Το Κιργιστάν, μια ορεινή χώρα στην Κεντρική Ασία, είναι ένα ηπειρωτικό έθνος που συνορεύει με το Καζακστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν και την Κίνα. Με ιστορικό συμμετοχής στη Σοβιετική Ένωση, το Κιργιστάν απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1991 και έκτοτε έχει μεταβεί σε οικονομία της αγοράς, αν και εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις που σχετίζονται με τη φτώχεια, την ανάπτυξη υποδομών και την εξάρτηση από τις εισαγωγές. Ως μια μικρή, ηπειρωτική οικονομία, το Κιργιστάν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές για πολλά καταναλωτικά αγαθά, πρώτες ύλες και μηχανήματα που απαιτούνται για την υποστήριξη των βιομηχανιών του.
Το δασμολογικό σύστημα του Κιργιστάν διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση αυτών των εισαγωγών, ενώ παράλληλα δημιουργεί κρατικά έσοδα. Η χώρα είναι μέλος της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης (EAEU) και οι τελωνειακές πολιτικές της ευθυγραμμίζονται στενά με την κοινή δασμολογική πολιτική αυτού του εμπορικού μπλοκ. Η EAEU, η οποία περιλαμβάνει τη Ρωσία, την Αρμενία, τη Λευκορωσία και το Καζακστάν, εναρμονίζει τους δασμούς σε όλα τα κράτη μέλη της, επηρεάζοντας τους τελωνειακούς κανονισμούς του Κιργιστάν. Αυτό το σύστημα επηρεάζει όχι μόνο τους εισαγωγικούς δασμούς που επιβάλλονται στα αγαθά, αλλά και την προτιμησιακή μεταχείριση ορισμένων εισαγωγών από μέλη της EAEU και άλλες χώρες με τις οποίες το Κιργιστάν έχει εμπορικές συμφωνίες.
Επισκόπηση του Δασμολογικού Συστήματος της Κιργιζίας
Το σύστημα τελωνειακών δασμών του Κιργιστάν έχει σχεδιαστεί για να ρυθμίζει τη ροή αγαθών στη χώρα, να προστατεύει τις εγχώριες βιομηχανίες και να δημιουργεί έσοδα για την κυβέρνηση. Ως μέλος της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης (EAEU), το Κιργιστάν εφαρμόζει το Κοινό Δασμολόγιο (CCT) που έχει συμφωνηθεί από τα μέλη του EAEU. Αυτό σημαίνει ότι οι δασμολογικοί συντελεστές για τα περισσότερα αγαθά είναι εναρμονισμένοι σε όλα τα κράτη μέλη του EAEU. Εκτός από τους τυπικούς δασμούς, το Κιργιστάν έχει επίσης το δικό του σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και ειδικούς φόρους κατανάλωσης που ισχύουν για ορισμένα προϊόντα.
Η Τελωνειακή Υπηρεσία του Κιργιστάν, η οποία αποτελεί μέρος της Κρατικής Τελωνειακής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας του Κιργιστάν, είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή και την επιβολή αυτών των δασμών. Εργάζεται για να διασφαλίσει ότι οι εισαγωγές συμμορφώνονται με τους δασμολογικούς κανονισμούς της χώρας και διατηρεί τη ροή των αγαθών πέρα από τα σύνορά της.
Το δασμολογικό σύστημα του Κιργιστάν βασίζεται στο Εναρμονισμένο Σύστημα (ΕΣ), το οποίο ταξινομεί τα προϊόντα σύμφωνα με έναν αριθμητικό κωδικό. Οι δασμολογικοί συντελεστές ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο του προϊόντος, με διαφορετικές κατηγορίες αγαθών να έχουν διαφορετικά επίπεδα δασμών ανάλογα με τη σημασία, τη χρήση ή τη στρατηγική τους αξία για την εθνική οικονομία.
Βασικά χαρακτηριστικά του συστήματος τελωνειακού δασμολογίου
- Δασμοί Ad Valorem: Η πιο κοινή μορφή δασμών, που εφαρμόζονται ως ποσοστό της αξίας των εισαγόμενων αγαθών.
- Ειδικοί Δασμοί: Ορισμένα προϊόντα υπόκεινται σε σταθερό συντελεστή, ο οποίος μπορεί να βασίζεται στον όγκο, το βάρος ή τον αριθμό των μονάδων.
- Τελωνειακή Αξία: Ο δασμός υπολογίζεται συχνά με βάση την αξία CIF (Κόστος, Ασφάλιση και Μεταφορικό Δάνειο) των αγαθών, που σημαίνει ότι η τελωνειακή αξία περιλαμβάνει το κόστος των αγαθών συν τα έξοδα αποστολής και ασφάλισης.
- Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης: Ορισμένα προϊόντα, ιδίως τα αλκοολούχα ποτά, ο καπνός και τα καύσιμα, υπόκεινται σε πρόσθετους ειδικούς φόρους κατανάλωσης.
- ΦΠΑ: Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) επιβάλλεται γενικά στις εισαγωγές με συντελεστή 12%, επιπλέον των τελωνειακών δασμών.
Η δασμολογική δομή του Κιργιστάν έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίζει την οικονομική του ανάπτυξη, να ενθαρρύνει τη βιομηχανική ανάπτυξη και να προστατεύει τους εγχώριους παραγωγούς από τον ξένο ανταγωνισμό σε ορισμένους τομείς. Ενώ οι δασμολογικοί συντελεστές είναι σε γενικές γραμμές ευθυγραμμισμένοι με εκείνους άλλων μελών της ΕΟΑΕ, το Κιργιστάν εξακολουθεί να έχει περιθώρια για περιφερειακές προσαρμογές ή απαλλαγές για ορισμένα προϊόντα σύμφωνα με τις εθνικές προτεραιότητες.
Κατηγορίες Προϊόντων και Ισχύοντες Δασμοί
Οι δασμολογικοί συντελεστές του Κιργιστάν ποικίλλουν ανάλογα με τις διάφορες κατηγορίες προϊόντων. Παρακάτω παρουσιάζεται μια επισκόπηση των βασικών κατηγοριών και των δασμολογικών συντελεστών που εφαρμόζονται σε αυτές.
Γεωργικά και Τροφικά Προϊόντα
Η Κιργιζία εισάγει σημαντική ποσότητα τροφίμων, καθώς η χώρα έχει σχετικά μικρή γεωργική βάση και περιορισμένη ικανότητα για παραγωγή τροφίμων μεγάλης κλίμακας. Ως εκ τούτου, οι εισαγωγές τροφίμων υπόκεινται σε μια σειρά δασμών, συμπεριλαμβανομένων προστατευτικών δασμών στα γεωργικά προϊόντα για την υποστήριξη της εγχώριας γεωργίας και της επισιτιστικής ασφάλειας.
- Σιτάρι και αλεύρι: Το σιτάρι, ένα βασικό τρόφιμο στην Κιργιζία, υπόκειται σε δασμό 5%. Το αλεύρι, ένα σημαντικό τρόφιμο, συνήθως υπόκειται σε δασμό 5%, αν και αυτός ο δασμός μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τις εμπορικές συμφωνίες.
- Ρύζι: Το ρύζι είναι ένα άλλο βασικό τρόφιμο στην Κιργιζία και υπόκειται σε εισαγωγικούς δασμούς 5% έως 10%.
- Ζάχαρη: Ως ευρέως χρησιμοποιούμενο τρόφιμο, η ζάχαρη υπόκειται σε εισαγωγικούς δασμούς περίπου 10%.
- Λαχανικά και Φρούτα: Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, όπως οι ντομάτες, τα μήλα και οι μπανάνες, υπόκεινται σε δασμούς που κυμαίνονται από 5% έως 15%, με τους δασμούς να εξαρτώνται συχνά από την εποχικότητα και την προσφορά.
- Κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα: Οι εισαγωγές κρέατος, συμπεριλαμβανομένου του βοδινού, του κοτόπουλου και του χοιρινού κρέατος, γενικά επιβαρύνονται με δασμούς μεταξύ 10% και 20%. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γάλα, το τυρί και το βούτυρο υπόκεινται επίσης σε δασμούς 10% έως 15%.
- Επεξεργασμένα τρόφιμα και ποτά: Προϊόντα όπως κονσερβοποιημένα τρόφιμα, σνακ και αναψυκτικά υπόκεινται συνήθως σε εισαγωγικούς δασμούς 10% έως 20%, ανάλογα με την συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντος.
Βιομηχανικά Προϊόντα και Μηχανήματα
Ο βιομηχανικός τομέας του Κιργιστάν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εισαγόμενα μηχανήματα και βιομηχανικά προϊόντα για την κατασκευή, την παραγωγή ενέργειας και την ανάπτυξη υποδομών. Οι δασμολογικοί συντελεστές της χώρας για τα μηχανήματα και τα βιομηχανικά προϊόντα είναι γενικά χαμηλότεροι για να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις σε βασικούς τομείς.
- Μηχανήματα: Τα βιομηχανικά μηχανήματα, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού για την εξόρυξη, τη γεωργία και τις κατασκευές, υπόκεινται σε εισαγωγικούς δασμούς από 5% έως 10%. Ωστόσο, συχνά υπάρχουν εξαιρέσεις για συγκεκριμένους τύπους μηχανημάτων που είναι απαραίτητα για αναπτυξιακά έργα.
- Ηλεκτρικός Εξοπλισμός: Οι μετασχηματιστές, οι κινητήρες και οι γεννήτριες συνήθως υπόκεινται σε δασμούς από 5% έως 10%, αν και ενδέχεται να υπάρχουν εξαιρέσεις ή μειωμένοι συντελεστές βάσει των συμφωνιών της ΕΟΕ.
- Οχήματα: Τα οχήματα, συμπεριλαμβανομένων των επιβατικών αυτοκινήτων, των φορτηγών και των λεωφορείων, υπόκεινται σε εισαγωγικούς δασμούς που κυμαίνονται από 10% έως 25%, ανάλογα με τον τύπο του οχήματος. Τα μεγαλύτερα ή πιο πολυτελή οχήματα ενδέχεται να αντιμετωπίσουν υψηλότερους δασμούς, ειδικά εάν δεν πληρούν τα περιβαλλοντικά πρότυπα του Κιργιστάν.
- Δομικά Υλικά: Υλικά όπως το τσιμέντο, ο χάλυβας και το ξύλο υπόκεινται σε δασμούς μεταξύ 5% και 15%, ανάλογα με τον τύπο του υλικού και τις συνθήκες της αγοράς.
Καταναλωτικά Αγαθά
Το Κιργιστάν εισάγει ένα ευρύ φάσμα καταναλωτικών αγαθών, όπως ρούχα, ηλεκτρονικά είδη και είδη οικιακής χρήσης. Αυτά τα αγαθά υπόκεινται σε μέτριους δασμούς, αν και το καθεστώς του Κιργιστάν ως μέλους της ΕΟΑΕ σημαίνει ότι ορισμένα προϊόντα από χώρες της ΕΟΑΕ μπορούν να εισέλθουν στη χώρα με μειωμένους δασμούς.
- Ένδυση και υφάσματα: Τα είδη ένδυσης και υφάσματα υπόκεινται σε δασμούς που κυμαίνονται από 10% έως 20%. Ο δασμολογικός συντελεστής ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο του υφάσματος, την προέλευση και το εάν τα προϊόντα εμπίπτουν σε προτιμησιακές εμπορικές συμφωνίες.
- Υποδήματα: Τα εισαγόμενα υποδήματα και υπόδηση υπόκεινται συνήθως σε δασμούς από 10% έως 15%.
- Ηλεκτρονικά είδη: Τα ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης, όπως τα smartphones, οι υπολογιστές, οι τηλεοράσεις και οι οικιακές συσκευές, γενικά υπόκεινται σε δασμούς που κυμαίνονται από 0% έως 10%. Ωστόσο, ορισμένα ηλεκτρονικά είδη καταγωγής ΕΕ ενδέχεται να είναι επιλέξιμα για μειωμένους δασμούς.
- Έπιπλα: Οι εισαγωγικοί δασμοί στα έπιπλα κυμαίνονται από 10% έως 15%, ανάλογα με το υλικό και την πολυπλοκότητα του αντικειμένου.
Προϊόντα Καυσίμων και Ενέργειας
Το Κιργιστάν βασίζεται στις εισαγωγές πετρελαίου και ενεργειακών προϊόντων για την κάλυψη των εγχώριων ενεργειακών του αναγκών. Δεδομένου ότι η χώρα έχει περιορισμένα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, αυτές οι εισαγωγές είναι απαραίτητες για την τροφοδοσία της βιομηχανίας, των μεταφορών και των νοικοκυριών.
- Καύσιμα: Τα εισαγόμενα καύσιμα, συμπεριλαμβανομένης της βενζίνης, του ντίζελ και του υγραερίου (LPG), υπόκεινται γενικά σε εισαγωγικούς δασμούς 5% έως 10%.
- Άνθρακας: Ο άνθρακας, ο οποίος χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας και τη θέρμανση, υπόκειται σε δασμούς από 5% έως 10% ανάλογα με τον τύπο του άνθρακα και την προβλεπόμενη χρήση του.
Ειδικοί εισαγωγικοί δασμοί για ορισμένες χώρες
Το Κιργιστάν, ως μέλος της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης (ΕΟΕ), εφαρμόζει προτιμησιακούς δασμολογικούς συντελεστές σε αγαθά που προέρχονται από άλλα κράτη μέλη της ΕΟΕ, συμπεριλαμβανομένων της Ρωσίας, του Καζακστάν, της Αρμενίας και της Λευκορωσίας. Τα αγαθά από αυτές τις χώρες μπορούν συχνά να εισάγονται αδασμολόγητα ή να υπόκεινται σε μειωμένους δασμολογικούς συντελεστές, γεγονός που αντικατοπτρίζει την απελευθέρωση του εμπορίου εντός της ένωσης.
- Χώρες της ΕΟΕ: Για τα περισσότερα αγαθά που διακινούνται εντός της ΕΟΕ, δεν εφαρμόζονται τελωνειακοί δασμοί, αν και ορισμένα προϊόντα (όπως το αλκοόλ, ο καπνός ή τα είδη πολυτελείας) ενδέχεται να εξακολουθούν να υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης.
- Συμφωνίες Ελεύθερων Συναλλαγών (ΣΕΣ): Η Κιργιζία έχει συνάψει διμερείς εμπορικές συμφωνίες με ορισμένες χώρες εκτός της ΕΟΕ, συμπεριλαμβανομένων της Τουρκίας και της Κίνας, οι οποίες παρέχουν προτιμησιακή δασμολογική μεταχείριση για ορισμένα προϊόντα. Τα εμπορεύματα από αυτές τις χώρες ενδέχεται να είναι επιλέξιμα για μειωμένους ή μηδενικούς δασμούς βάσει αυτών των συμφωνιών.
ΦΠΑ και άλλοι φόροι
Εκτός από τους τελωνειακούς δασμούς, στις περισσότερες εισαγωγές εφαρμόζεται φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ). Ο κανονικός συντελεστής ΦΠΑ στην Κιργιζία είναι 12%, ο οποίος επιβάλλεται στην δασμολογητέα αξία των αγαθών, συμπεριλαμβανομένης της τιμής των αγαθών, των εξόδων αποστολής και της ασφάλισης.
- Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης: Το Κιργιστάν επιβάλλει ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε ορισμένα προϊόντα, όπως το αλκοόλ, ο καπνός και τα καύσιμα. Οι συντελεστές ποικίλλουν, με το αλκοόλ και τον καπνό να επιβαρύνονται συνήθως με υψηλότερους ειδικούς φόρους κατανάλωσης από τα καύσιμα.
Στοιχεία χώρας
- Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Κιργιζίας
- Πρωτεύουσα: Μπισκέκ
- Πληθυσμός: Περίπου 6,5 εκατομμύρια (2023)
- Κατά κεφαλήν εισόδημα: Περίπου 1.200 δολάρια (2023)
- Επίσημη γλώσσα: Κιργιζικά (επίσημη), Ρωσικά (ευρέως ομιλούμενη)
- Νόμισμα: Σομ Κιργιζίας (KGS)
- Τοποθεσία: Το Κιργιστάν βρίσκεται στην Κεντρική Ασία και συνορεύει με το Καζακστάν στα βόρεια, το Ουζμπεκιστάν στα δυτικά, το Τατζικιστάν στα νότια και την Κίνα στα ανατολικά.
Γεωγραφία
- Το Κιργιστάν είναι μια μεσόγειος χώρα με ορεινό έδαφος, που καλύπτει περισσότερο από το 90% της έκτασής του. Αποτελεί μέρος της οροσειράς Τιεν Σαν και έχει αρκετές λίμνες μεγάλου υψομέτρου, συμπεριλαμβανομένης της λίμνης Ισίκ-Κουλ, της δεύτερης μεγαλύτερης αλμυρής λίμνης στον κόσμο.
- Το κλίμα είναι ηπειρωτικό, με κρύους χειμώνες και ζεστά καλοκαίρια στα πεδινά και δροσερές συνθήκες σε μεγαλύτερα υψόμετρα.
Οικονομία
- Το Κιργιστάν έχει μια μικρή αλλά αναπτυσσόμενη οικονομία, με βασικούς τομείς όπως η γεωργία, η εξόρυξη και η ενέργεια. Η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα εμβάσματα από μετανάστες εργαζόμενους στο εξωτερικό, ιδίως στη Ρωσία.
- Η οικονομία αντιμετωπίζει προκλήσεις που σχετίζονται με την ανάπτυξη υποδομών, την πολιτική αστάθεια και την εξάρτηση από τις εισαγωγές για τα περισσότερα μεταποιημένα προϊόντα.
Σημαντικές Βιομηχανίες
- Γεωργία: Η γεωργία του Κιργιστάν περιλαμβάνει την παραγωγή σιτηρών, ζώων, φρούτων και λαχανικών.
- Μεταλλεία: Η χώρα έχει σημαντικά αποθέματα χρυσού, άνθρακα και άλλων ορυκτών.
- Ενέργεια: Η υδροηλεκτρική ενέργεια αποτελεί σημαντική πηγή ενέργειας για το Κιργιστάν, αν και η χώρα εισάγει επίσης πετρέλαιο και φυσικό αέριο για να καλύψει τη ζήτηση.
