Η Μοζαμβίκη, που βρίσκεται στη νοτιοανατολική ακτή της Αφρικής, είναι μια ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία με τεράστιους φυσικούς πόρους και στρατηγική θέση κατά μήκος του Ινδικού Ωκεανού. Το σύστημα εισαγωγικών και τελωνειακών δασμών της χώρας παίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση του εμπορίου, στην υποστήριξη των εγχώριων βιομηχανιών και στη διασφάλιση της συμμόρφωσης των εισαγωγών με τα εθνικά πρότυπα. Η Μοζαμβίκη είναι μέλος της Κοινότητας Ανάπτυξης της Νότιας Αφρικής (SADC) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), γεγονός που επηρεάζει τις εμπορικές συμφωνίες και τους τελωνειακούς κανονισμούς της. Επιπλέον, η Μοζαμβίκη είναι μέρος της Τελωνειακής Ένωσης της Νότιας Αφρικής (SACU) και της Κοινής Αγοράς για την Ανατολική και Νότια Αφρική (COMESA), οι οποίες επηρεάζουν επίσης τη δομή των εισαγωγικών δασμών.
Τα τελευταία χρόνια, η Μοζαμβίκη έχει βιώσει μια αυξανόμενη ζήτηση τόσο για πρώτες ύλες όσο και για μεταποιημένα προϊόντα, ιδίως καθώς η οικονομία της συνεχίζει να εκσυγχρονίζεται. Το δασμολογικό σύστημα στη Μοζαμβίκη έχει σχεδιαστεί για να ενθαρρύνει την οικονομική ανάπτυξη προστατεύοντας τις τοπικές βιομηχανίες, διευκολύνοντας παράλληλα το εμπόριο μέσω προτιμησιακών συμφωνιών με περιφερειακούς και διεθνείς εταίρους.
Συντελεστές τελωνειακού δασμού για προϊόντα που εισάγονται στη Μοζαμβίκη
Τα τελωνειακά δασμολόγια της Μοζαμβίκης διαρθρώνονται σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Εμπορικού Πρωτοκόλλου της SADC και της Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών COMESA, με στόχο τη διευκόλυνση του περιφερειακού εμπορίου, προστατεύοντας παράλληλα τις εγχώριες βιομηχανίες. Η κυβέρνηση επιβάλλει εισαγωγικούς δασμούς σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων γεωργικών προϊόντων, μηχανημάτων, ηλεκτρονικών ειδών, χημικών προϊόντων και ενεργειακών προϊόντων. Η Μοζαμβίκη χρησιμοποιεί επίσης έναν Κώδικα Εναρμονισμένου Συστήματος (HS) για την ταξινόμηση των εισαγόμενων προϊόντων, ο οποίος βοηθά στον προσδιορισμό των εφαρμοστέων δασμολογικών συντελεστών. Παρακάτω, θα διερευνήσουμε τη δασμολογική δομή για διάφορες βασικές κατηγορίες προϊόντων που εισάγονται στη Μοζαμβίκη.
1. Γεωργικά Προϊόντα
Η γεωργία παραμένει βασικός τομέας στη Μοζαμβίκη και οι εισαγωγές γεωργικών προϊόντων είναι ζωτικής σημασίας για την κάλυψη της εγχώριας ζήτησης. Τα εισαγόμενα γεωργικά προϊόντα προέρχονται συχνά τόσο από περιφερειακούς εταίρους εντός της SADC όσο και από διεθνείς εμπορικούς εταίρους. Οι δασμολογικοί συντελεστές για τα γεωργικά προϊόντα είναι γενικά υψηλοί για την προστασία των τοπικών αγροτών και την προώθηση της εγχώριας παραγωγής.
Βασικές κατηγορίες δασμολογίων για γεωργικά προϊόντα
- Δημητριακά (Κωδικοί HS 1001-1008)
- Ρύζι: 10% (χώρες εκτός SADC), 0% (χώρες SADC και COMESA)
- Σιτάρι: 5% (χώρες εκτός SADC), 0% (χώρες SADC και COMESA)
- Καλαμπόκι: 10%
- Φρούτα και Λαχανικά (Κωδικοί HS 0801-0810)
- Φρέσκα φρούτα (π.χ. μήλα, πορτοκάλια): 15% (χώρες εκτός SADC), 5% (χώρες SADC και COMESA)
- Ντομάτες: 15% (χώρες εκτός SADC), 5% (χώρες SADC και COMESA)
- Πατάτες: 5%
- Κρέας και Ζωικά Προϊόντα (Κωδικοί HS 0201-0210)
- Μοσχάρι: 15%
- Πουλερικά: 10%
- Χοιρινό: 15%
- Γαλακτοκομικά προϊόντα: 10%
- Ελαιούχοι σπόροι και ξηροί καρποί (Κωδικοί HS 1201-1214)
- Ηλιόσποροι: 10%
- Φιστίκια: 10%
- Σόγια: 10%
Ειδικοί δασμοί εισαγωγής για γεωργικά προϊόντα
- Εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)
- Η Μοζαμβίκη έχει συνάψει Συμφωνία Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (ΣΟΕΣ) με την ΕΕ, η οποία επιτρέπει προτιμησιακή μεταχείριση για ορισμένα γεωργικά προϊόντα. Σύμφωνα με τη ΣΟΕΣ, γεωργικά προϊόντα όπως τα φρούτα και τα λαχανικά που εισάγονται από την ΕΕ μπορούν να επωφεληθούν από μειωμένους ή μηδενικούς δασμούς.
- Για παράδειγμα, οι εισαγωγές ορισμένων φρούτων, όπως μήλα ή εσπεριδοειδή, μπορούν να εισέλθουν στη Μοζαμβίκη ατελώς εάν προέρχονται από την ΕΕ.
- Εισαγωγές από χώρες της SADC και της COMESA
- Η συμμετοχή της Μοζαμβίκης στις εμπορικές συμφωνίες SADC και COMESA επιτρέπει την προτιμησιακή δασμολογική μεταχείριση των γεωργικών προϊόντων που εισάγονται από χώρες μέλη. Προϊόντα όπως το καλαμπόκι, το ρύζι και τα προϊόντα κρέατος που εισάγονται από αυτές τις χώρες έχουν συνήθως μειωμένους ή μηδενικούς δασμούς.
2. Βιομηχανικά προϊόντα και μεταποιημένα προϊόντα
Η Μοζαμβίκη εισάγει μια ποικιλία βιομηχανικών προϊόντων, όπως μηχανήματα, οχήματα, χημικά και καταναλωτικά αγαθά. Πολλά από αυτά τα προϊόντα είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη υποδομών και τον εκσυγχρονισμό της χώρας. Οι δασμολογικοί συντελεστές για τα βιομηχανικά προϊόντα ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο του προϊόντος και τη χώρα προέλευσης.
Βασικές κατηγορίες δασμών για μεταποιημένα προϊόντα
- Μηχανήματα και Ηλεκτρικός Εξοπλισμός (Κωδικοί HS 84, 85)
- Ηλεκτρικοί Μετασχηματιστές: 10%
- Γεννήτριες: 10%
- Υπολογιστές και Εξοπλισμός Επεξεργασίας Δεδομένων: 5%
- Οχήματα (Κωδικοί HS 8701-8716)
- Επιβατικά αυτοκίνητα: 20%
- Επαγγελματικά οχήματα: 15%
- Ανταλλακτικά για Μηχανοκίνητα Οχήματα: 15%
- Χημικά Προϊόντα (Κωδικοί HS 2801-2926)
- Λιπάσματα: 5%
- Φαρμακευτικά προϊόντα: 10%
- Πλαστικά και Πολυμερή: 5-10%
- Υφάσματα και Ένδυση (Κωδικοί HS 6101-6117, 6201-6217)
- Ενδύματα: 15%
- Υποδήματα: 20%
Ειδικοί εισαγωγικοί δασμοί για μεταποιημένα προϊόντα
- Εισαγωγές από την ΕΕ
- Τα εμπορεύματα που εισάγονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδίως μηχανήματα, ηλεκτρονικά είδη και οχήματα, μπορούν να επωφεληθούν από προτιμησιακούς δασμολογικούς συντελεστές στο πλαίσιο της ΣΟΕΣ της Μοζαμβίκης με την ΕΕ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα εν λόγω εμπορεύματα μπορούν να εισέλθουν στη Μοζαμβίκη με μειωμένους ή μηδενικούς δασμούς.
- Εισαγωγές από χώρες της SADC και της COMESA
- Ως μέλος τόσο της SADC όσο και της COMESA, η Μοζαμβίκη προσφέρει προτιμησιακούς δασμολογικούς συντελεστές σε μεταποιημένα προϊόντα που προέρχονται από αυτές τις περιοχές. Για παράδειγμα, τα οχήματα, τα μηχανήματα και τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα από χώρες μέλη της SADC συνήθως επωφελούνται από χαμηλότερους δασμούς σε σύγκριση με τις εισαγωγές από χώρες εκτός SADC.
- Εισαγωγές από την Κίνα και άλλες τρίτες χώρες
- Οι εισαγωγές από την Κίνα και άλλες χώρες εκτός της SADC υπόκεινται σε τυπικούς δασμούς, οι οποίοι μπορεί να είναι υψηλότεροι σε σύγκριση με τις περιφερειακές εισαγωγές. Προϊόντα όπως τα ηλεκτρονικά είδη και τα καταναλωτικά αγαθά από την Κίνα συχνά επιβαρύνονται με δασμούς 10-20%, ανάλογα με τον τύπο του προϊόντος.
3. Καταναλωτικά αγαθά
Η Μοζαμβίκη εισάγει μια μεγάλη ποικιλία καταναλωτικών αγαθών, όπως ηλεκτρονικά είδη, ρούχα και είδη οικιακής χρήσης. Αυτά τα προϊόντα είναι ζωτικής σημασίας για την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού, ιδίως σε αστικά κέντρα όπως το Μαπούτο και η Μπέιρα.
Βασικές κατηγορίες δασμολογίων για καταναλωτικά αγαθά
- Ηλεκτρονικά και Ηλεκτρικές Συσκευές (Κωδικοί HS 84, 85)
- Smartphones: 15%
- Φορητοί υπολογιστές και υπολογιστές: 10%
- Οικιακές συσκευές (π.χ. ψυγεία, πλυντήρια ρούχων): 20%
- Ρούχα και Υπόδηση (Κωδικοί HS 6101-6117, 6401-6406)
- Ενδύματα: 15%
- Παπούτσια: 20%
- Οικιακά είδη και έπιπλα (Κωδικοί HS 9401-9403)
- Έπιπλα: 20%
- Κουζινικά σκεύη: 10%
Ειδικοί εισαγωγικοί δασμοί για καταναλωτικά αγαθά
- Εισαγωγές από την ΕΕ
- Σύμφωνα με τη ΣΟΕΣ μεταξύ ΕΕ και Μοζαμβίκης, καταναλωτικά αγαθά όπως ηλεκτρονικά είδη, οικιακές συσκευές και είδη ένδυσης μπορούν να επωφεληθούν από μειωμένους ή μηδενικούς δασμούς εάν πληρούν συγκεκριμένους κανόνες προέλευσης. Για παράδειγμα, τα smartphones και οι φορητοί υπολογιστές από την ΕΕ μπορούν να εισέρχονται με μειωμένο συντελεστή σε σύγκριση με τις εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ.
- Εισαγωγές από την Κίνα και άλλες τρίτες χώρες
- Η Κίνα είναι ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές καταναλωτικών αγαθών στη Μοζαμβίκη. Προϊόντα όπως τα ρούχα, τα ηλεκτρονικά είδη και οι οικιακές συσκευές που εισάγονται από την Κίνα υπόκεινται σε υψηλότερους δασμούς (συνήθως 10-20%) σε σύγκριση με εκείνα των περιφερειακών εμπορικών εταίρων.
4. Πρώτες ύλες και ενεργειακά προϊόντα
Η Μοζαμβίκη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του άνθρακα. Ενώ η χώρα διαθέτει σημαντικά αποθέματα φυσικού αερίου, εξακολουθεί να εξαρτάται από τις εισαγωγές πετρελαίου και ορισμένων άλλων πρώτων υλών που απαιτούνται για τις βιομηχανίες της.
Βασικές κατηγορίες δασμολογίων για πρώτες ύλες και ενεργειακά προϊόντα
- Αργό πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου (Κωδικοί HS 2709-2713)
- Αργό πετρέλαιο: 0% (αφορολόγητο για λόγους ενεργειακής ασφάλειας)
- Προϊόντα διύλισης πετρελαίου: 10%
- Φυσικό Αέριο (Κωδικοί HS 2711-2712)
- Φυσικό Αέριο: 0% (εισαγόμενο αφορολόγητο)
- Μέταλλα και Ορυκτά (Κωδικοί HS 7201-7408)
- Σίδηρος και χάλυβας: 5-10%
- Χαλκός: 5%
Ειδικοί εισαγωγικοί δασμοί για ενεργειακά προϊόντα
- Εισαγωγές από χώρες της SADC και της COMESA
- Ορισμένα ενεργειακά προϊόντα, όπως το διυλισμένο πετρέλαιο, εισάγονται από γειτονικές χώρες της SADC και ενδέχεται να επωφελούνται από προτιμησιακούς δασμούς στο πλαίσιο περιφερειακών εμπορικών συμφωνιών. Για παράδειγμα, τα πετρελαϊκά προϊόντα από τη Νότια Αφρική ενδέχεται να υπόκεινται σε χαμηλότερους δασμούς.
- Εισαγωγές από άλλες χώρες
- Τα ενεργειακά προϊόντα από άλλες χώρες εκτός των περιοχών SADC και COMESA υπόκεινται συνήθως στον γενικό εισαγωγικό δασμό 10% για το διυλισμένο πετρέλαιο, ενώ οι εισαγωγές αργού πετρελαίου είναι αδασμολόγητες.
Στοιχεία χώρας
- Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Μοζαμβίκης
- Πρωτεύουσα: Μαπούτο
- Τρεις μεγαλύτερες πόλεις:
- Μαπούτο (πρωτεύουσα)
- Μπέιρα
- Ναμπούλα
- Κατά κεφαλήν εισόδημα: 500 $ (κατά προσέγγιση, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις)
- Πληθυσμός: 33,5 εκατομμύρια
- Επίσημη γλώσσα: Πορτογαλικά
- Νόμισμα: Μετικάλ Μοζαμβίκης (MZN)
- Τοποθεσία: Νοτιοανατολική Αφρική, συνορεύει με την Τανζανία στα βόρεια, το Μαλάουι, τη Ζάμπια και τη Ζιμπάμπουε στα δυτικά, τη Νότια Αφρική και το Εσουατίνι (Σουαζιλάνδη) στα νότια και τον Ινδικό Ωκεανό στα ανατολικά.
Γεωγραφία, Οικονομία και Σημαντικές Βιομηχανίες
Γεωγραφία
Η Μοζαμβίκη βρίσκεται στη νοτιοανατολική ακτή της Αφρικής, με μια μακρά ακτογραμμή κατά μήκος του Ινδικού Ωκεανού. Η χώρα συνορεύει με την Τανζανία στα βόρεια, το Μαλάουι, τη Ζάμπια και τη Ζιμπάμπουε στα δυτικά, και τη Νότια Αφρική και το Εσουατίνι στα νότια. Η Μοζαμβίκη χαρακτηρίζεται από ένα ποικίλο τοπίο, που περιλαμβάνει παράκτιες πεδιάδες, οροπέδια και οροσειρές. Ο ποταμός Ζαμβέζη, ένας από τους μεγαλύτερους ποταμούς της Αφρικής, ρέει μέσω της κεντρικής Μοζαμβίκης και αποτελεί σημαντικό χαρακτηριστικό της γεωγραφίας της χώρας.
Η Μοζαμβίκη απολαμβάνει τροπικό κλίμα, με ξεχωριστές υγρές και ξηρές εποχές. Η παράκτια περιοχή είναι συνήθως ζεστή και υγρή, ενώ το εσωτερικό της χώρας βιώνει πιο εύκρατες συνθήκες.
Οικονομία
Η οικονομία της Μοζαμβίκης θεωρείται μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες στην Αφρική, λόγω της αφθονίας των φυσικών πόρων της, συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα, του φυσικού αερίου και του υδροηλεκτρικού δυναμικού. Η χώρα έχει γνωρίσει ραγδαία οικονομική ανάπτυξη από το τέλος του εμφυλίου πολέμου στις αρχές της δεκαετίας του 1990, με σημαντικές ξένες επενδύσεις στους τομείς των πόρων της.
Η οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη γεωργία, την εξόρυξη και την ενέργεια, αλλά οι υπηρεσίες, ιδίως στον τουρισμό και τον τραπεζικό τομέα, έχουν αναπτυχθεί ραγδαία. Η Μοζαμβίκη έχει προσελκύσει σημαντικές ξένες επενδύσεις, ιδίως στους τομείς της εξόρυξης και της ενέργειας, με μεγάλης κλίμακας έργα που αφορούν την εξόρυξη φυσικού αερίου και άνθρακα.
Σημαντικές Βιομηχανίες
- Γεωργία: Η γεωργία παίζει βασικό ρόλο στην οικονομία της Μοζαμβίκης, με καλλιέργειες όπως η μανιόκα, το καλαμπόκι, το ζαχαροκάλαμο και ο καπνός να αποτελούν σημαντικές εξαγωγές. Η κτηνοτροφία είναι επίσης σημαντική στις αγροτικές περιοχές.
- Μεταλλεία: Η Μοζαμβίκη διαθέτει σημαντικούς ορυκτούς πόρους, όπως άνθρακα, φυσικό αέριο και πολύτιμα μέταλλα. Ο άνθρακας και το φυσικό αέριο έχουν γίνει σημαντικά εξαγώγιμα προϊόντα, προσελκύοντας ξένες επενδύσεις.
- Ενέργεια: Η χώρα έχει σημαντικό υδροηλεκτρικό δυναμικό, ιδιαίτερα με το φράγμα Cahora Bassa, ένα από τα μεγαλύτερα υδροηλεκτρικά έργα στην Αφρική. Η αναπτυσσόμενη βιομηχανία φυσικού αερίου παίζει επίσης βασικό ρόλο στην οικονομία.
- Τουρισμός: Η φυσική ομορφιά της Μοζαμβίκης, συμπεριλαμβανομένων των παρθένων παραλιών και της άγριας ζωής, την έχει καταστήσει δημοφιλή τουριστικό προορισμό. Ο τουρισμός θεωρείται ολοένα και περισσότερο ζωτικός τομέας για τη διαφοροποίηση της οικονομίας.
