Botswana, gelegen in zuidelijk Afrika, hanteert een goed gestructureerd douanetariefstelsel dat gericht is op het reguleren van import, het beschermen van lokale industrieën en het genereren van overheidsinkomsten. Als lid van de Southern African Customs Union (SACU) deelt Botswana een gemeenschappelijk extern tariefsysteem (CET) met andere SACU-landen, waaronder Zuid-Afrika, Lesotho, Eswatini en Namibië. Dit uniforme tariefsysteem zorgt ervoor dat in de hele regio dezelfde tarieven worden toegepast op importen die afkomstig zijn uit niet-SACU-landen. Het douanebeleid van het land is ontworpen om de behoefte aan betaalbare geïmporteerde goederen in evenwicht te brengen met de bescherming van lokale industrieën, met name in sectoren zoals landbouw en productie. Botswana geniet ook preferentiële handelsovereenkomsten met bepaalde landen, die resulteren in verlaagde of geen tarieven voor producten die afkomstig zijn uit deze regio’s.
Aangepaste tarieven per productcategorie in Botswana
1. Landbouwproducten
Landbouw speelt een cruciale rol in de economie van Botswana, hoewel het land vanwege het semi-aride klimaat en de beperkte landbouwproductie sterk afhankelijk is van import om in zijn voedselbehoefte te voorzien. Het douanetarief voor landbouwproducten is zo opgezet dat lokale boeren worden beschermd en tegelijkertijd betaalbare toegang tot essentiële levensmiddelen wordt gewaarborgd.
1.1 Basislandbouwproducten
- Granen en granen: Botswana importeert een groot deel van zijn graanbehoefte, waaronder tarwe, maïs en rijst. De tarieven voor deze producten variëren afhankelijk van de vraag en de lokale productie.
- Maïs en tarwe: hierop wordt doorgaans een invoerrecht van 10% tot 15% geheven.
- Rijst: Er worden meestal invoerrechten van 10% tot 20% geheven, afhankelijk van het land van herkomst.
- Fruit en groenten: Geïmporteerd fruit en groenten zijn essentieel om de lokale productie aan te vullen, vooral buiten het seizoen.
- Citrusvruchten (sinaasappels, citroenen): De tarieven variëren over het algemeen van 5% tot 15%.
- Uien, aardappelen en tomaten: worden doorgaans belast met 10%, hoewel seizoensgebonden schommelingen tijdens schaarste tot lagere tarieven kunnen leiden.
- Suiker en zoetstoffen: Botswana importeert het merendeel van zijn suiker, waarop invoerrechten worden geheven die bedoeld zijn om de lokale suikerindustrie te beschermen.
- Geraffineerde suiker: hierop wordt doorgaans een invoerrecht van 20% geheven.
1.2 Vee en zuivelproducten
- Vlees en gevogelte: Botswana heeft een sterke veehouderijsector, maar import is nog steeds noodzakelijk om aan de binnenlandse vraag te voldoen. Tarieven op geïmporteerd vlees en gevogelte zijn bedoeld om lokale producenten te beschermen.
- Rundvlees en varkensvlees: over het algemeen onderhevig aan een invoerrecht van 20% tot 30%.
- Pluimvee (kip en kalkoen): Op geïmporteerde pluimveeproducten worden invoerrechten van 25% tot 30% geheven om lokale pluimveeboeren te ondersteunen.
- Vis en zeevruchten: De invoerrechten op vis en zeevruchten zijn relatief laag om consumenten van voldoende aanbod te voorzien.
- Bevroren vis: over het algemeen belast met 10% tot 15%.
- Zuivelproducten: Op geïmporteerde zuivelproducten, zoals melkpoeder, kaas en boter, worden gematigde tarieven geheven om lokale melkveehouders te beschermen en tegelijkertijd de betaalbaarheid te garanderen.
- Melkpoeder: Meestal belast met 5%.
- Kaas en boter: Tarieven variëren van 10% tot 20%.
1.3 Speciale invoerrechten
Botswana, onderdeel van de SACU, hanteert een gemeenschappelijk buitentarief (CET) voor landbouwproducten die van buiten de SACU-regio worden geïmporteerd. Goederen afkomstig uit SACU-lidstaten vallen over het algemeen onder de regionale handelsovereenkomst zonder invoerrechten. Daarnaast profiteert Botswana van preferentiële handelsovereenkomsten met landen zoals Zimbabwe en de Southern African Development Community (SADC), die verlaagde of zelfs geen invoerrechten op bepaalde landbouwproducten mogelijk maken.
2. Industriële goederen
De industriële sector van Botswana is nog in ontwikkeling en daarom is het land sterk afhankelijk van de import van machines, apparatuur en grondstoffen. De tariefstructuur voor industriële goederen is ontworpen om industrialisatie te stimuleren en tegelijkertijd lokale producenten te beschermen tegen buitenlandse concurrentie.
2.1 Machines en apparatuur
- Industriële machines: De tarieven op industriële machines zijn relatief laag om de industriële groei te stimuleren, met name in sectoren zoals mijnbouw, bouw en productie.
- Bouwmachines (graafmachines, bulldozers): Meestal belast met 0% tot 5%.
- Productieapparatuur: invoerrechten variëren van 0% tot 10%, afhankelijk van het type machine.
- Elektrische apparatuur: Elektrische machines en apparatuur, waaronder generatoren en transformatoren, zijn essentieel voor de infrastructuurontwikkeling van Botswana en de tarieven zijn over het algemeen laag.
- Elektrische machines: onderhevig aan tarieven van 5% tot 10%, afhankelijk van het type apparatuur.
2.2 Motorvoertuigen en transport
Botswana importeert de meeste voertuigen, zowel voor persoonlijk als commercieel gebruik, uit landen zoals Zuid-Afrika en Japan. Het land hanteert invoerrechten op deze import om de automarkt te reguleren en de lokale auto-assemblage-industrie te beschermen.
- Personenauto’s: De invoerrechten op personenauto’s variëren afhankelijk van de motorinhoud en de leeftijd van het voertuig.
- Kleine personenauto’s (minder dan 1.500 cc): doorgaans belast met 15% tot 20%.
- Luxe auto’s en SUV’s: De tarieven kunnen oplopen tot 30% tot 50%, vooral voor dure voertuigen.
- Bedrijfsvoertuigen: Voor vrachtwagens, bussen en andere bedrijfsvoertuigen gelden invoerrechten van 10% tot 25%, afhankelijk van het doel en de grootte van het voertuig.
- Voertuigonderdelen en -accessoires: invoerrechten op voertuigonderdelen en -accessoires, waaronder banden, motoren en accu’s, variëren over het algemeen van 10% tot 15%, met enkele vrijstellingen voor onderdelen die worden gebruikt in essentiële industrieën.
2.3 Speciale invoerrechten voor bepaalde landen
Als lid van de SACU profiteert Botswana van belastingvrije import van industriële goederen uit andere SACU-lidstaten. Industriële goederen die worden geïmporteerd uit niet-SACU- landen, waaronder China, Japan en de Verenigde Staten, vallen onder het gemeenschappelijke externe tariefsysteem. Bepaalde landen krijgen een voorkeursbehandeling in het kader van de SADC-overeenkomst en de African Continental Free Trade Area (AfCFTA) van Botswana, waardoor ze lagere tarieven kunnen krijgen op industriële goederen uit deze regio’s.
3. Textiel en kleding
Botswana importeert een aanzienlijke hoeveelheid textiel en kleding, met name uit China, India en Zuid-Afrika. De overheid heeft invoerrechten op textielproducten ingesteld om lokale fabrikanten te beschermen en tegelijkertijd betaalbare toegang tot kleding te garanderen.
3.1 Grondstoffen
- Textielgrondstoffen: Botswana importeert grondstoffen zoals katoen, wol en synthetische vezels voor de lokale textielindustrie. De tarieven op deze import zijn over het algemeen laag om de lokale productie te ondersteunen.
- Katoen en wol: Meestal belast met 5% tot 10%.
- Synthetische vezels: Tarieven variëren van 10% tot 15%.
3.2 Afgewerkte kleding en kledingstukken
- Kleding en modeartikelen: Geïmporteerde afgewerkte kledingstukken worden geconfronteerd met hogere tarieven om de binnenlandse kledingindustrie te beschermen.
- Vrijetijdskleding en uniformen: over het algemeen belast met 20% tot 25%.
- Luxe- en merkkleding: Er kunnen tarieven van 30% of meer worden geheven, afhankelijk van de herkomst.
- Schoenen: Op geïmporteerde schoenen worden invoerrechten geheven die variëren van 15% tot 30%, afhankelijk van het materiaal en het type schoen.
3.3 Speciale invoerrechten
Textiel en kleding geïmporteerd uit SACU-lidstaten profiteren van nultarieven onder de regionale handelsovereenkomst. Bovendien staan de preferentiële handelsovereenkomsten van Botswana onder SADC verlaagde of geen tarieven toe op bepaalde textielproducten geïmporteerd uit lidstaten zoals Zimbabwe en Mozambique.
4. Consumptiegoederen
Botswana importeert een breed scala aan consumptiegoederen, waaronder elektronica, huishoudelijke apparaten en meubels. De invoerrechten op deze goederen zijn ontworpen om de betaalbaarheid voor consumenten in evenwicht te brengen met de bescherming van lokale producenten.
4.1 Elektronica en huishoudelijke apparaten
- Huishoudelijke apparaten: De invoerrechten op grote huishoudelijke apparaten, zoals koelkasten, wasmachines en airconditioners, variëren afhankelijk van het type en merk.
- Koelkasten en diepvriezers: doorgaans belast met 20% tot 30%.
- Wasmachines en airconditioners: hierop gelden tarieven van 15% tot 25%.
- Consumentenelektronica: Elektronica zoals televisies, smartphones en laptops zijn belangrijke importproducten en er worden tarieven op geheven om de markt te reguleren.
- Televisies: Meestal belast met 10% tot 15%.
- Smartphones en laptops: invoerrechten variëren over het algemeen van 5% tot 10%.
4.2 Meubilair en stoffering
- Meubels: Op geïmporteerde meubels, waaronder meubilair voor thuis en op kantoor, worden invoerrechten geheven die variëren van 15% tot 30%, afhankelijk van het materiaal en het ontwerp.
- Houten meubelen: Meestal belast met 20% tot 25%.
- Meubelen van kunststof en metaal: onderhevig aan invoerrechten van 10% tot 20%.
- Woninginrichting: Artikelen zoals tapijten, gordijnen en woonaccessoires worden doorgaans belast met 15% tot 25%.
4.3 Speciale invoerrechten
Consumptiegoederen die uit SACU -landen worden geïmporteerd, profiteren van nultarieven onder de overeenkomst inzake het gemeenschappelijk douanegebied. Goederen die worden geïmporteerd uit landen zoals China en de Verenigde Staten vallen onder de standaardtarieven op basis van de douanetarieven van Botswana. Daarnaast vallen consumptiegoederen uit SADC- lidstaten vaak onder verlaagde tarieven onder de SADC-vrijhandelszone (FTA).
5. Energie- en aardolieproducten
Botswana importeert het grootste deel van zijn energie, met name aardolieproducten, omdat het land een beperkte binnenlandse productie van fossiele brandstoffen heeft. De overheid heft invoerrechten op deze import om de betaalbaarheid te garanderen en tegelijkertijd inkomsten te genereren voor infrastructuurprojecten.
5.1 Aardolieproducten
- Ruwe olie en benzine: De tarieven op ruwe olie en benzine zijn relatief laag om de brandstofprijzen voor consumenten betaalbaar te houden. De tarieven variëren doorgaans van 5% tot 10%.
- Diesel en andere geraffineerde aardolieproducten: diesel, kerosine en vliegtuigbrandstof vallen onder invoerrechten van 5% tot 10%, met enkele vrijstellingen voor essentiële industrieën zoals mijnbouw en transport.
5.2 Apparatuur voor hernieuwbare energie
- Zonnepanelen en windturbines: Om het gebruik van hernieuwbare energie te bevorderen, hanteert Botswana geen of lage tarieven op apparatuur voor hernieuwbare energie, waaronder zonnepanelen en windturbines. Op die manier wil men investeringen in schone energie stimuleren.
6. Farmaceutische producten en medische apparatuur
Het gezondheidszorgstelsel van Botswana is afhankelijk van geïmporteerde medicijnen en medische apparatuur. De overheid hanteert daarom lage tarieven op deze essentiële goederen, om de betaalbaarheid en beschikbaarheid voor de bevolking te waarborgen.
6.1 Farmaceutische producten
- Geneesmiddelen: Essentiële geneesmiddelen vallen over het algemeen onder nultarieven, terwijl voor niet-essentiële farmaceutische producten tarieven van 5% tot 10% kunnen gelden om de markt te reguleren.
6.2 Medische hulpmiddelen
- Medische apparatuur: Voor medische apparatuur zoals diagnostische instrumenten, chirurgische instrumenten en ziekenhuisbedden gelden geen of lage tarieven (5% tot 10%), afhankelijk van de noodzaak van het product en het land van herkomst.
7. Speciale invoerrechten en vrijstellingen
Het douanetariefstelsel van Botswana kent speciale rechten en vrijstellingen op basis van handelsovereenkomsten en de herkomst van de geïmporteerde goederen.
7.1 Speciale plichten voor niet-SACU-landen
Goederen die worden geïmporteerd uit landen buiten de SACU- regio, zoals China, Japan en de Verenigde Staten, vallen onder het gemeenschappelijke externe tarief (CET) van Botswana. Deze goederen kunnen te maken krijgen met hogere tarieven dan goederen die worden geïmporteerd uit SACU- of SADC- lidstaten.
7.2 Bilaterale en multilaterale overeenkomsten
- Southern African Customs Union (SACU): Botswana profiteert van belastingvrije invoer van de meeste goederen uit andere SACU-lidstaten.
- Ontwikkelingsgemeenschap van Zuidelijk Afrika (SADC): Onder de SADC-vrijhandelszone (FTA) geniet Botswana verlaagde tarieven of geen tarieven op goederen die worden verhandeld met SADC- lidstaten, zoals Zimbabwe, Mozambique en Zambia.
- African Continental Free Trade Area (AfCFTA): Botswana is ondertekenaar van de AfCFTA, die tot doel heeft de tarieven op 90% van de binnen Afrika verhandelde goederen af te schaffen en zo de handel met andere Afrikaanse landen verder te bevorderen.
Landfeiten
- Officiële naam: Republiek Botswana
- Hoofdstad: Gaborone
- Grootste steden:
- Gaborone (hoofdstad en grootste stad)
- Francistown
- Molepolole
- Inkomen per hoofd van de bevolking: circa $ 7.500 USD (schatting 2023)
- Bevolking: circa 2,6 miljoen (schatting 2023)
- Officiële taal: Engels
- Valuta: Botswaanse pula (BWP)
- Ligging: Botswana ligt in zuidelijk Afrika en grenst in het westen en noorden aan Namibië, in het noordoosten aan Zimbabwe, in het zuiden en zuidoosten aan Zuid-Afrika en in het noorden aan Zambia.
Geografie van Botswana
Botswana is een geheel door land omgeven land met een totale oppervlakte van 581.730 vierkante kilometer, gekenmerkt door uitgestrekte woestijnen, semi-aride vlaktes en rijke natuurreservaten. Het land wordt gedomineerd door de Kalahari-woestijn, die tot wel 70% van het landoppervlak beslaat.
- Woestijnen: De Kalahari-woestijn beslaat het grootste deel van Botswana en biedt een semi-aride landschap dat geschikt is voor veeteelt en wildlifetoerisme.
- Rivieren: Een van de belangrijkste rivieren is de Okavangorivier, die de Okavangodelta voedt. Dit is een van de grootste binnenlandse delta’s ter wereld en staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
- Klimaat: Botswana heeft een semi-aride klimaat met hete zomers en koelere winters, met beperkte regenval tussen november en maart.
Economie van Botswana
De economie van Botswana draait voornamelijk op mijnbouw, landbouw en toerisme, waarbij diamantwinning de grootste bijdrage levert aan de overheidsinkomsten en -export. Het land heeft een gestage economische groei doorgemaakt en het verstandige fiscale beleid heeft geleid tot een hoog inkomen per hoofd van de bevolking in vergelijking met veel andere Afrikaanse landen.
1. Mijnbouw en mineralen
De mijnbouwsector, met name de diamantwinning, vormt de ruggengraat van de economie van Botswana en is goed voor meer dan 60% van de exportinkomsten. Botswana is een van ‘s werelds grootste diamantproducenten en de overheid werkt samen met De Beers om de opbrengsten uit de diamantvoorraden te maximaliseren.
2. Landbouw
Landbouw, hoewel goed voor minder dan 5% van het bbp, blijft een belangrijke sector voor het levensonderhoud op het platteland. De veehouderij is de belangrijkste landbouwactiviteit, waarbij de export van rundvlees een belangrijke rol speelt in de economie. Het land produceert ook maïs, gierst en sorghum, maar is vanwege de klimatologische omstandigheden vaak afhankelijk van voedselimport.
3. Toerisme
Toerisme is een groeiende sector, met Botswana als een topbestemming voor ecotoerisme. De rijke natuur, nationale parken en beschermde natuurgebieden van het land, waaronder de Okavangodelta en Chobe National Park, trekken jaarlijks duizenden internationale toeristen.
4. Financiële diensten en infrastructuur
Botswana heeft een goed ontwikkelde financiële sector, waarbij bank- en verzekeringsdiensten een sleutelrol spelen in de economie. De overheid heeft geïnvesteerd in infrastructuurprojecten ter ondersteuning van de industriële groei, waaronder wegen, elektriciteit en telecommunicatie.