Η Τουρκία είναι μια δυναμική και στρατηγικά τοποθετημένη χώρα που γεφυρώνει τις ηπείρους της Ευρώπης και της Ασίας. Λειτουργεί ως κρίσιμος εμπορικός κόμβος μεταξύ Ανατολής και Δύσης και το σύστημα τελωνειακών δασμών της παίζει ζωτικό ρόλο στη ρύθμιση των εισαγωγών, στην προστασία των εγχώριων βιομηχανιών και στη δημιουργία εσόδων. Ως μέλος διαφόρων διεθνών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), η Τουρκία εφαρμόζει μια εξελιγμένη δασμολογική δομή που περιλαμβάνει δασμούς, Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) και ειδικούς εισαγωγικούς δασμούς σε διάφορα αγαθά.
Οι δασμολογικοί συντελεστές της Τουρκίας καθορίζονται από το Σύστημα Κωδικών HS (Εναρμονισμένο Σύστημα), το οποίο κατηγοριοποιεί τα αγαθά με βάση τα διεθνή πρότυπα. Οι συντελεστές για συγκεκριμένα προϊόντα μπορεί να διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με την ταξινόμηση των αγαθών, την προέλευσή τους και τις εμπορικές συμφωνίες της χώρας με ξένους εταίρους. Εκτός από τους γενικούς δασμολογικούς δασμούς, η Τουρκία επιβάλλει ειδικούς δασμούς σε ορισμένα προϊόντα, όπως είδη πολυτελείας, αλκοόλ και οχήματα, καθώς και προτιμησιακή μεταχείριση για αγαθά από χώρες που συμμετέχουν στις εμπορικές της συμφωνίες, όπως η Τελωνειακή Ένωση της ΕΕ, οι Συμφωνίες Ελεύθερων Συναλλαγών (ΣΕΣ) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ).
Επισκόπηση του Τελωνειακού και Δασμολογικού Συστήματος της Τουρκίας
Το τελωνειακό και δασμολογικό σύστημα της Τουρκίας έχει σχεδιαστεί για να διευκολύνει το διεθνές εμπόριο, προστατεύοντας παράλληλα τις εγχώριες αγορές της. Η Δημοκρατία της Τουρκίας διατηρεί μια σχετικά ανοιχτή οικονομία της αγοράς, αλλά εφαρμόζει επίσης δασμούς για την προστασία τομέων που θεωρούνται ουσιώδεις ή ευάλωτοι. Το σύστημα περιλαμβάνει διάφορες μορφές φορολογίας, όπως:
- Τελωνειακοί Δασμοί: Αυτοί οι φόροι επιβάλλονται στα εισαγόμενα αγαθά, με βάση την ταξινόμηση τους στον Κώδικα HS.
- Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ): Γενικά, στα εισαγόμενα αγαθά εφαρμόζεται ΦΠΑ 18%.
- Ειδικοί Εισαγωγικοί Δασμοί: Ορισμένα προϊόντα, όπως είδη πολυτελείας, αλκοόλ και μηχανοκίνητα οχήματα, ενδέχεται να υπόκεινται σε πρόσθετους δασμούς.
- Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης: Προϊόντα όπως το αλκοόλ, ο καπνός και τα ενεργειακά προϊόντα υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης επιπλέον των τυπικών δασμών εισαγωγής.
Η Τουρκική Τελωνειακή Διεύθυνση είναι υπεύθυνη για την επίβλεψη και την επιβολή των τελωνειακών κανονισμών, διασφαλίζοντας ότι οι εισαγωγές συμμορφώνονται με την τουρκική νομοθεσία και τις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες. Οι εισαγωγείς υποχρεούνται να δηλώνουν την αξία των αγαθών, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων αποστολής και ασφάλισης, και να καταβάλλουν τους σχετικούς δασμούς και φόρους στο λιμάνι εισόδου.
Βασικά χαρακτηριστικά του τελωνειακού και δασμολογικού συστήματος της Τουρκίας
- Δασμολογικοί Συντελεστές: Κυμαίνονται από 0% για ορισμένα αγαθά (π.χ. ιατρικά εφόδια) έως 135% για συγκεκριμένα προϊόντα πολυτελείας ή μηχανοκίνητα οχήματα.
- ΦΠΑ: Εφαρμόζεται κανονικός συντελεστής ΦΠΑ 18 % στα περισσότερα εισαγόμενα αγαθά.
- Ειδικοί δασμοί: Ενδέχεται να ισχύουν πρόσθετοι δασμοί για ορισμένα προϊόντα, ιδίως είδη πολυτελείας, αλκοόλ, καπνό και οχήματα.
- Εμπορικές Συμφωνίες: Η Τουρκία έχει συνάψει αρκετές εμπορικές συμφωνίες που επηρεάζουν τους δασμολογικούς συντελεστές, συμπεριλαμβανομένης της Τελωνειακής Ένωσης της ΕΕ, της συμμετοχής στον ΠΟΕ και των διμερών Συμφωνιών Ελεύθερων Συναλλαγών (ΣΕΣ).
Η τελωνειακή πολιτική της Τουρκίας υποστηρίζει επίσης την ανάπτυξη που βασίζεται στις εξαγωγές, παρέχοντας ορισμένες εξαιρέσεις, όπως μειωμένους δασμούς ή φορολογικές ελαφρύνσεις για τους εξαγωγείς πρώτων υλών ή εξαρτημάτων που χρησιμοποιούνται στην τουρκική μεταποίηση.
Συντελεστές Δασμών Εισαγωγής ανά Κατηγορία Προϊόντος
Το τουρκικό δασμολογικό σύστημα διαιρεί τις εισαγωγές σε κατηγορίες Κωδικού HS, με κάθε κατηγορία να υπόκειται σε συγκεκριμένο δασμολογικό συντελεστή. Παρακάτω παρατίθεται μια ανάλυση των κοινών κατηγοριών και των συναφών δασμολογικών συντελεστών.
1. Γεωργικά Προϊόντα
Οι εισαγωγές γεωργικών προϊόντων στην Τουρκία περιλαμβάνουν μια ποικιλία φρέσκων προϊόντων, επεξεργασμένων τροφίμων και κτηνοτροφικών προϊόντων. Αυτές οι εισαγωγές ρυθμίζονται για την προστασία του γεωργικού τομέα της Τουρκίας και τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας.
Φρέσκα Φρούτα και Λαχανικά (Κωδικοί HS 07, 08)
- Εσπεριδοειδή (π.χ. πορτοκάλια, λεμόνια): Δασμός 10% έως 20%
- Τα εσπεριδοειδή υπόκεινται σε δασμούς 10%-20%, με το ποσοστό να ποικίλλει συχνά ανάλογα με τη χώρα προέλευσης. Χώρες όπως η Αίγυπτος, η Ισπανία και η Νότια Αφρική είναι σημαντικοί εξαγωγείς εσπεριδοειδών στην Τουρκία.
- Ντομάτες, πατάτες και κρεμμύδια: δασμός 15%
- Οι εισαγωγές κοινών λαχανικών όπως οι ντομάτες και οι πατάτες αντιμετωπίζουν γενικά δασμούς 15%. Αυτά τα προϊόντα προέρχονται συχνά από γειτονικές χώρες όπως η Ελλάδα, η Αίγυπτος και το Ιράν.
Κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα (Κωδικοί HS 02, 04)
- Βοδινό κρέας: δασμός 40%
- Το βόειο κρέας αποτελεί βασικό εισαγόμενο κρέας, με δασμό 40% που εφαρμόζεται στις εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ. Η Βραζιλία, η Αργεντινή και η Αυστραλία είναι σημαντικοί προμηθευτές βοείου κρέατος στην Τουρκία.
- Πουλερικά (π.χ., κοτόπουλο): 30% δασμός
- Τα προϊόντα πουλερικών, συμπεριλαμβανομένου του κοτόπουλου και της γαλοπούλας, φορολογούνται με 30%. Οι εισαγωγές προέρχονται από τη Βραζιλία, την Ταϊλάνδη και τις ΗΠΑ.
- Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα: δασμός 20%
- Το εισαγόμενο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα υπόκεινται σε δασμό 20%, με τη Νέα Ζηλανδία, την Αυστραλία και τις χώρες της ΕΕ να είναι οι κύριοι εξαγωγείς.
Δημητριακά και σιτηρά (Κωδικοί HS 10, 11)
- Σιτάρι: 10% δασμός
- Το σιτάρι είναι ένα βασικό γεωργικό προϊόν εισαγωγής στην Τουρκία και αντιμετωπίζει δασμό 10%. Οι κύριοι προμηθευτές είναι η Ρωσία, η Ουκρανία και το Καζακστάν.
- Ρύζι: δασμός 10%
- Οι εισαγωγές ρυζιού αντιμετωπίζουν δασμούς 10%, με την Ταϊλάνδη και την Ινδία να είναι οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς προς την Τουρκία.
2. Υφάσματα και Ένδυση
Η Τουρκία διαθέτει μια καλά ανεπτυγμένη κλωστοϋφαντουργική βιομηχανία και οι εισαγωγικοί δασμοί που επιβάλλει στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα συμβάλλουν στην προστασία των τοπικών κατασκευαστών, παρέχοντας παράλληλα πρόσβαση σε μια σειρά από παγκόσμια προϊόντα.
Πρώτες ύλες για κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα (Κωδικοί HS 52, 54)
- Βαμβάκι: 0% έως 5% δασμός
- Το βαμβάκι είναι μια βασική πρώτη ύλη για την κλωστοϋφαντουργική βιομηχανία της Τουρκίας και αντιμετωπίζει δασμό 0%-5%, ανάλογα με τη μορφή με την οποία εισάγεται (π.χ., ακατέργαστο βαμβάκι έναντι κλωσμένου βαμβακιού).
- Συνθετικά Υφάσματα: 10% δασμός
- Τα συνθετικά υφάσματα όπως ο πολυεστέρας και το νάιλον φορολογούνται με 10%. Αυτά τα προϊόντα προέρχονται συνήθως από την Κίνα, την Ινδία και την Ινδονησία.
Τελειωμένη Ενδυμασία (Κωδικοί HS 61, 62)
- Μπλουζάκια και πουκάμισα: 15% δασμός
- Τα μπλουζάκια και τα πουκάμισα που εισάγονται από χώρες εκτός ΕΕ φορολογούνται με 15%. Η Κίνα, το Μπαγκλαντές και το Βιετνάμ είναι σημαντικοί προμηθευτές αυτών των αγαθών.
- Τζιν: 20% δασμός
- Τα εισαγόμενα τζιν αντιμετωπίζουν δασμό 20%. Η Τουρκία εισάγει σημαντικό όγκο τζιν από την Κίνα, το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν.
- Φορέματα και εξωτερικά ενδύματα: 25% δασμός
- Τα φορέματα, τα σακάκια και τα εξωτερικά ενδύματα υπόκεινται σε δασμό 25%. Αυτά τα προϊόντα προέρχονται κυρίως από την Κίνα, την εγχώρια αγορά της Τουρκίας και Ευρωπαίους κατασκευαστές.
3. Ηλεκτρονικός και Ηλεκτρικός Εξοπλισμός
Τα ηλεκτρονικά και ηλεκτρικά προϊόντα αποτελούν βασικές εισαγωγές για την Τουρκία, ιδίως στους τομείς των ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης, της αυτοκινητοβιομηχανίας και των τηλεπικοινωνιών.
Κινητά Τηλέφωνα και Υπολογιστές (Κωδικοί HS 85)
- Κινητά τηλέφωνα: 0% δασμός
- Τα κινητά τηλέφωνα απαλλάσσονται από εισαγωγικούς δασμούς ( 0% ). Αυτά τα είδη προέρχονται από χώρες όπως η Κίνα, η Νότια Κορέα και το Βιετνάμ.
- Φορητοί υπολογιστές και υπολογιστές: 0% δασμός
- Οι φορητοί υπολογιστές και οι υπολογιστές επωφελούνται επίσης από δασμούς 0%, καθιστώντας τους προσιτούς τόσο για τους μεμονωμένους καταναλωτές όσο και για τις επιχειρήσεις.
Οικιακές συσκευές (Κωδικός HS 84)
- Ψυγεία και καταψύκτες: 10% δασμός
- Τα εισαγόμενα ψυγεία και καταψύκτες αντιμετωπίζουν δασμό 10%. Η Νότια Κορέα, η Κίνα και η Γερμανία είναι σημαντικοί προμηθευτές.
- Κλιματιστικά: 10% δασμός
- Οι μονάδες κλιματισμού φορολογούνται με 10%, με κύριους προμηθευτές την Κίνα, την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα.
4. Αυτοκίνητα και Ανταλλακτικά Αυτοκινήτων
Οι εισαγωγές αυτοκινήτων στην Τουρκία υπόκεινται σε σχετικά υψηλούς δασμούς για την προστασία της τοπικής αυτοκινητοβιομηχανίας, η οποία περιλαμβάνει καθιερωμένες εταιρείες όπως η Ford Otosan, η Tofaş και η Renault Turkey.
Μηχανοκίνητα οχήματα (Κώδικας HS 87)
- Επιβατικά αυτοκίνητα: 60% δασμός
- Τα επιβατικά αυτοκίνητα που εισάγονται στην Τουρκία υπόκεινται σε δασμό 60%. Ο δασμός είναι ιδιαίτερα υψηλός για τα πολυτελή οχήματα και τα μη ευρωπαϊκά μοντέλα. Κύριοι προμηθευτές περιλαμβάνουν τη Γερμανία, τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία.
- Επαγγελματικά οχήματα: δασμός 30%
- Τα φορτηγά, τα βαν και τα λεωφορεία φορολογούνται με 30%. Οι εισαγωγές προέρχονται από τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Γαλλία.
Ανταλλακτικά αυτοκινήτων (Κωδικός HS 87)
- Ανταλλακτικά αυτοκινήτων: δασμός 5%
- Τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, όπως κινητήρες, φρένα και κιβώτια ταχυτήτων, υπόκεινται σε δασμό 5%. Οι βασικοί προμηθευτές περιλαμβάνουν τη Γερμανία, την Κίνα και τις ΗΠΑ.
5. Πολυτελή είδη και ειδικά προϊόντα
Τα είδη πολυτελείας και συγκεκριμένα προϊόντα υψηλής ζήτησης, συμπεριλαμβανομένων των αλκοολούχων ποτών, του καπνού και των καλλυντικών, υπόκεινται σε ειδικούς δασμούς και ειδικούς φόρους κατανάλωσης.
Αλκοόλ (Κωδικός HS 22)
- Κρασί: 30% δασμός + ειδικός φόρος κατανάλωσης
- Το κρασί υπόκειται σε δασμό 30% συν έναν επιπλέον φόρο κατανάλωσης που βασίζεται στην περιεκτικότητα σε αλκοόλ. Οι κύριοι προμηθευτές κρασιού στην Τουρκία περιλαμβάνουν τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία.
- Μπύρα: 40% δασμός + ειδικός φόρος κατανάλωσης
- Οι εισαγωγές μπύρας αντιμετωπίζουν δασμούς 40% μαζί με ειδικό φόρο κατανάλωσης, με τη Γερμανία, το Βέλγιο και την Ολλανδία να είναι οι κύριοι εξαγωγείς.
Προϊόντα καπνού (Κωδικός HS 24)
- Τσιγάρα: 100% δασμός + ειδικός φόρος κατανάλωσης
- Τα τσιγάρα φορολογούνται υψηλά με 100% εισαγωγικούς δασμούς συν ειδικούς φόρους κατανάλωσης για την αποθάρρυνση του καπνίσματος και την προστασία της τοπικής παραγωγής καπνού.
Ειδικοί εισαγωγικοί δασμοί και απαλλαγές
Εμπορικές Συμφωνίες και Προτιμησιακά Δασμολόγια
Η Τουρκία έχει υπογράψει αρκετές συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών (ΣΕΣ) και αποτελεί μέρος της Τελωνειακής Ένωσης της ΕΕ, οι οποίες επηρεάζουν τους δασμολογικούς της συντελεστές:
- Τελωνειακή Ένωση ΕΕ: Η Τουρκία έχει τελωνειακή ένωση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, πράγμα που σημαίνει ότι τα αγαθά από τα κράτη μέλη της ΕΕ εισάγονται γενικά με μηδενικούς δασμούς.
- Συμμετοχή στον ΠΟΕ: Ως μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), η Τουρκία τηρεί τους διεθνείς εμπορικούς κανόνες, συμπεριλαμβανομένης της αρχής του μάλλον ευνοούμενου κράτους (ΜΕΚ), η οποία διασφαλίζει ότι η Τουρκία εφαρμόζει τον ίδιο δασμολογικό συντελεστή σε αγαθά από όλα τα μέλη του ΠΟΕ, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά.
- Διμερείς Εμπορικές Συμφωνίες: Η Τουρκία έχει συνάψει συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Νότιας Κορέας, των χωρών της ΕΖΕΣ και του Μεξικού, οι οποίες επιτρέπουν την προτιμησιακή πρόσβαση στις τουρκικές αγορές.
Εξαιρέσεις
Η Τουρκία προσφέρει απαλλαγές από δασμούς ή μειωμένους δασμούς σε ορισμένα αγαθά, συμπεριλαμβανομένων των κεφαλαιουχικών αγαθών (μηχανήματα για την παραγωγή), των πρώτων υλών για την εγχώρια μεταποιητική βιομηχανία και της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Στοιχεία χώρας: Τουρκία
- Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Τουρκίας
- Πρωτεύουσα: Άγκυρα
- Μεγαλύτερες πόλεις:
- Κωνσταντινούπολη
- Άγκυρα (Πρωτεύουσα)
- Σμύρνη
- Κατά κεφαλήν εισόδημα: Περίπου 9.000 δολάρια ΗΠΑ (ονομαστικό)
- Πληθυσμός: Περίπου 84 εκατομμύρια
- Επίσημη γλώσσα: Τουρκικά
- Νόμισμα: Τουρκική Λίρα (TRY)
- Τοποθεσία: Η Τουρκία βρίσκεται στο σταυροδρόμι Ευρώπης και Ασίας, συνορεύει με το Αιγαίο Πέλαγος στα δυτικά, τη Μεσόγειο Θάλασσα στα νότια και τη Μαύρη Θάλασσα στα βόρεια.
Γεωγραφία
Η Τουρκία είναι μια διηπειρωτική χώρα, με το μεγαλύτερο μέρος της χερσαίας έκτασής της να βρίσκεται στην Ασία, ενώ ένα μικρό μέρος της βρίσκεται στην Ευρώπη. Η χώρα διαθέτει μια ποικιλόμορφη γεωγραφία, που περιλαμβάνει βουνά, πεδιάδες και παράκτιες περιοχές. Οι κύριες οροσειρές περιλαμβάνουν τα βουνά Ταύρος και Πόντος, ενώ η Τουρκία έχει μεσογειακό κλίμα στις παράκτιες περιοχές και πιο ηπειρωτικό κλίμα στην ενδοχώρα.
Οικονομία
Η Τουρκία έχει μια μικτή οικονομία που περιλαμβάνει σύγχρονες βιομηχανίες και ισχυρούς γεωργικούς και τουριστικούς τομείς. Βασικοί οικονομικοί τομείς περιλαμβάνουν την αυτοκινητοβιομηχανία, την κλωστοϋφαντουργία, την ηλεκτρονική και τις κατασκευές.
Σημαντικές Βιομηχανίες
- Αυτοκινητοβιομηχανία: Έδρα μεγάλων κατασκευαστών αυτοκινήτων όπως η Ford Otosan, η Tofaş και η Renault Turkey.
- Υφάσματα και Ένδυση: Η Τουρκία είναι σημαντικός εξαγωγέας υφασμάτων και ενδυμάτων, ιδίως προς την ΕΕ.
- Γεωργία: Τα κύρια προϊόντα περιλαμβάνουν το βαμβάκι, τα φρούτα και τον καπνό.
- Τουρισμός: Η Τουρκία είναι μια από τις χώρες με τους περισσότερους επισκέπτες στον κόσμο, με διάσημους τουριστικούς προορισμούς όπως η Κωνσταντινούπολη, η Καππαδοκία και η Αττάλεια.
