkingsmaterialen: Op karton en andere verpakkingsmaterialen worden tarieven van 10% tot 15% geheven, afhankelijk van het beoogde gebruik.
5. Metalen en metaalproducten
IJsland importeert diverse metaalproducten ter ondersteuning van de bouw-, productie- en energiesector. Het land heeft ook een actieve aluminiumindustrie, die aluminiumproducten produceert en exporteert.
5.1. IJzer en staal
- Ruw ijzer en staal: Op de import van ruw ijzer en staal voor industrieel gebruik worden doorgaans invoerrechten van 0% tot 5% geheven, afhankelijk van het verwerkingsniveau.
- Afgewerkte staalproducten: op de import van afgewerkte staalproducten, zoals balken, staven en pijpen, worden invoerrechten geheven van 5% tot 10%, afhankelijk van de toepassing.
5.2. Aluminium
- Ruw aluminium: Op de invoer van aluminium uit IJsland, met name ruwe aluminiumstaven, worden over het algemeen 0% invoerrechten geheven, vanwege de betrokkenheid van het land bij de aluminiumindustrie.
- Aluminiumproducten: Afgewerkte aluminiumproducten, zoals blikken, platen en consumptiegoederen, worden belast met 5% tot 10%.
Speciale invoerrechten:
- Staal en aluminium uit niet-preferentiële landen: Bij de invoer van staal- en aluminiumproducten uit niet-preferentiële landen kunnen extra invoerrechten of antidumpingtarieven worden geheven.
6. Energieproducten
Energieproducten, waaronder fossiele brandstoffen en apparatuur voor hernieuwbare energie, zijn van cruciaal belang voor de economie van IJsland, die sterk afhankelijk is van geothermische energie en waterkracht.
6.1. Fossiele brandstoffen
- Ruwe olie: Op de import van ruwe olie en andere fossiele brandstoffen worden doorgaans 0% invoerrechten geheven, gezien hun belang voor de energiezekerheid van het land.
- Geraffineerde aardolieproducten: Benzine, diesel en andere geraffineerde aardolieproducten vallen onder de tarieven van 5% tot 10%, met extra accijnzen.
- Steenkool: Op de invoer van steenkool worden invoerrechten van 5% geheven, afhankelijk van het gebruik voor industriële doeleinden.
6.2. Apparatuur voor hernieuwbare energie
- Zonnepanelen: Op de import van apparatuur voor hernieuwbare energie, zoals zonnepanelen, worden 0% invoerrechten geheven. Dit weerspiegelt de inzet van IJsland voor de ontwikkeling van schone energie.
- Windturbines: Windturbines en andere apparatuur voor hernieuwbare energie zijn doorgaans vrijgesteld van tarieven, omdat het land investeringen in infrastructuur voor hernieuwbare energie stimuleert.
Speciale invoerrechten per land
1. Europese Economische Ruimte (EER)
Als lid van de EER profiteert IJsland van belastingvrije handel met andere lidstaten van de EER, waaronder alle EU-landen en de andere EFTA-landen (Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein). Op goederen die uit deze landen worden geïmporteerd, worden over het algemeen geen invoerrechten geheven, mits ze voldoen aan de oorsprongsregels.
2. Verenigde Staten
Voor goederen die uit de Verenigde Staten worden geïmporteerd, gelden de standaardtarieven, omdat IJsland geen vrijhandelsovereenkomst met de VS heeft. Voor sommige Amerikaanse producten gelden echter mogelijk lagere tarieven in het kader van preferentiële handelsregelingen in specifieke sectoren, zoals technologie of energie.
3. China
China is een van de grootste handelspartners van IJsland, met name voor elektronica, machines en consumptiegoederen. De meeste goederen die uit China worden geïmporteerd, vallen onder de standaardtarieven, hoewel IJsland en China in 2013 een vrijhandelsovereenkomst (FTA) hebben gesloten die de tarieven op bepaalde goederen verlaagt, met name vis en industriële producten.
4. Ontwikkelingslanden
IJsland, onderdeel van de EVA, biedt preferentiële tarieven voor goederen die uit bepaalde ontwikkelingslanden worden geïmporteerd onder het Algemeen Preferentiesysteem (SAP). Dit maakt verlaagde tarieven of belastingvrije toegang mogelijk voor specifieke producten uit ontwikkelingslanden, met name landbouwproducten en textiel.
Landfeiten: IJsland
- Formele naam: Republiek IJsland (Lýðveldið Ísland)
- Hoofdstad: Reykjavik
- Grootste steden:
- Reykjavik
- Kópavogur
- Hafnarfjörður
- Inkomen per hoofd van de bevolking: $ 55.000 (schatting 2023)
- Bevolking: 375.000 (schatting 2023)
- Officiële taal: IJslands
- Valuta: IJslandse kroon (ISK)
- Ligging: Noord-Europa, in de Noord-Atlantische Oceaan, tussen Groenland, Noorwegen en de Britse Eilanden.
Beschrijving van de geografie, economie en belangrijkste industrieën van IJsland
Geografie
IJsland is een kleine eilandstaat in de Noord-Atlantische Oceaan en staat bekend om zijn unieke geologische kenmerken, waaronder vulkanen, gletsjers, geisers en warmwaterbronnen. Het land is geologisch actief, met regelmatige vulkanische activiteit en aardbevingen. Het landschap wordt gedomineerd door ruige bergen, fjorden en uitgestrekte lavavelden, wat bijdraagt aan de geringe bevolkingsspreiding. De ligging van IJsland geeft het land toegang tot rijke visgronden en hernieuwbare energiebronnen, met name geothermische energie en waterkracht.
Economie
De IJslandse economie is sterk ontwikkeld en divers, met belangrijke sectoren zoals visserij, toerisme, hernieuwbare energie en aluminiumproductie. Het land heeft een van de hoogste levensstandaarden ter wereld, met een goed opgeleide bevolking en sterke socialezekerheidsstelsels. De IJslandse economie is exportgericht, met vis als voornaamste exportproduct, samen met aluminium en technologie voor hernieuwbare energie.
Het economische beleid van IJsland legt de nadruk op duurzaamheid, met een focus op schone energie en milieuvriendelijke industrieën. Het land draait vrijwel volledig op hernieuwbare energie en is een wereldleider geworden in de ontwikkeling van geothermische energie.
Grote industrieën
- Visserij: De visserijsector is cruciaal voor de IJslandse economie en is goed voor een aanzienlijk deel van de export. Het land exporteert visproducten zoals kabeljauw, schelvis en makreel naar markten over de hele wereld.
- Toerisme: Het toerisme is de laatste jaren snel gegroeid, gedreven door de unieke natuurlijke attracties van IJsland, waaronder geisers, vulkanen, watervallen en het noorderlicht.
- Hernieuwbare energie: IJsland is koploper in de productie van geothermische energie en gebruikt deze voor de stroomvoorziening van huizen, industrieën en kassen. Het land exporteert ook technologie en expertise op dit gebied.
- Aluminiumproductie: De energie-intensieve aluminiumindustrie van IJsland is een van de grootste ter wereld en is afhankelijk van de overvloedige geothermische energie en waterkrachtbronnen van het land.
- Technologie en diensten: De technologiesector van IJsland, met name op het gebied van softwareontwikkeling en gegevensopslag, heeft een aanzienlijke groei doorgemaakt dankzij de betrouwbare energie-infrastructuur van het land en het koele klimaat, wat ideaal is voor datacenters.